Thống đốc Gavin Newsom gần đây đă tuyên bố rằng “95% người dân Texas trả thuế cao hơn người dân California.”
Nhưng điều đó có đúng không? Một số điều tra viên của Sacramento Bee kết luận rằng, tốt, tuyên bố của Newsom không thể được xác minh độc lập.
Khi được yêu cầu cung cấp nguồn cho khẳng định này, văn pḥng của Newsom đă trích dẫn một nghiên cứu năm 2018 của Viện Chính sách Thuế và Kinh tế, một nhóm theo khuynh hướng tự do.
Nhưng phát ngôn viên của nhóm, Jon Whiten, nói với The Bee “Chúng tôi không tính toán một tỷ lệ phần trăm cụ thể người dân California nộp thuế ít hơn/nhiều hơn người dân Texas.” Nó đă ca ngợi California có hệ thống thuế công bằng nhất quốc gia.
Newsom đă đưa ra quan điểm của ḿnh tại cuộc họp báo về ngân sách hôm thứ Ba.
“Mức thuế của chúng tôi, một lần nữa, thấp hơn bang Texas,” thống đốc nói. “Tôi chỉ muốn nhắc nhở mọi người rằng, 95% người dân Texas đóng thuế cao hơn người dân California.”
Newsom lưu ư rằng mặc dù thuế suất của tiểu bang đối với những người rất giàu có nằm trong số cao nhất của quốc gia, nhưng “không phải ai cũng sống trong thế giới hiếm có đó.”
Thu nhập ít hơn, thuế ít hơn
Báo cáo của ITEP cho thấy California có hệ thống thuế công bằng nhất quốc gia, và nó cho rằng Texas là nơi không công bằng thứ hai, sau Washington.
Nghiên cứu cho thấy rằng “nhiều gia đ́nh có thu nhập thấp và trung b́nh trả thuế thấp hơn theo hệ thống thuế lũy tiến vừa phải của California so với họ đóng thuế theo hệ thống lũy thoái cao được sử dụng để tài trợ cho các dịch vụ công cộng ở Texas và các tiểu bang bảo thủ khác.”
Hệ thống thuế của tiểu bang tương đối lũy tiến, ITEP cho biết, v́ thuế suất thuế thu nhập tăng dần, thuế bổ sung đối với thu nhập trên 1 triệu đô la và giới hạn giảm thuế đối với người nộp thuế có thu nhập cao.
ITEP nhận thấy rằng 1% những người có thu nhập cao nhất ở Texas đă trả trung b́nh 3,1% thuế tiểu bang và địa phương như một phần thu nhập. 1% hàng đầu ở California đă trả 12,4%.
Đối với 40% những người có thu nhập cao nhất — những người kiếm được từ $56,000 trở lên ở Texas và $62,100 ở California — tỷ lệ này cao hơn ở California, ITEP nhận thấy.
ITEP chưa cập nhật nghiên cứu 4 năm tuổi đó, nhưng Whiten cho biết các phát hiện của nghiên cứu nói chung nên đúng, v́ cả hai bang đều chưa ban hành cải cách thuế cơ bản kể từ khi nó được xuất bản.
Điểm mấu chốt trong phát hiện của ITEP là mặc dù tổng số tiền thu thuế của California cao hơn ở Texas, nhưng những cách khác nhau rơ rệt mà hai tiểu bang này tăng doanh thu có nghĩa là hóa đơn thuế thấp hơn cho nhiều gia đ́nh ở California có thu nhập trung b́nh.
California so với Texas
Các nghiên cứu khác đă phát hiện ra rằng người dân California trung b́nh trả nhiều thuế hơn người dân Texas, mặc dù Whiten cho biết mức trung b́nh trên toàn tiểu bang phần lớn phản ánh mức thuế cao hơn của California đối với các hộ gia đ́nh giàu có.
California có gánh nặng thuế cao thứ chín của quốc gia, trong khi Texas xếp thứ 34 trong cuộc khảo sát năm 2022 của WalletHub, một trang web dịch vụ tài chính.
Nó so sánh thuế bất động sản, thuế thu nhập cá nhân và thuế bán hàng và thuế tiêu thụ đặc biệt, như là một phần của tổng thu nhập cá nhân trong tiểu bang.
Trong một nghiên cứu khác, Tổ chức Thuế, một nhóm nghiên cứu có khuynh hướng bảo thủ có trụ sở tại Washington, đă so sánh các khoản thuế do một cá nhân có thu nhập 100.000 đô la trả ở vùng ngoại ô Texas và California.
Người Texas đă trả 6.335 đô la - không có thuế thu nhập, 5.027 đô la thuế bất động sản và 1.620 đô la thuế bán hàng.
Người California đă trả 11.946 đô la, bao gồm 5.844 đô la thuế thu nhập, 5.073 đô la thuế bất động sản và 1.029 đô la thuế bán hàng.
Jared Walczak, phó chủ tịch phụ trách các dự án tiểu bang của quỹ cho biết: “Texas là bang có mức thuế thấp hơn nhiều so với California, một trải nghiệm đúng với hầu hết những người nộp thuế ở các điểm khác nhau trong phổ thu nhập.
Không giống như nghiên cứu ITEP, phân tích của Tổ chức Thuế không tính đến nhiều loại thuế nhỏ hơn hoặc ảnh hưởng của các loại thuế lớn do doanh nghiệp nộp.
Sự khác biệt lớn giữa hai tiểu bang là Texas không có thuế thu nhập của tiểu bang. California có, và tỷ lệ cao nhất của nó là tỷ lệ cao nhất của tiểu bang trên toàn quốc.
Hai tiểu bang có thuế bán hàng gần như tương đương.
Thuế suất thuế bất động sản của Texas cao gấp đôi so với California, mặc dù trung b́nh nhà ở Texas có xu hướng rẻ hơn.
Các chuyên gia lưu ư rằng việc so sánh thuế cá nhân luôn khó khăn. Trách nhiệm đóng thuế của một người phụ thuộc vào một số biến số, bao gồm việc họ có sở hữu nhà hay không, mức lương của họ, lượng nhiên liệu họ sử dụng khi lái xe, v.v.
Ngoài ra, luật thuế có xu hướng phức tạp.
Chris Hoene, giám đốc điều hành của Trung tâm Chính sách & Ngân sách California cho biết: “Điều quan trọng là phải hiểu rằng hai tiểu bang có hồ sơ kinh tế và hệ thống thuế rất khác nhau.
Texas phụ thuộc rất nhiều vào tài nguyên thiên nhiên và dịch vụ, và tiểu bang này chủ yếu dựa vào các loại thuế liên quan đến tài sản, bán hàng và tài nguyên thiên nhiên.
“V́ vậy, doanh thu của tiểu bang không có xu hướng tăng nhanh hoặc nhiều như California đang trong thời kỳ tăng trưởng kinh tế,” Hoene nói, “nhưng chúng cũng không giảm nhanh hoặc nhiều trong thời kỳ kinh tế suy thoái. Các quốc gia phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên cũng có xu hướng trải qua các chu kỳ kinh tế khác nhau.”
Và, Ray Perryman, một nhà kinh tế có trụ sở tại Waco, Texas, cho biết, bang của ông có triển vọng từ những khoản lợi nhuận khổng lồ từ thuế dầu khí và tiền bản quyền.
Ông nói: “Tiểu bang đă chứng kiến mức sản xuất kỷ lục cũng như giá rất cao. “Nhà nước cũng có một khoản tiền lớn từ các chương tŕnh kích thích khác nhau, vẫn chưa được chi tiêu.”