Học cách xin lỗi... con

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Xin lỗi con có gì đáng xấu hổ? Đây là câu hỏi lẽ ra rất dễ trả lời. Nhưng trên thực tế, do nhiều người ít có thói quen xin lỗi nhau - ngay cả khi có lỗi rõ ràng - nên việc cha mẹ nói lời xin lỗi con cái lại trở nên khó khăn.

Xét nhiều lý do, việc xin lỗi con khi bản thân đã có lỗi không chỉ là điều nên làm mà còn là điều phải làm. Bởi theo xu hướng giáo dục mới, quan hệ giữa cha mẹ và con cái bình đẳng hơn, hiện tượng áp đặt đã giảm và trong đối thoại có sự cởi mở hơn. Quan niệm “trứng mà đòi khôn hơn vịt” đã lỗi thời và không nên áp dụng nữa.

Không chỉ vậy, làm cha mẹ không có nghĩa là không bao giờ mắc sai lầm, mà đã sai lầm thì không nên và không thể lẳng lặng cho qua được. Các bậc cha mẹ phải làm gương cho con cái về sự dũng cảm nhìn nhận khuyết điểm, sai sót, lầm lẫn của mình. Việc nhận lỗi có thể không diễn ra ngay khi biết mình có lỗi, nhưng nhất thiết phải để cho con cái hiểu rằng cha mẹ đã biết lỗi, bằng cách này hoặc cách khác.

Do đó, nhận lỗi về sai lầm của mình với con cũng là cách để tự răn mình mà tránh mắc những sai lầm khác. Đồng thời, qua đó, con cái cảm thấy sự gần gũi, thoải mái trong quan hệ với cha mẹ, thay vì cứ sợ sệt, khép nép.

Vấn đề là nhận lỗi, xin lỗi như thế nào. Đây là nghệ thuật, bởi xin lỗi lúc nào, như thế nào, ra sao để cha mẹ cho con trẻ thấy mình thực lòng nhìn nhận khuyết điểm mà bản thân không bị “mất mặt”, “giảm tính nghiêm trang” cần có sự cân nhắc. Có việc có thể nói ngay; chẳng hạn, đã hứa với con đi chơi nhưng bạn bận rộn quên mất, thì có thể nói thẳng: “Ba/mẹ xin lỗi con. Ba/mẹ bận quá nên quên. Ba/mẹ hứa sẽ chở con đi chơi vào tuần sau”. Bạn nói bằng thái độ nghiêm túc không chỉ cho trẻ thấy mình xin lỗi thực sự mà trẻ cũng không dám “mè nheo”. Nhưng có nhiều việc khó nói thẳng như thế. Chẳng hạn, bạn đã nhận xét nặng lời về bạn của con; sau khi thấy rằng mình đã sai, bạn có thể chủ động nói với con, đại loại: “Sao lâu rồi ba/mẹ không thấy bạn ấy tới chơi?”, “Tuần tới nhà mình có liên hoan, con có thể mời bạn A. đến chơi cho vui”, “Bữa trước ba thấy bạn A. nói cụt ngủn tưởng như vô lễ. Mấy bữa sau ba thấy hình như bạn ấy rất ngoan nhưng có tật nói thiếu đầu thiếu đuôi, con nên góp ý với bạn”… Dĩ nhiên, không chỉ tùy sự việc mà còn tùy lứa tuổi của con để có hình thức xin lỗi phù hợp.

Và, xin lỗi không chỉ bằng lời nói mà có thể bằng hành động, tùy hoàn cảnh. Bạn có thể viết thư để trên bàn học của con, vừa thân ái, vừa lịch sự, hoặc gửi tin nhắn qua điện thoại, qua e-mail, qua các mạng xã hội, qua chat...

Tóm lại, xin lỗi con khi mình mắc sai lầm là điều các bậc cha mẹ phải làm. Phải chú ý xin lỗi sao cho con trẻ thấy đó là một bài học và bản thân cũng xem đó là một kinh nghiệm ứng xử với trẻ. Xét cho cùng, cha mẹ xin lỗi cũng là một hình thức dạy con tích cực, vì vậy phải hết sức chú ý.

Nguồn: Minh Tâm/ PNO

very good. Thank you.