11/14/19
Hai cuộc truất phế tổng thống Mỹ, xảy ra cách nhau 21 năm, nhưng mang khá nhiều khác biệt; nạn nhân là một tổng thống Dân Chủ- ông Bill Clinton- và một tổng thống Cộng Ḥa -ông Donald Trump- đă không có một nét tương đồng nhỏ nào, mà tội trạng đưa ra để truất phế họ cũng một trời khác biệt.
Ông George P. Kent, bên trái, Phó Trợ Lư Thư Kư Ban Âu Châu và Âu Á Vụ, và Đại Sứ Mỹ tại Ukraine ông William B. Taylor Jr. đang tuyên thệ (Joshua Roberts - Pool/Getty Images)
Ông Clinton bị tố cáo tư t́nh với cô Monica Lewinsky, một nữ nhân viên tập sự làm việc trong Bạch Cung trong lúc ông Trump bị buộc tội bắt ép ông Volodymyr Zelensky - Tổng Thống Ukraine- phải mở cuộc điều tra t́m tội trạng của ông Hunter Biden -con trai cựu Phó Tổng Thống Joe Biden -một ứng cử viên đang tranh chức tổng thống Hoa Kỳ, mà Trump nghĩ là có thể sẽ ngang ngửa hơn thua với ông.
Do đó Trump t́m cách hạ ông bố bằng cách bươi bẩn về cậu con trai của Joe Biden.
Trong cuộc điều trần 21 năm trước, các dân biểu Dân Chủ thay phiên nhau đứng dậy phản đối, trong lúc các dân biểu Dân Chủ khác cười cợt chế diễu v́ nguyên cớ đem ra truất phế chỉ là một cuộc t́nh mà cả hai người trong cuộc không khiếu nại. Không khí ồn ào như một lớp 11 hay 12 trung học.
Vị chủ tịch phiên họp – nay là thống đốc Arkansas ông Asa Hutchinson-hướng dẫn các dân biểu Cộng Ḥa thuộc Ủy Ban Tư Pháp Hạ Viện thảo ra bốn vi phạm của Tổng Thống Clinton để truất phế ông; nhưng ông không giúp dân biểu chủ tịch Ủy Ban này gây được không khí im lặng trang nghiêm cho phiên điều trần.
Lư do nêu ra để truất phế cũng vô cùng khác biệt: ông Clinton, một người c̣n trẻ bị kết tội nói dối trong lúc hữu thệ để che dấu một cuộc làm t́nh, trong lúc ông Trump đang bị điều tra về tội 'đóng băng' ngân khoản viện trợ quân sự cho Ukraine trong lúc nước này cần tiền trả lương quân nhân, và cần súng đạn trong trận kháng chiến chống Nga xâm lược.
Dĩ nhiên 21 năm trước và sau chuyên chở rất nhiều khác biệt, ngay cả khác biệt về quan niệm luyến ái: ông Clinton chỉ làm t́nh với một thiếu nữ yêu ông, mà bị xử truất phế chỉ v́ ông nói dối Ủy Ban Điều Tra Truất Phế (UBĐTTP) để che dấu chi tiết về cuộc làm t́nh, và che chở cô Lewinsky.
Trong lúc đó ông Trump làm t́nh với tối thiểu hai cô diễn viên đóng tuồng sex, rồi ra lệnh cho luật sư riêng của ông trả tiền cho các cô để tác phong tay chơi của ông không bị các cô tiết lộ, gây ảnh hưởng bất lợi trong cuộc tranh cử của ông để trở thành tổng thống Mỹ.
Một thay đổi quan trọng khác là ảnh hưởng của truyền thông, nhất là phương thức trực tiếp truyền h́nh áp dụng cho cuộc điều trần, bắt đầu từ hôm thứ Tư 13 tháng 11, 2019.
Khán giả trực tiếp thấy và nghe mọi luận điệu kết tội hoặc bênh vực ông Trump; họ đặc biệt quan tâm đến Đại Sứ William B. Taylor Jr., người đứng đầu ngành ngoại giao của Mỹ tại Ukraine, và ông George P. Kent, viên chức cao cấp tại Bộ Ngoại Giao.
Đại Sứ Taylor nói với cử tọa, “Nếu chúng ta thấy tổng thống Hoa Kỳ lạm dụng quyền lực của ḿnh và mời sự can thiệp của nước ngoài vào các cuộc bầu cử của chúng ta, hoặc nếu ông ta t́m cách ra điều kiện, ép buộc hoặc mua chuộc một nước đồng minh, mà vẫn nghĩ tất cả những điều đó chưa đáng bị buộc vào tội truất phế, th́ cần phải phạm tội ǵ mới đáng bị truất phế?”
Taylor nói thêm là ông Trump quan tâm đến bố con ông Biden hơn là quan tâm đến cuộc chiến tranh Ukraine chống xâm lược Nga, và đă gửi luật sư riêng của ông -luật sư Rudolph W. Giuliani- sang Ukraine để đốc thúc và kiểm soát việc tổng thống Ukraine thi hành ư muốn của ông.
Taylor c̣n nói là ông Giuliani hành động như một lănh tụ trong ngành ngoại giao, mặc dù ông ta không có một chức vụ nào chính thức cả.
Ông Kent xác nhận những tiết lộ của ông Taylor và giải thích thêm là chính ông Giuliani chủ trương một chiến dịch bôi nhọ viên chức ngoại giao Mỹ làm việc tại Ukraine, do đó bà Đại Sứ Marie L. Yovanovitch bị cất chức.
Đến phần chất vấn, Dân Biểu Cộng Ḥa Jim Jordan, tiểu bang Ohio, bảo Đại Sứ Taylor, “Những điều ông nghe về việc tổng thống đông lạnh ngân khoản viện trợ quân sự cho Ukraine chỉ là tin thất thiệt, ngân khoản đă được trao cho chính phủ Ukraine.”
Thật ra ngân khoản $391 triệu chỉ được trao cho Ukraine, sau khi tổng thống biết việc người whistle-blower viết thư tố cáo ông.
Dân Biểu Cộng Ḥa John Ratcliffe, tiểu bang Texas, bồi thêm một câu hỏi nữa, “Hôm nay, nhị vị đến đây để khẳng định hành động đó của tổng thống là hành động đáng bị truất phế ư? Mở miệng nói lên điều đó đi."
Để trả lời Dân Biểu Ratcliffe, ông Taylor lập lại câu ông vừa đọc trong 'lời mở đầu' của ông. "Tôi đến đây không phải để bàn xem nên hay không nên truất phế tổng thống. Tôi chỉ là một nhân chứng, chỉ đến đây để nói lên những ǵ tôi biết. Việc quyết định có truất phế tổng thống hay không là việc của quư vị. This is your job.”
Dân Biểu Adam B. Schiff, Chủ Tịch Ủy Ban T́nh Báo Hạ Viện, nhắc lại câu nói của quyền tham mưu trưởng Bạch Cung Mick Mulvaney ngụ ư là số tiền viện trợ quân sự cho Ukraine sẽ được tháo khoán và trao cho họ, ngay sau khi tổng thống Ukraine công khai tuyên bố mở cuộc điều tra về bố con ông Biden.
Nhắc lại giai thoại này rồi, Dân Biểu Schiff hỏi cử tọa, “Nếu tổng thống t́m cách buộc tội, ép buộc, tống tiền hoặc mua chuộc một đồng minh để tiến hành các cuộc điều tra hỗ trợ cho chiến dịch tái tranh cử của ông ta, và đă làm như vậy bằng cách gác lại một cuộc gặp tại Bạch Cung và giữ lại hàng trăm triệu đô la viện trợ quân sự cần thiết cho Ukraine -mà chúng ta chỉ đơn giản coi là những thái độ thông thường, th́ thử hỏi đó có phải là thái độ b́nh thường của tổng thống mà người Mỹ phải chấp nhận hay không?”
Qua hai cuộc truất phế này, các dân biểu Cộng Ḥa chứng tỏ tài miệng lưỡi tuyệt vời của họ, v́ họ thành công trong việc truất phế ông Clinton, và sở dĩ ông này c̣n tại chức là nhờ Thượng Viện tha bổng ông ta. Lần này họ đang căi cho ông Trump và đang lấn lướt cả nhân chứng lẫn các dân biểu Dân Chủ buộc tội Trump.
Phiên luận tội được truyền h́nh lần thứ nhất có thể giúp Tổng Thống Trump vững bụng tiếp tục xây dựng giấc mộng:
"FOUR MORE YEARS......IN QUAI HAO
nguyễn Đạt Thịnh
VĐ