Ở tuổi U80, "đào chánh" đoàn cải lương một thời sống cảnh đơn chiếc bên cháu khi người thân lần lượt rời bỏ bà.
Ngày nay, khung giờ vàng trên sóng truyền h́nh như “miếng bánh ngon” được chia đều cho các đơn vị sản xuất gameshow giải trí, truyền h́nh thực tế và phim ảnh. Nhưng vài thập kỷ trước đó, khán giả không có nhiều sự lựa chọn như bây giờ, nên các chương tŕnh phát sóng định kỳ hàng tuần luôn được chờ đón. Khi ấy, chương tŕnh hài kịch Trong nhà ngoài phố đă trở thành người bạn thân quen với khán giả, là nơi kết nối nghệ sĩ và công chúng, mang đến tiếng cười cho mọi nhà.
Trong số những nghệ sĩ thành danh từ loạt tiểu phẩm Trong nhà ngoài phố khi ấy, nữ diễn viên Kiều Mai Lư tạo được dấu ấn rơ nét bởi sự duyên dáng, phảng phất h́nh ảnh những con người miền Nam sôi nổi. Chỉ tiếc khi hào quang đi qua, bà không c̣n nhiều cơ hội gặp gỡ khán giả. Cuộc sống ở tuổi U80 của nữ nghệ sĩ cũng lủi thủi bên cháu ngoại khi người thân lần lượt rời bỏ bà.
Nghệ sĩ Kiều Mai Lư là "cây hài" quen mặt một thời với khán truyền h́nh.
Từ cô bé gánh nước thuê đến "đào chánh" của đoàn cải lương, trở thành ngôi sao hài kịch
Diễn viên Kiều Mai Lư tên thật là Nguyễn Thị Lư, sinh năm 1949, là một trong số những nữ nghệ sĩ gặp nhiều gian truân.
Khán giả ở thập niên 70, 80 - giai đoạn "nổi như cồn" của Kiều Mai Lư - đều biết bà có tuổi thơ không hạnh phúc. So với các chị em khác, bà không có được sự yêu thương từ bố mẹ, năm 1 tuổi đă phải xa người thân để sống với một cặp vợ chồng hiếm muộn. Càng lớn, t́nh cảm của bà dành cho bố mẹ nuôi càng nhiều và không muốn quay lại gia đ́nh cũ. Bà kể thời đó, bố mẹ nuôi nghèo tới mức gánh con đi bán bắp khắp nơi, tiền kiếm chỉ đủ ăn chứ không mua nổi một đôi dép mới. Năm 7-8 tuổi, bà đă t́m mọi cách để phụ bố mẹ kiếm tiền, khi đi lấy bún lấy rau từ tờ mờ sáng, lúc hăng hái phụ rửa chén cho nhà. Năm 10 tuổi, bà bắt đầu phụ gánh nước kiếm tiền, đến mức bà thường đùa rằng: "Tại gánh nước nhiều nên mới lùn".
Năm 11 tuổi, bố nuôi phát hiện Kiều Mai Lư bẩm sinh có làn hơi ca rất dày nên kiếm thầy cho theo học. Bà kể ngày đó nhà nghèo, ly cà phê cho thầy cũng chẳng có, nhưng v́ được thương nên thầy nhận dạy miễn phí. Càng được dạy, bà càng bộc lộ năng khiếu, học cũng trội nhất xóm. Sau này, nghệ danh Kiều Mai Lư thầy đặt đă theo bà cả một cuộc đời.
Thời đó, Kiều Mai Lư học gần nơi "đóng đô" của đoàn Thanh Hương - Hùng Minh. Say mê cải lương lúc nào không biết, cứ tan học là bà ra đ́nh ngồi xem mọi người luyện tập. Có giọng hát đẹp, cô gái 16 tuổi năm ấy được trưởng đoàn Hoa Xuân - Minh Bá chú ư. Từ đó, Kiều Mai Lư bước lên sân khấu với h́nh ảnh "đào chánh". Bà tâm sự, dù có tố chất nhưng để trụ được trên sân khấu cần phải học hỏi rất nhiều, chuyển ḿnh qua các vai diễn, thân phận. Từ cô đào khóc giỏi bậc nhất, bà trở thành cô gái lí lắc, hài hước, thậm chí nhận những vai diễn độc ác đến mức khán giả xem tức tối ném cả đồ lên sân khấu.
Tuy bước vào nghệ thuật với tư cách nghệ sĩ cải lương, nhưng quăng thời gian đi theo đoàn, tố chất hài hước, tinh nghịch và khéo nói của Kiều Mai Lư được nhiều người để ư. Sẵn duyên ngầm, lại thêm được Tổ nghề phù hộ, chất hài của bà dần được bồi đắp và phát huy. Về sau, bà vào đoàn Thanh Minh - Thanh Nga, được danh hài Bảo Quốc phát hiện nét diễn duyên nên rủ lập nhóm tham gia cuộc thi Tiếng cười sân khấu và đoạt giải xuất sắc nhất. Đó cũng là giai đoạn bắt đầu thời kỳ hoàng kim của hài kịch ở TP.HCM.
Sau năm 1980, ngoài h́nh ảnh "đào chánh" xuất hiện trong các vở cải lương, Kiều Mai Lư được đón nhận với một h́nh ảnh khác: nghệ sĩ hài. Bà cho biết lúc ấy không thể chỉ dựa vào sân khấu cải lương để kiếm sống, mà phải bắt đầu chuyển sang kịch nói, đóng phim. Nếu vẫn giữ tự ái cá nhân, có lẽ nữ nghệ sĩ đă phải t́m thêm nghề tay trái để mưu sinh trong chuỗi ngày cải lương lận đận.
Lúc này, chương tŕnh Trong nhà ngoài phố bắt đầu phát sóng mỗi tối thứ Năm hàng tuần, và Kiều Mai Lư trở thành một trong những nghệ sĩ được yêu mến. Càng diễn, bà càng say mê hài kịch bởi thấy những thứ đưa lên màn ảnh rất đời, nét diễn chân thật đúng chất hào sảng, sôi nổi, nhiệt t́nh của người lao động phía Nam. Những vai diễn của Kiều Mai Lư lúc đó đa phần có nét hung dữ, chanh chua. Nhưng ngoài đời, bà rất vui vẻ và thân thiết với cả đoàn. Bà hay đùa sau mỗi lần diễn vai dữ: "Người ta hiền muốn chết luôn vậy đó!".
Sau này, Kiều Mai Lư cùng rất nhiều nghệ sĩ khác như Bảo Quốc, Ngọc Giàu, Hữu Châu, Kim Xuân… đă trở thành những ngôi sao "bảo chứng" cho thành công của các chương tŕnh, sân khấu hài từ thập niên 1980 kéo dài đến 2000.
Khi các show giải trí và phim ảnh "nở rộ", thỉnh thoảng khán giả vẫn thấy bóng dáng Kiều Mai Lư trong những vai diễn trên truyền h́nh hay điện ảnh. Nữ nghệ sĩ nói dù cuộc đời sau ánh đèn sân khấu rất truân chuyên nhưng chưa bao giờ bà bỏ nghề, vẫn miệt mài rong ruổi đến phim trường. Cả khi sự bất công đến dồn dập, người thân lần lượt ra đi, bà vẫn muốn hết ḿnh cho đam mê lớn nhất đời.
Dù không nổi tiếng như xưa nhưng nữ nghệ sĩ vẫn dành t́nh yêu rất lớn cho sân khấu.
Tuổi xế chiều mất mát khi chồng con lần lượt qua đời, ước nguyện cuối đời được chết trên sân khấu
Dù từng có hào quang rực rỡ trong nghề, Kiều Mai Lư ở tuổi U80 lại gặp phải nhiều mất mát. Bà hiếm khi chia sẻ chuyện t́nh cảm, nhưng mỗi lần kể th́ khán giả đều ngậm ngùi thay. Nữ nghệ sĩ từng nói: "Trong t́nh yêu, tôi không khổ, không lụy. Lúc trẻ, tôi cũng có nhiều người theo đuổi, cũng có yêu một vài người. Đến lúc lập gia đ́nh, tôi thủy chung với chồng đến tận ngày ông mất".
Bà kể ḿnh và ông xă hơn 25 tuổi từng có một t́nh yêu rất đẹp. Lúc mới yêu, bà thương ông v́ dù không làm nghệ thuật nhưng vẫn ủng hộ đam mê của vợ. "Lúc đầu, cuộc sống vợ chồng cũng sóng gió, anh ấy cũng ghen tuông. Một thời gian sau, chồng tôi không ghen nữa, thả cho tôi đi làm thoải mái. Anh thấy tôi đàng hoàng nên cũng dần yên tâm", nữ nghệ sĩ nhớ lại.
Khi về sống chung, dù chồng có điều kiện nhưng bản thân nữ nghệ sĩ không muốn làm đám cưới v́ sợ "ŕnh rang, sẽ bị mất danh tiếng". Mọi thông tin về đời tư, thậm chí chuyện đă sinh con, Kiều Mai Lư đều "giấu nhẹm" với khán giả. Đó là chuỗi ngày hạnh phúc của nữ nghệ sĩ khi được bạn đời hết mực yêu thương. Kiều Mai Lư từng tự hào nói: "Chỉ có gan trời là ông ấy chưa mua được cho tôi". Lúc đó, chỉ cần bà thèm đồ ăn Chợ Lớn, th́ ông sẵn sàng chạy xe từ G̣ Vấp đi mua, bỏ tiền cho bà làm chương tŕnh, lập gánh hát… Nhiều người c̣n bảo, Kiều Mai Lư như "bà hoàng" trong mắt chồng.
Sau này, bà mở đoàn kịch riêng nhưng biến cố ập đến, đoàn bị thu hồi. Chồng bà từ đại gia thành tay trắng, kéo theo chuỗi ngày cả gia đ́nh lao đao. Ông c̣n có ư định tự tử sau khi mất hết tài sản. "Gặp biến cố trắng tay, chồng tôi thắt cổ tự tử. Đêm đó, tôi đang ngủ có linh tính, bật người ngồi dậy. Nh́n bên cạnh không thấy chồng, tôi đi xuống nhà bếp thấy anh đang đưa dây vào cổ. Tôi khóc nghẹn và khuyên anh: 'C̣n sống, c̣n làm đừng có lo. Hồi xưa, anh lo cho em, giờ em lo lại cho anh'. Anh ấy nghe tôi nói thật tâm nên cũng nguôi ngoai, bỏ ư định quyên sinh", bà kể lại.
Sau đó, bà đi diễn th́ chồng theo phụ hoặc ở nhà chăm con. Biết chồng sa cơ, rất hay tủi thân, nữ nghệ sĩ chia sẻ: "Tôi luôn nghĩ trong thâm tâm rằng khi người ta c̣n ở đỉnh cao, tôi có nói to tiếng một chút với chồng cũng không sao. Thế nhưng, khi anh ấy sa cơ, tôi chỉ cần nói nhẹ một tiếng chắc anh cũng rớt nước mắt. Từ chỗ đó, tôi mới nghĩ đừng bao giờ để cho chồng phải khóc".
Từ một "bà hoàng" được cưng chiều, Kiều Mai Lư trở về cuộc sống b́nh dân, ở nhà thuê mái lá lụp xụp, ăn mâm cơm đạm bạc. Bà nhớ lại: "1 tuần lễ, hai vợ chồng chỉ ăn 1 cục thịt nhỏ xíu. Cứ chế nước mắm vô cục thịt đó, kho tới kho lui như ăn cá rô cây. Vợ chồng cắn răng chịu đựng. Anh ở nhà lo con cái, em ra ngoài làm kiếm tiền". Thấy vợ cực khổ, chồng Kiều Mai Lư đ̣i đi chạy xe ôm nhưng nữ nghệ sĩ nhất định không đồng ư. Sau đó, bà vào gánh hát bà bầu Thơ, bà bầu thương nên cho chồng bà theo làm xé vé. Hễ lương bà 8 đồng th́ chồng 1 đồng.
Năm 2006, khi Kiều Mai Lư vực dậy được kinh tế gia đ́nh, tậu ngôi nhà khang trang hơn th́ cũng là lúc chồng bà ra đi măi măi. "Tôi không nghĩ ḿnh sẽ có được mái nhà đàng hoàng, cứ ngỡ trong mơ. Khi tạo dựng được mái nhà, ông lại bỏ tôi đi. Lúc khốn khổ nhất, nhiều người chia rẽ, kêu tôi bỏ ông ấy, bởi tôi mới 27 tuổi, ông đă hơn 50 mà c̣n sa cơ. Tôi nghe mà chỉ cười, người đời sao nghĩ cạn", bà buồn bă kể lại.
Tháng 11/2022, nữ nghệ sĩ đau ḷng báo tin con gái duy nhất đă qua đời v́ bệnh ung thư. Ngày tổ chức đám tang cho con, bà không khóc, chỉ nói: "Tôi là người theo đạo Phật. Đức Phật nói đời là cơi tạm, ai đến rồi cũng sẽ đi, đă gọi là định mệnh th́ phải chấp nhận. Tôi xem như chồng và con tôi đă về cơi b́nh an. Giờ đây, tôi sẽ t́m niềm vui trong công việc và chia sẻ buồn vui với cháu ngoại nuôi".
Sau khi chồng và con gái lần lượt ra đi, cuộc sống của Kiều Mai Lư khiến nhiều đồng nghiệp xót xa. Theo chia sẻ, hiện nữ nghệ sĩ cải lương đang sống trong một căn nhà khang trang tại quận B́nh Thạnh (TP.HCM). Ở tuổi xế chiều, bà vẫn miệt mài tham gia các dự án nghệ thuật. Khi rảnh rỗi, bà dành thời gian cho đam mê nấu nướng. Đặc biệt, nữ nghệ sĩ nói bà theo Phật pháp, tự tay trang hoàng nhiều không gian thờ cúng trong nhà.
Ước nguyện cuối cùng của Kiều Mai Lư là được chết với nghề, trên sân khấu hoặc dưới sân khấu, với niềm đam mê bất tận. Trong một lần chia sẻ trên truyền h́nh, bà tâm sự: "Giờ cô ước mong sao có một sân khấu cải lương mà được diễn với những anh chị em cũ của cô. Cô chỉ ước nguyện cái đó, gặp lại mà ḿnh được trổ hết tài ra như thế mới măn nguyện. Sân khấu cũng như thật th́ ḿnh hát ḿnh mới thấy nó hay hơn".
VietBF@sưu tập
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
