Sự lỡ lời đó của Ngoại trưởng Mỹ đă ngay lập tức được nắm bắt bởi Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, người đă nhanh chóng đề xuất: "Nếu thành lập đoàn kiểm soát quốc tế đối với vũ khí hóa học tại Syria mà cho phép tránh được cuộc tấn công, chúng tôi sẽ ngay lập tức làm việc với Damascus".
|
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry "lỡ lời" vô t́nh mở ra cơ hội giảm căng thẳng tại Syria. |
The Guardian ngày 10/9 đưa tin, Tổng thống Mỹ Obama đă hoan nghênh đề xuất của Nga hôm thứ Hai rằng Syria đặt các kho vũ khí hóa học của họ dưới sự kiểm soát của cộng đồng quốc tế, mở ra một cơ hội thực sự đầu tiên cho một giải pháp chính trị đối với cuộc khủng hoảng tại Syria sau vụ tấn công vũ khí hóa học hôm 21/8/
Trong một loạt các cuộc phỏng vấn vào giờ cao điểm, ông Obama mô tả đề nghị của Nga là một bước đột phá có thể và có khả năng phát triển tích cực trong khi đang bế tắc với chế độ Tổng thống Bashar al-Assad.
Đề nghị của Nga được đưa ra sau vụ "lỡ lời" rơ ràng của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khi đang t́m lối thoát cho ông Obama trong bối cảnh vấn đề đang ngày càng trở nên nan giải.
Phát biểu tại London, ông John Kerry cho rằng cách duy nhất để Syria tránh được mối đe dọa của một cuộc tấn công quân sự từ Mỹ là quốc gia này phải bàn giao tất cả số vũ khí hóa học của ḿnh trong ṿng 1 tuần.
Những phát biểu của Kerry được một số nhà b́nh luận từ Washington xem như một sai lầm và Bộ Ngoại giao Mỹ lúc đầu cũng cố gắng làm giảm bớt tầm quan trọng trong tuyên bố đó bằng cách nói rằng ông Kerry đă nói "hùng hồn" về một t́nh huống khó có khả năng thành hiện thực.
Nhưng sự lỡ lời đó của Ngoại trưởng Mỹ đă ngay lập tức được nắm bắt bởi Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, người đă nhanh chóng đề xuất: "Nếu thành lập đoàn kiểm soát quốc tế đối với vũ khí hóa học tại Syria mà cho phép tránh được cuộc tấn công, chúng tôi sẽ ngay lập tức làm việc với Damascus".
"Chúng tôi đang kêu gọi các nhà lănh đạo Syria không chỉ đồng ư việc đặt các kho vũ khí hóa học của họ dưới sự kiểm soát của cộng đồng quốc tế mà tiếp theo c̣n tiêu hủy chúng và tham gia đầy đủ các điều ước quốc tế về vũ khí hóa học", ông Lavrov cho biết sau khi gặp Ngoại trưởng Syria Walid al-Moallem.
Dù là vô t́nh hay cố ư, phát biểu "lỡ lời" của John Kerry đă mở ra một cơ hội để xoa dịu cuộc khủng hoảng Syria đúng thời điểm ông Obama đang phải đấu tranh thuyết phục Quốc hội Mỹ chấp thuận cuộc tấn công quân sự.
Ông Obama cho biết Washington sẽ làm việc để đánh giá mức độ nghiêm túc của các đề xuất, nhưng các quan chức Mỹ vẫn bày tỏ sự hoài nghi về việc liệu Syria có làm theo đề xuất của Nga hay không.
Barack Obama sẽ có bài phát biểu trước dân chúng Mỹ vào tối thứ Ba theo giờ Mỹ được phát sóng trực tiếp, từ giờ đến lúc đó Nhà Trắng có cơ hội để đánh giá tính khả thi trong đề xuất của Nga.
Đồng minh của ông Obama, Thượng nghị sĩ Dianne Feinstein, Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Thượng viện Mỹ cho biết bà chào đón một động thái từ Syria: "Tôi tin rằng Nga có thể có hiệu quả nhất trong việc khuyến khích Tổng thống Syria ngăn chặn bất kỳ việc sử dụng vũ khí hóa học nào và đặt tất cả các kho vũ khí hóa học cũng như phương tiện lưu trữ chúng dưới sự kiểm soát của Liên Hợp Quốc cho đến khi nó bị phá hủy".
Jay Carney, người phát ngôn Nhà Trắng nhấn mạnh rằng đề nghị của Nga và Syria chỉ xảy ra v́ áp lực được duy tŕ từ Mỹ.
Đề xuất của Nga ngay lập tức nhận được sự hoan nghênh từ Tổng thư kư LHQ Ban Ki-moon, ông cho biết sẽ đề nghị Hội đồng Bảo an LHQ đoàn kết và bỏ phiếu cho một cuộc chuyển giao vũ khí hóa học ngay lập tức để tiêu hủy quốc tế.
Thủ tướng Anh David Cameron phản ứng tích cực nhưng vẫn tỏ ra thận trọng, ông nói rằng nếu đó là một lời đề nghị chính thức th́ nên được coi là một bước tiến lớn. Ông cho biết sẽ vô cùng hoan nghênh nếu chính quyền Assad bàn giao kho vũ khí hóa học của họ cho cộng đồng quốc tế.
Hồng Thủy
Giaoducvn