Giải mă nguyên nhân một số người có bộ năo trẻ hơn 20 năm. Tập thể dục ở tuổi trung niên hoặc sớm hơn có thể có lợi trong việc duy tŕ trí nhớ tốt.
Khi chúng ta già đi, một số yếu tố sức khỏe nằm ngoài tầm kiểm soát, nguy cơ mắc nhiều loại bệnh tật tăng lên. Nhưng một nghiên cứu mới đă nhấn mạnh sức khỏe nhận thức có thể ít bị tác động hơn, dựa vào dữ liệu của một nhóm người có trí nhớ đặc biệt.
Theo Lancet Healthy Longevity, các nhà khoa học đă kiểm tra sức khỏe và lối sống của các SuperAger. Đó là những người lớn tuổi có bộ năo minh mẫn như người trẻ hơn 20-30 tuổi.
Vận động không chỉ giúp cho sức khỏe thể chất mà c̣n tốt cho trí tuệ. Ảnh minh họa: Presbyterian
Tác giả chính của nghiên cứu, Marta Garo-Pascual, Trung tâm Alzheimer của Quỹ Queen Sofia (Tây Ban Nha), giải thích: "Chúng tôi đang tiến gần hơn đến việc giải quyết một trong những câu hỏi lớn nhất về các SuperAger: Liệu họ có chống lại được sự suy giảm trí nhớ liên quan đến tuổi tác hay chỉ là có cơ chế vượt qua sự suy giảm này tốt hơn so với người cùng lứa tuổi".
Để thực hiện nghiên cứu, Garo-Pascual và các đồng nghiệp đă so sánh dữ liệu của 64 SuperAger với 55 người khác có độ tuổi trung b́nh là 82. Nhóm tác giả tập trung vào sự khác biệt trong ảnh chụp năo, kiểm tra khả năng vận động, đánh giá sức khỏe tâm thần lâm sàng, khảo sát lối sống và mẫu máu trong 5 năm.
Kết quả ghi nhận có mối liên hệ giữa sự nhanh nhẹn cả về thể chất và tinh thần.
Theo h́nh chụp MRI, năo của những SuperAger co lại chậm hơn ở những khu vực liên quan đến trí nhớ và chuyển động. Nh́n chung, họ hoạt động tích cực hơn ở tuổi trung niên. Tuy nhiên, họ có xu hướng cùng mức độ hoạt động trong những năm về già với những người cao tuổi khác.
Dù vậy, một bài kiểm tra tính thời gian cho thấy các SuperAger đứng dậy khỏi ghế nhanh hơn.
Nhà thần kinh học Bryan Strange, từ Đại học Bách khoa Madrid (Tây Ban Nha), nhận xét: "Các SuperAger có thể đă thực hiện các hoạt động đ̣i hỏi thể chất nhiều hơn như làm vườn hoặc leo cầu thang khi c̣n trẻ hơn. Cũng có thể ngay từ đầu, sức khỏe năo bộ tốt hơn là nguyên nhân khiến họ có tốc độ di chuyển nhanh”.
Do đó, nhóm tác giả kết luận, tập thể dục ở tuổi trung niên hoặc trước độ tuổi đó có thể có lợi trong việc duy tŕ trí nhớ tốt.
“Bất kỳ sự can thiệp nào về thể chất hoặc tâm thần đều phải được thực hiện trong hoặc trước tuổi trung niên. Việc tập thể dục ở người lớn tuổi khỏe mạnh dường như không mang lại lợi ích về nhận thức”, nghiên cứu viết. Tuy nhiên, việc vận động ở độ tuổi nào cũng có thể cải thiện sức khỏe tim mạch, hô hấp.
Theo Express, kết quả nghiên cứu mới cũng khẳng định các SuperAger vẫn duy tŕ được khả năng ghi nhớ mặc dù các protein trong năo liên quan tới bệnh Alzheimer tương tự người b́nh thường. Tác giả Garo-Pascual đánh giá: “Những phát hiện của chúng tôi cho thấy các SuperAger chống lại các quá tŕnh này, mặc dù lư do chính xác cho điều này vẫn chưa rơ ràng”.
Di truyền học cũng có thể đóng một vai tṛ đối với sức khỏe nhận thức. Nhóm nghiên cứu cho biết, cần các nghiên cứu dài hơn, lớn hơn để hiểu đầy đủ hơn về SuperAger.
VietBF@ sưu tập
|