WESTMINSTER, California (NV) – Cư dân gốc Việt sống tại Little Saigon không ai xa lạ với h́nh ảnh người phụ nữ gầy rạc, nhem nhuốc, đen đủi, vai đeo cái túi, tay cầm ly cà phê dang dở, hàng ngày đi lang thang dọc theo lề phố Bolsa.
Người phụ nữ bước đi, lúc lầm lũi, yên lặng, lúc bỗng dưng hung dữ, vô cớ chửi bới vang trời. Ít người biết, người phụ nữ này từng là hoa khôi, là ca sĩ của Little Saigon, những năm 80 của thế kỷ trước.
Ông Lư Văn Điệp, cư dân Westminster, nh́n người đàn bà đang trong cơn thịnh nộ qua cửa kính xe hơi. Ông quay kính xuống, lắc đầu rồi nói:
“Tội nghiệp!”
Bà Phan Hoàng Yến, chủ nhà sách Tú Quỳnh nói về người đàn bà này bằng giọng nhỏ nhẹ:
“Mỗi lần cô ấy vô đây, tôi phải nhẫn nhịn, yên lặng để mặc cô ấy muốn làm ǵ th́ làm. Coi vậy chứ rất khó v́ nhiều lần, cô ấy la lối um sùm làm khách lạ sợ hăi. Khách quen th́ họ quá biết cô ấy là người vô hại nên làm lơ. Tôi coi cô ấy như con cháu trong nhà thôi. Cô ấy ra chơi ngoài này từ hồi xưa rồi.”
Bà nói với giọng thông cảm:
“Con người ai cũng có lúc thoải mái, lúc bực bội. Người tỉnh táo th́ mới biết kiềm chế chứ. Hồi đó cô ấy cũng tiểu thơ khuê các chớ đâu phải thường.”
Bà Kim Ngân trong một tiệm ăn tại Little Saigon.
(H́nh: Đằng-Giao/Người Việt)
Rất nhiều lần, “bà điên homeless” này, v́ không vừa ư điều ǵ đó, đă đổ ly cà phê trên tay lên sách vở của nhà sách Tú Quỳnh. Bà quơ tay, quơ chân chửi bới oang oang một lúc rồi … trở nên b́nh thường.
“V́ biết quá khứ cô ấy, tôi ráng mà ch́u sự phá phách của cô thôi. Được cái là cô không bao giờ hành hung người khác nên tôi cũng yên tâm,” bà Yến cho biết.
Bà chỉ cuốn sách mang tựa đề “Share Pḥng, Share T́nh” của tác giả Lâm Tường Dũ. H́nh b́a là một cô gái trẻ có khuôn mặt vô cùng lôi cuốn:
“Đó, cô ấy hồi trước đó. Đẹp như công chúa mà bây giờ như vầy, ai mà không thấy thương.”
Bà nhấn mạnh:
“Hồi đó cô ấy là một ca sĩ, rất đẹp. Ca sĩ Kim Ngân.”
Nhà hàng Thành Mỹ cũng là một nơi từng biết về cựu ca sĩ Kim Ngân. Bà chủ nhà hàng, được mọi người gọi là “cô Ba nhà hàng Thành Mỹ”, thường giúp đỡ bà Kim Ngân.
“Cô Ba” kể:
“Kim Ngân ghé đây thường lắm. Được cái là cô ấy chưa bao giờ lớn tiếng hay phá phách ở đây. Vô đây, cô ấy chỉ khi th́ xin tiền, khi th́ xin đồ ăn. Chỉ qua cách cô ấy ‘order’ đồ ăn là ḿnh biết ngay đây là người có một quá khứ ‘ngon lành’ lắm. Tô phở phải có rau giá thiệt tươi, và phải sắp xếp trên đĩa thiệt đẹp mới chịu ăn.”
“Thường thường, ăn xong, cô ấy vô ‘restroom’ lau chùi ḿnh mẩy rồi chải tóc,” bà thêm.
“Cô Ba nhà hàng Thành Mỹ” nhận xét thêm về Kim Ngân:
“Hút thuốc lá th́ cô ấy tự ra ngoài chứ không cần ai nhắc. Nhiều lần nh́n phong cách của Kim Ngân, cách cầm điếu thuốc, cách đưa lên miệng hút, tôi thấy một cái ǵ rất ‘oai’, rất ‘sang trọng, quí phái. Cuộc sống khổ cực, theo tôi, không làm mất đi tiềm thức của cô.”
Các nhân viên tiệm Food to Go Hương Hương, Westminster, thường giúp bà Kim Ngân bằng cách bán thức ăn với giá rẻ. Họ nói:
“Cô ấy chưa bao giờ xin nên chúng tôi bán giá đặc biệt. Cô ấy hay gây gỗ với khách làm tụi tôi khó xử. May là cô chưa tấn công ai bằng chân tay het
Họ nói thêm:
“Trời ơi, coi vậy chứ cô này đài các lắm, kiếm chuyện chê bai đủ thứ chứ không phải thường đâu.”
Khắp phố Bolsa, hầu như ai cũng cảm thương người ca sĩ trẻ đẹp trong quá khứ, từng ngấp nghé ngưỡng cửa của thành công, rồi lại lâm vào cảnh không may đến nỗi phải ra nông nỗi này.
Quá khứ ch́m sâu trong trí óc rối bời bời như mớ ḅng bong, không dễ dàng trở về chút nào. Kim Ngân cũng thế.
Kiều nữ một thời của Little Saigon phải cố gắng lắm th́ quá khứ mới về dần, từng đợt, từng đợt. Quá khứ ấy lẫn lộn với những ưu tư, đôi khi đến vớ vẩn, của cuộc sống hiện tại; nên thoạt nghe, người ta tưởng rằng tất cả những ǵ thốt ra từ miệng chỉ là một chuỗi lảm nhảm của một người mất trí.
Để có thể nghe được từng nốt thăng trầm của cuộc đời một người từng làm các vũ trường, sân khấu ca nhạc Little Saigon hực cháy v́ dung nhan đầy ma lực của ḿnh, chỉ cần kiên nhẫn một chút. Vâng, hăy kiên nhẫn lắng nghe bà, với chút t́nh người, và cả một chút cảm thông.
Điều đầu tiên mà những người từng biết bà, nay nhắc lại, là: Bà từng là một người rất đẹp, cái đẹp có hấp lực mê hồn, pha chút liêu trai.
Hăy lắng nghe bà Kim Ngân nói về đời ḿnh:
“Kim Ngân sang đây năm 1975 với má và hai em, một gái, một trai. Năm đó Kim Ngân 12 tuổi và không rành tiếng Việt v́ hồi ở Việt Nam chỉ học tiếng Pháp từ lúc 5 tuổi, cho tới khi đi Mỹ.”
Bà ngừng nói, dùng những ngón tay xinh xắn thuôn dài, những ngón tay cáu đen đất cát không dấu được nét thanh tao của một thời đài các, xé nhỏ miếng chả lụa trong đĩa bánh cuốn, cho vào miệng rồi trệu trạo nhai trong cái miệng không đủ răng. Phải một lúc lâu mà mới nuốt được một miếng nhỏ.
Rồi bà quay lại câu chuyện, nhớ lại từng chi tiết, một cách khó khăn. Khi chưa rời Việt Nam, gia đ́nh Kim Ngân ở đường Hoàng Diệu, khu Khánh Hội, và thân mẫu làm “tài pán” cho vợ chồng ông Ưng Thi, chủ rạp ciné Rex ở Quận Nhất, Sài G̣n.
Bà khẽ nhăn vầng trán nhỏ nhắn mịn màng gần bị nắng mưa tàn phá, chớp cặp mắt tinh anh, cố đuổi bắt một kỷ niệm đẹp rồi nhoẻn cười, nhỏ nhẹ khoe:
“Tất cả là nhờ bố Hải. Bố thương Kim Ngân lắm, bố chỉ cho Kim Ngân hát hoài.”
Thật vậy, người dẫn dắt cô bé 22 tuổi Kim Ngân vào con đường văn nghệ năm 1983 là nhạc sĩ Trường Hải.
“Bà xă tôi quen với mẹ Kim Ngân là bà Vơ Thị Nhơn, có tên Mỹ là Annie. Lúc ấy Kim Ngân c̣n trẻ lắm và vô cùng xinh đẹp mà cũng biết ca chút ít nên tôi mời cháu hát bản ‘Không!’ của Nguyễn Ánh 9 cho cuốn video đầu tiên của Trung Tâm Trường Hải tại Hoa Kỳ mang chủ đề ‘KHÔNG!’,” nhạc sĩ Trường Hải kể.
Kim Ngân thời trong “KHÔNG!” của nhạc sĩ Trường Hải.
(H́nh: Poster do ông Trường Hải cung cấp)
Video “KHÔNG!”, sản xuất năm 1983, là cuốn video Việt Nam đầu tiên được sản xuất tại hải ngoại. Ngoài Kim Ngân c̣n có những giọng ca kỳ cựu như Trường Hải, Elvis Phương, Lê Uyên Phương, v.v..
Ông lặng người hồi tưởng rồi khẽ khàng nói:
“Ấn tượng đầu tiên của tôi về Kim Ngân là cô rất đam mê ca hát mặc dù giọng hát của cô không phải là xuất sắc, cô lại không rành tiếng Việt cho lắm. Phải mất thời gian tập luyện rất công phu mới thu âm xong bài ‘Không!’”
“Nhưng chỉ thấy mặt cô là tôi không cần phải lo.” Ông Trường Hải thú nhận. “Quả thật cô ca bài đó rất có ‘lửa’ và cuốn băng ấy bán rất chạy và được rất nhiều người khen.”
“Vua Guitar” Trung Nghĩa, “Mười ngón tay vàng,” cũng không quên được vẻ đẹp của ca sĩ Kim Ngân thời ấy. Ông khẳng định: “Kim Ngân vào thời 1985 là một mỹ nhân của Bolsa. Đệ nhất mỹ nhân, chẳng thua kém ai cả. Kim Ngân đẹp kinh khủng. Vừa đẹp vừa sang cả như một tiểu thư trong cổ tích. Tất cả mọi pḥng trà thời đó, chỉ cần có in h́nh cô là bán hết bàn; không cần biết có cô tŕnh diễn hay không.”
Ca sĩ Kiều Nga vui vẻ nói về Kim Ngân:
“Chị Kim Ngân rất ‘sexy,’ dễ thương và cởi mở với tất cả mọi người. Chị ấy đẹp tới nỗi đàn bà cũng phải mê.”
Nhạc sĩ Anh Tài cũng có ấn tượng riêng về Kim Ngân.
“Nhắc tới Kim Ngân là tôi nhớ một bản nhạc Pháp, duy nhất – Adieu Sois Heuse. Không thể nào quên được Kim Ngân hát bài này,” ông nói.
Bà Kim Ngân cười nhưng nghiêm giọng:
“Muốn hay, mỗi bản nhạc phải có linh hồn riêng.”
Ca sĩ Giáng Ngọc cũng nhớ rơ quăng thời gian ca sĩ Kim Ngân tŕnh diễn chung sân khấu với nhóm “Ma Nữ Đa T́nh” gồm năm ca sĩ Giáng Ngọc, Thúy Vi, Zaza Minh Thảo và Ngọc Anh và Linda Trang Đài. Giáng Ngọc kể:
“Chị Kim Ngân rất đẹp, nhưng đặc biệt, rất b́nh dị, dễ thương và ḥa đồng với mọi người. Nhạc chị hát có vẻ nhộn nhịp hơn ca sĩ Ngọc Lan.”
Bà Kim Ngân cố t́m ṭi trong kư ức rồi gật đầu:
“’Ma Nữ Đa T́nh’ ‘quậy’ lắm. Người nào cũng nhảy giỏi, hát hay và tốt bụng. Mỗi lần lên sân khấu là đàn ông, con trai la hét vỗ tay quá trời. Vui ơi là vui.”
Ông Triệu Thái Ḥa, cư dân Fountain Valley, là khán giả rất “trung thành” của Kim Ngân. Để tả về nhan sắc cô, ông có ba chữ: Yêu kiều, khả ái và mê hồn.
Ông cười bẽn lẽn nói:
“Hồi năm 1986, tôi c̣n ở Dallas, Texas. Lần đầu tiên được nh́n thấy cô bằng xương, bằng thịt, chân tay tôi rụng rời, c̣n tim th́ … đứng im. Tôi ngộp thở. Mà tôi đâu phải mới lớn đâu. Lúc đó tôi có bốn đứa con, ba người vợ – hai bà ở Việt Nam, một bà mới cưới bên này. Nói thiệt, lúc đó, chỉ cần Kim Ngân gật đầu một cái, tôi sẵn sàng bỏ tất cả để theo cô.
“Gia đ́nh tôi gốc Hồng Kông, tôi dư tiền lo cho cô sang giàu suốt đời. Tới năm 1997, khi nghe cô ấy ca tôi vẫn c̣n nghĩ vậy mà,” ông Ḥa t́nh thật nói.
Bà Kim Ngân với những ngón tay kiêu sa.
(H́nh: Đằng-Giao/Người Việt)
Ông Trần Hữu Hoan, ngụ tại Westminster, cũng từng bị sắc đẹp của ca sĩ Kim Ngân lôi cuốn:
“Lần đầu nghe Kim Ngân hát ở vũ trường Majestic, cô bạn gái của tôi tên Hoa, v́ thấy tôi ngẩn mặt ra nh́n Kim Ngân nên cô ấy hất đổ ly rượu trên bàn ướt lênh láng rồi hùng hục giật bóp bỏ về. C̣n tôi th́ măi nh́n Kim Ngân trên sân khấu nên không muốn chạy theo. Người đâu mà xinh xắn lại nóng bỏng lạ lùng.”
Ông Nam Nguyễn, cư dân Westminster, dường như có vẻ “cứng rắn” hơn. Ông kể:
“Nhan sắc của Kim Ngân làm đàn ông say hơn say rượu nặng. Tôi không mê cô chút nào, nhưng hồi đó, cô hát ở đâu là tôi có mặt ở đó. Có lần tôi phải bay qua New Orleans (Louisiana), để ngắm cô v́ hơn ba tháng liên tiếp cô không hát ở đây (khu Little Saigon).”
“Lúc đó tôi mới hiểu rằng nếu anh em, bạn bè mà bỏ nhau v́ cô, tôi chấp nhận,” ông thêm.
Bà Diễm Hoàng, ngụ tại Fountain Valley, lại có nhận xét khác:
“Tôi th́ nhớ là hồi đó cô này lên sân khấu là nhảy nhót, uốn éo như con điên.”
Năm 1982, ca sĩ Kim Ngân lấy chồng là Nguyễn Tiến Bắc, em trai bà Dương Thị Thanh Lan, giám đốc trung tâm phát hành băng nhạc Thanh Lan, năm cô 19 tuổi. Họ có hai đứa con gái, Mai Khanh và Thúy Anh.