Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư vừa được phát hiện, mọi người nên biết

[pizza]

Phát hiện mới về yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Đó là những người có vòng hai quá khổ, mỡ nội tạng cao có nguy cơ mắc một số bệnh ung thư cao hơn nhiều lần. Đặc biệt, khả năng này có sự cách biệt giữa phụ nữ và nam giới.

Theo Telegrah, nghiên cứu mới tại Đại học Glasgow cho thấy phụ nữ có thân hình quả táo (vòng hai to, bụng tích nhiều mỡ) có nguy cơ mắc một số bệnh ung thư cao gấp hai lần bình thường. Nghiên cứu được thực hiện trên 385.000 người cũng cho thấy mối liên hệ giữa béo phì với 6 loại ung thư khác nhau ở cả nam và nữ.

Ảnh hưởng đến nữ giới nặng nề hơn
Các tác giả tại Anh sử dụng dữ liệu từ Ngân hàng Biobank, phân loại những người tham gia theo chỉ số mỡ nội tạng (VAI). Đây là thước đo để đánh giá lượng chất béo nằm xung quanh các cơ quan nội tạng.

Nghiên cứu phát hiện nữ giới là nhóm dân số bị ảnh hưởng nhiều nhất. Trong đó, nguy cơ bị ung thư tử cung ở phụ nữ béo bụng cao gấp đôi. Đây là căn bệnh ung thư phổ biến thứ 4 ở phụ nữ tại Anh. Khoảng 10.000 người mắc mới được chẩn đoán hàng năm và gần 2.500 ca tử vong/năm. Phụ nữ bị tích mỡ nhiều ở vòng hai cũng có nguy cơ mắc nhiều bệnh khác cao hơn.

Giáo sư Tom Sanders, Đại học King's College London, cho biết béo phì gây ra hàng loạt nguy cơ đặc biệt với những bệnh ung thư do nội tiết tố như ung thư cổ tử cung. Bởi chất béo trong cơ thể làm tăng tiếp xúc với estrogen và tăng tỷ lệ estrogen tự do, thúc đẩy sự phát triển của khối u.

Ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy chất béo nội tạng có thể gây chết người vì nó ảnh hưởng các hormone chính và chứng viêm, dẫn tới ung thư.

Ở cả nam và nữ, nguy cơ mắc ung thư túi mật khi béo bụng cao hơn 83%, ung thư thận cũng tăng 39%. Đặc biệt, khả năng bị ung thư gan tăng thêm 25%, ung thư ruột và ung thư vú lần lượt tăng 14% và 11%.

Trong tổng cộng 24 bệnh ung thư được đánh giá, nguy cơ gia tăng tổng thể bị ung thư ở người có mức độ mỡ nội tạng cao là 5%.

Các nhà nghiên cứu cho biết, nghiên cứu chỉ ra rằng đối với một số bệnh ung thư, việc mang mỡ xung quanh các cơ quan là dấu hiệu tăng nguy cơ cao hơn trọng lượng dư thừa tổng thể.

Tiến sĩ Carlos Celis-Morales, tác giả chính của nghiên cứu, chia sẻ: “Chúng ta đã biết chất béo nội tạng là loại chất béo xấu, tạo ra dấu hiệu viêm và tình trạng viêm về lâu về dài khiến nguy cơ ung thư tăng lên”.

Vị chuyên gia cho rằng Cơ quan Dịch vụ Y tế Công cộng Anh (NHS) nên đánh giá mỡ nội tạng như một yếu tố để sàng lọc những người có nguy cơ mắc ung thư cao. Nó sẽ gồm chu vi cân nặng, chỉ số BMI, xét nghiệm cholesterol và một số loại chất béo như triglyceride.

“Chúng ta sẽ biết ai có nguy cơ gia tăng cũng như giúp chẩn đoán người mắc bệnh sớm hơn”, tác giả của nghiên cứu nói thêm.

Theo Caroline Cerny, Liên minh Sức khỏe Béo phì Vương quốc Anh, cân nặng dư thừa liên quan một số tình trạng sức khỏe như ung thư, bệnh tim, gan, tiểu đường type II.

Khoảng 31% người trưởng thành bị béo phì và con số này đã tăng gần gấp đôi trong 25 năm qua, phần lớn là do thói quen ăn uống thực phẩm không lành mạnh. Đó là lý do chính phủ phải thúc đẩy kế hoạch hạn chế tiếp thị đồ ăn vặt, đưa nhiều biện pháp mới để khuyến khích ngành thực phẩm lành mạnh hơn.

Chế độ ăn thiếu lành mạnh là nguyên nhân hàng đầu gây thừa cân, béo phì. Ảnh: iStock.
Béo phì là nguy cơ gây ung thư
Không giống lớp mỡ dưới da, mỡ nội tạng nằm sâu trong khoang bụng và bao quanh các cơ quan như tim, phổi, gan, dạ dày, ruột. Người có chỉ số BMI bình thường vẫn có thể tích trữ mỡ nội tạng.

Đầu tháng 4, theo nghiên cứu mới từ Mayo Clinic, ngủ không đủ giấc kết hợp ăn uống thiếu khoa học làm tăng lượng calo tiêu thụ, tích tụ chất béo, đặc biệt ở vùng bụng, trong nội tạng.

Theo tạp chí Health, nhiều nghiên cứu chỉ ra việc tích trữ mỡ thừa quanh nội tạng tiềm ẩn nhiều nguy hại tới sức khỏe. Chuyên gia dinh dưỡng Cynthia Sass, tác giả nhiều cuốn sách về sức khỏe tại Mỹ, cảnh báo mỡ nội tạng là nguyên nhân gây lão hóa sớm, tăng nguy cơ mắc tiểu đường type II, huyết áp cao, giãn tĩnh mạch, nhồi máu cơ tim, ung thư, rối loạn nội tiết tố hay quá trình trao đổi chất, giảm chức nhận thức…

Một nghiên cứu năm 2019 được công bố trên JAMA cho thấy trong số hơn 150.000 phụ nữ, nhóm sở hữu cân nặng bình thường nhưng phần trăm mỡ nội tạng báo động có nguy cơ tử vong cao hơn.

Vòng hai quá khổ cũng là dấu hiệu thường gặp ở người bị thừa cân, béo phì. Karis Betts, Giám đốc thông tin y tế cấp cao tại Cancer Research UK, cho biết: “Béo phì gây ra 13 loại ung thư khác nhau và là nguyên nhân lớn thứ hai có thể phòng ngừa, sau hút thuốc lá. Chúng tôi cần thêm nhiều nghiên cứu để biết chính xác cách béo phì gây ra ung thư, nơi chúng ta tích lũy chất béo trong cơ thể”.

Vị chuyên gia này nhận định lĩnh vực xem xét mức độ nguy hiểm của mỡ nội tạng rất quan trọng. Bà khuyến cáo chúng ta nên giữ cân nặng hợp lý, đây là cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc ung thư. Thói quen ăn uống lành mạnh và cân bằng với chế độ luyện tập thể thao thường xuyên cũng giúp đẩy lùi nhiều bệnh tật khác.

Đầu tháng 5, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố báo cáo mới về béo phì ở khu vực châu Âu cho thấy tỷ lệ thừa cân, béo phì tại đây đã đạt mức trở thành làn sóng dịch bệnh và không ngừng leo thang. Gần 1/4 người trưởng thành của châu lục này đang bị béo phì.

59% người lớn và gần 1/3 trẻ em (29% trẻ em trai và 27% trẻ em gái) bị thừa cân hoặc sống chung với bệnh béo phì. Số người béo phì ở châu Âu đã tăng 138% trong 5 thập kỷ qua và đang là nơi có tỷ lệ người lớn béo phì cao thứ hai, chỉ sau châu Mỹ.

Thừa cân và béo phì là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở khu vực này. Ước tính bệnh gây ra hơn 1,2 triệu ca tử vong mỗi năm, chiếm 13% tổng số ca tử vong trong khu vực.

Béo phì làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh nền không lây nhiễm như ung thư, tim mạch, tiểu đường type II và bệnh hô hấp mạn tính. Béo phì được coi nguyên nhân gây ít nhất 13 loại ung thư khác nhau và là thủ phạm trực tiếp của hơn 200.000 ca mắc ung thư mới hàng năm tại châu Âu. Con số này được dự báo tăng nhanh trong những năm tới. Thừa cân và béo phì cũng là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tàn tật.

VietBF@ sưu tập