Quân đội Ukraine tuyên bố, chỉ trong thời gian ngắn họ đă bắn hạ 6 chiến đấu cơ của Nga điều này đă giáng một đ̣n mạnh vào khả năng chiến đấu của Không quân Nga.
Theo các chuyên gia Military View, Lực lượng Không quân Ukraine đă tối ưu hóa khả năng pḥng thủ của ḿnh thông qua việc triển khai các tổ hợp tên lửa Patriot tại các địa điểm quan trọng ở Kiev, phía nam và phía đông đất nước.
Lực lượng Pḥng không và Không quân Ukraine hiện đang phải đối mặt với t́nh trạng thiếu trầm trọng máy bay và trang bị, bao gồm cả tên lửa Patriot do Mỹ sản xuất, loại vũ khí nổi bật với khả năng đánh chặn trên không ở khoảng cách lên tới 150km.
Trong bối cảnh khó khăn, Ukraine vẫn đạt được thành công đáng chú ư khi bắn hạ tới 6 máy bay chiến đấu và ném bom của Nga chỉ trong thời gian 3 ngày, tạo ra tỷ lệ tổn thất khá lớn cho Không quân Nga.
Chiến công này đă trở thành niềm tự hào và là nguồn cảm hứng cho lực lượng vũ trang Ukraine, Bộ Quốc pḥng nước này cũng đă tuyên bố: “Máy bay Nga tiếp tục rơi!” Trong số các máy bay bị bắn rơi có 4 chiếc Sukhoi Su-34 hai chỗ ngồi và hai chiếc Sukhoi Su-35 một chỗ ngồi .
Su-34 được xem là máy bay ném bom mũi nhọn của lực lượng không quân, được Nga triển khai chủ yếu trong các nhiệm vụ hỗ trợ trên không. Những máy bay này có khả năng tấn công từ độ cao lớn, có thể tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách tới 40 km.
Su-35 được xem là đại diện chính cho ḍng máy bay chiến đấu chiếm ưu thế trên không của Nga, đóng vai tṛ quan trọng trong việc hộ tống và bảo vệ Su-34 trong các hoạt động.
Chiến đấu cơ Su-34 của Nga.
Đ̣n giáng mạnh vào Không quân Nga
Bộ ba Sukhoi đầu tiên đă bị vô hiệu hóa hôm 17/2 trong một chiến dịch nằm cách Avdiivka 100 km về phía đông, thuộc khu vực miền đông Ukraine. Những máy bay chiến đấu này được triển khai để chuẩn bị tấn công vào các vị trí của Ukraine.
Sau đó, quân đội Ukraine thông báo bắn rơi chiếc Sukhoi thứ tư vào hôm 18/2 và hai chiếc khác vào hôm 19/2, trên Biển Azov ở khu vực phía Nam Ukraine.
Các chuyên gia quân sự đánh giá khả năng tiêu diệt được mục tiêu của Ukraine là nhờ sự can thiệp của các khẩu đội tên lửa Patriot PAC-2, hiện Ukraine đang triển khai ba tổ hợp được viện trợ từ Mỹ và Đức. Hệ thống pḥng không này đă được chứng minh là yếu tố quyết định trong việc bảo vệ không phận Ukraine trước các cuộc không kích của Nga.
Chiến đấu cơ Su-35.
Triển khai pḥng không chiến lược: Ukraine củng cố bầu trời
Lực lượng Không quân Ukraine củng cố khả năng pḥng không của ḿnh bằng cách bố trí các khẩu đội tên lửa Patriot tại những khu vực quan trọng. Các hệ thống này được gắn trên xe tải, có thể cơ động linh hoạt để di chuyển nhanh chóng mà không ảnh hưởng đến kết nối với hệ thống radar, một chiến thuật cho phép chúng duy tŕ khả năng pḥng không hiệu quả và tăng tỷ lệ sống sót.
Bất chấp những nỗ lực của Ukraine, Không quân Nga vẫn duy tŕ một lượng dự trữ đáng kể các máy bay chiến đấu Sukhoi. Theo dữ liệu do Oryx thu thập, trong suốt 2 năm xung đột căng thẳng, Nga đă bị mất 25 chiếc Su-34 trong tổng số 150 chiếc và 6 chiếc Su-35 trong tổng số 120 chiếc hiện có.
Tuy nhiên, tỷ lệ thương vong gần đây là sáu máy bay trong ba ngày, đang đặt ra thách thức đối với tính bền vững trong hoạt động của các đội bay của Nga nếu tỷ lệ thiệt hại như vậy vẫn tiếp tục. Kể từ tháng 2/2022, tổng số máy bay bị mất của Nga đă tăng lên 95 chiếc, tương đương trung b́nh 4 chiếc mỗi tháng.
Một nghiên cứu gần đây của Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia Anh ở London nhấn mạnh rằng, việc mất đi các phi công giàu kinh nghiệm có thể sẽ tác động đáng kể hơn nữa, do họ có giá trị cao về mặt kinh nghiệm hoạt động và kiến thức chiến thuật.
Hệ thống tên lửa pḥng không Patriot.
Những thách thức trong tương lai trên bầu trời Ukraine
Jack Watling và Nick Reynolds, các nhà phân tích hàng đầu tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI) lưu ư rằng, hiệu quả của các hoạt động Không quân Nga sẽ bị ảnh hưởng đáng kể bởi sự sẵn có của các phi công có tŕnh độ để thực hiện các nhiệm vụ quan trọng.
Tuy nhiên, rất khó để Ukraine có thể duy tŕ được tỷ lệ bắn hạ máy bay cao như vậy. Theo Anton Gerashchenko, cựu cố vấn Bộ Nội vụ Ukraine, t́nh h́nh đang trở nên trầm trọng hơn do sự gián đoạn trong việc cung cấp viện trợ quân sự từ Mỹ và các nước đồng minh, dẫn đến sự sụt giảm nghiêm trọng trong kho dự trữ tên lửa Patriot của Ukraine.
Hạn chế về kho vũ khí không chỉ ảnh hưởng đến khả năng của Ukraine trong việc chống lại các mối đe dọa trên không trước các máy bay chiến đấu Nga mà c̣n tác động đến chiến lược pḥng không của nước này. Đặc biệt là trong việc phân phối các hệ thống Patriot quư giá giữa các lần đánh chặn máy bay và ngăn chặn các loại tên lửa đạn đạo của Nga nhằm vào các trung tâm đô thị trọng điểm như Kiev, Kharkiv và Odessa.
Do đó, cường độ các vụ bắn hạ thành công máy bay chiến đấu Nga có thể sẽ giảm trong thời gian tới, phản ánh những khó khăn ngày càng tăng trong kho vũ khí pḥng không của Ukraine. Kịch bản này đặt ra một thách thức đáng kể đối với Ukraine, mặc dù không làm giảm năng lực kỹ thuật và chiến lược nhưng lại ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của nước này, nhằm duy tŕ áp lực lên lực lượng Không quân Nga.