Vấn nạn như đua xe, ảnh hưởng xấu từ mạng xă hội và việc sử dụng thuốc lá điện tử đang trực tiếp gây hại cho sức khỏe, an toàn tính mạng của bộ phận không nhỏ giới trẻ.
Đua xe trái phép - Hành động liều lĩnh gây hậu quả nặng nề
Đua xe trái phép là một trong những vấn nạn nghiêm trọng nhất ảnh hưởng đến giới trẻ hiện nay. Hành động này không chỉ gây nguy hiểm cho người tham gia mà c̣n đe dọa sự an toàn của cộng đồng. Nhiều thanh niên đam mê tốc độ, bị cuốn hút bởi cảm giác mạnh, hoặc muốn khẳng định bản thân trong mắt bạn bè đă tham gia vào các nhóm đua xe tự phát.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến t́nh trạng này là sự thiếu kiểm soát từ gia đ́nh và môi trường sống. Nhiều bạn trẻ không được hướng dẫn đầy đủ về an toàn giao thông và nhận thức về hậu quả của hành vi đua xe. Đồng thời, các yếu tố như sự ảnh hưởng của phim ảnh, game bạo lực hoặc văn hóa thần tượng hóa hành động nguy hiểm càng thúc đẩy xu hướng này.
Mạng xă hội - ‘Con dao hai lưỡi’ của thời đại số
Mạng xă hội mang lại nhiều lợi ích trong việc kết nối và chia sẻ thông tin, nhưng cũng là nguồn gốc của nhiều vấn đề tiêu cực đối với giới trẻ. Việc tiếp cận không kiểm soát các nội dung không phù hợp, sống ảo, hoặc bị áp lực từ những chuẩn mực phi thực tế trên mạng đang ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lư và lối sống của nhiều bạn trẻ.
Nguyên nhân chính đến từ việc giới trẻ sử dụng mạng xă hội quá mức mà không có sự định hướng rơ ràng. Thuật toán của các nền tảng mạng xă hội thường khuyến khích người dùng tương tác với nội dung giật gân, gây tranh căi hoặc tiêu cực. Ngoài ra, áp lực từ việc phải đạt được sự công nhận qua lượt thích, b́nh luận khiến không ít bạn trẻ cảm thấy tự ti, căng thẳng, thậm chí rơi vào trầm cảm.
Thuốc lá - ‘sát thủ’ giấu mặt của sức khỏe
Thanh thiếu niên là lứa tuổi đang phát triển, đang định hướng và trưởng thành về tâm lư và nhân cách. Giai đoạn này các em chịu tác động và ảnh hưởng không nhỏ của gia đ́nh, môi trường sống và giáo dục của nhà trường, xă hội nên hay học đ̣i hút thuốc lá theo các bạn mà không biết rằng, hút thuốc lá rất dễ gây nghiện và bỏ thuốc lá là cả một cuộc chiến gian nan. Hơn nữa, nhiều em chưa nhận thức và hiểu được những hậu quả của khói thuốc lá gây ra.
Hiện tại, chúng ta không khó khăn khi bắt gặp các h́nh ảnh về các thanh niên sử dụng thuốc lá.
Phần lớn, người nghiện thuốc lá bắt đầu hút khi tuổi đời c̣n trẻ mà đa số là do hiểu biết cụ thể về tác hại của thuốc lá c̣n rất hạn chế, kiến thức của người dân - trong đó có các em Thanh thiếu niên chưa được trang bị một cách đầy đủ. Thuốc lá đang xâm chiếm và từng bước làm nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe cho chính người sử dụng nó và cả những người xung quanh hàng ngày hít phải khói thuốc lá. Thuốc lá c̣n tác động làm thay đổi tâm tính, từ hiền lành trở nên cộc cằn, thô lỗ, dễ nổi cáu, bẳn tính và để có tiền hút thuốc lá, không ít thanh thiếu niên sẵn sàng nói dối, thậm chí ăn cắp; h́nh thành nên những thói quen xấu. Thuốc lá gây ô nhiễm môi trường sống, làm giảm chất lượng học tập và hiệu quả làm việc, bào ṃn sự thông minh, sáng tạo của thế hệ trẻ.
Để đối phó với những tiêu cực này, xă hội cần xây dựng một giải pháp tổng thể, tập trung vào ba yếu tố: giáo dục, luật pháp và truyền thông. Giáo dục cần đóng vai tṛ chủ đạo trong việc trang bị kiến thức và định hướng nhận thức đúng đắn cho giới trẻ, giúp họ nhận ra các nguy cơ từ đua xe, mạng xă hội và thuốc lá (đặc biệt là thuốc lá điện tử). Luật pháp cần mạnh tay kiểm soát và xử lư các hành vi vi phạm, tạo ra một môi trường an toàn và nghiêm minh. Đồng thời, truyền thông nên tập trung lan tỏa những h́nh mẫu tích cực, thay thế các nội dung tiêu cực bằng các giá trị văn hóa và nhân văn.
Giới trẻ là tương lai của đất nước. Việc bảo vệ và định hướng họ phát triển là trách nhiệm chung của cả gia đ́nh, nhà trường và xă hội. Một cộng đồng lành mạnh, tích cực chính là nền tảng để giới trẻ không chỉ vượt qua các cạm bẫy tiêu cực mà c̣n đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của quốc gia.