Ông Trump bắn phát súng cảnh báo sớm vào những đối thủ cạnh tranh tiềm tàng của USD

[Romano]

Đồng USD – biểu tượng sức mạnh kinh tế của Mỹ – đang đứng trước các ý tưởng thách thức từ nhóm quốc gia BRICS. Donald Trump, với phong cách mạnh mẽ, đã lập tức đưa ra những tuyên bố cứng rắn để khẳng định quyết tâm duy trì quyền lực của đồng tiền này.
Ông Donald Trump bảo vệ đồng USD một cách quyết liệt

Đồng USD đã giữ vai trò là trung tâm của thương mại toàn cầu trong suốt 8 thập kỷ qua, mang lại lợi ích to lớn cho Mỹ. Nhờ sức hút của USD, Washington dễ dàng vay nợ để tài trợ cho các khoản chi tiêu chính phủ, trong khi người dân Mỹ tiếp cận được các khoản vay mua nhà, xe hơi hay học phí với chi phí thấp.

Tuy nhiên, một số quốc gia – đặc biệt là nhóm BRICS gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi – đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào USD, mở ra nguy cơ làm suy yếu vị thế độc tôn của đồng tiền này. Trump, với tư cách là tổng thống đắc cử, khẳng định sẽ không để điều đó xảy ra. Ông tuyên bố trên mạng xã hội rằng bất kỳ quốc gia nào cố gắng rời bỏ USD sẽ phải đối mặt với mức thuế 100%, đồng thời nhấn mạnh: “Hãy tạm biệt nước Mỹ nếu bạn làm vậy!”

Trong bối cảnh Mỹ gia tăng sử dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế và thuế quan để đạt được mục tiêu chính trị, nhiều quốc gia bắt đầu lo ngại rằng họ quá phụ thuộc vào USD. Nga, sau khi chịu loạt trừng phạt nặng nề từ Mỹ và phương Tây vì cuộc xung đột ở Ukraine, đã đề xuất các kênh thanh toán xuyên biên giới sử dụng nội tệ trong khuôn khổ BRICS.

Dù vậy, ý tưởng về một đồng tiền thay thế USD vẫn chỉ dừng lại ở mức thảo luận và chưa có kế hoạch cụ thể nào được triển khai. Ngay cả Trung Quốc – quốc gia công khai muốn cạnh tranh với USD – cũng vừa phát hành trái phiếu chính phủ bằng đồng USD và nhận được lượng lớn nhà đầu tư tham gia.

Việc sử dụng thuế quan như một công cụ để duy trì vị thế của USD có thể khiến nhiều quốc gia cảm thấy bị ép buộc, dẫn đến bất ổn địa chính trị. Một số nhà phân tích cho rằng chính sự hấp dẫn tự nhiên của USD – với độ sâu và thanh khoản của thị trường tài chính Mỹ – mới là yếu tố then chốt giúp đồng tiền này giữ vững vị thế.

Daniel McDowell, một giáo sư chuyên nghiên cứu về chính sách tiền tệ quốc tế, nhận định: “Nếu phải sử dụng đến biện pháp cưỡng chế chính trị để duy trì sự thống trị của đồng USD, điều đó chứng tỏ có vấn đề cơ bản về sức hút kinh tế của đồng tiền này.”

Tương lai của đồng USD sẽ ra sao dưới áp lực toàn cầu?

Trump đã lựa chọn Scott Bessent làm ứng viên Bộ trưởng Tài chính – một người có kinh nghiệm sâu rộng về thị trường tiền tệ toàn cầu. Bessent từng tham gia vào vụ đặt cược trị giá 10 tỷ USD giúp phá giá đồng bảng Anh khi còn làm việc cho George Soros. Ông cũng nghiên cứu sâu về các hiệp định tiền tệ lịch sử, như Plaza Accord và Louvre Accord trong thập niên 1980.

Dù Trump muốn bảo vệ vai trò toàn cầu của USD, Bessent đã cảnh báo rằng các điều chỉnh về tỷ giá chỉ mang lại thay đổi hạn chế trong việc cải thiện các vấn đề cấu trúc kinh tế. Ông nhấn mạnh rằng sự ổn định về chính sách và quy định mới là yếu tố cần thiết để duy trì sức hấp dẫn của USD.

Mặc dù nhóm BRICS chưa có kế hoạch rõ ràng để thay thế USD, xu hướng giảm phụ thuộc vào đồng tiền này có thể gia tăng nếu Mỹ tiếp tục lạm dụng biện pháp trừng phạt và ép buộc. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng vai trò của USD vẫn sẽ được duy trì trong tương lai gần nhờ quy mô kinh tế Mỹ và hệ thống tài chính sâu rộng.

Trump, với cách tiếp cận quyết liệt, muốn gửi đi thông điệp rằng ông không sẵn sàng để lịch sử ghi nhận mình là người làm suy yếu quyền lực của đồng USD. Nhưng liệu những biện pháp mạnh tay có giúp củng cố hay làm tổn thương vị thế của USD, vẫn còn là một câu hỏi mở.