02/04/20
(Politico) – Thượng nghị sĩ Rand Paul vào hôm thứ Ba sử dụng sàn Thượng viện để xướng danh một viên chức cộng đồng t́nh báo, người được cho đă đệ đơn tố giác hành vi của Tổng thống Donald Trump, dẫn đến cuộc điều tra luận tội.
Chánh thẩm John Roberts vào tuần trước đă bác bỏ nỗ lực nhắc đến danh tánh người này bằng cách từ chối đọc câu hỏi của Rand Paul. C̣n thượng nghị sĩ Cộng hoà từ Kentucky lại cho rằng, ông ta không có ư hạ bệ người tố giác hay cổ vơ sự trả thù người này.
Nhưng vào hôm thứ Ba, Paul sự dùng phần nghị án cuối cùng trong phiên xét xử luận tội để nêu danh người tố giác. “Tôi sẽ đặt lại câu hỏi vào sáng hôm nay v́ Hiến pháp không bảo vệ tranh luận,” Paul nói. “Tôi nghĩ họ đă phạm lỗi lớn khi không cho phép câu hỏi của tôi. Câu hỏi của tôi không nói về bất cứ ai được xem là người tố giác, câu hỏi của tôi không đưa ra tuyên bố tin ai đó là một người tố giác. Tôi chỉ đơn giản nêu danh hai người v́ tôi nghĩ quan trọng cần phải biết điều ǵ đă xảy ra.”
Bằng việc xướng tên người này trên sàn Thượng viện, Paul đă đi xa hơn bất cứ thượng nghị sĩ Dân chủ hay Cộng hoà nào, thậm chí cả những người mạnh mẽ đ̣i Dân chủ công khai người tố giác, người bị họ tố cáo đă khởi sự làn sóng cáo buộc dẫn đến luận tội ông Trump. Khi Rand Paul đưa câu hỏi để Chánh thẩm Roberts đọc lớn trong phần chất vấn, nhưng đă bị từ chối. “Chủ toạ từ chối đọc câu hỏi,” ông Roberts tuyên bố.
Rand Paul vào hôm thứ Ba cho rằng, ông ủng hộ việc bảo vệ chống lại sự trả thù người tố giác nhưng không nhất thiết phải ẩn danh. “Trong tháng đầu tiên nhiệm kỳ của ông Trump vào tháng 1 năm 2017, họ đă âm mưu luận tội,” ông cáo buộc. “Và quư vị bảo, ‘chúng ta nên bảo vệ người tố giác, và người tố giác xứng đáng được ẩn danh,’ Luật pháp không bảo vệ ẩn danh. Sếp của ông ta không không được nói bất cứ điều ǵ về anh ta, anh ta không bị sa thải. Tôi ủng hộ việc này.”
Người tố giác vào tháng 8 năm 2019 đă đệ đơn khiếu nại lên Tổng thanh tra cộng đồng t́nh báo Michael Atkinson. Trích dẫn những mối quan ngại rộng răi trong nội các của ông Trump, khiếu nại cáo buộc Trump dường như gây áp lực buộc Tổng thống Ukraine mở những cuộc điều tra mang động cơ chính trị đối với các đối thủ của ông ta.
Atkinson cho hay, mặc dù người tố giác có dấu hiệu “một số thiên kiến chính trị đáng tranh căi,” nhưng sau khi thẩm tra, khiếu nại dường như “khẩn cấp” và “đáng tin cậy,” nên yêu cầu chuyển sang cho Quốc hội. Tuy nhiên, Giám đốc T́nh báo Quốc gia thay vào đó lại gởi cho Bộ Tư pháp. Tại đây, lănh đạo bác bỏ đánh giá của Atkinson, và t́m cách ngăn chặn không chuyển sang cho Uỷ ban T́nh báo Hạ viện và Thượng viện.
Vào tháng 9 năm ngoái, Chủ tịch Uỷ ban T́nh báo Hạ viện Adam Schiff (Dân chủ – California) tống trát đ̣i tài liệu này, và nhận được sau hai tuần, khi Giám đốc T́nh báo Quốc gia Joseph Maguire ra điều trần trước Quốc hội. Schiff sau đó thừa nhận rằng, nhân viên của ông có liên lạc với người tố giác trước khi đơn khiếu nại được ông ta đệ lên Tổng thanh tra. Tiết lộ này làm sống dậy làn sóng chỉ trích, Cộng hoà cho rằng, Dân chủ biết danh tánh người tố giác. Schiff cho rằng, bất cứ ư kiến nào cho rằng nhân viên của ông cố vấn hay hỗ trợ người tố giác là “bôi nhọ.”
Schiff ban đầu tỏ ư muốn lấy lời khai của người tố giác, nhưng sau đó rút lại ư định này sau khi những nhân chứng mới lên tiếng, đưa ra nhiều thông tin trực tiếp về những cáo buộc chống lại ông Trump, nhiều trong số này củng cố và bổ sung thêm vào những cáo buộc của người tố giác. Schiff cũng chỉ ra, ông ta thay đổi ư định muốn có lời khai của người tố giác, một phần là do bản thân ông Trump đưa ra những đe nhắm vào người tố giác.
Cộng hoà tấn công Schiff trong một loạt phiên lấy lời khai các nhân chứng, trong đó ngăn chặn họ đặt những câu hỏi liên quan đến danh tánh người tố giác, và Chủ tịch Uỷ ban T́nh báo Hạ viện công khai cắt ngắn một ḍng câu hỏi chất vấn viên chức Hội đồng An ninh Quốc gia Alexander Vindman có vẻ hướng tới danh tánh người tố giác.
Dân biểu Louie Gohmert vào tháng 12 cũng sử dụng danh tánh được cho của người tố giác trong suốt những phiên điều trần luận tội của Uỷ ban Tư pháp Hạ viện, nhưng ông không xướng danh người này là người tố giác.
Hương Giang (Theo Politico)