Obama thúc đẩy TPP cạnh tranh với FTAAP của Tập Cận Bình

[tonycarter]

Sau khi đến Bắc Kinh trong ngày đầu tiên của chuyến công du châu Á 8 ngày, Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm nay 10.11 đã nói rằng ông nhìn thấy được đà phát triển trong Hiệp định thương mại tự do châu Á-Thái Bình Dương (TPP), như cách trấn an trước FTAAP của Trung Quốc.

Các lãnh đạo doanh nghiệp tham dự diễn đàn APEC đang tìm kiếm những dấu hiệu tích cực cho hiệp định TPP, đặc biệt khi Trung Quốc đang thúc đẩy một khuôn khổ tự do hóa thương mại riêng biệt gọi là Khu vực mậu dịch tự do châu Á-Thái Bình Dương (FTAAP).

Cuộc hội đàm giữa các lãnh đạo về TPP tại Bắc Kinh - Ảnh: Reuters

Tổng thống Obama cho biết bế tắc chủ yếu trong TPP là do bất đồng giữa Mỹ và Nhật về việc mở cửa cho các mặt hàng nông sản của Nhật. Ông cho rằng TPP có tiềm năng trở thành “một thành tựu lịch sử”.

“Trong vài tuần qua, chúng tôi đã có nhiều bước tiến trong việc giải quyết một số vấn đề nổi cộm liên quan đến một thỏa thuận tiềm năng. Hôm nay là cơ hội cho chúng tôi để giải quyết những bế tắc còn lại”, Tổng thống Obama phát biểu tại cuộc họp các nhà lãnh đạo TPP ở Đại sứ quán Mỹ.

“Những gì chúng ta đang chứng kiến là cái đà của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương. Động lực này có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng cơ hội việc làm, đồng thời thiết lập các tiêu chuẩn cao hơn về thương mại và đầu tư trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương.”

Một số người cho rằng các đề xuất về FTAAP là cách để Trung Quốc chuyển hướng sự chú ý ra khỏi TPP, một hiệp định không có Trung Quốc. Các lãnh đạo TPP đã đưa ra tuyên bố sau cuộc hội đàm rằng họ vẫn mở cửa “cho những đối tác trong khu vực có khả năng áp dụng các tiêu chuẩn cao của nó”.

Tổng thống Obama đến Bắc Kinh nhằm đưa ra những cam kết mới về chiến lược “xoay trục” về châu Á. Đây được xem như một nỗ lực của Mỹ nhằm ngăn chặn ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc. TPP chính là cốt lõi kinh tế của nỗ lực tái cân bằng này.

Thách thức của Mỹ là làm sao để khắc phục thái độ hoài nghi của một số nước đồng minh châu Á, và trả lời câu hỏi liệu Mỹ có thể đảm bảo cam kết hoàn toàn khi đang bận rộn với một loạt cuộc khủng hoảng toàn cầu, như sự trỗi dậy của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Iraq và Syria, bùng phát dịch Ebola và cuộc xung đột ở Ukraine.

Cũng trong lúc này, việc đảng Dân chủ của Tổng thống Obama thất thế trong cuộc bầu cử giữa kỳ khiến Obama khó có thể khẳng định vị thế của mình trong các cuộc đàm phán với Trung Quốc và các nước đồng minh trong khu vực.

TPP sẽ thiết lập một khối thương mại tự do từ Việt Nam sang Chile và Nhật Bản, chiếm khoảng 40% nền kinh tế toàn cầu. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đảm bảo rằng “rủi ro mà nền kinh tế Trung Quốc phải đối mặt cũng không có gì quá đáng sợ”.

Thanh niên