Các nhà khoa học đă phát hiện một nhánh sông Nile bị chôn lấp dọc theo 31 kim tự tháp tại Ai Cập, được cho là ḍng sông mà người cổ đại đă dùng để chuyển những khối đá khổng lồ.
The Guardian đưa tin trong nghiên cứu được công bố vào ngày 16.5, các nhà khảo cổ đă phát hiện nhánh sông dài 64 km chảy qua quần thể kim tự tháp Giza và nhiều kỳ quan khác. Ḍng sông đă bị chôn lấp dưới sa mạc trong nhiều thiên niên kỷ.
Bằng chứng ḍng sông này tồn tại đă giải thích cho việc 31 kim tự tháp được xây thành một chuỗi dọc theo dải sa mạc khắc nghiệt ngày nay. Các kim tự tháp đă được xây dựng cách đây 3.700 - 4.700 năm.
Quần thể Đại kim tự tháp Giza ở Ai Cập, được chụp vào năm 2017
Dải đất gần thủ phủ Memphis của Ai Cập cổ đại bao gồm Đại kim tự tháp Giza, một trong 7 kỳ quan cổ đại vẫn c̣n tồn tại đến ngày nay, cùng kim tự tháp Khafre, Cheops và Mykerinos. Các nhà khảo cổ từ lâu đă nghĩ rằng người Ai Cập xưa phải sử dụng đường thủy để vận chuyển những khối đá khổng lồ.
"Tuy nhiên, không ai biết chắc về vị trí, h́nh dạng, kích thước hay khoảng cách giữa con sông với nơi xây kim tự tháp", bà Eman Ghoneim, từ Đại học Bắc Carolina Wilmington (Mỹ), người dẫn đầu nhóm nghiên cứu, cho biết.
Các nhà khoa học đă dùng h́nh ảnh vệ tinh radar có khả năng chụp xuyên qua bề mặt cát để lập bản đồ nhánh sông. Theo nghiên cứu được đăng trên tạp chí Communications Earth & Environment, các cuộc khảo sát tại hiện trường và lơi trầm tích từ khu vực này đă xác nhận sự hiện diện của ḍng sông. Nhóm nghiên cứu cho rằng nhánh sông Nile này có thể đă bị vùi lấp bắt nguồn từ đợt hạn hán lớn cách đây khoảng 4.200 năm.
Chính xác làm thế nào người Ai Cập cổ đại có thể xây dựng được những kim tự tháp khổng lồ và bền vững vẫn là một trong những bí ẩn lớn nhất. Bà Suzanne Onstine, từ Đại học Memphis (Mỹ), đồng tác giả nghiên cứu, cho biết những vật liệu xây kim tự tháp, được lấy từ phía nam, sẽ dễ vận chuyển hơn bằng đường thủy so với đường bộ.
Ḍng sông mới được phát hiện cũng giải thích lư do các kim tự tháp được xây ở nhiều nơi khác nhau. "Ḍng chảy và lưu lượng nước của sông thay đổi theo thời gian, do đó các vị vua ở triều đại thứ 4 có thể phải đưa ra quyết định khác vua ở triều đại thứ 12", bà Onstine nói.
VietBF@sưu tập