Đế chế kinh doanh của Trump gây lo ngại về xung đột lợi ích

[sunshine1104]

Việc Trump là chủ của một đế chế kinh doanh khổng lồ, có nhiều dự án ở nước ngoài khiến không ít người lo ngại có xung đột lợi ích nếu ông đắc cử tổng thống.

Trong chiến dịch tranh cử đầu tiên và 4 năm Donald Trump ở Nhà Trắng, các hoạt động kinh doanh nước ngoài của ông luôn bị giám sát chặt chẽ vì những xung đột lợi ích tiềm ẩn.

Giờ đây, khi cơ hội trở thành ứng viên đại diện đảng Cộng hòa tranh cử tổng thống của Trump đang rộng mở, mọi ánh mắt một lần nữa đổ dồn về đế chế kinh doanh hải ngoại đang mở rộng mà ông là người đứng đầu.


Cựu tổng thống Mỹ Trump tại cuộc mít tinh vận động tranh cử ở New Hampshire tháng 12/2023. Ảnh: AFP

Thời điểm Trump tuyên bố tranh cử tổng thống vào năm 2015, công ty của ông đã mở rộng đáng kể ra nước ngoài với các dự án ở Ấn Độ, Ireland, Philippines và nhiều quốc gia khác tại châu Á, châu Âu hay Nam Mỹ. Nhiều dự án cũng được lên kế hoạch ở các nước như Israel và Arab Saudi. Những tài sản này gồm khách sạn, sân golf, khu nghỉ dưỡng và chung cư.

Trong những năm ông ở Nhà Trắng, Trump Organization đã quyết định không tiếp tục các dự án mà họ đang xem xét ở những nơi như Israel, Arab Saudi và Philippines.

Nhưng từ năm 2021, Trump Organization đã khôi phục các nỗ lực mở rộng toàn cầu. Công ty bắt tay vào xây dựng sân golf thứ hai ở Scotland và có các thỏa thuận xây dựng thương hiệu với những dự án khu dân cư ở Ấn Độ và phát triển khu nghỉ dưỡng tại Indonesia.

Cuối năm 2022, Trump Organization đồng ý quản lý và xây dựng thương hiệu cho một dự án sân golf kết hợp khu nghỉ dưỡng trị giá 1,6 tỷ USD ở Oman, hợp tác với Dar Al Arkan, công ty bất động sản của Arab Saudi. Trump báo cáo thu nhập hơn 5 triệu USD từ mối quan hệ hợp tác đó trong bản kê khai tài chính năm 2022. Ông cũng có các sân golf, khách sạn, khu nghỉ dưỡng, chung cư cao tầng và dự án kinh doanh khác tại hơn 10 quốc gia trên 4 châu lục.

Danh mục đầu tư hiện tại của Trump Organization có ít nhất 17 dự án khu dân cư, 12 sân golf và 12 khách sạn hoặc khu nghỉ dưỡng.

Trump lâu nay vẫn phủ nhận việc ông lợi dụng quyền lực để thu lợi cá nhân. Ông và các thành viên khác trong gia đình luôn nhấn mạnh Trump Organization đã tham gia vào các dự án bất động sản toàn cầu và hoạt động kinh doanh ở nước ngoài từ rất lâu trước khi ông bước chân vào chính trường.

Eric Trump, con trai cựu tổng thống, phó chủ tịch điều hành Trump Organization, cho biết sau khi Trump rời Nhà Trắng, ông không còn phải chịu ảnh hưởng bởi các quy định pháp lý và đạo đức liên quan tới tổng thống nữa, vì thế, công ty tiếp tục tìm kiếm các dự án mới.

"Chúng tôi đã làm việc trong lĩnh vực bất động sản qua 4 thế hệ", Eric Trump nói. "Liệu chúng tôi có nên ngồi một chỗ và từ chối làm việc không?".

Việc Trump đang dẫn đầu đường đua của đảng Cộng hòa đặt ra câu hỏi liệu ông có cam kết chấm dứt các thỏa thuận kinh doanh nước ngoài nếu tái đắc cử hay không. Một nguồn tin thân cận với Trump Organization cho biết điều này có khả năng xảy ra.

Nhưng đế chế kinh doanh của Trump được cho là vẫn sẽ tạo ra vấn đề với ông vì những lý do khác. Trump Organization đã bị kết án vào cuối năm 2022 về tội gian lận thuế trong một vụ án do công tố viên quận Manhattan đưa ra.

Trump hiện phải đối mặt với phiên tòa xét xử vụ án dân sự do Tổng chưởng lý New York Letitia James đệ trình, cáo buộc ông thổi phồng giá trị tài sản cá nhân nhằm thu lợi tài chính. Trump phủ nhận, chỉ trích công tố viên có động cơ chính trị.

Hiện tại, cựu tổng thống vẫn sở hữu phần lớn cổ phần của nhiều thực thể trực thuộc Trump Organization. Tuy nhiên, hoạt động hàng ngày của công ty do hai con trai ông, Eric và Donald Trump Jr., điều hành.

Các nhà phê bình cho rằng trong nhiệm kỳ tổng thống từ năm 2017 đến 2021, Trump đã không thực sự cố gắng tách biệt giữa quyền lực lãnh đạo và lợi ích kinh doanh của mình. Họ lo ngại điều tương tự sẽ xảy ra nếu ông tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai.

"Để một tổng thống Mỹ bị ảnh hưởng bởi tiền ở nước ngoài nắm quyền là điều cực kỳ nguy hiểm", Richard Painter, luật sư trưởng về đạo đức của Nhà Trắng dưới thời tổng thống George W. Bush, bình luận. "Nếu thực sự nghiêm túc trong việc tránh xung đột lợi ích, họ lẽ ra phải bán toàn bộ đế chế Trump".

Painter cũng nói rằng các thỏa thuận nước ngoài của Trump kể từ khi rời Nhà Trắng đặt ra câu hỏi nếu tái đắc cử, liệu những quyết sách ông đưa ra trên cương vị tổng thống có bị ảnh hưởng bởi những kỳ vọng về hoạt động kinh doanh hay không.

Kathleen Clark, giáo sư luật tại Đại học Washington ở St. Louis, chỉ ra rằng chính phủ các quốc gia như Indonesia, Ấn Độ hay Oman có thể sử dụng quyền lực đối với các dự án Trump Organization đang thực hiện ở những nước này để tác động đến chính sách Mỹ dưới chính quyền Trump.

"Quyết định không thực hiện các dự án mới để giải quyết những mối lo về xung đột lợi ích là chưa đủ thỏa đáng", bà nói.

Đảng Dân chủ và một số chuyên gia đạo đức còn cáo buộc Trump nhận các lợi ích tài chính vi hiến từ nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên thông qua quyền sở hữu các doanh nghiệp trực thuộc Trump Organization, như Khách sạn Quốc tế Trump trong tòa nhà Bưu điện Cũ ở Washington. Trong khoảng thời gian này, nhiều quan chức nước ngoài, nhà vận động hành lang cũng như người có ảnh hưởng đã lưu trú tại khách sạn hay tiêu tiền tại những cơ sở kinh doanh khác của ông.

Eric Trump khẳng định Trump Organization tuân thủ mọi quy định trong Hiến pháp, giám sát chặt chẽ số tiền nhận được từ nước ngoài và sẽ không giữ bất kỳ lợi nhuận nào từ hoạt động kinh doanh này.

"Cuối năm, chúng tôi viết một tấm séc lớn cho Bộ Tài chính", ông nói.


Gần đây, hồ sơ tài chính nội bộ mà đảng Dân chủ tại Hạ viện có được cho thấy nhiều quốc gia đã chi tiêu mạnh tay tại các tài sản của Trump, với giá trị ít nhất 7,8 triệu USD, trong thời gian ông nắm quyền.

Những tài liệu này bắt nguồn từ vụ kiện về việc liệu Trump có vi phạm điều khoản về thù lao hay không, vốn ngăn các quan chức Mỹ nhận bất cứ thứ gì có giá trị từ nước ngoài khi chưa được quốc hội cho phép.

Eric Trump cho hay việc mở rộng ra nước ngoài gần đây của Trump Organization không khác gì các thương vụ mà những công ty kinh doanh khách sạn, khu nghỉ dưỡng và bất động sản lớn khác đang theo đuổi.

"Đó là những nơi có ý nghĩa đối với chúng tôi với tư cách một thương hiệu 5 sao", anh nói.