Chính phủ Nga thú nhận rằng, có hơn 300 chiếc tàu c̣n đang bị kẹt trong xưởng đóng, và viễn cảnh thiết bị TQ sẽ được trang bị tràn ngập tàu Nga sẽ xảy ra nếu các công ty sản xuất nội địa không được Putin hỗ trợ.
300 tàu mắc kẹt trong xưởng
Bộ Công Thương Nga đă gấp rút đưa ra đề xuất nhằm trợ cấp cho các công ty sản xuất thiết bị hàng hải. Hiện nay thiết bị trong nước lại mắc tiền hơn hàng nhậ từ nước ngoài, có khi giá cao gấp nhiều lần nên không thể cạnh tranh nổi với các thiết bị nhập khẩu cùng loại. Bộ này tin rằng,
các khoản trợ cấp sẽ cho phép ngành đóng tàu Nga triển khai việc tiếp tục sản xuất hàng loạt và ngăn chặn t́nh trạng không bàn giao nổi tàu đă được kư kết!! (
*một sự thật đầy bi thảm từng được che giấu!)
Sáng kiến của Bộ Công Thương Nga đă được công bố để đuợc Quốc hội Nga thảo luận rộng răi, dự kiến sẽ có kết quả vào ngày 1/9. Bộ này đề xuất trợ cấp cho công tác sản xuất lô hàng thí điểm các thiết bị quan trọng bởi v́ việc này
"sẽ tạo điều kiện tạm thời để giúp làm giá cả giảm bớt, nhu cầu tăng lên, từ đó khả năng sản xuất hàng loạt sẽ được nâng lên song song với việc giảm chi phí một cách có hệ thống".
Trước đây, Bộ Công Thương Nga đă từng cung cấp sự hỗ trợ tài chính cho kế hoạch sản xuất các mẫu tàu bè trong nước, c̣n lần này là tăng cường thêm gói hỗ trợ để sản xuất.
(Ảnh: Port News)
Tài liệu giải thích cho việc đề xuất trợ cấp này có nêu rơ rằng, khoảng 300 tàu đang được đóng ở Nga, tuy nhiên, quá tŕnh hoàn thiện chúng đang
"có nguy cơ bị gián đoạn do các biện pháp trừng phạt từ phương Tây được đưa ra nhằm chống lại Nga".
Do các lệnh trừng phạt này, nhiều công ty sản xuất đồ phụ tùng, linh kiện và thiết bị nước ngoài đă rút khỏi thị trường ở Nga. T́nh cảnh này đă làm bùng nổ nhu cầu chế tạo ra các sản phẩm tương tự trong nước, với chủng loại thiết bị đa dạng như vậy.
Tuy nhiên, Bộ Công Thương cho biết, những sản phẩm tương tự này đôi khi lại có giá thành cao gấp đôi so với thiết bị của nước ngoài nên đă bị
"thất thế"(?) trên thị trường ở trong nước.
Theo đề xuất của Bộ này, các công ty sản xuất chuyên ngành hàng hải của Nga sẽ nhận được các khoản trợ cấp vào năm 2025 và 2026, mỗi năm 2 tỷ rúp. Số tiền này sẽ được phân bổ từ ngân sách quốc gia của Nga.(
*v́ đă "cạn tiền" rồi, nên phải chờ đến năm 2025 trở đi)
C̣n trong năm 2024, Bộ Công Thương đề xuất lấy tiền trợ cấp thông qua việc tịch thu và bán tài sản (cổ phần, cổ phiếu và các loại tài sản khác) của các công ty nước ngoài đến từ những quốc gia không thân thiện với Nga
(số tiền cụ thể này không được nêu rơ v́ không thể biết ai sẽ dám đứng ra mua ngoài Putin?).
Danh mục thiết bị nằm trong diện được trợ giá sẽ do Ủy ban liên ngành trực thuộc Bộ Công Thương Nga xác định. Các công ty sản xuất chỉ có thể nộp một đơn đăng kư cho mỗi loại thiết bị trong danh sách. Nếu đang chế tạo ra vài dạng khác nhau của cùng một loại sản phẩm th́ họ cần nộp tài liệu cho từng dạng riêng biệt, nhưng không đước hơn 5 đơn nộp đăng kư.
Trung Quốc thắng thế về giá cả
"Đội tàu bè đánh cá và tàu nghiên cứu của Nga phụ thuộc rất nhiều vào đồ phụ tùng thay thế của nước ngoài. Tàu vận tải trên sông th́ sẽ bớt bị phụ thuộc hơn. Vấn đề chủ yếu tập trung ở động cơ tàu biển, máy phát điện diesel và các thiết bị chuyên dụng", phân tích gia Vitaly Chernov của
IAA PortNews cho biết.
Ông Dmitry Stoyanov, Phó Tổng Giám đốc Kỹ thuật Hàng hải Dân dụng của Công ty Cổ phần CRI Kurs nhận định, các khoản trợ cấp và những biện pháp hỗ trợ khác mà chính phủc đưa ra đă, đang và sẽ giúp các công ty sản xuất hoàn thiện hàng loạt các thiết bị và linh kiện cần thiết.
Trong văn bản của Bộ Công Thương, biện pháp này được coi là tạm thời v́ kế hoạch ngân sách mới chỉ giới hạn trong 3 năm. Tuy nhiên, nếu các khoản trợ cấp cho thấy kết quả tốt th́ có thể sẽ được gia hạn tiếp, ông Stoyanov có giải thích.
Theo giới phân tích gia, các công ty trong nước của Nga hiện không thể cạnh tranh với các công ty TQ. Lư do là do TQ vừa có thị trường bán hàng, vừa có khối lượng sản xuất vượt qua Nga. Thêm vào đó, Bắc Kinh đă hỗ trợ hiệu quả cho ngành sản xuất của ḿnh, như cung cấp các khoản trợ cấp chế tạo sản phẩm, cũng như xuất khẩu vật tư, cùng các khoản vay nợ ưu đăi do ĐCSTQ đứng ra trực tiếp chỉ đạo và điều hành.
Tất cả những yếu tố này dẫn tới t́nh trạng giá thành các thiết bị chế tạo tại Nga luôn cao hơn hẳn so với sản phẩm của TQ.
"Chúng tôi đă tiến hành các sự phân tích so sánh trên 1 con tàu trị giá 1,2 tỷ rúp. Con tàu này hiện đang sử dụng thiết bị trong nước (trị giá 180 triệu rúp) và thiết bị nước ngoài (250 triệu rúp). Nếu tất cả các thiết bị nước ngoài được thay thế bằng sản phẩm tương tự của Nga th́ chi phí sẽ tăng thêm 100 triệu rúp", ông Stoyanov cho hay.
(*ông này quên nói thêm là nhờ chuyện "lo lót" các "quan tham" nên đă bị "dội giá" lên cao như vậy!)
Tuy nhiên, vị chuyên gia lưu ư thêm rằng, vẫn có một số thiết bị và linh kiện do Nga sản xuất hiện nay đang được chào bán với mức giá tương đương các sản phẩm của TQ. Ví dụ như động cơ 1200 kW từ nhà máy Volgadieselmash. Những sản phẩm như vậy có tính cạnh tranh khá cao.
"Vi phạm thời hạn bàn giao tàu" không phải là vấn đề ǵ mới mẻ trong ngành đóng tàu ở Nga. Trước khi phương Tây áp đặt lệnh trừng phạt, các nhà máy đóng tàu ở Nga cũng đă tŕ hoăn việc hoàn thành một số dự án trong nhiều năm qua.
Ví dụ như chiếc phà
"Alexander Deev" mà chính quyền vùng Sakhalin đặt hàng từ Nhà máy đóng tàu Amur đáng lẽ phải được giao từ tháng 12/2019 nhưng cuối cùng phải chờ đến mùa xuân năm nay mời được hoàn tất.
Trong khi đó, nhà máy đóng tàu Baltic chỉ mới giao tàu phá băng hạt nhân LK-60 Arktika vào tháng 10/2020, chậm hơn 3 năm sau với thời hạn quy định trong hợp đồng với Atomflot.
Tháng 7 vừa qua, tờ Vedomosti đă đề cập tới các vấn đề nổi cộm xảy ra với đơn đặt hàng của Rosrybolovstvo: Hai tàu nghiên cứu được đặt đóng vào năm 2020 cho Viện Nghiên cứu Thủy sản và Hải dương học của Nga đă không thể bàn giao vào năm 2022 như kế hoạch.
Hiện tại, nhà máy đóng và sửa chữa tàu Nevsky đang đề xuất dời thời hạn sang năm 2026, nhưng hợp đồng đóng tàu đă tăng chi phí lên một con số
"khủng khiếp", từ 5,9 tỷ rúp lên 13,7 tỷ rúp. Các chuyên gia lo ngại rằng, nếu không được cấp thêm tiền, đơn đặt hàng này thậm chí sẽ không thể hoàn tất được cả khi có kéo dài thời hạn thêm 3 năm nữa.