Theo như đây là lần đầu tiên Liên Hiệp Quốc nói đến «tội ác chống nhân loại», sau khi có ủy ban điều tra của Liên Hiệp Quốc tố cáo thẳng chính quyền Israel đă phạm những tội ác, không chỉ là «tội ác chiến tranh» mà cả «tội ác chống nhân loại» trong cuộc chiến ở dải Gaza.
Quân đội Israel tấn công trại tị nạn Nusseirat, miền trung Gaza, ngày 8/6/2024. AFP - EYAD BABA
Một ủy ban điều tra của Liên Hiệp Quốc tố cáo thẳng chính quyền Israel đă phạm những tội ác, không chỉ là « tội ác chiến tranh » mà cả « tội ác chống nhân loại » trong cuộc chiến ở dải Gaza từ hôm 07/10/2023. Liên Hiệp Quốc từng nhiều lần tố cáo chính quyền cua thủ tướng Israel Netanyahu về cách thức tiến hành các chiến dịch tấn công ở dải Gaza, nhưng đây là lần đầu tiên Liên Hiệp Quốc nói đến « tội ác chống nhân loại ».
« Cho đến nay, tất cả các định chế đều thận trọng không sử dụng cụm từ « tội ác chống nhân loại » hoặc nói theo lối không chắc chắn. Nhưng ủy ban điều tra các vi phạm nhân quyền trên lănh thổ của người Palestine bị chiếm đóng và tại Israel th́ không như vậy. Ủy ban nói tới sự hủy diệt, giết người, cưỡng bức di dời, tra tấn và những hành xử vô nhân đạo đối với người Palestine. Khi oanh kích ồ ạt các khu vực đông dân, Israel đă không tôn trọng các nguyên tắc thận trọng đáp trả tương xứng và phân biệt thường dân và chiến binh. Nạn đói được dùng như một thứ vũ khí chiến tranh, hay nạn bạo lực t́nh dục nhắm vào người Palestine bị giam giữ tùy tiện, đây thực sự là một văn bản luận tội mà ủy ban điều tra của Liên Hiệp Quốc công bố.
C̣n đối với Hamas, ủy ban chỉ dùng cụm từ « tội ác chiến tranh », cho dù những hành vi hôm 07/10/2023 cũng nghiêm trọng không kém. Ủy ban quy trách nhiệm cho Hamas và 6 nhóm vũ trang khác về các vụ giết người, tra tấn và bạo lực. Ủy ban nhận định đây không phải là những hành vi đơn lẻ, cá biệt.
Các khuyến nghị của ủy ban cũng giống như những khuyến nghị mà chúng ta đă nghe thấy từ nhiều tháng nay tại Liên Hiêp Quốc : Đó là ngừng bắn, viện trợ nhân đạo không bị cản trở, thả con tin và tất cả các bên tham chiến phải hợp tác với các ṭa án quốc tế ».
Báo cáo của ủy ban điều tra của Liên Hiệp Quốc được đưa ra trong bối cảnh hôm qua, tại hội nghị bàn về viện trợ cho dải Gaza, Ai Cập kêu gọi quốc tế buộc Israel ngưng dùng nạn nói như một loại vũ khí. Tây Ban Nha thông báo khoản viện trợ 16 triệu euro, trong khi đó Indonesia tuyên bố sẵn sàng điều nhân viên y tế đến Gaza.
Về phía Mỹ, ngoại trưởng Antony Blinken hôm qua thông báo Washington tài trợ thêm 404 triệu đô la cho Palestine và khích lệ các nước khác làm điều tương tự. Theo AFP, hôm nay chính quyền Mỹ xem xét hồi đáp của lực lượng Hamas về kế hoạch ngừng bắn ở dải Gaza.