Không phận châu Âu xảy ra t́nh trạng hàng ngh́n máy bay bị gây nhiễu tín hiệu định vị toàn cầu (GPS) chỉ trong 48 giờ.
Một máy bay đậu tại Litva, quốc gia vùng Baltic (Ảnh minh họa: AFP).
Newsweek dẫn một báo cáo t́nh báo nguồn mở đưa tin, hơn 1.614, bao gồm cả phi cơ thương mại, đă bị gây nhiễu hệ thống GPS trên không phận Đông Âu chỉ trong chưa đầy 2 ngày cuối tuần qua.
Báo cáo cho hay, nhiều máy bay bị gây nhiễu là máy bay chở khách bay ở khu vực biển Baltic. T́nh trạng gây nhiễu được ghi nhận trên diện rộng khắp Ba Lan và miền nam Thụy Điển vào sáng sớm 23/3.
Máy bay gần khu vực Baltic và một số quốc gia NATO ở Đông Âu đă báo cáo về việc tín hiệu GPS bị gây nhiễu.
Hành động can thiệp hoặc giả mạo các tín hiệu của Hệ thống định vị toàn cầu (GPS) và Hệ thống vệ tinh dẫn đường toàn cầu (GNSS) có thể gây nhầm lẫn cho máy bay có người lái hoặc không người lái hoặc khiến hệ thống định vị của chúng tin rằng các phi cơ này đang ở một vị trí khác.
Chưa bên nào lên tiếng chính thức về thông tin này nhưng Newsweek dẫn lời các chuyên gia cho rằng, vụ việc có thể liên quan tới khu vực Kaliningrad, lănh thổ của Nga ở Baltic.
Nga được cho là có nguồn lực tác chiến điện tử (EW) đáng kể ở Kaliningrad. Một quan chức quốc pḥng Lithuania nói với Newsweek hồi đầu tháng này: "Các lực lượng vũ trang Nga có nhiều loại thiết bị quân sự chuyên dùng để can thiệp GNSS, bao gồm gây nhiễu và giả mạo, ở khoảng cách, thời gian và cường độ khác nhau".
Tướng Martin Herem, người đứng đầu Lực lượng Pḥng vệ Estonia, nói với Bloomberg vào cuối tháng 1 rằng kỹ năng sử dụng tác chiến điện tử của Nga là "khá mạnh".
Các phi công giấu tên nói với Forbes hồi đầu năm nay rằng họ đă bắt đầu tắt định vị GPS khi bay gần Biển Baltic và các quốc gia xung quanh để chuyển sang sử dụng các hệ thống khác, ví dụ như dẫn đường quán tính.
Hồi giữa tháng, Bộ Quốc pḥng Anh đă công khai bày tỏ quan ngại sau khi một chiếc máy bay chở Bộ trưởng Grant Shapps bị gây nhiễu GPS khi bay gần vùng lănh thổ Kaliningrad của Nga.
Trong khi London không quy trách nhiệm rơ ràng về bên đứng sau vụ việc, truyền thông Anh đặt ra nghi vấn rằng Moscow có thể đă gây nhiễu máy bay này. Vụ việc xảy ra khi ông Shapps đang trên đường trở về Vương quốc Anh từ Ba Lan vào ngày 13/3.
Trong vài tuần qua, các vấn đề về kết nối GPS đă liên tục được báo cáo ở khu vực gần Kaliningrad, bao gồm cả ở Ba Lan cũng như ở các nước Baltic tới phía nam Thụy Điển và đông bắc Đức.
Kaliningrad là một khu vực hành chính của Nga, nhưng nằm tách biệt với các vùng khác của đất nước.
Theo Asia Times, Kaliningrad là vùng lănh thổ của tầm quan trọng to lớn v́ nó được ví như "tàu sân bay không thể ch́m" của Nga giữa ḷng NATO. Nếu căng thẳng giữa Nga và NATO leo thang, quân đội và khí tài Nga hiện diện hùng hậu giữa ḷng liên minh quân sự và sẵn sàng tham chiến. V́ vậy, Kaliningrad c̣n có khả năng răn đe với NATO.
Áp lực gia tăng lên Kaliningrad với việc Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO, biến biển Baltic thành "ao nhà" của khối liên minh quân sự. V́ vậy, việc Nga tăng cường pḥng vệ ở Kaliningrad là điều đă được dự đoán trước.
VietBF@sưu tập