Bộ Y tế mới đây thông tin ghi nhận 3 trường hợp mắc Whitmore tại Thanh Hoá và Đắk Lắk, trong đó một bé trai 15 tuổi đă tử vong tối 11/11.
Whitmore tuy là bệnh không thường gặp, không gây thành dịch, nhưng bệnh cảnh thường tiến triển nặng, có tỷ lệ tử vong cao, nhất là ở những đối tượng có nguy cơ cao.
Ai có nguy cơ cao mắc Whitmore?
Theo các chuyên gia, bệnh Whitmore có thể xảy ra ở tất cả các lứa tuổi. Tuy nhiên, có một số đối tượng có nguy cơ dễ mắc bệnh và bệnh dễ tiến triển nặng hơn.
Trước hết, cần biết rằng môi trường sinh sống trong tự nhiên của vi khuẩn Burkholderia pseudomallei (gây bệnh Whitmore) là bùn đất, nước bị ô nhiễm. Vi khuẩn này lây sang người thông qua vết trầy xước trên da hoặc qua đường hô hấp, khi hít phải các hạt bụi đất hoặc giọt nước li ti trong không khí có chứa vi khuẩn.
Do đó, những người thường xuyên làm việc trong môi trường này như người lao động, nông dân có nguy cơ bị nhiễm bệnh cao hơn.
Bên cạnh đó, các đối tượng có cơ địa đặc biệt như người nghiện rượu, người mắc bệnh mạn tính như đái tháo đường, gout, bệnh lư gây suy giảm miễn dịch th́ sẽ có nguy cơ bệnh tiến triển nặng hơn.
Bệnh Whitmore khó chẩn đoán, tỷ lệ tử vong cao v́ sao?
Whitmore không phải là bệnh mới, không lây từ người sang người, khó tạo thành dịch. Bệnh chủ yếu do vi khuẩn trong bùn đất, nước không sạch, xâm nhập vào cơ thể qua da trầy xước.
Vi khuẩn từ vết xước đi vào máu, gây nhiễm trùng máu hay áp xe hoại tử nhiều cơ quan, trong đó có da và vùng da bị bệnh gây loét hoại tử. Bệnh không dễ mắc nếu người dân giữ ǵn vệ sinh cá nhân, môi trường sạch sẽ.
Theo VietNamNet dẫn lời PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới Bệnh viện Bạch Mai, cho hay bệnh có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, bao gồm: Sốt, với các kiểu như sốt cơn hoặc sốt kèm theo lạnh run, sốt kéo dài, suy hô hấp, loét da, viêm đường tiết niệu, viêm phổi, áp xe ở gan, lách, nhiễm trùng huyết, suy đa phủ tạng...
Bệnh Whitmore khó chẩn đoán, hay nhầm sang viêm phổi, lao phổi, áp xe cơ, nhiễm trùng huyết do các vi khuẩn khác như tụ cầu, liên cầu… 90% bệnh nhân Whitmore có biểu hiện nhiễm khuẩn huyết và viêm phổi, một nửa có nguy cơ biến chứng sốc nhiễm khuẩn và tử vong.
Cũng trao đổi với báo trên, BS Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP HCM, cho hay điều quan trọng nhất là bác sĩ điều trị phải nghĩ đến bệnh để làm xét nghiệm, điều trị đúng kháng sinh. Chẩn đoán xác định bằng nuôi cấy máu và các dịch ổ áp xe xác định vi khuẩn Whitmore.
Theo các chuyên gia truyền nhiễm, ngay cả khi bệnh nhân được khẳng định chẩn đoán, việc điều trị cũng rất khó khăn. Bệnh nhân phải dùng kháng sinh tấn công liều cao đường tĩnh mạch, kéo dài liên tục trong ít nhất 2 tuần, sau đó dùng kháng sinh duy tŕ khoảng từ 3-6 tháng.
Dù được chẩn đoán đúng, nhưng nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dơi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe suy kiệt dần và nguy cơ tử vong.
Việc theo dơi điều trị bệnh phải kéo dài và tốn kém nên không ít bệnh nhân đă bỏ cuộc. Đây cũng là một trong là những nguyên nhân dẫn đến thất bại trong điều trị và tỷ lệ tử vong do bệnh Whitmore c̣n cao, khoảng 40-60%
Pḥng bệnh như thế nào?
Bộ Y tế khuyến cáo chủ động thực hiện 7 giải pháp dưới đây để pḥng bệnh Whitmore:
1. Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà pḥng và nước sạch, đặc biệt là trước, sau khi chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi đi làm ruộng, trước khi ăn.
2. Thực hiện ăn chín, uống nước đun sôi để nguội, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết.
3. Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi bị ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/gần nơi bị ô nhiễm.
4. Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) đối với những người thường xuyên việc ngoài trời, tiếp xúc với đất và nước bẩn.
5. Khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc th́ sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch đảm bảo vệ sinh.
6. Những người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch... cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
7. Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện, điều trị kịp thời.
VietBF @ Sưu tầm