Những điểm nổi bật trong phiên điều trần nóng bỏng của Đại sứ Sondland

11/20/19

(Bloomberg) — Đại sứ Mỹ tại EU Gordon Sondland vào hôm thứ Tư đã có phiên điều trần khá căng thẳng trước uỷ ban điều tra luận tội Tổng thống.

Đại sứ Mỹ tại EU nổi lên là nhân chứng gắn ông Trump trực tiếp với chuyện ra điều kiện, có qua có lại với Ukraine, mặc dù chỉ vài tuần trước, Trump nghĩ lời khai của Sondland sẽ miễn tội được cho ông.

Sondland trong phiên điều trần kín trước các nhà điều tra của Hạ viện không thừa nhận chuyện có qua có lại với Ukraine, nhưng vào hôm thứ Hai tuần trước, luật sư của ông gởi thư bổ sung lời khai cho uỷ ban điều tra. Trong lời khai bổ sung này, Đại sứ thừa nhận chuyện đưa ra điều kiện để đổi lại lời mời Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky viếng thăm Toà Bạch Ốc.

Dưới đây là một số điểm nổi bật trong phiên điều trần.

Sondland xác nhận “có qua có lại” đối với hội đàm ở Toà Bạch Ốc

Sondland xác nhận ông ta liên quan trong yêu cầu đổi chát: Trump sẽ đón tiếp tân Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Toà Bạch Ốc để đổi lại việc lãnh đạo Kiev công khai tuyên bố mở những cuộc điều tra vào bầu cử 2016 và công ty Burisma nơi con trai cựu Phó Tổng thống Joe Biden, Hunter Biden, từng làm Giám đốc.

Sondland khai, luật sư tư của Tổng thống, Rudy Giuliani nói chung là người dẫn dắt nỗ lực của ông Trump. “Những yêu cầu của ông Giuliani là điều kiện có qua có lại để sắp xếp một chuyến viếng thăm Toà Bạch Ốc cho Tổng thống Zelensky,” Đại sứ nói.

Tuy nhiên, Sondland cho hay, ông ta không biết tại sao gần $400 triệu Mỹ kim viện trợ cho Ukraine bị rút lại. Đại sứ bảo, ông ta “đi đến tin” rằng, điều này có dính dáng mật thiết với mong muốn các cuộc điều tra của ông Trump, như “2 + 2 = 4.”

“Tôi tìm cách hỏi tại sao viện trợ bị đình trệ, nhưng tôi chưa bao giờ nhận được câu trả lời rõ ràng,” Sondland tuyên bố.

Tất cả mọi người đều biết có qua có lại – Sondland nói về Pence, Pompeo, Perry, Bolton, Mulvaney

Sondland 61 tuổi bác bỏ những cáo buộc rằng nỗ lực ngoại giao của ông ta với Kiev nằm trong thủ tục đưa ra chính sách bất thường. Đại sứ bảo rằng, tất cả “những người đưa ra quyết định tại Hội đồng An ninh Quốc gia và Bộ Ngoại giao đều biết về những nỗ lực thúc đẩy các cuộc điều tra để đổi lấy cuộc hội đàm ở Toà Bạch Ốc. “Tất cả mọi người đều biết,” Sondland tuyên bố sau khi đọc to những trao đổi bằng tin nhắn với Pompeo. “Không có gì bí mật cả!”

Trong email vào ngày 19 tháng 7, Sondland viết cho Pompeo, Perry và Quyền Đổng lý Toà Bạch Ốc Mick Mulvaney, và một số viên chức khác rằng, Zelensky hứa sẽ “mở một cuộc điều tra hoàn toàn minh bạch” như một điều kiện tiên quyết để hai lãnh đạo có mặt trên cuộc điện đàm vào ngày 25 tháng 7.

Sondland cho hay, ông ta vào ngày 1 tháng 9 tại Warsaw cũng có bàn với Phó Tổng thống Mike Pence về tuyên bố công khai từ ông Zelensky theo yêu cầu của ông Trump. Đại sứ nói, Pence gật đầu, thừa nhận đã nghe Sondland nói việc đóng băng viện trợ cho Ukraine chắc chắn sẽ chỉ được sửa đổi khi Tổng thống Zelensky đưa tuyên bố công khai về các cuộc điều tra.

Phó Tổng thống gặp gỡ Zelensky vào ngày 1 tháng 9 ở Warsaw, khi Giuliani đang làm việc với Sondland và các viên chức khác để bảo đảm Zelensky đưa ra thông báo điều tra. Sondland khai, ông ta báo Pence về những thương lượng này.

Sondland rất thân mật với Trump

Trong khi Tổng thống tuyên bố không biết rõ Sondland thì Đại sứ của ông ta vẽ bức tranh khác tại Điện Capitol. Theo lời Sondland, hai bên nhiều lần nói chuyện thân mật và tục tĩu. “Đó là cách Tổng thống và tôi trao đổi với nhau, nhiều từ có 4 chữ cái,” Sondland nói thêm.

Đại sứ Mỹ tại EU khai sau khi bị chất vấn về David Holmes – nhân viên ngoại giao Mỹ hàng đầu ở Ukraine, người vào tuần trước khai, ông ta nghe được cú điện thoại mà ông Sondland gọi cho Tổng thống từ một nhà hàng ở Kiev. Theo lời khai của ông Holmes, Sondland thông báo với Tổng thống rằng, “Zelensky thích ông đến điên khùng – loves your a**.”

“Nghe có vẻ đúng là tôi nói như vậy,” Sondland cười.

Sau đó trong phần chất vấn của luật sư Cộng hoà, Sondland kể thêm một lần khác khi ông ta dùng ngôn ngữ dưới mức bình dân với ông Trump, trong một trao đổi mà Đại sứ tìm cách để ông Trump nói rõ mình muốn gì. “Tôi chỉ nói, ông muốn gì từ Ukraine,” Sonland nói. “Tôi có thể dùng một từ bốn chữ cái.”

Sondland khai, Giuliani là người liên lạc của Trump

Sondland nhắc đến những trao đổi trực tiếp với Tổng thống, nhưng chứng cớ rõ ràng nhất của ông ta về “có qua có lại” đến từ những trao đổi với Giuliani.

Đại sứ Mỹ tại EU và cựu Đặc phái viên về Ukraine, Kurt Volker, bất đắc dĩ dính líu tới Giuliani về chính sách Ukraine vì Trump bảo họ làm vậy. “Nói chuyện với Rudy,” Sondland nhắc lại chỉ thị của Trump.

“Ông Giuliani đòi hỏi Ukraine phải đưa ra thông báo công khai về việc mở những cuộc điều tra bầu cử 2016, máy chủ đảng Dân chủ và Burisma,” Sondland nói trong phần mở đầu. “Ông Giuliani trình bày những mong muốn của Tổng thống Mỹ, và chúng tôi biết những cuộc điều tra đó quan trọng với Tổng thống.

Nunes chỉ trích “thuyết âm mưu” được chính Trump xác nhận

Devin Nunes – lãnh đạo Cộng hoà trong Uỷ ban Tình báo Hạ viện – trong phần mở đầu không ngớt lời chỉ trích cuộc điều tra luận tội, bác bỏ những cáo buộc rằng Trump hành động không đúng đắn, gọi đây ít nhiều cũng như “thuyết âm mưu.”

Nunes cho rằng, cuộc điều tra nằm trong một loạt những cuộc tấn công của Dân chủ nhắm vào Tổng thống, gồm mọi thứ từ những thuyết âm mưu nổi lên trong bộ hồ sơ gây tranh cãi của cựu điệp viên tình báo Anh Quốc, Christopher Steele đến những câu hỏi về miễn trừ an ninh của con rể Tổng thống Jared Kushner.

Nunes cũng gắn nhãn mác thuyết âm mưu cho một tường trình về việc Trump “có dự tính ác độc, xây cất Trump Tower ở Moscow.” Nhưng chính từ miệng ông Trump vào năm 2018 tiết lộ, ông ta tính xây cất một toà nhà ở Nga trong thời gian vận động tranh cử. “Tôi quyết định tranh cử Tổng thống, và tiếp tục quản trị công việc kinh doanh, rất hợp pháp và rất tuyệt, có nói về chuyện này trong vận động tranh cử,” Trump đăng trên Twitter. “Xem thử xây một toà nhà đâu đó ở Nga. Nhưng đã không bỏ tiền, không bảo đảm và không thực hiện dự án.”

Hương Giang (Theo Bloomberg)