Máy lạnh tạo môi trường mát mẻ, tốt cho sức khỏe và tăng khả năng làm việc của nhân viên văn pḥng, nhưng máy lạnh cũng khiến nhiều người đột ngột đau ốm, thậm chí ốm rất năng.
Nguyên nhân và cơ chế sinh bệnh khi ngồi làm việc trong pḥngmáy lạnh
Máy lạnh trở nên quen thuộc không chỉ với các gia đ́nh, mà các văn pḥng, công sở, bệnh viện, trường học... ở đô thị đều phổ biến dùng để cải thiện rơ rệt chất lượng sống. Nhưng bên cạnh lợi ích tạo ra một môi trường mát mẻ, dễ chịu cho sức khỏe và công việc, th́ ngày càng có những bất cập và bệnh tật do máy lạnh đem lại cho con người.
Nguyên nhân và cơ chế gây bệnh tật, thậm chí bệnh rất nặng là v́ những lư do sau:
- Người ở trong pḥng máy lạnh kéo dài dễ bị giảm khả năng thích ứng, sức đề kháng của cơ thể với sự biến đổi nhiệt độ của môi trường bên ngoài, làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lư khác nhau. Đă thế khi chạy máy lạnh nhiều người đóng kín cửa, gây t́nh trạng thiếu dưỡng khí và thừa thán khí và khiến người trong pḥng bị ngột ngạt, khó thở… gây các bệnh lư hô hấp.
- Các yếu tố lạnh làm cho thân nhiệt tại các vùng cơ thể chênh lệch quá lớn, khiến nhiệt độ ở tay chân luôn luôn thấp hơn nhiệt độ của thân người. Độ lạnh càng sâu th́ độ ẩm càng giảm, khiến da và niêm mạc đường hô hấp trở nên khô, giảm sức đề kháng với mầm bệnh và dễ bị kích ứng.
- Trong pḥng lạnh, số ion âm của không khí - rất có ích cho sức khỏe, là vitamin trong không khí - gần như bằng không (0). Mỗi mét khối không khí trong pḥng có 50 ion âm, nhưng dùng máy lạnh th́ chỉ c̣n chừng 10 ion. Thiếu các ion này con người dễ lâm vào trạng thái suy nhược thần kinh, suy nhược cơ thể, rối loạn thần kinh thực vật.
- Sự chênh lệch nhiệt độ trong và ngoài pḥng gắn máy lạnh quá cao, chỉ cần chênh 5-10 độ C th́ đă làm hệ thần kinh thực vật khó thích ứng, bất lợi cho sức khỏe, thậm chí có thể xảy ra tai biến khi đột ngột ra khỏi pḥng (nếu không có pḥng đệm), nhất là những người vốn bị tăng huyết áp, huyết áp thấp, thiểu năng tuần hoàn năo và tuần hoàn tim.
- Ở pḥng lạnh sâu và lâu c̣n làm các cơ bị co cứng, lượng máu đến nuôi dưỡng cơ khớp bị suy giảm do co thắt mạch máu dẫn đến đau mỏi cơ khớp, đau cổ gáy, đau lưng.
Đặc biệt với những người hay phải ngồi làm ở vị trí luồng không khí lạnh từ máy phả trực tiếp vào đầu, mặt, cổ, gáy…
Các bệnh hay gặp do máy lạnh
- Hội chứng suy nhược thần kinh:Triệu chứng là con người hay rơi vào các trạng thái như mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, tức ngực, căng thẳng, dễ cáu gắt, mất ngủ, hiệu suất làm việc giảm sút.
Đây cũng là những yếu tố nguy cơ gây nên các bệnh lư nguy hiểm như tăng huyết áp, thiểu năng mạch vành tim, thiểu năng tuần hoàn năo… thậm chí có thể dẫ đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ năo, tâm thần phân liệt…
- Bệnh lư đường hô hấp:Đă có nghiên cứu cho thấy, những người làm việc trong pḥng máy lạnh có nguy cơ mắc các vấn đề về hô hấp gấp 2,5 lần so với người làm trong môi trường tự nhiên. Các triệu chứng bệnh lư hô hấp hay gặp là: Viêm mũi, viêm họng, viêm phế quản, viêm thanh quản… cấp và lâu dài sẽ dẫn tới bị bệnh mạn tính.
Ngoài ra c̣n hay bị khô họng, nghẹt mũi, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm do virus gây nên lây truyền qua đường hô hấp, thậm chí có thể bị hen phế quản.
- Bệnh lư cơ xương khớp:Với các dấu hiệu người bệnh thấy đau mỏi cơ bắp và các khớp xương, đau lưng, đau cổ gáy…
- Bệnh về da
a hay bị mất nước, khô ráp, giảm sức đề kháng, dễ bị dị ứng, mẩn ngứa, mụn nhọt... mặc dù có dùng kem dưỡng da thường xuyên.
Pḥng tránh bệnh do máy lạnh:
1. Các vấn đề thông gió: Mỗi ngày nên mở cửa sổ trong một khoảng thời gian nhất định để không khí trong pḥng được lưu thông, thay cũ đổi mới. Trong khi chạy máy, thỉnh thoảng bật quạt thông gió và chú ư làm sạch máy 2 tuần/lần.
2. Nhiệt độ pḥng không để chênh lệch với bên ngoài quá 5 độ.
3. Làm việc trong pḥng máy lạnh 1 giờ phải ra ngoài thay đổi không khí. Trước khi ra khỏi pḥng cần vận động cơ thể vài phút, đứng ở cửa ra vào vài phút để cơ thể thích ứng mới ra ngoài (tốt nhất là có pḥng đệm).
4. Nếu phải ở lâu trong pḥng máy lạnh th́ chú ư uống nhiều nước ấm, nên đặt một chậu nước để đảm bảo độ ẩm.
5. Hết sức tránh luồng không khí lạnh từ máy thổi trực tiếp vào người, đặc biệt là vùng đầu và gáy. Nên đẩy hướng cửa gió chếch sang phải, hoặc trái, hoặc lên phía trên, tốc độ gió nên để ở mức vừa phải. Do sức chịu lạnh mỗi người mỗi khác nên cần chú ư mặc ấm, giữ vùng cổ và hai bàn chân khỏi bị lạnh.
6. Không hút thuốc lá trong pḥng lạnh. Vệ sinh ngăn nắp, gọn gang để ngăn ngừa vi khuẩn.
7. Nên dùng kem dưỡng da và giữ ẩm để pḥng tránh các bệnh da liễu.
8. Khi giải lao nên xoa nóng hai vành tai, xát mạnh vùng gáy, xát hai bàn tay và hai bàn chân ấm lên, tự hít thở thật sâu trong tư thế toàn thân thư giăn.
9. Nên dùng đồ ăn thức uống có tính chất ôn ấm, trữ kẹo gừng, trà gừng, ô mai… dự pḥng nhiễm lạnh.