Trái đất chúng ta đang sống rất giàu tài nguyên nước, đại dương bao phủ 71% bề mặt Trái đất và có khoảng 1,3 tỷ km khối nước trong toàn bộ đại dương.
Tuy nhiên, không thể uống nhiều nước trực tiếp, hăy nhớ: Tiết kiệm nước nếu không nguồn nước ngọt sẽ cạn kiệt! Câu này thực sự phản ánh vấn đề nhận thức của con người trong thời đại, đúng là tài nguyên nước ngọt chỉ chiếm 2% tổng lượng nước trên thế giới.
Ảnh minh họa
Tuy nhiên, ṿng tuần hoàn của nước trên trái đất vẫn luôn diễn ra, chỉ cần có nước trong đại dương, chỉ cần chúng ta sử dụng hợp lư và chừng nào môi trường sinh thái của chúng ta không bị hủy hoại nghiêm trọng th́ nguồn nước ngọt sẽ không bị cạn kiệt.
V́ vậy, trong những năm gần đây, chúng ta ít nói đến việc tiết kiệm nước mà phải sử dụng hợp lư, không lăng phí là đủ. V́ vậy có thể nói nước là nguồn tài nguyên vô tận trên trái đất.
Và trong lịch sử trái đất, nguồn nước phải dồi dào hơn bây giờ, trái đất không phải là một hệ thống khép kín, nước sẽ từ từ thoát ra ngoài không gian dưới dạng khí trong một thời gian dài.
Một số vùng đất mà chúng ta nh́n thấy ngày nay cũng được bao phủ bởi đại dương cách đây hàng trăm triệu năm, chẳng hạn như dăy Himalaya, từng nằm dưới biển. Bởi v́ chúng ta đă t́m thấy hóa thạch cổ sinh vật biển trên đỉnh Everest, ngọn núi cao nhất.
Điều này mang đến cho chúng ta một câu hỏi, cũng là câu hỏi: Khi trái đất mới sinh ra, nó là một quả cầu lửa lớn ở trạng thái nóng chảy, vậy nước có từ đầu như thế nào? Tại sao Trái đất trải qua hàng triệu năm những trận mưa như trút nước tạo nên các đại dương toàn cầu.
Để giải thích vấn đề này, chúng ta phải bắt đầu với sự ra đời của trái đất.
Trái đất và toàn bộ hệ mặt trời ra đời cách đây khoảng 4,6 tỷ năm, trước đó, vũ trụ đă trải qua gần 9 tỷ năm tiến hóa, và ít nhất một ngôi sao khổng lồ đă tồn tại ở "vị trí" của hệ mặt trời.
Ngôi sao này có thể được coi là "cha đẻ" của toàn bộ hệ mặt trời. Chính cái chết của nó đă ném các nguyên tố nặng được tạo ra trong thời gian tồn tại của nó vào vũ trụ, và làm xáo trộn môi trường giữa các v́ sao xung quanh, khiến đám mây khí bắt đầu sụp đổ theo tác động của trọng lực.
Nó đă cung cấp những điều kiện cần thiết và nguồn nguyên liệu dồi dào cho sự ra đời của hệ mặt trời. Vậy những nguyên tố nào trong đám mây khí được sinh ra vào thời điểm đó?
Đúng vậy, tất cả các nguyên tố trong bảng tuần hoàn mà bạn thường thấy. Vậy c̣n các tỷ lệ nguyên tố trong đám mây khí này th́ sao? Mời các bạn xem h́nh bên dưới:
Chúng ta chỉ cần xem xét bốn nguyên tố phong phú nhất, không c̣n nghi ngờ ǵ nữa: hydro, heli, oxy và carbon.
Bởi v́ khi vũ trụ mới được sinh ra, chỉ có hydro và heli được cung cấp cho chúng ta thông qua giai đoạn tổng hợp hạt nhân của vụ nổ lớn. Theo số lượng nguyên tử, tại thời điểm đó (4 phút sau Vụ nổ lớn) số nguyên tử hydro chiếm 98%, và số nguyên tử heli là 2%.
V́ vậy, hydro và heli là dồi dào nhất cho dù bạn đang ở đâu trong vũ trụ. Tất cả các nguyên tố nặng khác được h́nh thành sau đó bằng phản ứng tổng hợp hạt nhân trong các ngôi sao, chúng nổ tung khi chết, ném vật chất để làm giàu các nguyên tố trong môi trường vũ trụ.
Nhưng ngay cả với sự phản ứng tổng hợp hạt nhân của các ngôi sao, hàm lượng của tất cả các nguyên tố nặng trong vũ trụ là rất nhỏ so với hydro và heli.
Khi đám mây khí h́nh thành hệ mặt trời sụp đổ, mặt trời ở trung tâm chắc chắn là vật dẫn đầu, thu hút nhiều vật chất nhất và dẫn đầu trong việc đốt cháy phản ứng tổng hợp hạt nhân.
Khi mặt trời h́nh thành, nó chứa 71% hydro, 27% heli và khoảng 2% các nguyên tố nặng "khác" tính theo khối lượng.
Mặc dù nó được sinh ra trong cùng một tinh vân với mặt trời và có thành phần nguyên tố giống nhau nhưng tỷ lệ hoàn toàn khác nhau. Trái đất là một hành tinh đá bao gồm một lượng lớn các nguyên tố nặng như oxy, silic, nhôm, sắt và canxi.
Điều này là do trái đất và ba hành tinh đá khác (sao Thủy, sao Kim, sao Hỏa) nằm trong lớp trong của hệ mặt trời, vụ nổ và bức xạ của gió mặt trời đă thổi bay một lượng lớn hydro, và khối lượng của trái đất không quá lớn, v́ vậy nó không thể giữ lại một lượng lớn hydro và heli.
Do đó, các nguyên tố nặng có ưu thế trên trái đất, nhưng chúng ta đừng quên rằng ngoài vật lư và hóa học trong vũ trụ, hydro có thể được giữ lại dưới dạng phân tử hóa học. (Helium thực sự rất khan hiếm trên Trái đất, v́ vậy sẽ không thảo luận ở đây.)
Bởi v́ lượng hydro dồi dào là rất cao, và nó có thể liên kết tốt với các nguyên tố oxy và carbon nhiều thứ ba và thứ tư để tạo thành nước và carbon dioxide.
Hai hợp chất này nặng hơn, do đó, một lượng đáng kể nước và carbon dioxide đă được giữ lại bởi lực hấp dẫn khi Trái đất h́nh thành. Hai hợp chất này được cô lập bên trong Trái đất.
Nhưng khi trái đất h́nh thành, lực hấp dẫn không ngừng bồi đắp vật chất, đồng thời giải phóng thế năng khiến cả trái đất nóng như một quả cầu lửa lớn.
Do đó, hoạt động núi lửa trên trái đất hàng tỷ năm trước đây diễn ra thường xuyên một cách bất thường, và tất nhiên một lượng lớn vật chất sẽ được đẩy ra từ bên trong trái đất, mang theo một lượng lớn hơi nước và carbon dioxide.
Lúc này, bầu khí quyển của trái đất hoàn toàn không thích hợp để thở, và hiệu ứng nhà kính rất mạnh, nhưng do tồn tại lực hấp dẫn của trái đất nên những hơi nước và khí cacbonic này sẽ không thoát ra ngoài vũ trụ.
Với hơi nước và khí cacbonic, tại sao không có mưa và các đại dương? V́ vậy, trái đất đă mưa hàng triệu năm, nước và carbon dioxide được hợp nhất để tạo thành axit cacbonic, chất này rơi xuống bề mặt trái đất, và bắt đầu ăn ṃn bề mặt đá để tạo thành cacbonat, và một lượng lớn khoáng chất bị ḥa tan. Dưới nước.
Trái đất cũng dần bị nguội đi bởi lượng mưa hàng triệu năm, và một lượng lớn nước bắt đầu tích tụ trên bề mặt trái đất, tạo thành đại dương toàn cầu.
Ngoài nước từ bên trong trái đất, thời kỳ đầu trái đất thường bị các thiên thạch trong không gian ghé thăm. Bạn hăy nghĩ về sự hỗn loạn khi hệ mặt trời lần đầu tiên được h́nh thành. Phải mất một thời gian dài để từ từ ổn định và các thiên thạch (thức ăn thừa) ở gần quỹ đạo cũng sẽ được làm sạch từ từ.
Do đó, sự va chạm của thiên thạch cũng mang lại cho trái đất rất nhiều nguồn nước, thậm chí chúng ta c̣n cho rằng trong quá tŕnh thiên thạch va chạm vào trái đất, nó cũng mang lại cho trái đất những hợp chất hữu cơ như axit amin, porphyrin, ankan, hydrocacbon thơm, purin và một số chuỗi phân tử cacbon dài phức tạp như pyrimidine.
Thậm chí người ta c̣n tin rằng sự sống trên Trái đất đến từ không gian vũ trụ.
V́ vậy, các hành tinh trong vũ trụ có nước là chuyện b́nh thường, xét cho cùng th́ hai nguyên tố hydro và oxy đều rất giàu, không có nước là trường hợp đặc biệt. Chúng ta thậm chí đă t́m thấy băng nước trong các miệng núi lửa ở cực bắc và cực nam của sao Thủy, hành tinh gần mặt trời nhất.
Đây là lư do tại sao khi chúng ta t́m kiếm sự sống ngoài hành tinh, trước tiên chúng ta đang t́m kiếm nước lỏng, t́m kiếm sự sống có cùng hệ thống dựa trên carbon như chúng ta.
Xét cho cùng, dễ nhất và hợp lư nhất để h́nh thành sự sống từ ba nguyên tố phong phú nhất trong vũ trụ: hydro, oxy và carbon. Bạn nghĩ sao?