WESTMINSTER (NV) - “Sự t́m ṭi, khám phá, phát minh phải đi từ suy nghĩ và cái nh́n của một đứa bé có cảm giác về thế giới xung quanh, bởi đôi khi sự hiểu biết thấu đáo và tường tận của người lớn lại trở thành rào ngăn cản cho những khám phá mới.”

Chí Huỳnh, người sáng lập và cũng là nhà thiết kế ngọc trai Galatea. (H́nh: Uyên Việt/Người Việt)
Khởi đi từ suy nghĩ đó mà Chí Huỳnh, một họa sĩ, cũng là thợ kim hoàn người Mỹ gốc Việt, đă nắm giữ trong tay bằng sáng chế độc quyền về kỹ thuật nuôi cấy ngọc trai cùng một số mẫu mă nữ trang làm từ ngọc trai độc nhất vô nhị Galatea có giá trị trong ṿng 20 năm, không chỉ tại Mỹ mà c̣n ở một số quốc gia khác như Việt Nam, Philippines, Australia...
Cộng đồng người Việt ở Mỹ, ở Việt Nam, cũng như các quốc gia khác trên thế giới không mấy ai biết đến Chi Galatea Huynh. Thế nhưng trên các tạp chí chuyên về trang sức thế giới như Modern Jewelry Magazine, JCK Magazine, Beauty Magazine, Jewelry News Asia, Watch and Jewelry Review Magazine, v.v. người ta nhắc đến Chí Huỳnh như người mang đến những đột phá, những sáng tạo bất ngờ, độc đáo và dành được nhiều giải thưởng về thiết kế trang sức.
“Nếu có một nhà thiết kế trang sức nào có thể khiến tim tôi lặng đi... th́ đó chính là Chi Galatea Huynh.” Đó là một trong những lời nhận xét về thiết kế trang sức của Chí Huỳnh được đăng trên tạp chí Modern Jewelry.
Khởi đầu của ư tưởng kim cương nằm trong ngọc trai
Chí Huỳnh tên thật là Huỳnh Thượng Chí, một thuyền nhân theo gia đ́nh vượt biên đến Mỹ năm 1980, khi mới 12 tuổi.
“Lúc đó tôi ở Monterey Park, không có mấy người Việt, tôi không biết tiếng Anh. Tụi bạn Mỹ đến bắt chuyện, tôi không nói lại được, nên tôi vẽ ra thành h́nh những ǵ tôi muốn nói. Tụi nó nh́n h́nh và hiểu tôi muốn nói ǵ. H́nh vẽ trở thành ngôn ngữ nói chuyện của tôi. Cái ǵ tôi cũng vẽ, rồi thành đam mê.” Chí nhớ lại.
Tốt nghiệp trung học, Chí theo học hội họa, thiết kế, và bắt đầu giúp cha ḿnh, ông Huỳnh Văn Ṭng, từng là một thợ kim hoàn nổi tiếng ở Sóc Trăng, vẽ ra những kiểu trang sức mới lạ.



Các mẫu trang sức từ ngọc trai Galatea của Chí Huỳnh. (H́nh: Uyên Việt/Người Việt)
Tuy nhiên, ư tưởng về việc tạo ra một loại ngọc trai mới của Chí đến từ suy nghĩ “Phải làm một món quà ǵ đó thật độc đáo để tặng người vợ sắp cưới.”
“Tôi muốn món quà của ḿnh phải diễn tả được t́nh yêu trong hạnh phúc lẫn khổ đau. Lúc êm xuôi, t́nh yêu chẳng khó, nhưng đến lúc gian nan, đau buồn phải có một trái tim dũng cảm ḿnh mới có thể yêu thương.” Chí nghĩ.
Anh nghĩ đến nỗi đau của con ṣ khi hạt cát rớt vào bụng nó và vẻ đẹp của hạt ngọc được kết tinh từ sự đau đớn đó.
“Thay v́ để cho con ṣ tiết ra xà cừ để bao bọc hạt cát nhằm làm xoa dịu đi nỗi bứt rứt khó chịu trong người nó, th́ tại sao ḿnh không dùng kim cương cấy vào đó để chất xà cừ bao lấy hạt kim cương?” Chí Huỳnh nghĩ như thế. Vỏ ngọc bao bọc bên ngoài mang ánh hào quang của ḷng dũng cảm. Kim cương nằm ẩn bên trong biểu trưng cho vẻ đẹp nhẫn nại và t́nh yêu bất diệt.
Nghĩ là thế, nhưng để thực hiện được ư tưởng kim cương trong ngọc trai không là chuyện đơn giản.
Hành tŕnh của ngọc trai Galatea
Chí Huỳnh mang ư tưởng của ḿnh sang tận Tahiti, quốc gia nổi tiếng về nuôi cấy ngọc trai, để hỏi cách làm sao có thể đưa viên kim cương vào trong bụng của con ṣ để nó tiết xà cừ bao bọc chung quanh.
“Không thể làm được!” là câu trả lời của các chuyên gia nghiên cứu về ngọc trai trả lời cho Chí.
Tuy nhiên, sau khi góp nhặt những lư do v́ sao không thể thực hiện được điều này, Chí Huỳnh t́m ra phương thức không nằm trong những nguyên nhân bị loại trừ đó.
“Con ṣ không thể tiết ra chất xà cừ bao bọc viên kim cương th́ ḿnh lấy chính xà cừ xay nhuyễn ra và bọc viên kim cương lại rồi đưa nó vào trong bụng ṣ.” Anh nói một cách vắn tắt về một trong những phương pháp của ḿnh.
Sau nhiều năm thử nghiệm, Chí Huỳnh có được viên kim cương bao trong lớp ngọc như mong muốn. Thế nhưng, thành công này không được hiệp hội ngọc trai Tahiti chấp nhận.
“Họ không cho phép tôi xuất cảng ngọc trai này ra nước ngoài.” Anh kể.
Gian nan không làm người thanh niên này nản chí. Phải mất gần 5 năm, Chí Huỳnh mới hoàn tất các thủ tục pháp lư để nhập cảng loại ngọc trai này vào thị trường Hoa Kỳ. Đó cũng là hiệp hội ngọc trai Tahiti bị chinh phục bởi vẻ đẹp quyến rũ của những mẫu thiết kế của Chí và chấp nhận ông vào làm thành viên của họ cũng như đưa sáng tạo của Chí vào các tài liệu chính thức do hội xuất bản.
Nhăn hiệu trang sức Galatea do Chí Huỳnh sáng lập chính thức ra đời năm 1994. Nhưng đến năm 2001 Chí Huỳnh mới chính thức đăng kư bản quyền thiết kế của ḿnh.
Đến năm 2004, trong một chuyến về thăm quê nhà, Chí Huỳnh khám phá ra nước biển ấm ở B́nh Định, Việt Nam là điều kiện để nuôi trai đen, c̣n gọi là hắc trân châu, một cách lư tưởng. Chí cho thành lập trại nuôi cấy ngọc trai tại Cù Lao Xanh ở B́nh Định với hơn 150 chuyên gia và nhân viên cùng làm việc.
Quá tŕnh tách gỡ lớp màng viền ra khỏi thân mềm của con ṣ, rồi khéo léo làm thành những mẫu cấy nhỏ, cấy ngược lại vào thân một con ṣ khỏe mạnh để nó tiết ra chất ngọc kết tinh quanh viên đá quư trong thời gian 15 tháng. Sau đó, người họa sĩ này bắt đầu thực hiện việc chạm trổ tinh vi lên từng viên ngọc trai, để lộ ra những viên đá quư nằm ẩn bên trong.
Ngọc trai Galatea được xem là loại ngọc trai độc nhất vô nhị trên thế giới là như vậy.
Bởi nó không chỉ là một viên ngọc tṛn ánh sắc xà cừ, xám xanh hay vàng nhạt mượt mà, hoặc có thể được đính thêm chung quanh nó những viên kim cương như người ta vẫn thường nh́n thấy trong các cửa tiệm kim hoàng. Ngọc trai Galatea, qua bàn tay của người họa sĩ thiết kế, nó mang dáng dấp kiêu sa đài cát của nghệ thuật tạo h́nh tỉ mỉ, từng chút một trên từng viên ngọc, nhằm làm lộ ra vẻ đẹp lộng lẫy bên trong.
“Mang những viên ngọc này ra các tiệm nữ trang quanh đây người ta không hiểu nó là cái ǵ đâu!” Chí Huỳnh nói một cách hóm hỉnh về các mẫu trang sức do anh thiết kế.
Nhận xét về những mẫu trang sức của Chí Huỳnh, họa sĩ Ann Phong cho biết, “Khi người họa sĩ vắt tim óc vào bức tranh, ông sẽ có một sáng tác để đời. Khi Chí Huỳnh đưa sự sáng tạo vào công việc thiết kế trang sức, anh làm cho những vật trang sức trở thành những tác phẩm điêu khắc nhỏ bé”.
Có nh́n tận mắt, có cầm tận tay từng chiếc nhẫn, từng mặt dây chuyền, từng chiếc ṿng đeo tay, đeo cổ mới thấy hết niềm đam mê, sức sáng tạo và sự độc đáo của nhà thiết kế kim hoàn cũng là người họa sĩ này là như thế nào.
Từ năm 2005, các thiết kế của Chí Huỳnh dưới nhăn hiệu Galetea bắt đầu được bán sỉ cho khoảng 1,400 tiệm kim hoàn trên khắp Hoa Kỳ. Những ai muốn nh́n ngắm các thiết kế của Chí Huỳnh, có thể vào website
www.galateausa.com.
Trở lại với cộng đồng Việt Nam
Trong ba ngày 18, 19 và 20 tháng 1 tới đây, cuộc triển lăm mang chủ đề “Hành Tŕnh Của Viên Ngọc Trai” nhằm giới thiệu các mẫu trang sức do Chí Huỳnh thiết kế, sẽ diễn ra tại Việt Báo Gallery, số 14841 đường Moran, thành phố Westminster. Cuộc triển lăm này do Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Mỹ (VAALA) đứng ra tổ chức.
Chia sẻ tâm t́nh về cuộc triển lăm sắp tới, Chí Huỳnh nói, “Đối với tôi đây là một cuộc triển lăm rất đặc biệt. Suốt 18 năm trong nghề, tôi đă từng thực hiện rất nhiều cuộc triển lăm trang sức tại Hoa Kỳ và quốc tế, nhưng đây là lần đầu tiên tôi mở triển lăm trong cộng đồng Việt Nam.”
Tại triển lăm này, người tham dự sẽ được xem những mẫu thiết kế trang sức bằng ngọc trai của Chí Huỳnh từng được trao các giải thưởng, như chiếc nhẫn mang tên “Tắm Trăng” đoạt giải thưởng của Hội Ngọc Trai Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 2012, hay chiếc ṿng đeo cổ gồm 10 viên ngọc trai chạm khắc tinh vi mang tên “Chung Thủy” giúp Chí Huỳnh được Hội Các Nhà Trang Sức Hoa Kỳ b́nh chọn là nhà thiết kế trong năm.
Giờ mở cửa pḥng triển lăm: Thứ Sáu, 18 tháng 1: 7:00pm-9:30pm; Thứ Bảy và Chủ Nhật 19 và 20 tháng 1: 11:00am-5:00pm. Vào cửa tham dự hoàn toàn miễn phí.
Khách đam mê với vẻ đẹp của ngọc trai Galatea có thể mua các món trang sức trưng bày tại cuộc triển lăm từ $250 đến $5,000. Năm mươi phần trăm tiền bán trang sức tại cuộc triển lăm sẽ được Chí Huỳnh dành tặng cho Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Mỹ (VAALA), nhằm giúp hội phát triển những chương tŕnh văn học nghệ thuật trong cộng đồng. Mọi chi tiết về cuộc triển lăm “Hành Tŕnh Của Viên Ngọc Trai,” xin liên lạc điện thoại (714) 312-9974 hoặc (714) 893-6145.
Ngọc Lan/Người Việt