Con số cảnh báo nguy cơ mắc tiểu đường, mỡ máu, ung thư: Ai có số này sức khoẻ báo động

[Cupcake01]

Béo phì thường không có triệu chứng gây khó chịu, người bệnh vẫn sinh hoạt bình thường chỉ đến khi đi khám thì đã bị đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu…

TS-BS. Trần Quang Nam - Trưởng khoa Nội tiết, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết trong thời gian gần đây khi khám cho bệnh nhân đái tháo đường tại phòng khám, tỷ lệ bệnh nhân béo phì bị đái tháo đường rất lớn và trong đó 70% bị béo bụng. Người bệnh không cảm nhận được mỡ tăng trong cơ thể, không có triệu chứng gì. Còn với trường hợp có thêm mỡ máu, bác sĩ đánh giá cholesterol bao gồm cả cholesterol LDL xấu và cholesterol HDL tốt đều trong tình trạng rất tệ.

Điều đáng lo ngại hơn là đái đường thai kỳ, phụ nữ mang thai không tăng cân quá nhiều nhưng vẫn bị đái tháo đường qua làm nghiệm pháp đường huyết.

Theo BS Nam, những người có bố mẹ, anh chị em bị mắc đái tháo đường thì khả năng mắc bệnh rất cao. Ngoài ra, người nhiều tuổi, người có bệnh lý béo phì, tăng huyết áp, phụ nữ khi mang thai đã bị đái tháo đường thai kỳ, phụ nữ bị buồng trứng đa nang đều có khả năng mắc bệnh rất cao. Vì vậy người có yếu tố này cần đến các cơ sở y tế tầm soát đái tháo đường.

Đặc biệt là bệnh nhân bị béo phì và rối loạn mỡ máu.



Điều đặc biệt báo động, tại Việt Nam, chỉ trong vòng 20 năm, tỷ lệ này đã tăng lên gấp 6-7 lần, khi tỷ lệ béo phì gia tăng thì hàng loạt bệnh khác cũng gia tăng từ mốc béo phì.

BS Nam hướng dẫn mỗi người cần tự đánh giá cân nặng bình thường của mình qua chỉ số khối cơ thể BMI. BMI bình thường sẽ ở mức dưới 23 (18-22). Khi BMI trên 23 thì cân nặng tăng, khi đó khả năng rối loạn đường máu, rối loạn mỡ máu, axit uric tăng, huyết áp tăng và sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch lên rất nhiều. Đối với người châu Á, nếu BMI tăng lên trên 25 thì được coi là béo phì. Khi đó, người bệnh phải đi kiểm tra sức khoẻ để kiểm tra các bệnh rối loạn chuyển hoá.

Nếu bạn có BMI bình thường nhưng vòng bụng trên 80 ở nữ, trên 90 ở nam thì nguy cơ rối loạn chuyển hoá cũng rất lớn.

Bệnh béo phì sẽ đi kèm với các chuỗi bệnh như đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, tăng cholesterol, bệnh tim mạch, bệnh ung thư, rối loạn hóc-môn. Ở người béo phì, đặc biệt là những người béo phì ở vùng bụng, có thân hình quả tảo, nguyên nhân dẫn đến bệnh đái tháo đường là do tình trạng đề kháng insulin.

Khi bụng to thì insulin tiết ra không hiệu quả nên đường rối loạn, mỡ rối loạn, mạch máu hẹp tắc do xơ vữa mạch gây tắc mạch máu có thể gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ não.

Ngoài ra, người béo phì còn bị rối loạn về nội tiết, sinh sản ở cả giới nam và nữ. Vì vậy tiêu chí điều trị ban đầu bao giờ cũng là giảm cân theo chỉ số khối cơ thể BMI.

Giải quyết gốc của bệnh tật

Với những người bị đái tháo đường, rối loạn mỡ máu khi đi khám điều đầu tiên được bác sĩ Nam chỉ định là giảm cân. Hiện nay, điều trị đa phần là đưa ra mục tiêu giảm cân cho người bệnh. Nếu có thể giảm 1-3 kg hoặc 2 – 3 % cân nặng của cơ thể người bệnh thì việc dùng thuốc sẽ giảm xuống rất nhiều.

Với người càng béo thì điều trị càng lâu, càng tốn kém vì nhiều bệnh rối loạn đi kèm. Theo TS Nam khi BMI càng cao thì người bệnh phải giảm 5 – 7% cân nặng ban đầu, giảm cân từ từ. Ví dụ người bệnh 100kg thì trong 3 đến 5 tháng phải giảm 5kg. Tuy nhiên việc giảm cân là vấn đề rất khó, người bệnh phải thay đổi lối sống:

Về ăn uống: Người bệnh nên xem lại chế độ ăn của mình như thế nào, nhận tư vấn từ bác sĩ dinh dưỡng để xem thành phần thức ăn như chất bột, chất béo, chất đạm đã phù hợp chưa. Người bệnh phải kiểm soát được mức năng lượng đưa vào có quá nhiều so với nhu cầu của cơ thể hay không.

Về vận động: Một ngày bạn cần đi bộ ít nhất 30 phút hoặc tập các môn vận động khác. Các vận động nhỏ đều mang lại lợi ích kiểm soát đường, mỡ máu. Khi giảm cân không nên nghĩ ngay tới các loại thuốc giảm cân mà cần thay đổi lối sống của mình trước.

Nếu không hiệu quả mới sử dụng thuốc giảm cân nhưng giảm cân bằng thuốc cần lưu ý lựa chọn sản phẩm được cấp phép của Bộ Y tế, và sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 như hiện nay thì người bệnh đái tháo đường kèm béo phì là những đối tượng có nguy cơ cao phải nhập viện do Covid-19 và có khả năng tử vong rất cao. Chính vì vậy, người bệnh béo phì càng cần phải thực hiện chế độ ăn khoa học, duy trì tập luyện thể chất để kiểm soát cân nặng cũng như duy trì đường huyết ở mức ổn định.

VietBF @ Sưu tầm