Covid-19 quay trở lại có đáng lo ngại?

[Romano]

Tại Việt Nam, tình hình Covid-19 vẫn đang được kiểm soát; số mắc ghi nhận thấp, rải rác tại một số địa phương và phần lớn có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng. Kết quả giám sát tác nhân gây bệnh, hiện chưa ghi nhận biến thể mới, bất thường, theo Bộ Y tế...Thông tin về tình hình dịch bệnh mùa Đông xuân và các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, Bộ Y tế cho biết, trong thời gian qua, Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm ghi nhận các thông tin về việc gia tăng các trường hợp mắc bệnh đường hô hấp và các trường hợp mắc cúm A(H5/N1), Covid-19 tại một số quốc gia trong khu vực.

Tại Trung Quốc, ngày 13/11/2023 đã thông báo về việc gia tăng số ca mắc các bệnh về đường hô hấp; đồng thời ghi nhận chùm ca bệnh viêm phổi chưa rõ nguyên nhân ở trẻ em xảy ra tại một số tỉnh miền Bắc Trung Quốc.

Ngày 26/11/2023, Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc đã họp báo và nhận định nguyên nhân chính là do hiện đang vào mùa đông, thời tiết lạnh, thay đổi bất thường.

Tại Malaysia, Singapore số mắc Covid-19 theo tuần ghi nhận gia tăng từ 50-100%; tại Singaore, số nhập viện do Covid-19 ghi nhận tăng khoảng 65% trong tuần từ 26/11-2/12/2023.

Cơ quan Y tế các quốc gia này nhận định nguyên nhân gia tăng trở lại số mắc Covid-19 là do giảm khả năng miễn dịch của người dân và gia tăng giao thương trong mùa du lịch và lễ hội cuối năm.

Hiện nay đang trong giai đoạn vào mùa Đông Xuân, thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là nguyên nhân của sự xuất hiện và lây lan các dịch bệnh truyền nhiễm, nhất là bệnh lây truyền qua đường hô hấp như cúm, sởi, rubella, ho gà..., tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các dịch bệnh truyền nhiễm.

Đây cũng là thời điểm nhu cầu giao thương, du lịch cuối năm tăng cao, là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh lây lan, có thể làm gia tăng số mắc các bệnh truyền nhiễm, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, nhất là với nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh như trẻ em có sức đề kháng yếu, người cao tuổi có bệnh lý nền.

Tại Việt Nam, giám sát trọng điểm được thực hiện từ năm 2005 với giám sát viêm phổi nặng do virus (SVP), và từ năm 2006 với giám sát hội chứng cúm (ILI) nhằm phát hiện sớm các tác nhân đường hô hấp mới có thể lây lan nhanh, nguy cơ tử vong cao để kịp thời đáp ứng với các đợt bùng phát dịch.

Kết quả 10 năm giám sát hội chứng cúm tại Việt Nam, cho thấy các virus cúm lưu hành quanh năm với tỉ lệ mắc cúm hàng năm khoảng 21%; trong đó khoảng 39,2% là cúm B, 31,1 % là cúm A/H3 và 29,7% là cúm A/H1N1.

Riêng đối với dịch Covid-19, TS. Hoàng Minh Đức, Phó Cục trưởng phụ trách, quản lý, điều hành Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) thông tin, tại Việt Nam, tình hình Covid-19 vẫn đang được kiểm soát; số mắc ghi nhận thấp, rải rác tại một số địa phương và phần lớn có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng; số nhập viện và số bệnh nhân nặng tại các cơ sở điều trị thấp.

Kết quả giám sát tác nhân gây bệnh, hiện chưa ghi nhận biến thể mới, bất thường.

Theo ông Đức, hiện Covid-19 đã chuyển sang bệnh truyền nhiễm nhóm B, tức nhóm có tỷ lệ tử vong thấp.

Để tiếp tục kiểm soát hiệu quả, bền vững với Covid-19 và chuẩn bị sẵn sàng, chủ động ứng phó trong trường hợp Covid-19 quay trở lại, Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch kiểm soát, quản lý bền vững dịch bệnh Covid-19, giai đoạn 2023-2025, trong đó có phương án sẵn sàng đảm bảo công tác y tế trong tình huống dịch Covid-19 có biến chủng mới nguy hiểm hơn, bùng phát mạnh trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống.

“Hiện chủ yếu theo dõi, quản lý, quan trọng nhất là chờ xem có xuất hiện biến chủng mới hay không. Hiện tại Việt Nam và thế giới vẫn chưa ghi nhận biến chủng mới. Việt Nam vẫn coi Covid-19 là bệnh truyền nhiễm nhóm B, tương tự như cúm mùa”, ông Đức nói.

Trên cơ sở chiến lược và khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, Cục Y tế dự phòng cũng phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng hướng dẫn và kế hoạch triển khai giám sát trọng điểm lồng ghép Covid-19, cúm và các tác nhân đường hô hấp để phát hiện sớm các tác nhân mới, bao gồm các biến thể mới của SARS-CoV- 2 và giám sát sự thay đổi về khả năng lây lan, mức độ tăng nặng của bệnh.

Covid-19 bắt đầu ghi nhận tại Việt Nam đầu năm 2020; trải qua 4 đợt bùng phát dịch, Việt Nam đã ghi nhận trên 11,6 triệu trường hợp mắc và trên 43.000 trường hợp tử vong; hơn 99% số mắc được ghi nhận trong giai đoạn 2020-2022.

Mặc dù Covid-19 đã lây lan trong cộng đồng, tuy nhiên hầu hết các trường hợp mắc bệnh có triệu chứng nhẹ, giống cúm nên khó phát hiện với phương pháp giám sát hiện tại.

Số mắc và tử vong do Covid-19 tại Việt Nam hiện đã giảm sâu và từ 20/10/2023, Covid-19 đã được chuyển phân loại sang bệnh truyền nhiễm nhóm B và thực hiện quản lý bền vững với Covid-19.