Gan là cơ quan quan trọng bậc nhất, nhưng cũng dễ bị tổn thương nếu không có chế độ ăn uống hợp lư.
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, đảm nhiệm chức năng lọc độc tố và chuyển hóa dinh dưỡng. Tuy nhiên, nhiều người vô t́nh khiến gan bị tổn thương do chế độ ăn uống không hợp lư. Ngoài rượu, bia và thực phẩm nhiều dầu mỡ, một số thực phẩm thường ngày tưởng chừng vô hại cũng có thể gây hại cho gan nếu ăn quá mức.
1. Trái cây
Trái cây là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất quan trọng, nhưng nếu ăn quá nhiều, đặc biệt là các loại có hàm lượng đường cao như nho, xoài, chuối, có thể tạo gánh nặng cho gan.
Lượng fructose dư thừa được gan chuyển hóa thành chất béo, làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, fructose c̣n làm suy giảm khả năng chống oxy hóa của gan, khiến tế bào gan bị tổn thương.
Một số nghiên cứu đă chỉ ra rằng, việc ăn quá nhiều trái cây có thể ảnh hưởng đến chức năng gan. Trên thực tế đă có trường hợp một bệnh nhân nữ thường xuyên ăn trái cây với mong muốn cải thiện sức khỏe, nhưng phát hiện gan nhiễm mỡ do tiêu thụ fructose quá mức.
2. Sữa và chế phẩm từ sữa
Sữa là thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng cũng chứa nhiều chất béo băo ḥa và protein. Việc sử dụng sữa nguyên kem, bơ, kem sữa với tần suất cao có thể gây áp lực lên gan, làm gia tăng tích tụ mỡ và suy giảm chức năng gan.
Một trường hợp bệnh nhân nam ở Trung Quốc thường xuyên uống sữa nguyên kem và ăn phô mai vào buổi sáng, sau vài tháng xuất hiện các dấu hiệu của gan nhiễm mỡ nhẹ.
3. Khoai lang
Khoai lang được biết đến là thực phẩm giàu chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, lượng tinh bột trong khoai lang có thể chuyển hóa thành glucose, tạo áp lực cho gan trong quá tŕnh xử lư và dự trữ năng lượng.
Việc ăn quá nhiều khoai lang, đặc biệt là khoai lang mật chứa hàm lượng đường cao, có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
Một bác sĩ ở Trung Quốc chia sẻ về một bệnh nhân có thói quen ăn khoai lang nướng mỗi tối để giảm stress, sau một thời gian phát hiện chức năng gan suy giảm. Điều này cho thấy việc ăn thực phẩm lành mạnh cũng cần có sự kiểm soát hợp lư.
4. Gia vị và nước sốt
Gia vị và nước sốt đóng vai tṛ quan trọng trong ẩm thực nhưng cũng là nguyên nhân gây tổn thương gan nếu sử dụng quá mức. Các loại nước sốt như x́ dầu, sốt mayonnaise, nước sốt ướp thịt thường chứa nhiều muối, đường và chất bảo quản, tạo áp lực lên gan khi phải lọc bỏ các thành phần này.
Một bệnh nhân nữ ở Trung Quốc thường xuyên ăn thực phẩm chế biến sẵn và sử dụng nhiều nước sốt đă gặp phải t́nh trạng suy giảm chức năng gan. Sau khi giảm tiêu thụ các loại gia vị công nghiệp, t́nh trạng sức khỏe của bệnh nhân đă có cải thiện đáng kể.
Giải pháp bảo vệ gan
Để duy tŕ chức năng gan khỏe mạnh, chuyên gia khuyến cáo nên có chế độ ăn uống cân bằng, hạn chế các thực phẩm có nguy cơ gây hại cho gan:
- Ăn trái cây với lượng vừa phải, chọn sữa ít béo hoặc sữa hạt, giảm tiêu thụ khoai lang quá nhiều, sử dụng gia vị tự nhiên thay cho nước sốt công nghiệp.
- Không ăn quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn, hạn chế đường fructose từ trái cây, giảm lượng sữa nguyên kem và chế phẩm từ sữa.
Việc bảo vệ gan cần bắt đầu từ những thói quen nhỏ trong chế độ ăn uống hằng ngày. Chú ư lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp duy tŕ chức năng gan mà c̣n nâng cao sức khỏe tổng thể.