Tần Thủy Hoàng, tên thật là Doanh Chính hay Triệu Chính, là vị vua thứ 36 của nước Tần và trở thành vị hoàng đế lập ra nhà Tần, đồng thời là hoàng đế đầu tiên thống nhất Trung Hoa sau khi tiêu diệt sáu nước chư hầu, chấm dứt thời kỳ Chiến Quốc vào năm 221 TCN. Nhưng chỉ sau 16 năm cầm quyền, ông đột ngột qua đời, để lại khoảng trống lớn mà các con không thể nào gách vác.
Tần Thủy Hoàng qua đời đột ngột, để lại khoảng trống lớn mà các con trai không gánh vác nổi.
Lịch sử phong kiến Trung Quốc chứng kiến nhiều hoàng đế kiệt xuất, lưu danh hậu thế, nhưng cũng có những hoàng đế cả đời phải sống bi kịch, cuối đời có kết cục bi thảm. Loạt bài dài kỳ này sẽ kể về câu chuyện của những người như vậy
Sử sách chép rằng, con thứ 18 của Tần Thủy Hoàng là Doanh Hồ Hợi nối ngôi hoàng đế, gọi là Tần Nhị Thế. Nhưng ít người biết rằng, ư đồ dựng Hồ Hợi làm hoàng đế đều do thái giám Triệu Cao đứng sau đạo diễn. Và cũng chính Triệu Cao đă hại chết Tần Nhị Thế, khi cảm thấy không thể nào che giấu được các cuộc khởi nghĩa liên miên.
Con trai Tần Thủy Hoàng lên ngôi mờ ám
Theo Emperor of China, với việc Tần Thủy Hoàng qua đời, con trai cả là Doanh Phù Tô nghiễm nhiên là người kế vị. Nhưng quá tŕnh chuyển giao quyền lực không đơn giản như vậy.
Năm 210 TCN, Tần Thủy Hoàng đi tuần du phía đông, đi cùng có thừa tướng Lư Tư, thái giám Triệu Cao và con thứ 18 là hoàng tử Hồ Hợi.
Trong hành tŕnh tuần du, Tần Thủy Hoàng bệnh nặng, biết không qua khỏi nên viết thư gửi con cả Phù Tô, khi đó đang ở vùng biên giới phía bắc, giám sát việc xây dựng Vạn Lư Trường Thành.
Trong thư viết: “Con về Hàm Dương tổ chức đám tang, chôn cất ta ở đấy”. Thư và ấn đều ở chỗ Triệu Cao. Triệu Cao và Lư Tư lập mưu hủy di chiếu của TầnThủy Hoàng, mạo ra tờ chiếu khác lập hoàng tử Hồ Hợi lên kế vị. Phù Tô cùng tướng quân Mộng Điềm bị ép phải tự sát.
Lên ngôi năm 20 tuổi, Tần Nhị Thế v́ quá tin tưởng vào Triệu Cao, mà giao cho thái giám này chức thừa tướng. Dần dần, Tần Nhị Thế chỉ cần gặp Triệu Cao, không cần nghe quan lại trong triều bẩm báo, nên không biết ở ngoài cung, chuyện ǵ đang xảy ra.
Tần Thủy Hoàng qua đời, thái giám Triệu Cao mặc sức lũng đoạn triều chính.
Lũng đoạn triều đ́nh, Triệu Cao thực hiện chính sách cai trị hà khắc, càng khiến dân chúng không phục nhà Tần, nhiều cuộc khởi nghĩa xảy ra.
Nếu có bất cứ ai dám tiếp kiến hoàng đế, nói lên sự thật th́ người đó đều bị Triệu Cao ra lệnh chém đầu cùng gia đ́nh v́ tội khi quân.
Tần Nhị Thế không những chỉ mải mê vui chơi, mà c̣n giết những đại thần và cả anh chị em trong hoàng tộc mà mình không ưa.
Tần Nhị Thế còn cho mở rộng và tiếp xây cung A Phòng vốn đã nhiều thị phi từ thời Tần Thủy Hoàng. Quá tŕnh xây dựng tốn kém rất nhiều tiền của và công sức của người dân.
Cuốn Sử kư của sử gia Tư Mă Thiên mô tả, cung A Pḥng to lớn nguy nga, là nơi cất giữ vàng bạc, châu báu cũng như hàng ngàn vạn mỹ nữ mà quân Tần cướp được trong cuộc chiến tranh chinh phục 6 nước chư hầu.
Những cuộc khởi nghĩa nổ ra, quân triều đình liên tiếp thua trận nhưng Triệu Cao vẫn giấu giếm.
Sau này, v́ Triệu Cao chèn ép quá đáng, không c̣n quyền lực, Tần Nhị Thế đă tính tới chuyện diệt trừ thái giám họ Triệu, nhưng chưa kịp thực hiện th́ đă bị Triệu Cao ra tay trước. Khi không thể giấu được nữa, Triệu Cao bàn mưu với con rể là Diễm Nhạc phế truất Tần Nhị Thế.
Cuối đời chết như thường dân
Mộ của Tần Nhị Thế ở Thiểm Tây, Trung Quốc.
Theo KK News, tháng 8 năm 207 TCN, Triệu Cao muốn làm phản nhưng sợ quần thần không nghe, nên muốn thử động thái trước. Triệu Cao dâng lên Tần Nhị Thế một con hươu và bảo rằng đó là con ngựa. Nhị Thế cười nói: “Thừa tướng lầm đấy chứ! Sao lại gọi con hươu là con ngựa?”
Nhị Thế hỏi các quan xung quanh. Có người nói là “ngựa” để vừa ḷng Triệu Cao, có người nói là “hươu”. Tần Nhị Thế thấy vậy thất kinh, đành theo ư thừa tướng, giết những người nói là “hươu”. Trong một lần vào vườn Thượng Lâm vui chơi, săn bắn, Tần Nhị Thế lại vô cớ giết người.
Triệu Cao bèn nói: “Nhà vua vô cớ giết người vô tội, đó là điều trời cấm, quỷ thần không nhận dỗ tế lễ, trời sinh tai họa. Nên đi xa cung nhà vua để giải trừ tai họa”. Nhị Thế nghe thế bèn rời sang cung Vọng Di.
Đến khi nắm chắc quyền lực trong tay, Triệu Cao mới tung bài ngửa, lệnh cho Diễm Nhạc đem quân vào kinh thành, vờ như để dẹp giặc. Một cánh quân do đích thân Diễm nhạc chỉ huy tiến đến cung Vọng Di.
Lính giữ thành, tướng bảo vệ hoàng đế đều bị giết chết. Diễm nhạc bước vào, tiến đến trước mặt Tần Nhị Thế mà quát: "Túc hạ kiêu ngạo ngang ngược, giết người, vô đạo, thiên hạ đều làm phản. Túc hạ liệu xem ḿnh nên như thế nào?"
Tần Nhị Thế run sợ, xin gặp Triệu Cao nhưng không được, xin làm vua một quận, rồi xin làm quan nhỏ, rồi đến làm dân thường, cũng không xong. Diễm Nhạc một mực nói Triệu Cao đă ra lệnh phải chết.
Nhị Thế biết không thoát được đành phải uống thuốc độc tự tử. Tần Nhị Thế ở ngôi được 3 năm, lúc đó 24 tuổi, được chôn theo nghi thức thường dân.
Ngôi mộ của Tần Nhị Thế giống như mộ dân thường, nên rơi vào lăng quên kể từ đó. Măi đến thời Càn Long (năm 1776), Tổng đốc tỉnh Thiểm Tây thời ấy là Tất Nguyên Lập mới lệnh cho đặt tấm bia, tưởng nhớ Tần Nhị Thế.
Ngày nay, các con trai của Tần Thủy Hoàng hầu như không được nhắc đến bởi quăng thời gian đen tối của lịch sử. Sau Tần Thủy Hoàng, Hán Cao tổ Lưu Bang là người thứ hai thống nhất Trung Hoa, mở ra triều đại huy hoàng nhất lịch sử Trung Quốc, kéo dài 4 thế kỉ.