Sau năm đầu nhiệm kỳ, Biden được nhiều cử tri ghi nhận nỗ lực điều hành đất nước, nhưng một số người chỉ chấm cho ông "điểm C".
Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp quản Nhà Trắng vào thời điểm nước Mỹ phân cực nghiêm trọng, nên không ngạc nhiên khi người dân đưa ra những quan điểm khác nhau về màn thể hiện trong năm đầu nhiệm kỳ của ông.
Đối với Craig Prichard, cử tri độc lập đến từ thành phố Des Moines của bang Iowa, quyết định ủng hộ Biden là bước ngoặt so với cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016, khi ông bỏ phiếu cho Donald Trump. Giờ đây, Prichard thậm chí tin rằng Trump nên bị bỏ tù và vẫn tức giận với cựu tổng thống v́ vụ bạo loạn ở Đồi Capitol vào ngày 6/1/2020.
Prichard cho biết cách Trump xử lư đại dịch Covid-19 là lư do ông bỏ phiếu cho Biden hồi năm 2020. "Trump muốn làm như thể Covid-19 sẽ biến mất. Đó không phải cách giải quyết vấn đề", người đàn ông 65 tuổi nêu quan điểm. Theo cử tri này, Biden "đang xử lư Covid-19 tốt nhất trong khả năng", đồng thời ứng phó nhiều vấn đề khác.
"Có thể nói rằng Biden đang nỗ lực xử lư đại dịch, giá thực phẩm và nhiên liệu, vấn đề với Nga, tất cả cùng một lúc. Ông ấy dường như không bận tâm đến h́nh ảnh của ḿnh, bởi t́nh h́nh bây giờ không thực sự tốt cho ông ấy, dù số người chết vẫn thấp hơn so với thời Trump. Trong khi đó, Trump hóa ra chỉ quan tâm đến h́nh ảnh của ông ta", Prichard nói.
Craig Prichard, cử tri tại thành phố Des Moines, trả lời phỏng vấn hôm 10/1. Ảnh: AP.
J.J. Goicoechea, chủ trang trại chăn nuôi tại thành phố Eureka của bang Nevada, cũng vốn ủng hộ Trump và đă bỏ phiếu cho cựu tổng thống hồi năm 2020. Tuy nhiên, cử tri 47 tuổi rất ngạc nhiên với những sáng kiến nông nghiệp của chính quyền Biden, trong đó có nhiều điểm phù hợp với các trang trại gia đ́nh nhỏ như của anh.
Sau khi Biden lên nắm quyền, các trang trại trồng trọt và chăn nuôi tại Mỹ đă nhận được hơn một tỷ USD cứu trợ. Chính quyền đă nỗ lực tài trợ cho các xưởng chế biến độc lập sau khi các nhà máy thịt ḅ phải đóng cửa trong đại dịch, thúc đẩy nông dân quan tâm đến biến đổi khí hậu.
Dù vậy, Goicoechea cho rằng mặt trái của các gói cứu trợ là dẫn đến t́nh trạng lạm phát, làm gia tăng chi phí của mọi thứ cần thiết để vận hành một trang trại chăn nuôi.
"Chi phí kinh doanh vừa tăng gần gấp đôi so với năm ngoái", Goicoechea đề cập đến những khoản chi như cỏ khô, nhiên liệu, phân bón, lốp xe bán tải và máy kéo. "Tôi hơi lo ngại chuyện này sẽ đi đến đâu. Chúng tôi tiếp tục đề nghị được giúp đỡ, họ hỗ trợ một chút kinh phí, nhưng điều đó lại khiến lạm phát nghiêm trọng hơn".
Biden cũng không phải lựa chọn đầu tiên của Kathleen Paul, y tá nghỉ hưu tại Des Moines. Cụ bà 74 tuổi ủng hộ Pete Buttigieg, người hiện giữ chức Bộ trưởng Giao thông, trong ṿng bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ.
"Khi đó, tôi nghĩ Biden giống như đang đùa giỡn. Ông ấy từng nói những điều rất bồng bột dưới thời Barack Obama. Tôi tự hỏi liệu có thể thực sự coi trọng ông ấy hay không?", Paul cho hay.
Cuối cùng, bà khá ngạc nhiên khi câu trả lời là có. "Tôi thực sự ấn tượng với cách Biden giữ ǵn những giá trị của Nhà Trắng, cách ông ấy thể hiện bản thân. Tôi biết ông ấy có kinh nghiệm và từng trải qua nhiều bi kịch, nhưng không ngờ ông ấy có thể xử lư tốt áp lực", Paul nhận xét.
Bà đánh giá cao Biden v́ tuân theo khoa học trong quá tŕnh ứng phó Covid-19, nhưng cho rằng ông đă lạc quan một cách ngây thơ khi đặt mục tiêu 70% dân số đủ điều kiện được tiêm chủng vào ngày 4/7/2021. Vài tháng sau, Mỹ đă đạt dấu mốc này, nhưng tỷ lệ dần giảm xuống dưới 70% bởi trẻ em đă đủ điều kiện tiêm.
Paul cũng thất vọng v́ đợt rút quân hỗn loạn của lính Mỹ khỏi Afghanistan năm ngoái, cho rằng chính phủ đáng lẽ phải lường trước hệ quả cuối cùng. "Họ đă tiến hành không tốt động thái đó. Nếu đă ở Afghanistan suốt 20 năm, rút chậm hơn một chút th́ sao?", bà nêu ư kiến.
Kai Uchimura, giáo viên lịch sử trung học tại thành phố Decatur thuộc bang Georgia, người đă bỏ phiếu cho Biden, thậm chí chỉ chấm cho Tổng thống "điểm C". Anh ủng hộ dự luật chi tiêu xă hội của Biden, nhưng cho rằng đảng Dân chủ không làm tốt công việc giải thích những lợi ích của nó.
Uchimura c̣n phật ḷng với Biden v́ không thúc đẩy sớm hơn nỗ lực chấm dứt cơ chế "câu giờ" tại Thượng viện. Đây là cơ chế lập pháp cho phép các thượng nghị sĩ tŕ hoăn, thậm chí ngăn cản thông qua dự luật bằng cách tranh luận không ngừng, thế bế tắc chỉ có thể được phá vỡ nếu siêu đa số, tức ít nhất 60 trong 100 thượng nghị sĩ đồng ư dừng tranh luận. Biden mới trực tiếp ủng hộ loại bỏ "câu giờ" vào tuần trước.
Eric Ollarsaba, cử tri độc lập 33 tuổi tại thành phố Phoenix của bang Arizona, cũng đánh giá năm đầu nhiệm kỳ của Biden "khá tệ". Nhưng đối với một người đă bỏ phiếu cho Trump, điều này không quá bất ngờ. "Biden đang hành động khá đúng với dự đoán của tôi. Ông ấy là chính trị gia truyền thống", Ollarsaba, nhân viên công ty bán lẻ ôtô trực tuyến, cho hay.
Ollarsaba thất vọng v́ Biden thu hồi giấy phép đường ống dẫn dầu Keystone XL từ Canada sang Mỹ, đồng thời ngỡ ngàng trước cuộc rút quân hỗn loạn khỏi Afghanistan. "Tôi nghĩ chúng ta vẫn cần Mỹ hiện diện ở Afghanistan. Không phải là những chiến dịch quân sự lớn, nhưng vẫn cần hiện diện. Tôi nghĩ làm vậy sẽ khiến khu vực đó trở nên bớt nguy hiểm một chút, ít nhất là với Mỹ", anh nêu quan điểm.
Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu tại Nhà Trắng hồi tháng 8/2021. Ảnh: AP.
Patrick Sweeney, cử tri 62 tuổi sống ở ngoại ô Phoenix, thất vọng với Biden v́ không kiềm chế hơn nữa phe cánh tả trong đảng Dân chủ, như mong muốn của ông khi bỏ phiếu cho Tổng thống.
"Tôi mong ông ấy sẽ thể hiện sự trung lập hơn nữa. Đảng Dân chủ đại diện cho điều đó. Quá nhiều cuộc thảo luận hiện nay dường như tập trung vào phe cực tả trong đảng và những quan điểm cấp tiến. Tôi nghĩ Biden cần tiên phong và đóng vai tṛ trung tâm hơn để chống lại t́nh trạng đó", Sweeney cho biết.
Ngoài ra, Sweeney hài ḷng với đạo luật cơ sở hạ tầng mà Biden kư hồi tháng 11/2021, nhưng muốn ông dừng lại ở đó thay v́ tiếp tục thúc đẩy gói chi tiêu xă hội khổng lồ mà nhiều người lo ngại sẽ khiến lạm phát trầm trọng thêm.
Hàng loạt vấn đề gây bất b́nh như vậy dường như là nguyên nhân khiến tỷ lệ ủng hộ Biden chỉ c̣n 33% trong cuộc thăm ḍ của Đại học Quinnipiac hồi tháng một, thấp hơn mức tín nhiệm trong năm đầu cầm quyền của người tiền nhiệm Trump. Natalie Rawlings, cử tri Dân chủ bỏ phiếu cho Biden, đánh giá Tổng thống Mỹ không nhận được mức tín nhiệm tương xứng với những thành tựu như củng cố thị trường việc làm, giúp người lao động dễ chuyển việc hơn. Tuy nhiên, bà nghĩ lư do một phần là lỗi của chính ông.
"Tôi không rơ tại sao Biden lại gặp khó khăn trong vấn đề truyền tải thông điệp đến thế. Liệu có phải ông ấy nghĩ các kế hoạch của ḿnh sẽ tự nhiên được chú ư hay không?", người phụ nữ 50 tuổi sống tại thành phố Atlanta, bang Georgia, thắc mắc.
Rawlings c̣n cho rằng Biden đă đánh giá sai khả năng thuyết phục các đồng nghiệp cũ ở Thượng viện ủng hộ chương tŕnh nghị sự và đang gắng làm những điều quá sức. Dù vẫn c̣n sớm, bà tỏ ra không lạc quan về triển vọng tái đắc cử của Biden.
Gina Massiah, nhân viên xă hội tại thành phố New York, từng miễn cưỡng bỏ phiếu cho Biden v́ nghĩ ông vẫn tốt hơn so với lựa chọn c̣n lại, nhưng giờ đây bà không dám chắc về điều đó. Massiah đánh giá Biden cũng giống những chính trị gia khác, những người hứa hẹn đao to búa lớn nhưng "quên béng" sau khi nhậm chức.
Massiah, người da màu, đặc biệt chán nản v́ không có nhiều tiến bộ về vấn đề chủng tộc. "Nhiều người đă nuôi hy vọng v́ Phó tổng thống Kamala Harris là phụ nữ da màu, nhưng chúng tôi vẫn bị cảnh sát bắn, vẫn bị soi mói khi đi vào các cửa hàng", bà cho biết.
"Tôi chán ngấy rồi. Quả thực là chán ngấy", Massiah nói.