Vì sao bây giờ Mỹ mới công nhận tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức?

[Romano]

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 1/3 ký sắc lệnh hành pháp để tiếng Anh thành ngôn ngữ chính thức.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 1/3 ký sắc lệnh hành pháp chỉ định tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức của Mỹ. Với sắc lệnh này, lần đầu tiên trong lịch sử 250 năm, nước Mỹ sẽ có ngôn ngữ chính thức.

Tại sao Mỹ không có ngôn ngữ chính thức?

Các học giả cho biết khi nước Mỹ được thành lập, hầu hết mọi người đều nói tiếng Anh và những người viết hiến pháp không cảm thấy cần phải biến đây thành ngôn ngữ chính thức. Họ cũng không muốn xa lánh những công dân nói ngôn ngữ khác.

Tiến sĩ Wayne Wright, giáo sư tại Đại học Purdue, nói với CNN vào năm 2018: “Những Người lập quốc không thấy cần phải tuyên bố một ngôn ngữ chính thức nào cả. Tiếng Anh gần như là ngôn ngữ chính của Mỹ vào thời điểm đó nên thực sự không cần phải bảo vệ nó. Và họ không muốn xúc phạm những người Mỹ đồng hương đã giúp đấu tranh giành độc lập”.

Người dân ở Mỹ cũng nói những ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh ngay cả trước khi nước cộng hòa này được thành lập.

Theo Cục Thống kê Dân số Mỹ, khoảng 68 triệu trong số 340 triệu dân số nói ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh, bao gồm hơn 160 ngôn ngữ của người Mỹ bản địa. Theo dữ liệu của Cục, Mỹ có hơn 350 ngôn ngữ. Bên cạnh tiếng Anh thì tiếng Tây Ban Nha, tiếng Trung, tiếng Tagalog, tiếng Việt và tiếng Ả-rập là những ngôn ngữ phổ biến nhất ở quốc gia này.

Theo ProEnglish, một nhóm ủng hộ tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức, 30 tiểu bang tại Mỹ áp dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính thức.

Phản ứng trái chiều

Tờ Washington Post đưa tin, theo bản dự thảo của Nhà Trắng, cho biết sắc lệnh của ông Trump sẽ hủy bỏ một chính sách từ năm 2000 do Tổng thống Bill Clinton khi đó ký "yêu cầu các cơ quan và bên nhận tài trợ liên bang phải cung cấp hỗ trợ các ngôn ngữ rộng rãi cho những người không nói tiếng Anh".

Với sắc lệnh mới, các cơ quan chính phủ sẽ được phép quyết định xem họ có muốn tiếp tục cung cấp tài liệu và dịch vụ bằng các ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh hay không.

Dự thảo của Nhà Trắng nói thêm rằng lệnh khuyến khích "những người Mỹ mới" sử dụng ngôn ngữ quốc gia, từ đó giúp họ mở ra nhiều cơ hội hơn. Nhà Trắng cho biết điều này "thúc đẩy sự thống nhất, thiết lập hiệu quả trong các hoạt động của chính phủ và tạo ra con đường cho công dân tham gia".

Ý định tuyên bố tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức của Mỹ nhận được nhiều phản ứng trái chiều. Một nhà bình luận viết: "Trong thời đại nhập cư ồ ạt, việc khẳng định rằng tiếng Anh là ngôn ngữ của người Mỹ là thông điệp về sự đoàn kết quốc gia".

Tuy nhiên, sắc lệnh khiến các nhóm ủng hộ nhập cư và các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ phẫn nộ.

Vanessa Cárdenas, giám đốc điều hành của America's Voice, một nhóm vận động cải cách nhập cư, cho rằng: "Đây không chỉ là một cử chỉ xúc phạm, đâm trực tiếp vào hàng triệu công dân Mỹ nói các ngôn ngữ khác, mà còn trực tiếp gây tổn hại đến những người phải dựa vào hỗ trợ ngôn ngữ để có được những thông tin quan trọng".

Một số người cho rằng sắc lệnh này có thể làm giảm khả năng cạnh tranh toàn cầu của Mỹ.

Sắc lệnh về ngôn ngữ hay sắc lệnh về nhập cư?

Ông Trump ủng hộ việc áp dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính thức của Mỹ từ lâu. Trong nhiệm kỳ đầu tiên làm Tổng thống Mỹ vào năm 2021, ông cũng có nỗ lực tương tự để tuyên bố tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức nhưng không thành công.

Năm 2015, ông Trump từng chế giễu đối thủ của mình, cựu thống đốc Florida Jeb Bush, vì nói tiếng Tây Ban Nha trong khi vận động tranh cử. "Ông ấy thực sự nên làm gương bằng cách nói tiếng Anh ở Mỹ. Đây là đất nước nói tiếng Anh, không phải tiếng Tây Ban Nha".

Ngay cả trong chiến dịch tranh cử năm ngoái, ông Trump vẫn nhắc lại mối lo ngại về những người di cư đến Mỹ nói tiếng nước ngoài.

Ông Trump phát biểu tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ năm ngoái: "Chúng ta có nhiều ngôn ngữ du nhập vào. Có những ngôn ngữ mà không có một giáo viên nào trên toàn quốc có thể nói được. Có những ngôn ngữ mà chưa ai ở đất nước này từng nghe đến. Đó là điều điên rồ và khủng khiếp nhất".

Kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào ngày 20/1, đảng Cộng hòa ưu tiên hạn chế nhập cư. Theo NYT, lệnh của ông Trump sẽ là “chiến thắng lớn nhất” cho phong trào chỉ sử dụng tiếng Anh, phong trào này phản đối giáo dục song ngữ và nỗ lực giảm nhập cư vào Mỹ.

Tuy nhiên, động thái ​​này làm dấy lên lo ngại về tác động đối với công dân nhập tịch hoặc cư dân cao tuổi không thông thạo tiếng Anh.

Các nhóm vận động cũng cảnh báo bước đi này có thể khiến những người nói ngôn ngữ khác trở thành mục tiêu của phân biệt đối xử, vào thời điểm tình trạng thù ghét người châu Á và các nhóm thiểu số nhập cư khác đang gia tăng.