Sáng 2/2, chỉ số ô nhiễm tại nhiều khu vực ở Hà Nội vượt ngưỡng 200, chỉ số bụi mịn cao gấp 37 lần khuyến nghị của WHO, ở mức 'có hại sức khỏe'.
Theo AirVisual (tổ chức đo chất lượng không khí thế giới), chỉ số chất lượng không khí (AQI) nhiều nơi ở thủ đô vào sáng 2/2 là trên 200 (0-50 là chỉ số tốt). Đây là t́nh trạng ô nhiễm ở mức nguy hại, ảnh hưởng đến người già, trẻ nhỏ, gây bệnh hô hấp như viêm phổi, viêm phế quản, suy hô hấp. Cũng theo AirVisual, chỉ số bụi mịn PM2.5 hôm nay tại thành phố là 185 µg/m³, gấp 37 lần quy định về chất lượng không khí hàng năm của WHO (5 µg/m3).
Bụi mịn hay bụi PM 2.5 là những hạt bụi li ti trong không khí, khi nồng độ tăng lên, không khí sẽ mờ đi và tầm nh́n bị giảm trông giống như sương mù. Bụi mịn cản trở giao thông và tầm nh́n các phương tiện di chuyển.
Dự báo trong những ngày tới, các chỉ số vẫn tiếp tục ở mức nguy hại, đặc biệt là sáng sớm.
Tương tự, trên ứng dụng theo dơi chất lượng không khí PamAir (mạng lưới theo dơi chất lượng không phủ khắp 63 tỉnh thành Việt Nam), nhiều điểm đo tại thủ đô có chỉ số chất lượng không khí màu đỏ và tím (mức nguy hiểm).
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nói h́nh thái thời tiết sương mù, mưa phùn, nồm ẩm này sẽ kéo dài ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ vài ngày tới.
Lư giải về hiện tượng không khí ô nhiễm, một chuyên gia khí tượng cho hay nguyên nhân là do các nguồn phát thải không giảm, cộng thêm thời tiết nồm ẩm, lượng sương mù dày khiến bụi trong không khí bị lưu trữ ở tầng thấp khuếch tán ngày càng rộng.
Lúc 7h, tại ngă năm Ô Chợ Dừa, quận Đống Đa, nhiều người đi đường không nh́n thấy làn đối diện. Đèn đường vẫn bật sáng nhưng không thể xuyên qua màn sương dày đặc. Ảnh: Ngọc Thành
Tương tự, bác sĩ Lê Hoàn, Trưởng Khoa Nội tiết - Hô hấp, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, cho biết sương mù dày đặc là do độ ẩm không khí cao, nhiệt độ thấp. Thời tiết này ảnh hưởng rất nhiều đến người có bệnh hô hấp mạn tính, người già và trẻ nhỏ, tạo điều kiện cho virus và vi khuẩn phát triển, lây bệnh, từ đó gia tăng các nhiễm trùng hô hấp. Hít thở không khí trong thời tiết sương mù khiến bạn phải tiếp xúc với không khí lạnh và nhiều nước, gây ớn lạnh, ho, sổ mũi, ngứa mắt...
Ngoài ra, trong lớp sương mù dày đặc c̣n có bụi mịn và các loại khí thải sinh hoạt, tạp chất càng làm cho hệ hô hấp bị kích thích, gây khó thở, khó chịu hơn. Khi vào cơ thể, bụi mịn sẽ xâm nhập vào đường thở, gây tổn thương niêm mạc khí quản, phế quản. Chúng c̣n đi sâu vào các phế nang, nơi tận cùng của cơ quan trao đổi khí, làm viêm, xơ hóa phế nang dẫn đến nhiều bệnh lư về hô hấp.
"Nếu tiếp xúc lâu dài, bệnh diễn biến phức tạp, gây các bệnh phổi mạn tính", bác sĩ nói. Ngoài ra, bụi mịn kích thước quá nhỏ xuyên qua phế nang mao mạch vào trong tuần hoàn cơ thể, gây tổn thương tim mạch, đột quỵ năo, ảnh hưởng năo bộ nếu tiếp xúc lâu dài.
Những người có vấn đề về tim và hô hấp, phụ nữ mang thai, trẻ em và người lớn tuổi nhạy cảm với bụi mịn hơn. Các bà mẹ tiếp xúc lâu ngày có thể bị sảy thai, sinh non, dị tật bẩm sinh và tử vong.
Ngoài ra, nhiệt độ trong ngày thay đổi đột ngột, lúc hanh khô, khi ẩm ướt ảnh hưởng đến sự trao đổi chất trong cơ thể. Nhóm trẻ nhỏ, người già, người mắc bệnh hô hấp, bệnh tim, tăng huyết áp... cần thận trọng khi ra đường.
Để hạn chế tác hại sương mù, các chuyên gia khuyến cáo người dân cần đeo khẩu trang đúng cách khi ra ngoài, hạn chế tập thể dục ngoài trời khi có sương mù và thời tiết bị ô nhiễm. Nhóm nguy cơ cao không nên ra ngoài vào sáng sớm để tránh tiếp xúc với sương mù. Đảm bảo không khí trong nhà, không mở cửa sổ trước khi sương mù tan.
Sử dụng máy hút bụi để làm sạch thảm, ghế sofa và sàn nhà. Máy lọc không khí cũng có thể được sử dụng để cải thiện độ ẩm và giúp không khí trong lành hơn.
Mọi người nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin như trái cây, rau củ quả, uống nhiều nước. Sử dụng vừa phải lượng muối, mỡ trong món ăn, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia...
Tự theo dơi huyết áp của ḿnh nếu có thể, lắng nghe cơ thể để biết cách bảo vệ sức khỏe phù hợp. Kết hợp tập luyện thể dục, thể thao nâng cao sức khỏe, cải thiện sức đề kháng.