'Kho báu' chứa cổ vật bằng kim loại ngoài Trái Đất

[troopy]

TÂY BAN NHAKho cổ vật thời Đồ Đồng chứa hai vật dụng làm từ sắt của một thiên thạch rơi xuống Trái Đất khoảng 1 triệu năm trước.


Bản sao các hiện vật thuộc Kho báu của Villena ở Tây Ban Nha. Ảnh: Lanmas/Alamy

Phân tích mới hé lộ, một kho cổ vật thời Đồ Đồng có chứa các vật dụng làm từ kim loại ngoài hành tinh, cụ thể là sắt thiên thạch, Live Science hôm 6/2 đưa tin. Kho cổ vật mang tên "Kho báu của Villena", được các nhà khảo cổ phát hiện trong một chiếc hố ở tỉnh Alicante, Tây Ban Nha vào năm 1963, gồm 59 chai lọ, bát và đồ trang sức tinh xảo làm từ vàng, bạc, hổ phách, sắt.

Khi phát hiện kho cổ vật, nhóm nghiên cứu đã nhận thấy những chi tiết thú vị về một số món đồ sắt. Họ mô tả rằng chúng được chế tạo từ "kim loại sẫm màu, sáng bóng ở một số điểm, phủ một lớp oxit trông giống như sắt và bị nứt vỡ".

Trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Trabajos de Prehistoria, sắt trong hai cổ vật được xác định là bắt nguồn từ một thiên thạch rơi xuống Trái Đất khoảng 1 triệu năm trước. Nhóm nghiên cứu kiểm tra hai món đồ sắt gồm một vòng tay hình chữ C và một quả cầu rỗng bên trên phủ vàng, có thể từng dùng để trang trí chuôi kiếm. Cả hai món đồ đều được chế tạo khoảng năm 1400 - 1200 trước Công nguyên.

"Các hiện vật có lẽ là kho báu ẩn giấu thuộc về cả cộng đồng chứ không phải một cá nhân. Không có vương quốc nào ở bán đảo Iberia vào thời kỳ này", Ignacio Montero Ruiz, tác giả cấp cao của nghiên cứu, chuyên gia tại Viện Lịch sử Tây Ban Nha, nhận định.

Sử dụng phép đo phổ khối, kỹ thuật đo tỷ lệ khối lượng trên điện tích của các phân tử, họ phát hiện dấu vết của hợp kim sắt-niken tương tự với loại có trong sắt thiên thạch. Montero Ruiz cho rằng thành phần của các hiện vật rất giống nhau nên cả hai có thể được chế tạo từ cùng một thiên thạch. "Kỹ thuật với sắt hoàn toàn khác kỹ thuật luyện kim dùng cho đồng và các kim loại quý (vàng, bạc). Vì vậy, những người ban đầu làm việc với sắt thiên thạch và sắt Trái Đất chắc hẳn phải đổi mới và phát triển công nghệ mới", ông nói thêm.

Nhóm nghiên cứu chưa chắc chắn về người chế tạo hay nguồn gốc của Kho báu Villena. Tuy nhiên, họ biết rằng đây đều là những vật thể bằng sắt thiên thạch đầu tiên và cổ xưa nhất được tìm thấy ở bán đảo Iberia. Các hiện vật cũng cung cấp thông tin giá trị về hoạt động luyện kim cuối thời Đồ Đồng. Hiện chúng là một phần trong bộ sưu tập của Bảo tàng Khảo cổ ở Villena, Tây Ban Nha.

VietBF@sưu tập