Các nhà thiên văn học dự đoán "một ngôi sao mới" dường như sẽ xuất hiện trên bầu trời đêm bất kỳ lúc nào từ giờ tới tháng 9 và sự kiện này hứa hẹn là một cảnh tượng thiên văn ngoạn mục chỉ có một lần trong đời.
Sự kiện trên, c̣n được cọi là vụ nổ tân tinh, sẽ xảy ra trong cḥm sao Coronae Borealis hay cḥm Bắc Miện thuộc Dải Ngân hà, nằm giữa các cḥm sao Boötes và Hercules. Trong khi vụ nổ siêu tân tinh là cái chết dữ dội của một ngôi sao vĩ đại th́ vụ nổ tân tinh được dùng để chỉ các vụ nổ nhanh chóng và đột ngột từ một ngôi sao bị sụp xuống, c̣n được gọi là sao lùn trắng.
T Coronae Borealis là một hệ sao nhị phân trong cḥm Bắc Miện, bao gồm một sao lùn trắng đă chết và một sao lùn đỏ đang già đi. Các sao lùn đỏ h́nh thành khi những ngôi sao cạn kiệt nguồn cung hydro cho phản ứng nhiệt hạch và bắt đầu chết đi. Trong 5 - 6 tỷ năm nữa, Mặt trời của chúng ta sẽ trở thành một sao lùn đỏ, ph́nh to và mở rộng khi nó giải phóng các lớp vật chất và có thể làm bốc hơi các hành tinh bên trong hệ, mặc dù số phận của Trái Đất hiện vẫn chưa rơ ràng.
Một sao lùn đỏ và sao lùn trắng quay quanh nhau. Ảnh: NASA
79 năm 1 lần, T Coronae Borealis lại trải qua một vụ nổ. Lần cuối cùng T Coronae Borealis trải qua một vụ nổ là vào năm 1946 và các nhà thiên văn học đang theo dơi chặt chẽ hệ sao này một lần nữa.
William J. Cooke, người đứng đầu Văn pḥng Môi trường Thiên thạch của NASA, cho biết: “Hầu hết các vụ nổ tân tinh đều xảy ra bất ngờ mà không có cảnh báo trước. Tuy nhiên, T Coronae Borealis là một trong 10 tân tinh định kỳ trong thiên hà. Chúng ta biết từ vụ nổ cuối cùng vào năm 1946 rằng ngôi sao sẽ mờ đi chỉ trong hơn một năm trước khi tăng độ sáng nhanh chóng. Coronae Borealis bắt đầu mờ đi vào tháng 3 năm ngoái, v́ vậy một số nhà nghiên cứu dự đoán nó sẽ trở thành vụ nổ tân tinh từ nay đến tháng 9".
Hệ sao nằm cách Trái đất 3.000 năm ánh sáng và thường quá mờ để có thể nh́n thấy bằng mắt thường này, dự kiến sẽ đạt độ sáng tương tự như Polaris hay Sao Bắc Đẩu.
Khi vụ nổ tân tinh đạt đỉnh về độ sáng, nó sẽ như một ngôi sao mới xuất hiện trên bầu trời, có thể nh́n thấy trong một vài ngày mà không cần bất kỳ công cụ nào hoặc một vài tuần bằng ống nḥm trước khi nó mờ đi và biến mất khỏi tầm nh́n của chúng ta thêm gần 80 năm nữa.
VietBF@ sưu tập