Công việc của Cục Dự Trữ Liên Bang Mỹ (Fed) là kiểm soát lạm phát, nhưng họ gần như không có khả năng tác động đến một trong những yếu tố lớn nhất thúc đẩy lạm phát, Chủ Tịch Fed Jerome Powell đã thừa nhận tại một phiên điều trần của Quốc Hội.
Nhà ở là chi phí lớn nhất trong ngân sách của hầu hết mọi hộ gia đình, và nó cũng là yếu tố lớn nhất trong các chỉ số chi phí sinh hoạt chính thức mà Fed sử dụng để đánh giá lạm phát.
Mặc dù Fed có thể tác động rộng rãi đến nền kinh tế để ảnh hưởng làm thay đổi lạm phát, nhưng họ gần như không thể làm gì để giảm bớt hóa đơn hàng tháng vay thế chấp, ông Powell nói tại phiên điều trần của Ủy Ban Tài Chính Thượng Viện, khi trình bày báo cáo chính sách tiền tệ của Fed hai lần mỗi năm.
Giá nhà đã tăng vọt trong đại dịch, góp phần đẩy tỷ lệ lạm phát lên mức cao chưa từng thấy trong nhiều thập niên. Và mặc dù lạm phát đã giảm kể từ đó, gần với mục tiêu 2% hàng năm của Fed, chi phí nhà ở “cứng đầu” đã khiến lạm phát cao không thể giảm hoàn toàn.
Bên cạnh đó, lãi suất trung bình cho các khoản vay thế chấp 30 năm đã tăng vọt từ mức thấp kỷ lục trong đại dịch lên gần mức cao nhất trong nhiều thập niên. Sự tăng này một phần là kết quả của việc Cục Dự Trữ Liên Bang đã tăng lãi suất quỹ liên bang chuẩn để làm chậm nền kinh tế và kiểm soát lạm phát.
Lợi suất kho bạc đóng vai trò quan trọng
Mặc dù Fed có vai trò trong việc đẩy lãi suất thế chấp lên cao, nhưng ngân hàng trung ương lại bị giới hạn trong khả năng giảm chúng. Lãi suất quỹ liên bang quyết định mức lãi suất mà các ngân hàng có thể cho vay lẫn nhau và ảnh hưởng mạnh mẽ đến các lãi suất ngắn hạn của tất cả các loại khoản vay, bao gồm thẻ tín dụng và vay mua xe. Mặt khác, lãi suất thế chấp 30 năm lại liên quan chặt chẽ đến một công cụ tài chính khác đó là lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm. Những lợi suất này chịu ảnh hưởng từ kỳ vọng của các nhà giao dịch trái phiếu về mức lãi suất quỹ liên bang trong tương lai.
Lợi suất trái phiếu kho bạc hiện nay cao hơn mức bình thường vì nhiều lý do, bao gồm kỳ vọng của nhà đầu tư về lạm phát, liệu có suy thoái hay không, và các yếu tố khác “không thực sự liên quan chặt chẽ đến chính sách của Fed,” Powell nói. Cục Dự Trữ Liên Bang đã cắt giảm lãi suất vào cuối năm ngoái, nhưng các đợt cắt giảm này hầu như không tác động đến lãi suất thế chấp.
Hiện tại, ông Powell và các quan chức Fed khác đã chỉ ra rằng Ngân Hàng Trung Ương sẽ tạm dừng các đợt cắt giảm lãi suất trong thời gian này và có thể sẽ không sớm giảm lãi suất quỹ liên bang thêm bất kỳ đợt nào nữa. Thêm vào đó, tình trạng thiếu hụt nhà ở kéo dài có thể gây áp lực tăng giá bất kể Fed có làm gì chăng nữa.
“Ngay khi chúng tôi giảm lãi suất, và lãi suất trở lại mức thấp hơn, lãi suất thế chấp sẽ giảm,” ông Powell nói tại phiên điều trần. “Tôi không biết khi nào điều đó sẽ xảy ra, và ngay cả khi điều đó xảy ra, chúng ta vẫn sẽ gặp tình trạng thiếu hụt nhà ở ở nhiều nơi.”