Ông Trump đề xuất kế hoạch 'dọn dẹp sạch sẽ' Gaza gây tranh cãi

[june04]

Tổng thống Trump nêu ý tưởng "dọn dẹp sạch sẽ" Gaza, đưa người Palestine tới Ai Cập và Jordan tái định cư để thiết lập hòa bình Trung Đông.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 25/1 cho biết ông đã điện đàm với Vua Jordan Abdullah II, trao đổi về ý tưởng xây các khu định cư và chuyển hơn một triệu người Palestine ở Dải Gaza đến các quốc gia láng giềng.

Theo ông, các khu định cư này sẽ có những ngôi nhà "tạm thời hoặc lâu dài" để người Gaza tới sinh sống. Ông ca ngợi Jordan vì đã tiếp nhận người tị nạn Palestine, nhưng muốn nước này nhận thêm người từ dải đất tới tái định cư.

"Tôi đang xem tình hình toàn bộ Dải Gaza và đó là một đống hỗn độn thật sự", ông Trump trả lời báo giới trên chiếc Không lực Một.

Hãng thông tấn Jordan Petra đưa tin về cuộc điện đàm giữa lãnh đạo hai nước, nhưng không nhắc đến việc tái định cư người Palestine.

Tổng thống Trump thêm rằng ông cũng muốn Ai Cập tham gia vào kế hoạch tái định cư người Gaza và sẽ trao đổi với người đồng cấp Abdel Fattah el-Sisi trong hôm nay.

"Tôi muốn ông ấy, muốn Ai Cập nhận thêm người. Bạn đang đề cập khoảng 1,5 triệu người, và chúng tôi vừa dọn dẹp sạch sẽ, mọi thứ 'đã xong rồi'", ông chủ Nhà Trắng tiếp tục. "Vùng đất giờ là đống đổ nát. Gần như toàn bộ đã bị phá hủy, người dân đang chết dần. Tôi muốn làm việc với một số quốc gia Arab và xây dựng nhà ở địa điểm khác, nơi họ có thể sinh sống trong hòa bình".

Bình luận của ông Trump dường như trái với chính sách đối ngoại của Mỹ suốt hàng chục năm qua là ủng hộ giải pháp hai nhà nước cho xung đột Israel - Palestine. Giới chức Jordan, Ai Cập, Israel chưa lên tiếng về thông tin.

Ước tính có 5,9 triệu người tị nạn Palestine trên thế giới, trong đó hàng triệu người đang sống ở Ai Cập, Jordan, Syria, Lebanon và một số quốc gia Trung Đông khác.

Gaza là dải đất nhỏ, có diện tích khoảng 365 km2, giáp biên giới Israel và Ai Cập, mặt còn lại hướng ra Địa Trung Hải. Đây là một trong hai vùng lãnh thổ của người Palestine. Khu vực còn lại là Bờ Tây, giáp với Jordan, bị Israel chiếm đóng.

Trước chiến sự, Gaza là nơi sinh sống của khoảng 2,4 triệu người. Sau khi nhóm vũ trang Hamas ở Gaza tấn công Israel gây thương vong lớn và bắt hàng loạt con tin ngày 7/10/2023, Tel Aviv đã mở chiến dịch vào dải đất để đáp trả. Động thái quân sự của Israel khiến hầu hết khu vực trở thành đống đổ nát, người dân Gaza phải sơ tán, dải đất cận kề khủng hoảng nhân đạo.

Nhiều nước trong khu vực lo ngại Israel muốn đẩy người Palestine rời khỏi Gaza. Ai Cập trước đó tuyên bố không tiếp nhận thêm người Palestine và mọi nỗ lực ép buộc có thể làm sụp đổ các thỏa thuận giữa nước này với Israel. Vua Jordan cảnh báo ý tưởng đẩy người Palestine đến Jordan hay Ai Cập là "lằn ranh đỏ".

Israel và Hamas đã đạt thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 19/1. Cơ quan y tế Gaza ngày 23/1 cho biết chiến sự đã làm gần 47.300 người chết, hơn 111.400 người bị thương. Con số thương vong vẫn gia tăng, do giới chức tìm thấy thêm thi thể bị vùi lấp trong các đống đổ nát.