Các nhà phân tích cho biết họ bắt đầu nhận thấy sự sụt giảm lưu lượng vận chuyển vào cuối tháng trước, khi Trung Quốc chuẩn bị ban hành luật quản lư quyền riêng tư dữ liệu.
Ngày 1/11 vừa qua, Luật Bảo vệ thông tin cá nhân của Trung Quốc có hiệu lực. Luật này yêu cầu các công ty xử lư dữ liệu phải nhận được sự chấp thuận từ chính phủ Trung Quốc trước khi họ có thể chuyển thông tin cá nhân ra khỏi đất Trung Quốc.
90% TÀU TRUNG QUỐC "BIẾN MẤT"
Việc các con tàu tại vùng biển Trung Quốc đang biến mất khỏi hệ thống truy dấu vận tải biển đang tạo ra một thách thức cho chuỗi cung ứng toàn cầu.
Sự cô lập ngày càng tăng của Trung Quốc với phần c̣n lại của thế giới - cùng với sự nghi ngờ ngày càng lớn về sự ảnh hưởng của nước ngoài - có thể là nguyên nhân cho hiện tượng này.
Thông thường, các công ty dữ liệu vận tải biển có thể theo dơi các con tàu trên toàn thế giới v́ họ được trang bị bộ thu phát tín hiệu hay c̣n gọi được gọi là Hệ thống Nhận dạng Tự động (AIS).
Hệ thống này cho phép các con tàu gửi thông tin như vị trí, tốc độ, hướng đi và tên tàu đến các trạm đóng dọc theo bờ biển bằng cách sử dụng sóng vô tuyến tần số cao. Nếu một con tàu nằm ngoài phạm vi của các trạm đó, thông tin có thể được trao đổi qua vệ tinh.
Nhưng điều đó không xảy ra ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Theo dữ liệu từ nhà cung cấp dữ liệu vận chuyển toàn cầu VesselsValue, số lượng tàu gửi tín hiệu từ nước này trong 3 tuần qua đă giảm gần 90%.
"Chúng tôi đang ghi nhận sự giảm sút tín hiệu AIS trên mặt đất tại tất cả các ngành ở Trung Quốc", bà Charlotte Cook, nhà phân tích thương mại tại VesselsValue cho biết.
TRUNG QUỐC TỰ CÔ LẬP
Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông báo với CNN Business rằng các trạm AIS dọc theo bờ biển Trung Quốc được xây dựng hợp pháp theo các điều ước quốc tế "chưa bị đóng cửa" và "đang hoạt động b́nh thường". Bộ này cũng cho biết thêm các nền tảng AIS có sẵn công khai cũng đang hoạt động b́nh thường.
Văn pḥng Thông tin Hội đồng Nhà nước, đóng vai tṛ là văn pḥng báo chí của chính phủ Trung Quốc, đă không trả lời yêu cầu b́nh luận về lư do tại sao các nhà cung cấp dịch vụ vận chuyển mất quyền truy cập vào dữ liệu.
Nhưng các nhà phân tích cho rằng họ đă t́m ra "thủ phạm". Đó là Luật Bảo vệ thông tin cá nhân của Trung Quốc mới có hiệu lực từ ngày 1/11 vừa qua.
Luật này yêu cầu các công ty xử lư dữ liệu phải nhận được sự chấp thuận từ chính phủ Trung Quốc trước khi họ có thể chuyển thông tin cá nhân ra khỏi đất Trung Quốc. Một quy định phản ánh sự lo ngại của Bắc Kinh rằng những dữ liệu như vậy có thể lọt vào tay các chính phủ nước ngoài.
Mong muốn của Trung Quốc giữ quyền kiểm soát tuyệt đối đối với tất cả dữ liệu và thông tin trong biên giới của họ không có ǵ đáng ngạc nhiên, v́ Chủ tịch Tập Cận B́nh tiếp tục khẳng định lại sự thống trị của Đảng Cộng sản cầm quyền trên mọi khía cạnh kinh tế và xă hội. Nước này đă và đang thúc đẩy khả năng tự cung tự cấp về kinh tế khi phải đối mặt với các mối đe dọa từ bên ngoài, chẳng hạn như các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với các công nghệ quan trọng.
Ông Tập nhấn mạnh mục tiêu tự lực cánh sinh của ḿnh trong những năm trước và trong cuộc chiến thương mại và công nghệ gay gắt với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ví dụ, chương tŕnh "Made in China 2025", một kế hoạch đầy tham vọng nhằm thúc đẩy lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc sang các lĩnh vực công nghệ tiên tiến hơn.
Một số quan chức hàng đầu ở Bắc Kinh gần đây đă cố gắng xoá tan những lo ngại của các nhà đầu tư toàn cầu rằng đất nước đang tự cô lập ḿnh với phần c̣n lại của thế giới v́ ưu tiên an ninh quốc gia.
Phó Chủ tịch Trung Quốc Vương Kỳ Sơn, người được coi là đồng minh đáng tin cậy của ông Tập, chia sẻ với Diễn đàn Kinh tế mới Bloomberg ở Singapore rằng Trung Quốc sẽ không "phát triển cô lập với thế giới." Phát biểu qua video, ông Vương cũng kêu gọi các quốc gia cần duy tŕ chuỗi cung ứng "ổn định và nhịp nhàng".
Nhưng việc Trung Quốc áp dụng các chính sách kiểm soát dịch Covid-19 dường như gửi đi thông điệp với hàm ư khác. Ví dụ, trong đại dịch Covid-19, ông Tập đă tăng cường thúc đẩy tự lực cánh sinh, nhấn mạnh sự cần thiết phải tạo ra các chuỗi cung ứng "độc lập và có thể kiểm soát" để đảm bảo an ninh quốc gia.
Và chiến dịch chấn chỉnh sâu rộng trong lĩnh vực công nghệ của chính phủ đă lấn sân sang cả các đợt phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu của các tập đoàn trong nước tại nước ngoài vào mùa hè năm nay, khi Cục Quản lư Không gian mạng Trung Quốc đề xuất rằng các tập đoàn lớn với hơn một triệu khách hàng phải xin sự chấp thuận trước khi niêm yết cổ phiếu ở nước ngoài.
Cũng như luật bảo mật dữ liệu gần đây, cơ quan này viện dẫn những lo ngại về việc liệu dữ liệu cá nhân do các tập đoàn này đang nắm giữ có thể bị chính phủ nước ngoài khai thác. Tuy vậy, Bắc Kinh có thể phải trả giá nếu các quyết định của nước này đi quá xa trong nỗ lực bảo vệ quốc gia khỏi sự can thiệp của nước ngoài.
TÁC ĐỘNG LỚN ĐẾN CHUỖI CUNG ỨNG
Theo Anastassis Touros, trưởng nhóm mạng AIS tại Marine Traffic, một nhà cung cấp thông tin theo dơi tàu lớn, tuy luật này không đề cập đến dữ liệu vận chuyển, nhưng các nhà cung cấp dữ liệu tại quốc gia đông dân nhất thế giới có thể giữ lại thông tin để pḥng ngừa.
"Bất cứ khi nào Trung Quốc ban hành luật mới, chúng tôi cần có một khoảng thời gian mà mọi người cần kiểm tra xem mọi thứ có ổn không", ông Touros nói.
Các chuyên gia khác trong ngành vận tải biển có nhiều manh mối hơn về ảnh hưởng của điều luật mới này. Bà Cook nói rằng các đồng nghiệp ở Trung Quốc đă nói với bà rằng một số thiết bị phát đáp AIS đă được gỡ bỏ khỏi các trạm dọc bờ biển Trung Quốc vào đầu tháng, theo chỉ thị của các cơ quan an ninh quốc gia. Các hệ thống duy nhất được phép vẫn cần được cài đặt từ "các bên đủ điều kiện".
Tuy nhiên, không phải tất cả dữ liệu đều biến mất: Vệ tinh vẫn có thể được sử dụng để thu tín hiệu từ tàu. Nhưng ông Touros nói rằng khi một con tàu ở gần bờ, thông tin thu thập được trong không gian sẽ không tốt bằng những ǵ có thể thu thập được trên mặt đất. "Chúng tôi cần các trạm trên mặt đất để có h́nh ảnh đẹp hơn, chất lượng cao hơn", ông Touros nói.
Khi Giáng sinh đang đến gần, việc mất thông tin từ Trung Quốc đại lục - nơi đang sở hữu 6 trong số 10 cảng container nhộn nhịp nhất thế giới - có thể tạo ra nhiều vấn đề hơn cho ngành vận tải biển toàn cầu vốn đă gặp khó khăn. Chuỗi cung ứng trong năm nay đă trở nên rất căng thẳng do các cảng bị tắc nghẽn nghiêm trọng khi phải vật lộn để theo kịp với nhu cầu hàng hóa trên toàn cầu đang phục hồi nhanh chóng.
Theo bà Cook từ VesselsValue, các công ty đầu mối dựa vào dữ liệu AIS để dự đoán chuyển động của tàu, theo dơi xu hướng theo mùa và cải thiện hiệu quả hoạt động của cảng. Bà Cook cho biết việc thiếu dữ liệu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới "có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng hiển thị chuỗi cung ứng đại dương trên khắp Trung Quốc."
Ông Hatzimanolis dự báo việc mất dữ liệu tàu "theo từng phút" từ Trung Quốc sẽ có "tác động lớn đến chuỗi cung ứng", v́ các công ty có thể mất thông tin quan trọng về thời gian cập cảng, dỡ hàng và rời tàu. Ông Hatzimanolis nói thêm chuỗi cung ứng toàn cầu đang chịu "những căng thẳng lớn". "Nó không cần một yếu tố khác để làm cho mọi việc khó khăn hơn."
VietBF @ Sưu tầm