Giám Đốc Công an Daklak xông thẳng đến nơi cư ngụ của người tỵ nạn Việt Nam ở Thái để "thăm hỏi" (Ảnh: Machsong)
Số phận của đồng bào tỵ nạn VN rồi sẽ ra sao? Đây là câu hỏi mà tôi đă nhận được từ hàng chục nơi bảo trợ có ḷng nhân ái đă nộp đơn bảo lănh đồng bào tỵ nạn của chúng ta qua chương tŕnh
Welcome Corps đặt ra từ hơn 2 tháng qua, kể từ khi tổng thống Donald Trump thắng cử nhiệm kỳ thứ hai của ông. V́ chính tôi là một trong số những người đă lên tiếng kêu gọi, thúc giục cũng như khuyến khích họ nộp đơn bảo trợ cho hàng ngàn người đồng hương của chúng ta đang vất vưởng ở bên kia bờ đại dương qua chương tŕnh
"Bảo Trợ Tư Nhân" (Private Sponsorship) do Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ phát động.
Vào lúc 3 giờ chiều ngày thứ Tư, 22 tháng Giêng, 2025, theo giờ miền Đông nước Mỹ, tổ chức thiện nguyện
Welcome.US đă có một buổi hội thảo qua mạng với những người có liên hệ đến các chương tŕnh tỵ nạn để cập nhật tin tức mới nhất về quyết định cũng như chính sách mới của chính phủ tân nhiệm dưới sư lănh đạo của TT Donald Trump.
Chúng tôi xin tường tŕnh một cách tóm gọn sau đây:
1/ Chương tŕnh dành cho các người xin tỵ nạn từ Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela (viết tắt là CHNV) ĐĂ BỊ HỦY BỎ TOÀN DIỆN. Điều này có nghĩa là người Mỹ không thể nộp đơn bảo lănh mới để tài trợ cho các cá nhân chạy trốn bạo lực và đàn áp ở những quốc gia nói trên. Hiện tại vẫn chưa rơ liệu chính phủ mới có tiếp tục cứu xét các hồ sơ mà người bảo trợ đă nộp trước ngày 20 tháng Giêng, 2025 hay không?
2/ Chương tŕnh Đoàn Kết v́ Ukraine (Uniting for Ukraine viết tắt là
U4U) th́ hiện chưa có một thông báo nào cụ thể nên xem như vẫn được tiếp tục, mặc dù t́nh trạng vẫn chưa có ǵ chắc chắn lắm!
3/ Chương tŕnh Tiếp Nhận Người Tỵ Nạn Hoa Kỳ (U.S. Refugee Admissions Program viết tắt là
USRAP) ĐĂ BỊ Đ̀NH CHỈ NGAY LẬP TỨC cho đến khi có thông báo mới, ngoại trừ từng trường hợp cụ thể (case-by-case basis). Tất cả các chuyến bay đưa người tỵ nạn đến HK định cư đều bị hủy bỏ, dù cho người tỵ nạn đă nhận được vé máy bay hay chuẩn bị lên đường. Quyết định này bao gồm cả
The Welcome Corps, một chương tŕnh tài trợ tư nhân thuộc
USRAP, đă được Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ thành lập vào năm 2023, cho phép các công dân Mỹ hay thường trú nhân có thể bảo trợ riêng tư cho những người tỵ nạn đến nơi an toàn ở Hoa Kỳ.
Theo các viên chức trách nhiệm của tổ chức
Welcome.US th́ kể từ ngày hôm nay (22/1/2025):
The Welcome Corps SẼ KHÔNG NHẬN ĐƠN QUA CHƯƠNG TR̀NH BẢO TRỢ TƯ NHÂN và SẼ NGƯNG CỨU XÉT CÁC HỒ SƠ ĐĂ NỘP TRƯỚC ĐÂY, CHO ĐẾN KHI CÓ LỆNH MỚI. Mọi quyết định nói trên đều dựa theo các Sắc Lệnh Hành Pháp (Executive Orders) vừa được TT Donald Trump kư ban hành.
Câu hỏi được đặt ra là: Vậy th́
"SỐ PHẬN NGƯỜI TỴ NẠN SẼ RA SAO?"
Là một người làm công việc định cư gần 50 năm (41 năm chính thức và 9 năm t́nh nguyện). Có thể nói rằng tôi (Nam Lộc) đă trải qua biết bao nhiêu điều vui buồn, tủi nhục, kể cả những phút hân hoan và phấn khởi, cho đến những giọt nước mắt âm thầm nhỏ lệ khi đọc thư của đồng bào viết cho tôi từ Thái Lan trong mấy ngày qua. Tất cả những hi sinh, hi vọng, những cam kết đấu tranh, vận động để cánh cửa tự do hé mở ra cho họ từ suốt 5 năm qua, không lẽ bây giờ đành cam chịu bỏ cuộc?
Câu trả lời của tôi là
KHÔNG! 50 năm trong sự nghiệp giúp định cư người tỵ nạn, tôi đă từng trải qua 8 đời tổng thống Mỹ, và đây là lần thứ 9 một chính phủ mới ra đời. Luôn luôn họ mang theo một chính sách mới, chúng ta cần phải b́nh tĩnh, nghiên cứu, t́m hiểu để tạo ra một phương cách đấu tranh mới hầu tiếp tục những ǵ đang theo đuổi dở dang.
Có người vội so sánh và trách cứ các sắc lệnh khắt khe của TT Trump với những quyết định đầy ḷng nhân ái của cố TT Jimmy Carter. Theo tôi th́ chúng ta nên thông cảm khi những vị nguyên thủ quốc gia phải đối đầu với áp lực của từng hoàn cảnh và thời điểm khác nhau. H́nh ảnh của hàng trăm ngàn thuyền nhân lênh đênh trên biển cả, đối diện với giông tố băo bùng, với hải tặc, với đói khát trên đường t́m tự do, so với h́nh ảnh của hàng trăm ngàn người nối đuôi nhau, t́m cách vượt biên để nhập cảnh bất hợp lệ vào nước Mỹ qua đường biên giới Mễ Tây Cơ, mà trong đó có cả những người VN, đa số thuộc thành phần giàu tiền, lắm của, mua vé máy bay đến các quốc gia Trung Mỹ rồi trả tiền để bọn buôn người đưa lậu vào HK. Những biểu tượng đó khá trái ngược với nhau, ít nhất là dưới con mắt của các công dân Mỹ. Và đó cũng chính là sự quan tâm đưa đến quyết định mà họ đă dùng lá phiếu để chọn người lănh đạo theo ư của ḿnh.
Vậy th́ chúng ta nên làm ǵ? Kinh nghiệm của tôi cho biết, chỉ cần làm một điều duy nhất:
"VẬN ĐỘNG HÀNH LANG" mà người Mỹ thường sử dụng vũ khí này, họ gọi là
"advocacy action"! Trong quá khứ, các chương tŕnh tỵ nạn như:
ODP, HO, Amerasian, ROVR, McCain children, Cứu Vớt Thuyền Nhân (Rescue Boat People), Thẻ Xanh cho diện PIP, định cư người Việt ở Phi Luật Tân hay Thái Lan, v..v… Tất cả các chương tŕnh này không phải tự nhiên mà có. Và điều đó sẽ không thành hiện thực nếu không có sự tranh đấu và vận động hành lang một cách tích cực bởi nhiều cá nhân, hội đoàn hay tổ chức cộng đồng của người Việt chúng ta tại hải ngoại. Từ giới lập pháp, đến hành pháp, ngay cả bộ Tư Pháp HK.
Tổng thống Jimmy Carter sẽ chẳng biết đến
"boat people" là những ai, nếu không có các nhóm người Việt liên tục đứng biểu t́nh ngoài Ṭa Bạch Ốc. Họ kêu gào và khóc lóc thảm thương cho số phận của các thuyền nhân đang chết đuối trên biển Đông, đến nỗi ông Carter phải ra tận ngoài hàng rào để tiếp xúc và lắng nghe nguyện vọng của họ. Kết quả là vị tổng thống giàu ḷng nhân ái đó đă trở thành vị nguyên thủ đầu tiên của nước Mỹ giang tay đón nhận người tỵ nạn đông đảo nhất trong lịch sử HK. Tổng thống Ronald Reagan cũng sẽ chẳng kư chấp thuận chương tŕnh HO nếu không có sự vận động tích cực của
Hội Gia Đ́nh Cựu Tù Nhân Chính Trị VN cùng sự hiệp sức của đồng hương người Việt tại hải ngoại…
Vậy th́ có hi vọng ǵ hay không? Câu trả lời của tôi là
CÓ, và có rất nhiều hi vọng
NẾU cộng đồng người Việt tại hải ngoại quan tâm và hết ḷng vận động cho đồng bào của ḿnh.
Trước hết hăy đọc kỹ Sắc Lệnh Hành Pháp có liên quan đến các chương tŕnh định cư người tỵ nạn, để phân tích một số điểm tích cực ở trong đó: (
https://www.whitehouse.gov/president...ssions-program).
– Hi vọng thứ 1: Ngay tựa đề của sắc lệnh đă nói rơ là, TT Trump chỉ muốn
"tổ chức lại" (realigning) chứ không phải chấm dứt chương tŕnh định cư ngưới tỵ nạn.
– Hi vọng thứ 2: Mục đích của việc tạm đ́nh chỉ được nêu rơ trong Mục số 2 (Sec. 2) (Policy):
"Chính sách của Hoa Kỳ là bảo đảm rằng an toàn công cộng và an ninh quốc gia là những sự cân nhắc tối quan trọng trong việc quản lư USRAP, và chỉ chấp nhận những người tỵ nạn có thể ḥa nhập hoàn toàn và phù hợp vào Hoa Kỳ và bảo đảm rằng Hoa Kỳ bảo tồn nguồn tài nguyên của người nộp thuế cho công dân của ḿnh".
Tôi tin là hầu hết những công dân HK, dù sinh ra ở nước Mỹ hay là người nhập tịch cũng đều đồng ư với mối quan tâm nói trên. Nền an ninh của một đất nước ḿnh đang sống, và không ai muốn đón nhận những người nhập cư không những đă không ḥa nhập vào xă hôi, hay tự lực cánh sinh, mà lại c̣n là gánh nặng cho những người dân đóng thuế.
– Hi vọng thứ 3: Thời gian tạm đ́nh chỉ có đề cập đến trong Mục số 4 (Sec. 4) của sắc lệnh (Sec. 4. Resumption of the U.S. Refugee Admissions Program):
"Trong ṿng 90 ngày kể từ ngày ban hành sắc lệnh này, Bộ Trưởng An Ninh Nội Địa, sau khi tham vấn với Bộ Trưởng Ngoại Giao, sẽ đệ tŕnh báo cáo lên tổng thống thông qua Cố Vấn An Ninh Nội Địa về việc tiếp tục tiếp nhận người tỵ nạn vào Hoa Kỳ".
Trong toàn bản văn của sắc lệnh, đây là đoạn quan trọng nhất đối với tôi. Nó tựa như một cái ch́a khóa để mở cánh cửa bế tắc hiện nay. Cộng đồng chúng ta có 90 ngày, hay 3 tháng để vận động, tranh đấu cho đồng hương tỵ nạn của ḿnh.
NẾU các vị đại diện cộng đồng người Việt ở khắp các tiểu bang.
NẾU các cơ quan, đoàn thể hay các tổ chức tôn giáo tiếp xúc với các vị dân biểu, nghị sĩ, Thống đốc hay dân cử địa phương, tŕnh bầy và đề đạt nguyện vọng về số phận của 2,000 đồng bào của chúng ta đang vất vưởng ở Thái Lan (một con số rất nhỏ so với hơn 12 triệu di dân bất hợp lệ đang sống ở HK). Chính những vị dân cử này họ sẽ chuyển các lời thỉnh cầu của chúng ta lên quư vị Bộ trưởng có trách nhiệm trong ṿng 90 ngày sắp tới.
Hiện nay hầu hết các chức vụ chủ tịch cộng đồng, từ liên bang, đến tiểu bang hay thành phố đều nằm trong tay những người rất trẻ, thuộc thế hệ người Việt hải ngoại thứ hai. Trưởng thành, lớn lên ở HK nên họ rất thông suốt về ngôn ngữ cũng như phương cách vận động hay gơ cửa giới lập pháp, hành pháp trong chính phủ. Đấy là chưa kể đến kết quả của cuộc tổng tuyển cử vừa qua đă có rất nhiều khuôn mặt người Mỹ gốc Việt đă trở thành Thượng nghị sĩ hay Dân biểu Quốc hội từ các cấp liên bang đến tiểu bang. Đặc biệt là vô số chức vụ giám sát viên hoặc nghị viên thành phố. Tất cả đều là những người có thẩm quyền để hỗ trợ cho cộng đồng trong các cuộc vận động hành lang.
Ngoài ra một yếu tố rất quan trọng nữa là đă có không ít thành phần có khả năng và địa vị trong cộng đồng của chúng ta đă tích cực đóng góp, yểm trợ tổng thống đắc cử Donald Trump hoặc các vị dân cử khác. Mong rằng họ cũng sẽ được cân nhắc và bổ nhiệm vào một số chức vụ trong chính quyền hay trong hệ thống lập pháp. Và khi có quyền th́ hi vọng họ sẽ không quên những người c̣n
"thấp cổ, bé miệng".
Tôi c̣n nhớ vào năm 2001 nếu không có sự hỗ trợ của luật sư Đinh Việt, Thứ trưởng bộ Tư Pháp HK thuở đó đứng ra hỗ trợ, th́ đạo luật
Thẻ Xanh Cho Diện PIP (Indochinese Parole Adjustment Act.) do chúng tôi tranh đấu và vận động đă không được nhanh chóng thi hành để cho hơn 20 ngàn người Việt trở thành công dân Mỹ từ
"quy chế tạm dung" (parole status). Một thí dụ điển h́nh khác, nếu không có sự tiếp tay và giúp đỡ của luật sư Thục Minh, phụ tá Thượng nghị sĩ John McCain th́ nhạc sĩ Việt Khang sẽ không đến được bến bờ tự do…
Đây cũng là lúc mà các YouTubers hay các cơ quan truyền thông đă mạnh mẽ và tích cực cổ vũ cho TT Donald Trump đắc cử (trong số đó có cả chính những người tỵ nạn tại Thái Lan). Các ban hăy lên tiếng kêu gọi các vị đại diện cộng đồng, các bạn hăy tiếp tay phỏng vấn đồng bào tỵ nạn tại Thái Lan cũng như các nơi bảo trợ, để cung cấp tin tức hầu tạo thêm sức mạnh cho công cuộc vận động định cư đồng hương của chúng ta. Không có tổ chức hay cá nhân nào có thể đơn phương làm được điều này. Tôi tin tưởng nếu cộng đồng chúng ta chung tay, sát cánh làm việc trong 90 ngày sắp tới th́ kết quả sẽ rất khả quan.
Những điểm cần nhấn mạnh (talking points) trong cuộc vận động liên quan đến 2 điều quan tâm chính nằm trong
Mục số 2 (Sec.2) của sắc lệnh hành pháp, đó là
"an toàn công cộng, an ninh quốc gia" và
"chỉ chấp nhận những người tỵ nạn có thể ḥa nhập hoàn toàn và phù hợp vào Hoa Kỳ"
Cộng đồng người Việt tỵ nạn trong nửa thế kỷ vừa qua đă chứng minh, chúng ta không thuộc các thành phần
"không tốt" này, kể cả 2,000 đồng bào c̣n đang sống vất vưỡng ở Thái Lan, hoặc các nhân vật đứng ra tranh đấu cho tự do, dân chủ, nhân quyền ở trong nước hiện nay.
–
Chưa có bất cứ một người tỵ nạn VN nào bị chính phủ Mỹ truy tố v́ đă vi phạm hay có các hành động làm nguy hại đến nền an ninh của quốc gia HK. Ngược lại, hàng chục ngàn người gốc tỵ nạn VN, cả nam lẫn nữ đă và đang phục vụ trong các cơ quan quốc pḥng, Tư pháp hoặc gia nhập quân đội để bảo vệ sự an toàn của nước Mỹ.
–
Hầu hết người tỵ nạn VN đều tự lực cánh sinh. Họ không những KHÔNG phải là gánh nặng của nước Mỹ, mà ngược lại đă đóng góp tích cực vào nền kinh tế quốc gia HK. Chỉ nội 2 ngành, cung cấp thực phẩm và kỹ nghệ móng tay, người tỵ nạn VN đă đóng góp hàng trăm tỷ dollars mỗi năm. Cung cấp cả triệu việc làm và thúc đẩy sự phát triển sang các lănh vực khác, v..v…
Nói tóm lại, định cư người tỵ nạn VN, chỉ tạo thêm nguồn tài nguyên và lợi ích cho đất nước HK mà thôi, và lịch sử hơn 50 năm qua đă chứng minh điều này. Và với tất cả những điều phân tích kể trên, chúng ta có thể kết luận rằng:
TƯƠNG LAI VÀ SỐ PHẬN CỦA ĐỒNG BÀO TỴ NẠN NẰM TRONG TAY CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT TẠI HẢI NGOẠI!
Sưu tầm
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
