Quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine là một đ̣n giáng nghiêm trọng với kho xe tăng Abrams cũng như các phương tiện chiến đấu khác do Mỹ sản xuất của Kiev.
T́nh cảnh cam go của Ukraine
Ukraine đă phải đối mặt với t́nh trạng thiếu xe tăng Abrams và động thái của ông Trump dừng các đợt vận chuyển vũ khí, bao gồm cả việc cung cấp các phụ tùng thay thế quan trọng, sẽ chỉ làm trầm trọng thêm vấn đề. Kiev không thể duy tŕ hoạt động của xe tăng hoặc sửa chữa những xe tăng bị hư hỏng trong chiến đấu.
Mỹ cũng ngừng chia sẻ một số thông tin t́nh báo quan trọng với Ukraine mặc dù khi phát biểu với báo giới ngày 9/3, Tổng thống Donald Trump cho biết Mỹ đang rất gần với việc nối lại chia sẻ thông tin t́nh báo cho Kiev.

Xe tăng M1 Abrams phục vụ trong quân đội Ukraine ở khu vực Kursk. Ảnh: Bộ Quốc pḥng Ukraine
Serhiy Rakhmanin, một thành viên của Ủy ban Quốc hội Ukraine về an ninh quốc gia, quốc pḥng và t́nh báo cho biết các lực lượng của Kiev hoạt động bên trong nước Nga, cụ thể là ở khu vực Kursk ở phía Tây, phụ thuộc vào một số lượng lớn xe bọc thép của Mỹ.
Ông Rakhmanin nói với Business Insider rằng, những phương tiện này bao gồm xe tăng Abrams, xe chiến đấu bộ binh Bradley và xe bọc thép chở quân Stryker.
"Một số phương tiện bị hỏng nhưng vẫn hoạt động tốt. Tuy nhiên, việc sửa chữa chúng rất khó khăn v́ Mỹ cung cấp rất ít phụ tùng, Bây giờ th́ không c̣n ǵ cả", ông Rakhmanin cho hay.
Theo ông: "Điều này có nghĩa là trong khi chúng tôi có trang thiết bị th́ chúng có thể không sử dụng được do hạn chế về bảo tŕ. Vấn đề không phải là về nguồn cung mới mà là về việc duy tŕ các thiết bị hiện có".
Mỹ đă cung cấp 31 xe tăng M1A1 Abrams cho Ukraine vào mùa thu năm 2023. Mùa hè năm sau, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, số lượng này không đủ để tạo ra khác biệt trên chiến trường và thực tế đă chứng minh điều đó. Xe tăng Abrams có động cơ tua-bin khí mạnh mẽ và cần bảo tŕ nhiều hơn các loại xe tăng khác.
Ngoài xe tăng Abrams, chính quyền ông Biden đă cung cấp hơn 300 xe Bradley, hơn 400 xe Stryker và hàng trăm xe bọc thép khác cho Kiev.
Trong số các vấn đề phức tạp có việc Ukraine nhận được xe tăng Leopard 2 của Đức và xe tăng Challenger 2 của Anh, mỗi loại đều cần phụ tùng thay thế riêng. Chính phủ Australia cho biết hồi tháng 10 rằng họ có kế hoạch cung cấp gần 50 xe tăng M1A1 Abrams cũ của ḿnh cho Ukraine - một động thái sẽ tăng gấp đôi quy mô kho phương tiện hiện có của Kiev.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rơ khi nào những chiếc xe tăng bổ sung đó sẽ đến tay Ukraine, nghĩa là Kiev phải sử dụng thận trọng số lượng xe tăng Abrams hạn chế của ḿnh.
Ukraine đối mặt rủi ro gia tăng
Việc thiếu phụ tùng thay thế sẽ chỉ làm gia tăng rủi ro cho Ukraine. Theo Oryx, một trang web t́nh báo nguồn mở theo dơi tổn thất của hai bên trong xung đột, ít nhất 19 xe tăng Abrams của Ukraine đă bị hư hỏng hoặc bị phá hủy. Business Insider không thể xác minh độc lập những con số này.
Trong phần lớn cuộc xung đột, chính sách của Mỹ là khi thiết bị quân sự do Washington cung cấp bị hỏng ở Ukraine, chúng sẽ được vận chuyển ra khỏi đất nước đến lănh thổ các nước NATO, chẳng hạn như Ba Lan.
Ông Rakhmanin cho biết, Mỹ luôn có chính sách nghiêm ngặt về việc cho phép các trang thiết bị quân sự của ḿnh được sửa chữa ở trong Ukraine - điều sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn dưới thời chính quyền ông Trump.
"Điều này dẫn đến những t́nh huống vô lư. Chẳng hạn, chúng ta có thể có một xe tăng hoạt động đầy đủ ngoài một bộ phận nhỏ bị thiếu. Nhưng chúng ta không thể sản xuất nó v́ chúng ta thiếu bản thiết kế và giấy phép. Chúng ta không có chuyên môn cần thiết để sản xuất các thành phần như vậy một cách độc lập", ông Rakhmanin cho hay.
"Kết quả là chiếc xe tăng nằm im trong băi đậu xe trong khi chúng ta chờ nhiều tháng để nhận được phụ tùng thay thế", ông Rakhmanin nói.
Ông Rakhmanin cho biết Mỹ có thể cho phép các nước châu Âu mua và chuyển phụ tùng thay thế cho Ukraine nhưng không rơ liệu điều này có được thông qua hay không. Nếu không được thông qua, Kiev sẽ phải tháo tung các xe bị hỏng nặng hơn để lấy phụ tùng, tái trang bị cho các xe khác.
Quyết định tạm dừng ḍng viện trợ quân sự cho Ukraine của Mỹ vào đầu tuần là động thái đầu tiên trong 3 động thái lớn nhằm hạn chế sự ủng hộ dành cho Kiev sau cuộc họp gây tranh căi, nơi ông Trump và Phó Tổng thống Mỹ JD Vance chỉ trích ông Zelensky tại Nhà Trắng vài ngày trước đó.
Ngày 7/3, khi trao đổi về quyết định dừng các chuyến hàng vũ khí của Mỹ cho Ukraine, ông Trump cho biết ông không biết Ukraine có muốn giải quyết xung đột hay không và tin rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đă sẵn sàng chấm dứt xung đột.
Việc chính quyền ông Trump ngừng cung cấp thông tin t́nh báo đă khiến đối tác của ḿnh mất đi những dấu hiệu cảnh báo quan trọng về khả năng pḥng không và nỗ lực bảo vệ lănh thổ của ḿnh, trong khi Nhà Trắng tiếp tục gây sức ép buộc ông Zelensky kư một thỏa thuận mang lại cho Washington nguồn thu từ tài nguyên thiên nhiên của Ukraine.
VietBF@ Sưu tập