Bài điếu văn của ông Obama tưởng nhớ Hạ nghị sĩ John Lewis - tượng đài về đ̣i quyền cho người da màu ở Mỹ - trở thành diễn văn gay gắt nhất của ông nhắm vào Tổng thống Trump.
Ông Obama từng nói việc một người da màu như ông trở thành tổng thống hoàn toàn là nhờ cống hiến của John Lewis trong cuộc chiến cả đời chống lại phân biệt chủng tộc.
Trong bài phát biểu mạnh mẽ, gay gắt nhất kể từ khi thôi làm tổng thống, ông Obama nói cuộc chiến chống phân biệt chủng tộc vẫn c̣n tiếp tục, nhưng người kế nhiệm ông là Tổng thống Trump đang phá hoại điều đó.
Năm 2011, ông Lewis được tổng thống Barack Obama trao Huân chương Tự do cho những đóng góp của ông v́ dân quyền. Đây là một trong hai huân chương cao quư nhất của nước Mỹ do tổng thống trao tặng. Ảnh: AP.
Ông Obama c̣n có ư nói ông Trump muốn làm xói ṃn dân chủ. “Có những người nắm quyền đang làm mọi cách để ngăn người dân đi bỏ phiếu”, ông nói. Chỉ vài giờ trước, ông Trump nói trên Twitter rằng bầu cử Mỹ có thể phải hoăn v́ gian lận, dù không có bằng chứng nào.
Phát biểu gay gắt nhất
Giữa lúc Tổng thống Trump có các lời lẽ gây chia rẽ về phong trào biểu t́nh phản đối cảnh sát da trắng làm chết người da đen George Floyd, ông Obama ca ngợi ông John Lewis là một anh hùng dân tộc.
“Nước Mỹ là do những người như John Lewis tạo nên”, ông Obama nói. “Ông đưa nước Mỹ gần thêm một chút tới lư tưởng cao đẹp nhất của chúng ta. Một ngày, khi chúng ta đă hoàn thành chặng đường đến với tự do, khi chúng ta xây dựng một hợp chủng quốc hoàn hảo hơn, John Lewis sẽ là vị cha lập quốc của một nước Mỹ bao trùm hơn, công bằng hơn đó”.
“Hăy tưởng tượng sự dũng cảm của những người chỉ ngang, thậm chí trẻ hơn tuổi của Malia - con gái lớn của tôi, khi dám đứng lên thách thức cả một thể chế bất công”, ông Obama nói tiếp. (Con gái lớn Malia Obama 22 tuổi).
Giữa lúc nước Mỹ vừa trải qua phong trào biểu t́nh có quy mô lịch sử ngang với năm 1968, đám tang của ông John Lewis như một phút nh́n lại ḿnh của Mỹ trong chặng đường loại bỏ phân biệt chủng tộc, trở thành cột mốc trong lịch sử thực thụ.
Ngày mà ông John Lewis được nước Mỹ tưởng nhớ bắt đầu bằng chính lời nói của ông. Báo New York Times đăng bài xă luận của ông vào sáng sớm, bàn về những nguyên tắc mà ông đă sống trong suốt cuộc đời.
“Khi bạn thấy điều ǵ không đúng, không công bằng, bạn phải có tiếng nói. Bạn phải làm ǵ đó. Dân chủ không phải là một trạng thái, mà là một hành động. Mỗi thế hệ cần phải làm phần của ḿnh để xây dựng điều mà chúng tôi gọi là một cộng đồng đầy t́nh thương, một đất nước, một thế giới thực sự b́nh an”, ông viết khi c̣n sống.
Nói một cách ngắn gọn, “ông ấy để lại mệnh lệnh cho chúng ta: là hăy cứ tiếp tục”, cựu tổng thống Bill Clinton nói về bài viết tại lễ tang.
Việc Tổng thống Trump vắng mặt ở buổi lễ không hề gây ngạc nhiên, nhưng vẫn gây chú ư lớn - là sự nhắc nhở về t́nh h́nh chính trị chia rẽ sâu sắc hiện nay, CNN b́nh luận.
Chỉ trích đích danh Tổng thống Trump
Việc tưởng nhớ những tượng đài của lịch sử từng là một điều có thể khiến Washington đoàn kết lại, dù bất đồng đến đâu. Nhưng ông Trump, người từng không tới đám tang của cựu thượng nghị sĩ John McCain, giờ đây cũng không tới đám tang ông John Lewis.
Ông chỉ có tweet ngắn chia buồn sau tin ông Lewis qua đời. Mọi người không quên chỉ ra rằng tweet tưởng nhớ MC truyền h́nh Regis Philbin dài gấp ba lần.
“Giờ đây, có thể thấy rơ ông Trump ghét các sự kiện tưởng niệm và truyền thống dành cho những người ông không thích”, CNN b́nh luận. “Ông không có kiên nhẫn cho những lễ nghi nếu không xoay quanh ông. Các cố vấn từng nói không muốn đưa ông Trump đến những nơi mà ông không được đón tiếp nồng hậu, v́ ông có thể làm mọi thứ rối lên”.
Ông có đến đám tang của cố tổng thống George H. W. Bush, cũng là lần duy nhất ông gặp gỡ những người tiền nhiệm kể từ khi lên nắm quyền. CNN nhận định thái độ của ông dường như khá lạnh nhạt, theo các video của sự kiện.
Trái ngược với ông John Lewis, ông Trump đă liên tiếp khắc sâu những chia rẽ mà ông Lewis dành cả đời ḿnh để hàn gắn. Giữa lúc cả nước sôi sục phản đối phân biệt chủng tộc và bạo lực cảnh sát, ông Trump lại có những lời đe dọa đàn áp biểu t́nh như năm 1968. “Khi hôi của bắt đầu th́ súng sẽ nổ", ông nhắc lại lời đe dọa của một cảnh sát trưởng phân biệt chủng tộc năm 1968.
Tuần này, ông c̣n khoe về việc hủy bỏ một quy định chống phân biệt chủng tộc, nhằm lấy ḷng các cử tri da trắng ngoại ô, CNN lưu ư.
Cựu tổng thống Obama dùng bài điếu văn để cảnh báo tương lai nước Mỹ dưới quyền Tổng thống Trump.
“George Wallace có thể không c̣n, nhưng chúng ta vẫn thấy chính phủ liên bang cử lính đến dùng hơi cay và dùi cui chống lại người biểu t́nh ôn ḥa”, ông nói. George Wallace là thống đốc Alabama chủ trương chia rẽ chủng tộc.
Ông Obama cảnh báo thời kỳ mới mà việc tôn sùng da trắng lại được coi là phép thử về ḷng yêu nước. Thay vào đó, ông nói yêu nước thực sự là những người biểu t́nh như John Lewis, bị cảnh sát bang đánh đập trên cầu Edmund Pettus trong cuộc tuần hành đi vào lịch sử đến Montgomery (thủ phủ bang Alabama) đ̣i quyền bỏ phiếu.
“Yêu nước thực sự là như vậy. Tin tưởng vào nước Mỹ là như vậy”, ông nói.
VietBF @ Sưu tầm