Vào ngày 24/2/2022 Putin đă lệnh tổng tấn công Ukraina. Các thành phố lớn như Kiev, Kharkov, Odessa đều bị bắn tên lửa, tên lửa hành tŕnh. Các lực lượng không quân Nga đánh bom, trực thăng bắn các cơ sở pḥng không của Ukraina.
Vào ngày 25/2/2022 quân Nga đă tiến sâu vào Ukraina, chiếm nhà máy điện nguyên tử Chernobyl. Ngoài đó bao vây và pháo kích nhiều phố lớn. Tuy nhiên sau ngày đầu bị sốc, quân Ukraina đă nhanh chóng tỉnh giấc. Nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng, thiết giáp của Nga bị hạ. Quân Nga không thành công chiếm được bất kỳ thành phố chiến lược nào. Đảo Rắn, sân bay Hostomel đều bị quân Ukraina tái chiếm.
Vào ngày 26/2/2022 quân Nga bao vây Kiev nhưng không tiến vào được thành phố v́ pḥng thủ rất chặt. Gián điệp Nga dột nhập Kiev không thành công ám sát tổng thống Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga bị bắt cho thấy độ tuổi c̣n rất trẻ 18-20. Các thành phố khác cũng bị pháo kích. Một toà nhà chung cư tại trung tâm Kiev bị trúng tên lửa. Nga đă bị loại khỏi SWIFT thanh toán quốc tế. Roman Abramovics đă trao Chelsea cho quỹ từ thiện.
Vào ngày 27/2/2022 Quân Nga dường như không thành công tiến thêm bước nào. Ngoại ô Kharkov quân Nga bị phục kích tổn thất rất lớn, một vài nhóm quân lọt vào thành phố, giao tranh rất quyết liệt. Nhiều nơi trên thế giới biểu t́nh chống Nga. Putin cũng nói "bóng gió" về việc sử dụng vũ khí nguyên tử và rằng Mỹ đă từng ném 2 quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản để kết thúc chiến tranh th́ Nga cũng có quyền làm như vậy.
Vào ngày 28/2/2022 các bên Nga và Ukraina có cuộc đàm phán tại biên giới Belarus, tuy nhiên chưa có kết quả. Đồng tiền rúp mất giá 40%, 315 tỷ USD của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng.
Vào ngày 1/3/2022 phát hiện thực phẩm của quân Nga hết hạn tới cả 7 năm. Quảng trường tự do Kharkov và tháp truyền h́nh ở Kiev bị tấn công tên lửa. Thị trường cổ phiếu Nga giảm 80-90% so với lúc trước chiến tranh.
Vào ngày 2/3/2022 Kiev và Kharkov tiếp tục bị bao vây. Putin mệt mỏi, tức giận và tâm lư có vấn đề theo t́nh báo. Phương Tây tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ Ukraina.
Vào ngày 3/3/2022 thiếu tướng Nga tư lệnh Sư đoàn Dù số 7 Andrei Sukhovetsky tử trận. Quân Nga chiếm được Kherson. Các hăng làm ăn lớn Phương Tây đều đồng loạt rút khỏi Nga.
Vào ngày 4/3/2022 có 163 nhà đoạt giải Nobel lên án Nga, các hăng lớn tiếp tục rút khỏi Nga như Microsoft, Ikea... Nga tiiếp tục vây hăm nhiều thành phố Ukraina.
IBM rời Nga, bắt đầu sa thải nhân viên trên quy mô lớn
B́nh Minh •Thứ Năm, 09/06/2022’
Thứ Ba (7/6), IBM, một trong những ‘gă khổng lồ’ công nghệ của Hoa Kỳ, thông báo rằng họ đă bắt đầu sa thải toàn bộ nhân viên người Nga của ḿnh khi công ty kết thúc hoạt động tại nước này. IBM là một trong nhiều công ty rút khỏi các hoạt động tại Nga do hậu quả của cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Nga.
Theo Axios, IBM thông báo trong cuộc họp báo hôm thứ Ba (7/6) rằng tất cả nhân viên IBM vẫn đang hưởng lương tại Nga sẽ bị sa thải khi công ty này bắt đầu “đóng cửa có trật tự” các hoạt động tại Nga.
Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của IBM, ông Arvind Krishna, nói trong một bản ghi nhớ được công bố hôm thứ Ba: “Các đồng nghiệp của chúng tôi ở Nga đă phải chịu đựng nhiều tháng căng thẳng và không chắc chắn mà không phải do lỗi của họ…. Chúng tôi biết điều này thật khó khăn và tôi muốn đảm bảo với họ rằng IBM sẽ tiếp tục hỗ trợ họ và thực hiện tất cả các bước cung cấp hỗ trợ hợp lư, khiến quá tŕnh chuyển đổi của họ có trật tự nhất có thể.”
Trang web tiếng Nga của IBM sẽ không c̣n nữa.
“Tất cả chúng ta đang học trong khi đi bộ,” ông Krishna nói trong một cuộc phỏng vấn vào thứ Hai (6/6).
IBM nói với các nhà đầu tư rằng việc chấm dứt hoạt động ở Nga sẽ không có tác động đáng kể đến lợi nhuận của công ty. Theo IBM, khoảng 300 triệu USD trong tổng doanh thu 57,4 tỷ USD của IBM năm ngoái đến từ Nga.
IBM có một số khách hàng lớn ở Nga, gồm Ngân hàng Liên bang Nga, các công ty năng lượng và công ty đường sắt, cũng như “Yahoo!Finance”.
Các lệnh trừng phạt gần đây của Mỹ đối với các ngân hàng Nga đă khiến IBM khó trả lương cho nhân viên Nga hơn, theo Reuters. IBM cũng ngừng cung cấp “hàng hóa, linh kiện, phần mềm, dịch vụ, tư vấn và công nghệ” cho các công ty ở Nga.
IBM là một trong nhiều công ty phải tạm ngừng hoạt động tại Nga do cuộc chiến tranh xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine vào ngày 24/2.
Ngày 30/5, Chủ tịch IBM, ông Krishna đă quyết định đóng cửa tại Nga. Ông viết: “Chúng tôi đă chọn tạm dừng hoạt động, để có thể đánh giá các lựa chọn dài hạn, trong khi vẫn tiếp tục thanh toán và cung cấp dịch vụ cho nhân viên của chúng tôi tại Nga.”
“Khi hậu quả của cuộc chiến tiếp tục gia tăng, sự không chắc chắn về hậu quả lâu dài của nó cũng ngày càng lớn, chúng tôi hiện đă quyết định đóng cửa các hoạt động của IBM tại Nga một cách có trật tự. Chúng tôi tin rằng động thái này là đúng đắn và cần thiết, và là bước tiếp theo trong tiến tŕnh tự nhiên sau khi tạm ngừng hoạt động.”
Trước đó, theo Reuters, công ty thực phẩm đóng gói lớn nhất thế giới Nestle và công ty thực phẩm Mondeleze International, đă ngừng hoạt động tại Nga, động thái tiếp nối theo sau các đối thủ Procter & Gamble và Unilever.
Ngày 16/5, hăng đồ ăn nhanh McDonald’s của Mỹ cũng thông báo sẽ rút khỏi Nga và bán lại toàn bộ hoạt động kinh doanh tại quốc gia này. Theo lư giải của McDonald’s, cuộc xung đột tại Ukraine cùng với môi trường kinh doanh khó đoán trước cho thấy việc tiếp tục hoạt động tại Nga “không c̣n ổn định và phù hợp.”
Mỹ và châu Âu áp đặt các biện pháp trừng phạt sâu rộng như đóng cửa không phận với các máy bay Nga, chặn các ngân hàng Nga tiếp cận mạng lưới tài chính SWIFT toàn cầu và hạn chế quyền sử dụng 639 tỷ USD vốn dữ trữ nước ngoài của nước này.
Điều này đă ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực từ hệ thống thanh toán toàn cầu đến một loạt sản phẩm công nghệ cao, khiến hoạt động kinh doanh ở Nga ngày càng phức tạp và bấp bênh.
Hiện cuộc chiến Nga-Ukraine đă kéo dài hơn 100 ngày, quân đội Ukraine đang giao tranh ác liệt với quân đội Nga tại khu vực miền Đông Ukraine.
Sau nỗ lực thất bại của Nga trong việc chiếm thủ đô Kyiv của Ukraine vào đầu cuộc chiến, trọng tâm của nước này đă chuyển sang các mỏ than và các khu vực nhà máy ở miền đông Ukraine.
Nhiều năm qua, khu vực này được lực lượng ly khai do Nga hậu thuẫn kiểm soát một phần. Điều này cho phép Nga sử dụng lực lượng ly khai, hỗ trợ cuộc tấn công chống lại Ukraine, đồng thời nơi này cũng gần với biên giới Nga hơn, cho phép Nga có đường tiếp tế ngắn hơn.
Nhưng mặt khác, Nga cũng phải đối mặt với đội quân thiện chiến nhất của Ukraine. Họ đă ở đó và chiến đấu với phe ly khai suốt 8 năm.
Nga có hỏa lực vượt trội, trong khi các hậu vệ Ukraine vô cùng ngoan cường và có khả năng phản công. Kết quả là cả Nga và Ukraine đều bị tổn thất nặng nề, nhưng cả hai đều không chiếm ưu thế chiến thắng rơ rệt, cuộc chiến rơi vào cục diện bế tắc.
Trước cuộc xâm lược Ukraine ngày 24/2, các quan chức Ukraine cho biết, Nga kiểm soát khoảng 7% lănh thổ đất nước, gồm bán đảo Crimea mà Nga sáp nhập năm 2014, lực lượng ly khai ở thành phố Donetsk, miền Đông Ukraine và các khu vực do Luhansk kiểm soát. Tuần trước, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết quân đội Nga đă kiểm soát 20% lănh thổ đất nước.
Hôm thứ Năm 9/6, Nga nói họ không dự kiến là Gazprom sẽ cắt nguồn cung cấp khí đốt đối với thêm bất kỳ khách hàng châu Âu nào nữa và cho rằng kế hoạch của họ buộc các bên mua phải thanh toán cho khí đốt bằng đồng rúp đang diễn ra đúng ư đồ.
Gazprom đă cắt nguồn cung cấp cho Orsted của Đan Mạch và Shell Energy về hợp đồng cung cấp khí đốt cho Đức, cũng như cắt cung cấp đối với hăng kinh doanh khí đốt Hà Lan GasTerra, tương tự với Bulgaria, Ba Lan và Phần Lan, v́ các bên mua này từ chối thanh toán cho khí đốt của Nga bằng đồng rúp theo chương tŕnh mới của Nga.
Các khoản thanh toán cho khí đốt theo chương tŕnh mới, được lập ra để đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây, đă đến hạn vào tháng 4 và tháng 5.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết tất cả những bên thuộc diện bị cắt nguồn cung nay không nhận được khí đốt của Nga.
"Hệ thống này đang hoạt động ... và những bên nhận được khí đốt là những bên đang làm việc theo hệ thống mới", Peskov nói với các phóng viên.
Khi được hỏi liệu có nên dự tính là sẽ có các vụ cắt nguồn cung khí đốt mới hay không, ông nói: "Không".
Các công ty của Đức, Ư và Pháp cho biết họ sẽ tham gia với chương tŕnh thanh toán của Moscow để đảm bảo họ có thể duy tŕ nguồn cung, trong khi châu Âu có kế hoạch cắt giảm dần sự phụ thuộc vào Nga trong vài năm tới.
(Reuters)
Doanh thu bán dầu của Nga giúp ông Putin tiếp tục cuộc chiến tại Ukraine
Minh Ngọc •Thứ Năm, 09/06/2022
Bất chấp nền kinh tế Nga đang bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt áp đặt lên nước này v́ cuộc xâm lược Ukraine, các chuyên gia tin rằng doanh thu bán dầu sẽ cho phép Tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp tục duy tŕ cuộc chiến của ḿnh trong tương lai gần.
Tiến sĩ Maria Snegovaya, một chuyên gia về chính sách đối nội và đối ngoại của Nga, đồng thời là nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Virginia Tech nói với Newsweek, “giá dầu tại thời điểm này chắc chắn có thể giúp bù đắp [phần thiệt hại do] các lệnh trừng phạt”.
Bà Snegovaya nhận xét thêm: “Hơn nữa, doanh thu từ xuất khẩu năng lượng của Nga lúc này nhiều hơn so với cùng thời điểm năm ngoái. Và chiến tranh lại có lợi Nga theo phương diện này, v́ nó tiếp tục làm tăng giá dầu.”
Nga đă bị ảnh hưởng nặng nề bởi các lệnh trừng phạt chưa từng có mà Mỹ và các quốc gia khác áp đặt lên họ v́ cuộc xâm lược Ukraine. Quốc gia này đă chứng kiến mức tăng trưởng kinh tế chậm hơn dự kiến trong quư đầu tiên của năm 2022. Chính phủ Vương quốc Anh hồi tháng 4 dự đoán Nga sẽ sớm rơi vào cuộc suy thoái sâu sắc nhất kể từ khi Liên Xô sụp đổ.
Các lệnh trừng phạt đă được áp dụng đối với truyền thông Nga, các nhà tài phiệt và các quan chức Điện Kremlin, cũng như chính Tổng thống Putin. Nhiều tổ chức và doanh nghiệp của Nga cũng đă bị trừng phạt, và Mỹ c̣n cấm nhập khẩu dầu của Nga vào tháng 3. Tuần trước, các nhà lănh đạo Liên minh châu Âu (EU) đă đồng ư thông qua một gói trừng phạt mới, bao gồm lệnh cấm 90% nhập khẩu dầu thô của Nga vào cuối năm nay.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, Nga vẫn là nhà sản xuất dầu lớn thứ ba thế giới sau Mỹ và Saudi Arabia. Các nhà phân tích cho rằng, Nga có thể cố gắng bù đắp các lệnh trừng phạt mới của châu Âu về việc cấm nhập khẩu dầu Nga, bằng cách t́m những khách hàng khác mua dầu thô của ḿnh, hoặc bằng cách cắt giảm sản lượng dầu để duy tŕ giá cao.
Ngoài việc là đồng minh quan trọng của Moscow, Trung Quốc c̣n là khách hàng mua dầu lớn nhất của Nga trước chiến tranh. Sau cuộc xâm lược vào cuối tháng 2, hoạt động mua dầu của Bắc Kinh từ Moscow liên tục tăng lên: Trung Quốc đă mua 14,5 triệu thùng dầu từ Nga từ tháng 3 đến tháng 5, “mức tăng gấp ba lần so với cùng kỳ năm ngoái”, theo một phân tích tuần trước của CNBC từ công ty dữ liệu hàng hóa Kpler.
CNBC cũng lưu ư, Ấn Độ gần đây đă tăng cường mua dầu từ Nga. Tờ báo trích dẫn dữ liệu của Kpler cho thấy, Ấn Độ đă mua 11 triệu thùng từ Nga trong tháng 3, sau đó tăng lên 27 triệu thùng vào tháng 4 và 21 triệu thùng vào tháng 5.
Tiến sĩ Snegovaya nh́n nhận, mặc dù các lệnh trừng phạt đă ảnh hưởng đến nền kinh tế Nga, nhưng chúng không hề giáng một đ̣n thực sự mạnh nào bởi họ vẫn có thể xuất khẩu dầu mỏ.
Bà nhấn mạnh: “Ngay cả khi giá dầu thấp hơn, quan trọng là chi phí cho chiến tranh tính đến nay vẫn khá thấp đối với ngân sách Nga, và Điện Kremlin có thể tiếp tục cung cấp tài chính [cho cuộc chiến] ở mức như hiện tại trong một thời gian rất dài.”
Trong khi đó, ông Jeffrey Schott, một chuyên gia về thương mại và trừng phạt, đồng thời là thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, phát biểu với Newsweek rằng, dù thế nào đi nữa các biện pháp trừng phạt cuối cùng vẫn sẽ gây tổn hại đến khả năng gây chiến của Putin.
Ông Schott chỉ ra: “Thu nhập từ xuất khẩu dầu bị đánh thuế nặng ở Nga và tạo ra một lượng lớn doanh thu cho chính phủ. Nhưng các biện pháp trừng phạt gây ra nhiều tác động hơn là doanh thu. Các biện pháp kiểm soát tài chính và xuất khẩu đă ngăn chặn một cách hiệu quả các yếu tố đầu vào cần thiết cho các ngành công nghiệp và quân đội của Nga, điều này theo thời gian sẽ làm giảm khả năng quân sự của nước này.”
Ông nói thêm: “Nhưng điều đó vẫn không đủ sớm để ngăn chặn cuộc tàn sát hiện tại ở Ukraine.”
Minh Ngọc (Theo Newsweek)
Khi cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine bước sang tháng thứ tư, các quan chức ở Kyiv bày tỏ lo ngại rằng trạng thái "mệt mỏi v́ chiến tranh" có thể làm xói ṃn quyết tâm của phương Tây trong việc giúp Ukraine đẩy lùi cuộc xâm lược của Nga.
Mỹ và các đồng minh đă viện trợ vũ khí cho Ukraine trị giá hàng tỷ đô la. Châu Âu đă nhận hàng triệu người phải di tản v́ chiến tranh. Và đă có sự đoàn kết chưa từng có ở châu Âu thời hậu Thế chiến II trong việc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Tổng thống Vladimir Putin và nước Nga của ông ta.
Nhưng khi cú sốc về cuộc xâm lược ngày 24/2 lắng xuống, các nhà phân tích cho rằng Điện Kremlin có thể khai thác t́nh trạng xung đột kéo dài bất phân thắng bại, cũng như khai thác khả năng các cường quốc phương Tây giảm dần mối quan tâm, là điều có thể dẫn đến việc gây sức ép buộc Ukraine phải chấp nhận một giải pháp.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đă phản đối những đề xuất của phương Tây rằng ông nên chấp nhận một số thỏa hiệp. Ông nói rằng Ukraine sẽ tự quyết định các điều khoản để có ḥa b́nh.
“Sự mệt mỏi ngày càng gia tăng, người ta muốn một kết quả nào đó (có lợi) cho họ, c̣n chúng tôi muốn một kết quả (khác) cho chúng tôi”, ông Zelenskyy nói.
Một đề xuất ḥa b́nh của Ư đă bị bác bỏ và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đă phải đối mặt với phản ứng dữ dội sau khi ông được trích lời nói rằng mặc dù cuộc xâm lược của ông Putin là một "sai lầm lịch sử", song các cường quốc thế giới không nên "làm bẽ mặt Nga, v́ vậy khi giao tranh dừng lại, chúng ta có thể cùng nhau mở ra một lối thoát thông qua con đường ngoại giao”. Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba cho rằng lời phát biểu như vậy “có thể làm bẽ mặt chính nước Pháp và mọi quốc gia nào khác muốn điều đó”.
Thậm chí, một ư kiến của cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger cho rằng Ukraine nên tính chuyện nhượng bộ lănh thổ đă khiến ông Zelenskyy phản pháo rằng điều đó chẳng khác ǵ việc các cường quốc châu Âu vào năm 1938 đă để cho Đức Quốc xă tuyên bố chủ quyền về một phần lănh thổ của Tiệp Khắc v́ họ tưởng rằng có thể kiềm chế động thái xâm lược của Adolf Hitler.
Kyiv muốn đẩy bật Nga ra khỏi các khu vực Nga mới chiếm được ở miền đông và miền nam Ukraine, cũng như muốn chiếm lại Crimea mà Moscow sáp nhập vào năm 2014, và các vùng của Donbas nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng ly khai do Điện Kremlin hậu thuẫn trong 8 năm qua.
Volodymyr Fesenko, nhà phân tích chính trị của Trung tâm Penta, cho biết mỗi tháng cuộc chiến gây thiệt hại cho Ukraine 5 tỷ đô la và điều đó “khiến Kyiv phụ thuộc vào việc các nước phương Tây cùng có quan điểm thống nhất”.
Ukraine sẽ cần thêm những loại vũ khí tối tân để đảm bảo chiến thắng, cùng với đó là phương Tây vẫn phải quyết tâm làm cho Nga tiếp tục đau đớn về kinh tế, nhằm làm suy yếu Moscow.
“Rơ ràng là Nga quyết tâm làm cho phương Tây nản chí và hiện Nga đang xây dựng chiến lược của họ với suy nghĩ rằng các nước phương Tây sẽ cảm thấy mệt mỏi và dần dần bắt đầu thay đổi giọng điệu cứng rắn sang một lối nói dễ nghe hơn”, Fesenko nói trong một cuộc phỏng vấn với hăng tin AP của Mỹ.
Cuộc chiến vẫn được đưa tin rầm rộ ở cả Hoa Kỳ và châu Âu, là các nước đă và đang thấy kinh hoàng trước những h́nh ảnh về thường dân Ukraine bị chết trong cuộc giao tranh lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II.
Mỹ tiếp tục giúp Ukraine, với việc Tổng thống Joe Biden tuần trước nói rằng Washington sẽ cung cấp cho Ukraine các hệ thống tên lửa và vũ khí tiên tiến giúp Ukraine tấn công chính xác hơn vào các mục tiêu quan trọng trên chiến trường.
Trong một bài xă luận trên New York Times vào ngày 31/5, ông Biden cho hay "Tôi sẽ không gây áp lực, dù là kín đáo hay công khai, buộc chính phủ Ukraine phải có bất kỳ sự nhượng bộ lănh thổ nào".
Đức, nước từng vấp phải sự chỉ trích từ Kyiv và một số nước khác v́ bị cho là có sự chần chừ, đă cam kết viện trợ cho Ukraine các hệ thống pḥng không hiện đại nhất của Đức.
Nigel Gould-Davies, chuyên gia cấp cao về Nga và Á-Âu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), nhận xét: “Chưa từng có chuyện nào như thế này, kể cả thời Chiến tranh Lạnh khi mà Liên Xô tỏ ra đe dọa nhất”.
Mặc dù ông không thấy có sự suy yếu đáng kể nào trong “sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho Ukraine”, song Gould-Davies cho rằng “có những dấu hiệu về những căng thẳng khác nhau về mục tiêu của phương Tây. Những mục tiêu đó vẫn chưa được xác định rơ ràng”.
Các mối quan tâm trong nước của châu Âu đang lấn át các vấn đề khác, đặc biệt là khi giá năng lượng và t́nh trạng thiếu nguyên liệu thô bắt đầu gây thiệt hại kinh tế cho những người b́nh thường đang phải đối mặt với hóa đơn tiền điện, chi phí nhiên liệu và giá hàng hóa cao hơn.
Trong khi các nhà lănh đạo châu Âu ca ngợi quyết định chặn 90% lượng dầu xuất khẩu của Nga vào cuối năm nay là "một thành công toàn diện", họ cũng phải mất 4 tuần đàm phán và chấp nhận một nhượng bộ cho phép Hungary, một nước Eu song lại là đồng minh thân cận nhất của Điện Kremlin, tiếp tục nhập khẩu. Vẫn c̣n cần thêm nhiều tuần lễ nữa để điều chỉnh các khía cạnh chính trị.
Matteo Villa, một nhà phân tích của tổ chức tư vấn chính sách ISPI ở Milan, nhận định: “Nó cho thấy sự thống nhất ở châu Âu về cuộc xâm lược của Nga đang suy giảm một chút". Nhà phân tích này nói thêm: “T́nh trạng mệt mỏi đang ngấm vào các quốc gia thành viên EU, tác động vào việc họ t́m các cách mới để trừng phạt Nga, và rơ ràng là trong Liên hiệp châu Âu, có một số quốc gia ngày càng giảm mức độ sẵn sàng tiếp tục các biện pháp trừng phạt".
Lo lắng về tác động kinh tế của các lệnh trừng phạt năng lượng thêm nữa, Ủy ban châu Âu đă phát tín hiệu rằng họ sẽ không vội vàng đề xuất các biện pháp hạn chế mới nhằm vào khí đốt của Nga. Các nhà lập pháp EU cũng đang kêu gọi phải có trợ giúp tài chính dành cho các công dân bị ảnh hưởng bởi chi phí sưởi ấm và giá nhiên liệu gia tăng, để đảm bảo rằng sự ủng hộ của công chúng đối với Ukraine không suy giảm.
Lănh đạo cánh hữu Matteo Salvini của Ư, người được coi là thân thiết với Moscow, đă nói với các nhà báo nước ngoài trong tuần này rằng người Ư sẵn sàng hy sinh và tổ chức của ông ủng hộ các lệnh trừng phạt chống lại Nga.
Tuy nhiên, ông ấy chỉ ra rằng sự ủng hộ không phải là vô giới hạn, trong bối cảnh là tuy có các lệnh trừng phạt song cán cân thương mại có dấu hiệu nghiêng theo hướng có lợi cho Matxcơva, gây tổn hại cho các chủ doanh nghiệp nhỏ ở miền bắc nước Ư, mà đó là những người ủng hộ chính của ông.
“Người Ư rất sẵn sàng hy sinh kinh tế cá nhân để trợ giúp quốc pḥng cho Ukraine và đi đến một lệnh ngừng bắn”, Salvini nói.
“Điều tôi không muốn thấy là đến tháng 9, sau ba tháng nữa, chúng ta tiếp tục chứng kiến xung đột vẫn đang diễn ra. Nếu đúng như vậy, đó sẽ là một thảm họa cho nước Ư. Cần phải cứu các mạng sống, đó là ưu tiên hàng đầu, song về mặt kinh tế, đối với nước Ư, nếu chiến tranh tiếp diễn, đó sẽ là một thảm họa”, ông nói.
(AP)
Vào thứ Tư (8/6), mặc dù cuộc đàm phán giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ về xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine không đạt được bất kỳ kế hoạch khả thi nào, nhưng phóng viên Ukraine đă không bỏ lỡ mục tiêu của họ. Nhân cơ hội Ngoại trưởng Nga và Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức họp báo, một phóng viên Ukraine đă bất ngờ đứng dậy và chất vấn Ngoại trưởng Lavrov: Ngoài ngũ cốc, Nga c̣n đánh cắp những ǵ từ Ukraine?
Từ khi chiến tranh xâm lược xảy ra, Nga đă chặn đường biển của Ukraine. Theo đó, Ngũ cốc của Ukraine, nước xuất khẩu ngũ cốc lớn thứ 3 thế giới, không thể vận chuyển ra ngoài. Liên Hợp Quốc lo ngại điều này có thể gây ra một cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đă thảo luận với người đồng cấp của Thổ Nhĩ Kỳ, ông Mevlut Cavusoglu, tại thủ đô Ankara hôm thứ Tư, về việc thiết lập một hành lang an toàn cho việc xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine.
Khi cuộc họp báo do 2 vị ngoại trưởng tổ chức sắp kết thúc, dù đă giơ tay nhiều lần nhưng phóng viên Muslim Umerov của đài truyền h́nh nhà nước Ukraine vẫn chưa có cơ hội được đặt câu hỏi. Tuy nhiên, ông Muslim Umerov đă bất ngờ đứng dậy, lớn tiếng chất vấn Ngoại trưởng Lavrov:
“Tôi là phóng viên Đài Truyền h́nh Nhà nước Ukraine, tôi nhất định phải hỏi ông một câu.”
Cả hội trường bỗng im bặt, có thể thấy ông Lavrov rất lúng túng. Các phóng viên dù đă được sắp xếp cẩn thận, nhưng vẫn sẽ xảy ra những t́nh huống bất ngờ tương tự, nên ông Lavrov đành phải chấp nhận câu hỏi của phóng viên Ukraine.
Ông Umerov hỏi: “Ngoài ngũ cốc, các ông c̣n đánh cắp những ǵ từ Ukraine? Và định bán cho ai?”
Ngoại trưởng Lavrov không kịp đề pḥng và yêu cầu Umerov lặp lại câu hỏi, sau đó ông lật ngược t́nh thế: “Ukraine các ông luôn lo lắng về những ǵ các ông có thể ăn cắp. Hơn nữa các ông c̣n cho rằng người khác cũng sẽ nghĩ như vậy!”
“Mục tiêu của chúng tôi ở Ukraine rất rơ ràng, giải cứu người dân bị chế độ quốc xă áp bức. Chúng tôi không cản trở việc xuất khẩu ngũ cốc, nhưng để đưa chúng ra khỏi cảng, cần Zelensky phải hạ lệnh, đơn giản là như vậy.”
Trái với những tuyên bố của chính quyền Putin, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đă đồng t́nh với Tổng thống đương nhiệm Biden khi cho rằng cuộc chiến của Nga ở Ukraine là “tội ác diệt chủng”.
Không dừng lại ở đó, để đối phó với cuộc tấn công chết người của Nga, các quốc gia Mỹ, Canada, Nhật Bản, Úc, New Zealand và hàng chục quốc gia châu u khác đă áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với các ngân hàng, tập đoàn của Nga, với ông Putin, Chính phủ Nga và giới tinh hoa của Nga.
Phóng viên Umerov thường trú tại thủ đô Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ, nói với AFP rằng ông liên tục giơ tay trong phiên hỏi đáp nhưng bị phớt lờ. “Cuối cùng, tôi nhận ra rằng họ sẽ không để tôi phát biểu. Tôi quyết định mạo hiểm làm gián đoạn hội trường bằng cách đứng dậy và hét lên, v́ tất cả người dân Ukraine đang chờ câu trả lời.”
The Saigon Post
Trong một thông báo đăng trên mạng Twitter ngày 09/06/2022, tức là ngày thứ 106 của cuộc chiến tranh Ukraina do Nga phát động, bộ Quốc Pḥng Ukraina khẳng định đă có đến 31.700 binh sĩ Nga thiệt mạng. Đây là một con số không thể được kiểm chứng một cách độc lập. Tuy nhiên, theo các quan sát viên phương Tây, sau hơn một trăm ngày xâm lược Ukraina, một trong những vấn đề chính mà Quân Đội Nga bắt đầu gặp phải là t́nh trạng ngày càng thiếu binh sĩ.
— David Jackson ●(rejoin EU ) (@grumpyoldmale1) June 3, 2022
Theo ghi nhận của đài truyền h́nh Pháp France24, trong bài phân tích ngày 08/06/2022 mang tựa đề “Chiến tranh Ukraina: Nga tuyệt vọng t́m thêm binh lính”, t́nh trạng thiếu quân mà Matxcơva đang gặp phải quả là một điều khá lạ lùng đối với một nước mà trong lịch sử thường được coi là “một cỗ máy có thể cử hết làn sóng chiến binh này đến làn sóng chiến binh khác xông lên, làm kiệt quệ những kẻ thù vượt trội về công nghệ, chẳng hạn như Đức Quốc Xă vào thời Thế Chiến Thứ II”.
Ra sức tuyển mộ, kể cả dùng tiền để dụ dỗ
Dấu hiệu rơ rệt nhất phản ánh t́nh trạng quân số thiếu hụt là những nỗ lực của Quân Đội Nga từ hơn ba tháng nay nhằm tuyển thêm binh lính, từ việc hứa hẹn lương cao cho đến mở rộng hạn tuổi nhập ngũ.
Nhật báo Nga Moscow Times ngày 23/05 vừa qua cho biết là nhiều đoàn xe tuyển quân đă ngang dọc đất nước, đến tận vùng Siberia xa xôi chiêu mộ tân binh cho mặt trận Ukraina. Tờ báo Đức Süddeutsche Zeitung cũng ghi nhận là Quân Đội Nga đă cho thiết lập nhiều văn pḥng tuyển dụng lưu động gần nơi tŕnh diễn của các nhóm nhạc rock nổi tiếng để thu hút thanh niên.
Ở cấp thượng tầng Nhà Nước, tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 25/05 cũng đă ban hành một đạo luật cho phép tất cả người Nga trong độ tuổi từ 18 đến 65 được phép nhập ngũ, trong khi trước đó chỉ có những người Nga dưới 40 tuổi mới được phép gia nhập quân đội.
Để thu hút lính mới, chính quyền sẵn sàng dùng đến biện pháp kích thích tài chánh. Jeff Hawn, chuyên gia về các vấn đề quân sự của Nga tại trung tâm nghiên cứu địa chính trị New Lines Institute của Mỹ, nêu bật: “Quân Đội Nga đang đề nghị trả cho những tân binh kư hợp đồng ba tháng một mức lương gần tương đương với một năm thu nhập của cư dân tại một số vùng nghèo”.
Theo ông Rod Thornton, chuyên gia về các lực lượng vũ trang Nga tại King's College ở Luân Đôn, giới hạn duy nhất mà chính quyền Nga dường như tự đặt ra là “không được gửi lính nghĩa vụ ra trận, v́ ở Nga, đó là một hành vi bất hợp pháp”. Tuy nhiên, không thiếu bằng chứng về việc lính nghĩa vụ trẻ tuổi bị đưa sang chiến đấu ở Ukraina.
Pháo binh và xe tăng thay v́ quân lính
Đối với giới phân tích, thiệt hại nhân mạng nặng nề của Quân Đội Nga tại Ukraina chỉ là bề nổi của vấn đề thiếu hụt quân số đă có từ rất lâu trong một lực lượng được mô tả là lớn thứ hai trên thế giới sau Hoa Kỳ.
Theo chuyên gia Rod Thornton: “Trên giấy tờ, Nga có một số lượng lớn các sư đoàn bộ binh, nhưng phải biết là hầu hết các lữ đoàn tạo thành các lực lượng đó đều thiếu quân số kể từ khi chiến tranh lạnh kết thúc”.
C̣n theo ông Jeff Hawn, t́nh trạng thiếu binh sĩ kinh niên này là “kết quả của một sự tiến hóa qua nhiều thế hệ đối với một dân số đă phải chịu tổn thất to lớn trong hai cuộc chiến tranh thế giới, gánh chịu hậu quả của cuộc thanh trừng thời Stalin và công cuộc công nghiệp hóa bắt buộc trong thời kỳ Xô Viết”. Nói cách khác, số dân có thể nhập ngũ đă giảm đi đáng kể vào thời kỳ Liên Xô sụp đổ.
Nicolo Fasola, chuyên gia về các vấn đề an ninh tại các nước Liên Xô cũ tại Đại Học Anh Quốc Birmingham, giải thích: "Chính v́ thiếu người mà Nga đă điều chỉnh học thuyết chiến tranh, “nhấn mạnh nhiều hơn trên việc sử dụng pháo binh và xe thiết giáp, thay v́ bộ binh”. Cuộc khủng hoảng nhân khẩu đang diễn ra khiến cho Matxcơva không muốn hy sinh thêm người, trong khi chính quyền đang làm mọi cách để ngăn chặn sự sụt giảm dân số nghiêm trọng.
Tuy nhiên, theo ông Fasola, nếu chiến thuật nói trên hoàn toàn phù hợp với kiểu chiến tranh chớp nhoáng, như tại Crimée năm 2014, và các trận đánh dùng hỏa lực hùng hậu nghiền nát kẻ thù như ở Syria, th́ tại Ukraina, “nơi lực lượng xâm lược t́m cách chiếm cứ các vùng lănh thổ, điều cần phải có là những người lính cụ thể có khả năng chiếm đóng các vùng đất đó, và đây chính là yếu huyệt của quân đội Nga”.
Theo nhà nghiên cứu từ trường đại học Anh, những thành công của Quân Đội Ukraina ở Kiev và Kherson, nơi các lực lượng chiếm đóng đă bị đẩy lùi, minh họa cho điểm yếu này của Nga, và Matxcơva đă thất bại “v́ vấn đề nhân lực và học thuyết không phù hợp với mục tiêu của cuộc chiến”.
Chuyên gia Rod Thornton tóm lược t́nh h́nh như sau: “Lực lượng Nga hiện có rất nhiều đại pháo và xe bọc thép ở mặt trận, nhưng lại có ít người để sử dụng các phương tiện này”.
Theo ông Jeff Hawn, nguyên tắc vàng nổi tiếng của bất kỳ cuộc xung đột vũ trang nào là tương quan lực lượng phải là ba chọi một nghiêng về bên tấn công nếu muốn giành chiến thắng. Tại Ukraina, tỷ lệ này chỉ là hai đấu một và thậm chí một chọi một ở một số nơi.
Chuyên gia này kết luận: “T́nh trạng thiếu quân đă thực sự trở thành một trong những lư do chính khiến đà tiến lực lượng Nga ở Donbass bị chậm lại”, trong lúc phía Ukraina “ít khó khăn hơn nhiều trong việc động viên người dân gia nhập quân đội để bảo vệ đất nước”.
Tuyển quân không kịp, cần phải tổng động viên?
Matxcơva không phải là không thấy rơ khuyết điểm của ḿnh, bằng chứng là những nỗ lực tuyển thêm quân trong thời gian gần đây. Vấn đề là các biện pháp đưa ra đều không đạt kết quả, buộc chính quyền phải nghĩ đến khả năng tối hậu là tổng động viên.
Theo tờ Moscow Times, tất cả các sáng kiến được đưa ra - những chiến dịch tuyển dụng và lời hứa về mức lương cao ngất ngưởng cho những người Nga b́nh thường - dường như không thành công lắm. Đối với chuyên gia Nicolo Fasola, tiếng xấu vốn có của Quân Đội Nga đă góp phần vào thất bại đó: “Quân Đội Nga nổi tiếng là khắc nghiệt và cung cấp rất ít phúc lợi xă hội”.
Côn ông Jeff Hawn th́ cho rằng: “Lời hứa về mức lương cao sẽ thu hút những người hám lợi, nhưng điều đó không nhất thiết khiến họ trở thành những tân binh có động cơ tốt nhất chống lại những người lính Ukraina đang chiến đấu bảo vệ đất nước của họ”.
Đó là lư do tại sao Nga đă điều động binh sĩ từ các nước khác, như từ Nam Ossetia và Abkhazia, hai vùng thân Nga tại Gruzia, hay từ Tchetchenya, thậm chí từ Syria. Có điều, theo ông Nicolo Fasola, “đó chỉ là những đơn vị tiếp ứng tạm thời, không đủ để giải quyết các vấn đề về quân số trong dài hạn”. Ông Rod Thornton cho biết thêm là quân tăng viện “c̣n lâu mới đủ để đáp ứng nhu cầu, và đó là những đội quân cần phải học cách ḥa nhập vào chuỗi chỉ huy được thiết lập ở Ukraina”.
Vladimir Putin có một giải pháp cuối cùng: Tổng động viên. Tất cả các chuyên gia được phỏng vấn đều tin rằng đối với tổng thống Nga, đây là biện pháp tối hậu, bởi v́ nếu làm như vậy, ông sẽ phải công nhận rằng “chiến dịch đặc biệt” ở Ukraina là một cuộc chiến tranh. Theo chuyên gia Fasola, đây là một bước đi mà Vladimir Putin không muốn thực hiện, v́ “sẽ rất tốn kém về mặt chính trị”.
Bộ trưởng Quốc pḥng Anh Ben Wallace gặp Tổng thống Zelensky, Bộ trưởng Quốc pḥng Reznikov tại Kyiv.
Tổng thống Volodymyr Zelensky cảm ơn Vương quốc Anh tiếp tục ủng hộ và nói rằng nước này đang "thể hiện vai tṛ lănh đạo của ḿnh trong việc hỗ trợ Ukraine."
⚡️ UK Defense Secretary Ben Wallace meets President Zelensky, Defense Minister Reznikov in Kyiv.
President Volodymyr Zelensky thanked the U.K. for its continued support and said that the country is "showing its leadership in supporting Ukraine."
Một chiếc T-72B3 hiện đại khác của Nga sản xuất năm 2016, bị bắt trong các trận chiến trước đây, hiện được vận hành bởi quân đội Ukraine.
#Ukraine: Another modern Russian T-72B3 obr. 2016 tank, captured during previous battles, is now operated by Ukrainian army. pic.twitter.com/KxPnXiNOru
— 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) June 10, 2022
Trước t́nh h́nh giá dầu quốc tế tăng cao và bị các đồng minh phàn nàn, Mỹ đă âm thầm nới lỏng các biện pháp trừng phạt đối với một số quốc gia sản xuất dầu mỏ.
Theo hăng tin Tân Hoa xă (Trung Quốc), một lănh đạo cấp cao của Tập đoàn kinh doanh dầu mỏ khổng lồ Vitol Group (Hà Lan) ngày 5/6 tiết lộ, Chính phủ Mỹ có thể âm thầm cho phép Iran xuất khẩu nhiều dầu hơn ra thị trường toàn cầu trong khi vẫn đang chịu các lệnh trừng phạt đơn phương của Mỹ.
Thật trùng hợp, theo nhiều nguồn tin, Bộ Ngoại giao Mỹ vào tháng 5 đă gửi một lá thư tới hai công ty năng lượng châu Âu để cho phép họ nhập khẩu dầu của Venezuela. Đây là lần đầu tiên sau hai năm, Venezuela có thể xuất khẩu dầu sang châu Âu.
Phó giáo sư Hàn Kiến Vĩ của Viện nghiên cứu Trung Đông thuộc Đại học Ngoại ngữ Thượng Hải (Trung Quốc) cho biết, Mỹ hiện tại không có được sự đảm bảo về sản lượng dầu từ các quốc gia như Ả Rập Xê-út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), và buộc phải chấp nhận cho các nước Iran và Venezuela tăng cường xuất khẩu dầu, nhưng điều này không có nghĩa là quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và hai nước này đă được cải thiện đáng kể.
"Nhắm mắt làm ngơ" cho Iran
Mike Miller - người đứng đầu bộ phận châu Á của Vitol Group – ngày 5/6 tiết lộ: "Chú Sam (Mỹ) có thể cho phép một chút dầu đang chịu trừng phạt (của Iran) chảy ra ngoài."
Ông Miller phân tích thêm rằng, nếu việc b́nh ổn giá xăng dầu trở thành vấn đề nổi cộm trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 năm nay tại Mỹ, th́ "mọi người đều có thể đoán trước được rằng, Mỹ sẽ nhắm mắt làm ngơ trước việc xuất khẩu một lượng nhất định dầu thô đang chịu trừng phạt."
Phó giáo sư Hàn Kiến Vĩ cho biết: "Trên thực tế, việc gia tăng xuất khẩu dầu của Iran không có ǵ mới, và xuất khẩu của nước này đă bắt đầu tăng đáng kể từ năm ngoái."
Theo dữ liệu chính thức của tờ Báo Iran, trong vài tháng nay, việc gia tăng doanh số dầu thô và khí ngưng tụ của Iran cũng như giá dầu tăng đă bù đắp một phần thâm hụt ngân sách của nước này. Từ tháng 4 đến tháng 5, doanh số bán dầu của Iran tăng 40%, doanh thu tăng 60% so với cùng kỳ năm ngoái.
Phó giáo sư Hàn cũng chỉ ra rằng, việc Mỹ nới lỏng lệnh cấm vận đối với dầu mỏ Iran là một biểu hiện khác của phong cách làm việc thực dụng của Mỹ.
Kể từ đầu năm nay, do các nhân tố như leo thang xung đột giữa Nga và Ukraine, giá dầu quốc tế đă tăng hơn 50%, đạt mức 120 USD/thùng. Trong nội bộ, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang chịu áp lực từ dư luận trong việc giảm giá xăng dầu.
Thị trường đă đặt nhiều kỳ vọng vào thỏa thuận hạt nhân Iran vào tháng 3. Nếu đạt được thỏa thuận này, Iran có thể tăng nguồn cung dầu thô ra thị trường quốc tế thêm 500.000 đến 1 triệu thùng/ngày. Nhưng tin vui vẫn chưa đến, việc Mỹ có loại bỏ Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran khỏi cái gọi là "Danh sách tổ chức khủng bố" hay không đang là vấn đề gai góc nhất hiện nay, cản trở bước đột phá cuối cùng trong đàm phán.
Trong bối cảnh giá dầu quốc tế tăng vọt, Iran đă có được nhiều quyền chủ động hơn và không vội vàng đạt thỏa thuận với các nước phương Tây.
Jihad Azour - Giám đốc Vụ Trung Đông và Trung Á của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) – cho biết, nền kinh tế Iran trong vài năm qua đă thích nghi được với các lệnh trừng phạt; đồng thời, giá dầu quốc tế tăng cũng như sản lượng dầu của Iran tăng đă tạo thêm thu nhập cho nước này.
"Bật đèn xanh" cho Venezuela
Trang tin tài chính Yicai (Trung Quốc) dẫn lời một số nguồn tin cho biết, hai công ty dầu mỏ ENI của Ư và Repsol của Tây Ban Nha đă nhận được thư từ Bộ Ngoại giao Mỹ vào tháng 5 cho phép họ nhập khẩu dầu từ Venezuela. Ở một mức độ nhất định, động thái này sẽ lấp đầy sự thiếu hụt nguồn cung do lệnh cấm vận đối với dầu của Nga.
Những người trong cuộc cho biết, hai công ty nói trên có liên doanh với Công ty dầu mỏ Venezuela và việc Venezuela xuất khẩu dầu có thể bù đắp các khoản nợ và cổ tức của họ. Mặc dù vậy, Mỹ đă yêu cầu rằng, "dầu phải được vận chuyển đến châu Âu và không được bán lại ở nơi khác".
Phó Tổng thống Venezuela Delcy Rodriguez cũng tiết lộ trên mạng xă hội vào ngày 17/5 rằng, thông tin chính phủ Mỹ cho phép các công ty dầu mỏ của Mỹ và châu Âu khởi động lại hoạt động của họ ở Venezuela là chính xác, hy vọng rằng quyết định này sẽ mở đường cho việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế đơn phương của Mỹ đối với Venezuela.
Venezuela từng là nhà cung cấp dầu quan trọng cho Mỹ. Nhưng chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump bắt đầu gia tăng các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Venezuela từ năm 2017 và áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với ngành dầu mỏ của nước này vào năm 2019.
Tháng 3 năm nay, Mỹ đă cử một phái đoàn chính thức tới Venezuela để gặp Tổng thống Nicolas Maduro. Đây là cuộc gặp cấp cao nhất giữa hai bên kể từ khi Venezuela tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Mỹ vào năm 2019.
Giống như vấn đề hạt nhân Iran, vẫn chưa có sự đồng thuận trong chính phủ Mỹ để cải thiện quan hệ với Venezuela và chưa có đột phá nào trong quan hệ song phương tính đến nay.
Tại Hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ (OAS) lần thứ 9 đang diễn ra tại Los Angeles (Mỹ) từ ngày 7-10/6, Mỹ đă quyết định không mời lănh đạo các nước Venezuela, Cuba và Nicaragua tham dự sự kiện này. Đây là động thái gây nhiều tranh căi, dẫn tới việc lănh đạo nhiều quốc gia Mỹ Latinh tẩy chay hội nghị.
Ukraine ngày 10/6 t́m kiếm thêm viện trợ từ phương Tây, khẩn khoản tăng tốc các chuyến giao vơ khí để chống lại lực lượng Nga vốn trang bị tốt hơn cũng như yêu cầu được viện trợ nhân đạo để đối phó với các dịch bệnh chết người.
Tại Sievierodonetsk, thành phố nhỏ đă trở thành trọng tâm trong cuộc tiến quân của Nga ở miền đông Ukraine và là một trong những điểm nóng đẫm máu nhất trong cuộc chiến tranh đă bước sang tháng thứ tư, có thêm báo cáo về giao tranh dữ dội.
Ở phía nam, thị trưởng Mariupol cho hay các hệ thống vệ sinh bị phá vỡ và xác người thối rữa trên đường phố.
“Bùng phát dịch kiết lỵ và dịch tả ... Cuộc chiến tranh đă lấy mạng của hơn 20 ngàn cư dân…không may, với các đợt truyền nhiễm này sẽ cướp đi thêm nhiều sinh mạng của người dân Mariupol nữa,” ông phát biểu trên truyền h́nh quốc gia.
Ông kêu gọi Liên hiệp quốc và Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế t́m cách mở hành lang nhân đạo cho phép các cư dân c̣n lại rời khỏi thành phố vốn đang nằm dưới sự kiểm soát của Nga.
Về ảnh hưởng sâu rộng của cuộc chiến, cơ quan lương thực Liên hiệp quốc cho hay t́nh trạng sút giảm lúa ḿ và các mặt hàng thực phẩm xuất khẩu từ Ukraine và Nga có thể gây ra nạn đói kinh niên cho thêm 19 triệu người nữa trên toàn cầu trong năm tới.
Tổng thống Volodymyr Zelenskyy trong bài phát biểu trực tuyến trước một hội nghị ở Copenhagen kêu gọi: “Liên hiệp châu Âu có thể tiến một bước lịch sử chứng minh những lời lẽ rằng người dân Ukraine thuộc gia đ́nh châu Âu không chỉ là những lời nói suông.”
Cuộc chiến ở miền đông, nơi Nga đang dồn tâm sức, giờ đây chủ yếu là một trận đấu pháo mà Kyiv đang thua đậm về hoả lực, các giới chức Ukraine cho hay.
Nghĩa là t́nh h́nh chỉ có thể đảo chiều khi mà phương Tây làm tṛn những cam kết gửi thêm vơ khí tiên tiến hơn bao gồm các hệ thống rốc-két mà Washington và các nước khác đă hứa hẹn.
Sau hơn 100 ngày chiến sự ở Ukraina, các sự thật sờ sờ ra đó mà nhiều người vẫn c̣n tin vào tuyên truyền Nga th́ ḿnh ngạc nhiên luôn:
1. Nga đánh Ukraina v́ "lo sợ quốc gia này gia nhập NATO, uy hiếp an ninh Nga": TẦM BẬY. Nga có tên lửa hạt nhân, không một quốc gia nào, kể cả Mỹ, NATO, dám tấn công lăng thổ Nga cả. Bởi chiến tranh hạt nhân sẽ dẫn tới kết thúc của xă hội loài người.
2. Nga đánh Ukraina để "bảo vệ và giải phóng Ukraina ra khỏi chủ nghĩa phát xít mới": TẦM BẬY. Những người theo chủ nghĩa dân tộc ở Ukraina có được sự ủng hộ của không quá 2% dân số Ukraina, tỷ lệ này ở Nga c̣n cao hơn nhiều. Hơn nữa, tổng thống Ukraina là người Do Thái, Israel lại c̣n ủng hộ Ukraina trong cuộc chiến chống xâm lược này, không lẽ dân Do Thái lại đi theo phát xít ?
Vậy Nga xâm lược Ukraina để làm ǵ ?
1. Thứ nhất: CƯỚP ĐẤT ! Sau vụ cướp Crimea năm 2014 quá dễ dàng, Ukraina, phương Tây phản ứng yếu ớt, Putin nghĩ là lần này cũng sẽ ngon ăn, nên định cướp luôn cả Ukraina. Ngay cả hiện tại, dù chưa chiếm được, Nga cũng đă thể hiện điều đó rơ ràng: lập chính quyền thân Nga không qua bầu cử, dùng cờ, hộ chiếu, tiền của Nga, "trưng cầu dân ư để xin được sát nhập vào Liên bang Nga". Đó không phải là cướp đất th́ là ǵ ?
2. Thứ hai: CƯỚP TÀI NGUYÊN ! Nga đang ùn ùn chở lúa mạch hay sắt thép ăn cướp được về Nga, cái đó diễn ra công khai trước mắt toàn thế giới, thậm chí "di tản" hơn 500.000 người Ukraina về Nga. Ngang nhiên dùng sức mạnh lấy tài sản của người khác mang về nhà ḿnh dù không được sự đồng ư của họ, th́ gọi là ǵ ?
3. Thứ ba: ĐE DỌA CÁC NƯỚC LÁNG GIỀNG ! (nhất là các nước thuộc Liên Xô cũ) hăy nh́n xem nước nào thuộc Liên Xô cũ cũng có "vùng ly khai" do Nga hậu thuẫn.
4. Thứ tư: Putin định là TÁI LẬP lại Liên bang, kiểu như Liên bang Xô viết cũ, để ông ta làm chủ, rồi ghi vào lịch sử Nga như một "người chinh phục", nhưng kết quả sẽ là một kẻ tội phạm chiến tranh, bị cả thế giới văn minh khinh bỉ.
Chúng ta phải luôn luôn nhớ rằng, XĂ HỘI CON NGƯỜI LUÔN LUÔN PHÁT TRIỂN, sau 20-30 năm, thế giới đă hoàn toàn khác, đừng nói ǵ tới 50-100 năm trước. Nhận thức con người của thế kỷ 21 đă khác thế kỷ 20, bây giờ là kỷ nguyên của NHẬN THỨC, của NGƯỜI VỚI NGƯỜI, do đó các phong trào về môi trường, b́nh đẳng giới, bảo vệ động vật mới phát triển rầm rộ, thế nên, nếu muốn ḥa ḿnh vào thế giới văn minh th́ phải hiểu và học những giá trị đó.
Không ai bắt chúng ta phải theo trào lưu nhận thức đó cả, nhưng nếu không theo, chúng ta sẽ tự cô lập, và đừng kêu ca tại sao thế giới sẽ nh́n chúng ta như "bọn mọi" hay "tại sao xă hội chúng ta đang sống tồi tệ đến như vậy" rồi lại muốn "cho con sang Anh, sang Mỹ". Ơ ?
Ngưu tầm ngưu, mă tầm mă thôi mà, muốn làm bạn với người văn minh th́ phải suy nghĩ, hành xử, sống như một người văn minh, c̣n nếu vẫn kiểu "ỷ mạnh bắt nạt yếu, côn đồ, khôn vặt..." th́ cũng lại tự t́m tới nhau mà chung sống, chứ sao bây giờ ? Làm bạn với Nga, với Trung Quốc, với Bắc Hàn thôi, chứ với ai ?
Kỷ nguyên của thế kỷ 21 là kỷ nguyên của sự tử tế, không ai bắt chúng ta phải tử tế cả, thế giới cũng chẳng ép buộc, kêu gọi càng không, nhưng chúng ta phải tự nhận thức, tự thuyết phục, để mà hiểu phải sống như thế nào, th́ sẽ nhận được tương lai như thế.
Đơn giản vậy.
Phan Châu Thành
Putin và Peter Đại đế: Nhà lănh đạo Nga ví ḿnh như vị Sa hoàng ở thế kỷ 18
Putin và Peter Đại đế: Nhà lănh đạo Nga ví ḿnh như vị Sa hoàng ở thế kỷ 18 https://t.co/IreaY2yXeB
— BBC News Tiếng Việt (@bbcvietnamese) June 11, 2022
Tổng thống Nga đă đưa ra phát biểu dường như ví ḿnh với Peter Đại đế hôm 09/06/2022 tại một cuộc triển lăm ở Moscow nhân kỷ niệm 350 năm ngày sinh của Nga hoàng Peter Đại đế, theo Reuters.
Theo phóng viên Đông Âu của BBC News Sarah Rainsford th́ ông Vladimir Putin vốn đă công khai ngưỡng mộ Peter Đại đế từ lâu, nhưng nay có vẻ như ông cũng muốn gắn cho ḿnh chữ 'Vĩ đại' (Great'-ness) trong bối cảnh chiến tranh ở Ukraine.
Nhắc lại các cuộc bành trướng lănh thổ của vị Sa hoàng ba trăm năm trước, ông Putin thừa nhận, lần đầu và công khai, chiến tranh của Nga tại Ukraine có mục tiêu cướp đất (land grab), nữ nhà báo BBC, người từng làm việc ở Moscow cho đến khi bị Nga buộc phải xuất cảnh, đánh giá về ông Putin.
Tuy thế, theo ông Putin th́ Peter Đại đế không chiếm đất của ai cả mà "giành lại lănh thổ" của đế chế Nga.
"Có người nghĩ Ngài đă chiến đấu với Thụy Điển, chiếm đất của họ, nhưng Ngài không hề chiếm đất của ai, chỉ giành lại nó," ông Putin nói.
Theo ông th́ "người Slavơ đă sống ở các vùng đất đó từ lâu".
Lập luận Nga "có quyền lănh đạo các dân tộc Slavơ" cũng là một phần của "chiến dịch quân sự đặc biệt" mà Kremlin đang tiến hành ở Ukraine.
Với Ukraine và phần đông các quốc gia châu Âu th́ đây là cuộc xâm lăng do ông Putin khởi xướng.
Peter Đại đế (1672-1725) đă xây dựng quân đội, hải quân và lănh đạo nước Nga giao chiến giành ảnh hưởng và mở mang lănh thổ kéo dài chống lại Thụy Điển vào thế kỉ 18, một cuộc chiến mà Putin đang so sánh với cuộc xâm lược Ukraine của ông ta.
Đến năm 1721, Thụy Điển thua và buộc phải kư ḥa ước Nystad, nhượng nhiều phần lănh thổ cho Nga quanh Biển Baltic.
Tên của Peter Đại đế được đặt cho thành phố St Petersburg, quê hương của Tổng thống Putin, vốn được xây dựng trên vùng đất mà vị Sa hoàng chinh phục từ Thụy Điển.
Lập tức, một số nước láng giềng của Nga như Estonia đă phản đối lời của ông Putin, cho là "phát biểu không thể chấp nhận được".
Trên thực tế, không chỉ người vùng Baltic như Latvia, Estonia, mà các dân Slavơ phía Tây như Ba Lan dần dần cũng bị Nga sáp nhập vào Đế chế của họ vào cuối thế kỷ 18, trong quá tŕnh mà Peter Đại đế khởi xướng trước đó, khi Nga "hướng Tây".
Cac cuộc khởi nghĩa của dân Ba Lan vào thế kỷ 19 đă bị Nga hoàng Alexander I đàn áp đẫm máu.
Đại công quốc Phần Lan cũng chỉ giành được độc lập từ Nga năm 1917 và bị Liên Xô tấn công, chiếm đất trong Cuộc chiến Mùa Đông năm 1939-40.
Các nước Đông Âu và Baltic chỉ thực sự giành được độc lập, chủ quyền khi Chiến tranh Lạnh kết thúc ở Đông Âu vào đầu thập niên 1990s, khi Liên Xô tan ră, điều mà ông Putin coi là "sự kiện đau buồn" cho Nga.
BBC
Văn pḥng nhân quyền Liên hiệp quốc (OHCHR) ngày 10/6 tuyên bố họ quan ngại về t́nh trạng của ba người nước ngoài bị bắt trong lúc chiến đấu cho Ukraine và đă bị một trong những toà án ủy nhiệm của Nga ở miền Đông Ukraine tuyên tử h́nh.
Hai công dân Anh và một người Moroc nhận án tử h́nh hôm 9/6 từ một toà án ở Cộng hoà Nhân dân Donetsk tự xưng.
Tại cuộc họp báo ở Geneva, phát ngôn nhân của OHCHR, bà Ravina Shamdasani, nói Văn pḥng Nhân quyền LHQ quan ngại về việc ṭa án tối cao của Cộng hoà Nhân dân Donetsk tự xưng tuyên án tử h́nh ba quân nhân vừa kể.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói hai người Anh, Aiden Aslin và Shaun Pinner, và một công dân Moroc, Brahim Saadoun, phạm các tội ác trên lănh thổ của Cộng ḥa Nhân dân Donetsk tự xưng, nơi t́m cách thoát ly khỏi Ukraine.
Kyiv nói phát quyết của ṭa hôm 9/6 không có thẩm quyền, và rằng ba quân nhân này là thành viên của lực lượng vơ trang Ukraine và rằng họ được bảo vệ bởi Công ước Geneva.
Trong số các nước thành viên Liên hiệp quốc, chỉ có Nga là công nhận toàn bộ tỉnh Donetsk của Ukraine là một nước Cộng ḥa Nhân dân Donetsk độc lập. Đa phần Donetsk c̣n nằm dưới quyền kiểm soát của Ukraine. Lănh thổ này được quốc tế công nhận là một phần của Ukraine.
Một quan chức cấp cao Ukraine nói Nga muốn dùng ba quân nhân ngoại quốc này làm con tin để áp lực phương Tây về các thương thảo hoà b́nh.
Mỹ và các đồng minh đấu khẩu với Trung Quốc tại hội nghị an ninh hàng đầu Châu Á vào ngày thứ Bảy, đặc biệt là về Đài Loan, nhưng cuộc chiến ở Ukraine và bài phát biểu từ xa của Tổng thống Volodymyr Zelenskyy trở thành chủ đề chính của sự kiện.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Lloyd Austin trước đó phát biểu tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore rằng Washington sẽ làm tṛn bổn phận của ḿnh để quản lư căng thẳng với Trung Quốc và ngăn ngừa xung đột dù Bắc Kinh đang ngày càng trở nên hung hăng trong khu vực.
Ông Zelenskyy, phát biểu qua đường truyền video từ một địa điểm không được tiết lộ ở thủ đô Kyiv của Ukraine, nói với các đại biểu rằng sự ủng hộ từ nước của họ là hệ trọng không chỉ để đánh bại cuộc xâm lược của Nga mà c̣n để duy tŕ trật tự dựa trên luật lệ.
“Các luật lệ của thế giới trong tương lai đang được quyết định trên chính các chiến trường của Ukraine, cùng với ranh giới của những điều có thể,” ông nói.
Ông lưu ư rằng Nga đang phong tỏa các cảng ở Biển Đen và Biển Azov, không cho thực phẩm xuất khẩu của Ukraine tiếp cận thị trường thế giới.
“Nếu ... do sự phong tỏa của Nga mà chúng tôi không thể xuất khẩu lương thực của ḿnh, thế giới sẽ đối mặt với một cuộc khủng hoảng lương thực nghiêm trọng và trầm trọng và nạn đói ở nhiều nước ở Châu Á và Châu Phi.”
Trung Quốc và Mỹ, trong những tháng gần đây đă đụng độ nhau về mọi vấn đề, từ Đài Loan và thành tích nhân quyền của Trung Quốc cho đến hoạt động quân sự của họ ở Biển Đông, lại mâu thuẫn với nhau.
Ông Austin và Bộ trưởng Quốc pḥng Trung Quốc Ngụy Phượng Ḥa gặp nhau hôm thứ Sáu và nhắc lại rằng họ muốn quản lư tốt hơn mối quan hệ của ḿnh nhưng không có dấu hiệu cho thấy bất cứ đột phá nào trong việc giải quyết những khác biệt.
Ông Austin nói Mỹ sẽ tiếp tục đứng về phía các đồng minh của ḿnh, bao gồm cả Đài Loan.
“Điều đó đặc biệt quan trọng khi Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa áp dụng một phương sách mang tính cưỡng chế và hung hăn hơn cho các tuyên bố chủ quyền lănh thổ của ḿnh,” ông nói.
Trung Quốc tuyên bố đảo Đài Loan tự trị thuộc chủ quyền của ḿnh và nói sẽ sử dụng vũ lực nếu cần thiết.
Ông Austin nói đă có sự gia tăng “đáng báo động” về số vụ đối đầu không an toàn và không chuyên nghiệp giữa các máy bay và tàu thuyền của Trung Quốc với các máy bay và tàu thuyền của các nước khác.
Úc nói một máy bay chiến đấu của Trung Quốc đă nghênh cản một cách nguy hiểm một trong những máy bay trinh sát quân sự của họ ở khu vực Biển Đông vào tháng 5, và quân đội Canada đă cáo buộc máy bay chiến đấu của Trung Quốc quấy rối máy bay tuần tra của họ khi họ theo dơi các vụ né tránh chế tài của Triều Tiên.
Đài Loan những năm qua đă phàn nàn về việc Trung Quốc liên tục điều chiến đấu cơ vào vùng nhận dạng pḥng không của ḿnh, và ông Austin nói những cuộc xâm nhập này đă gia tăng trong những tháng gần đây.
Trung tướng Zhang Zhenzhong, một sĩ quan cấp cao của quân đội Trung Quốc, gọi bài phát biểu của ông Austin là một “cuộc đối đầu.”
“Có nhiều cáo buộc vô căn cứ chống lại Trung Quốc. Chúng tôi bày tỏ sự bất măn sâu sắc và kiên quyết phản đối những cáo buộc sai trái này,” ông Zhang, phó tham mưu trưởng bộ tham mưu liên hợp của Quân ủy Trung ương Trung Quốc, nói với các phóng viên.
“Mỹ đang cố gắng lập một hội nhỏ ở khu vực Châu Á - Thái B́nh Dương bằng cách lôi kéo một số quốc gia để kích động chống lại một số quốc gia khác. Chúng ta nên gọi điều này là ǵ khác hơn là đối đầu?”
Trước đó trong năm nay, Washington cho biết Trung Quốc tỏ ra sẵn sàng giúp đỡ Nga trong cuộc chiến chống Ukraine.
Nhưng kể từ đó, các quan chức Mỹ nói dù họ vẫn cảnh giác về sự ủng hộ lâu dài của Trung Quốc đối với Nga nói chung, sự hỗ trợ kinh tế và quân sự mà họ lo lắng đă không thành hiện thực, ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại.
Ng Eng Hen, bộ trưởng quốc pḥng nước chủ nhà Singapore, nói mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga đă được thảo luận tại một cuộc họp kín giữa các bộ trưởng vào ngày thứ Bảy và rằng một số đại biểu đă yêu cầu Bắc Kinh làm nhiều hơn nữa để kiềm chế Moscow.
Bộ trưởng quốc pḥng Nhật Bản, một trong những đồng minh thân cận nhất của Washington ở Châu Á, phát biểu trong cuộc họp rằng hợp tác quân sự giữa Trung Quốc và Nga đă làm gia tăng những lo ngại về an ninh trong khu vực.
“Các hoạt động quân sự chung giữa hai cường quốc quân sự hùng mạnh này chắc chắn sẽ làm gia tăng lo ngại của các nước khác,” ông Nobuo Kishi nói tại cuộc họp ở Singapore.
Bộ trưởng quốc pḥng Canada Anita Anand cũng lên tiếng phản đối Trung Quốc.
"Việc Trung Quốc nghênh cản máy bay của chúng tôi là rất đáng lo ngại và không chuyên nghiệp và chúng tôi cần bảo đảm rằng sự an toàn và an ninh của các phi công của chúng tôi không gặp rủi ro, đặc biệt là khi họ chỉ đơn giản là giám sát theo quy định của các phái bộ do Liên Hợp Quốc chuẩn thuận,” bà Anand nói với Reuters trong một cuộc phỏng vấn.
New Zealand bày tỏ lo ngại về những nỗ lực của Trung Quốc nhằm giành ảnh hưởng tại các đảo ở Thái B́nh Dương.
Bộ trưởng Quốc pḥng Úc Richard Marles cho biết không có ǵ vô lư khi ḱ vọng Trung Quốc nói rơ rằng họ không ủng hộ xâm lược một quốc gia có chủ quyền vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc.
“Việc Trung Quốc đă không làm như vậy nên khiến chúng ta lo ngại, đặc biệt là với các khoản đầu tư mà nước này đang đổ vào sức mạnh quân sự,” ông nói tại hội nghị.
Một vinh dự và trách nhiệm lên tiếng cho tất cả những người đấu tranh cho tự do trên toàn thế giới. Sự bảo vệ nền dân chủ của # Ukraine đă truyền cảm hứng cho #Taiwan trong công việc của chúng tôi nhằm củng cố thể chế và bảo vệ lối sống của chúng tôi.
An honour & responsibility to speak out for all those fighting for freedom worldwide. #Ukraine’s defense of democracy inspires #Taiwan in our work to strengthen our institutions & protect our way of life. #CDS2022pic.twitter.com/IMwwCSAFa7
Thật tốt khi trở lại Kyiv.
Tôi sẽ xem xét các công việc chung cần thiết để tái thiết và những tiến bộ mà Ukraine đạt được trên con đường châu Âu của họ.
🇺🇦 Good to be back in Kyiv.
With President @ZelenskyyUa I will take stock of the joint work needed for reconstruction and of the progress made by Ukraine on its European path.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.