Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với ḿnh, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang căi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài G̣n giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được th́ có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ư nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
V́ vậy, có người dễ nổi nóng đă cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của ḿnh nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong ḷng, ta không c̣n giữ được ḿnh.
Có người bạn của tôi b́nh thường hiền queo, ai nói ǵ cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn ḿnh đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại v́ nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đ́nh, t́nh yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu ḿnh hiểu th́ sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp t́m cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lư:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
V́ thế, các chuyên gia tâm lư khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ư, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đ́nh lớn tiếng, ồn ào đánh căi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực th́ đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn th́ sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến năo quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "h́nh tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần ǵ học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đă vậy, trong nhà trường, gia đ́nh cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn th́ chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là h́nh mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử th́ chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn v́ con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết th́… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lư phần ngọn, c̣n cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè ḿnh để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay b́nh tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương ḿnh. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lư. Như vậy, người sống có lư trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
C̣n cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương th́ cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, t́nh cảm. Đó mới là gia tài quư giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người th́ ṿng lao lư chờ ḿnh là chắc chắn. Một khi đă gây ra sự cố mới hối th́ đâu c̣n kịp. Nhiều người b́nh luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc ḿnh chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được ǵ sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lư năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đ́nh, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà ḿnh nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
V́ Sao Người Việt Quốc Nội Lại Đua Nhau "Tháo Chạy" Khỏi Thiên Đường Cộng Sản?
Tin mới nhất từ các cơ quan lănh sự nước ngoài tại Việt Nam, số người Việt đăng kư xin visa tăng kỷ lục, một làn sóng tháo chạy khỏi thiên đường Cộng Sản đă bắt đầu? Ngày 23 tháng 8 trước lănh sự quán Czech tại Hà Nội đă có tới hàng ngàn người giành giật để t́m đường vào xin thị thực. V́ sao một thế giới được quảng bá là thiên đường lại có nhiều người muốn bỏ đi như vậy?
Chuyện của Mỹ Lệ
"Là một người mẹ không ai muốn xa con, nhất là khi con mới hơn 10 tuổi. Nhưng, chỉ có cách đó, tôi mới bảo vệ được con ḿnh, khi người dân đang đầu độc nhau như thế…", Mỹ Lệ nói.
- Là một ca sĩ nổi tiếng, Mỹ Lệ gác sự nghiệp sang một bên, dốc sức chăm lo cho chồng và các con. Chị cũng được biết đến là một người mẹ khá nghiêm khắc trong việc nuôi dạy con cái theo cách của một người mẹ truyền thống.
Hai con gái của chị đă trên 10 tuổi, gia đ́nh chị quyết định cho con qua Đức học. Để rồi mỗi năm, chị sẽ sang ở với các con một khoảng thời gian nhất định. Lư do của việc cho con đi sớm, chị ngắn gọn: "Để bảo vệ con".
Đưa con đi để tránh sự "đầu độc"
* Khi phụ nữ vào bếp, thế giới khép lại. Phải thế không nhỉ?
- Ngược lại ấy chứ. Nhất là ở Việt Nam. Giờ vào bếp, thế giới mở ra với những sự thật rất hăi hùng.
Bạn vào bếp chăm sóc cho gia đ́nh cái ăn từng bữa, bạn sẽ hiểu việc ăn uống không phải là thứ có thể qua loa thế nào cũng được. Nhất là giờ đây, thị trường thực phẩm của Việt Nam đă không c̣n niềm tin. Gia đ́nh bạn, con bạn sẽ bị đầu độc bất cứ lúc nào. Và đầu độc từ từ.
Đó là lư do tôi phải đưa con qua nước ngoài học, để bảo vệ con ḿnh. Chúng sống bên Việt Nam, ăn uống tội quá. Với t́nh h́nh thực phẩm kinh khủng như ở Việt Nam th́ lũ trẻ sẽ có nguy cơ bị đầu độc từ từ.
Các con mới có 11 tuổi, qua sớm th́ cũng tội chúng lắm nhưng ở Việt Nam c̣n tội hơn. Đồ ăn thức uống không đảm bảo, các con không đủ sức khoẻ, sẽ ảnh hưởng đến tương lai của các con.
Ung thư là thứ làm tôi ám ảnh và sợ. Thật kinh khủng. Căn bệnh đó có thể gơ cửa từng nhà nếu như đồng loại vẫn cứ đầu độc nhau bằng cái ăn cái uống như thế này.
Người ta bảo người Việt hay "sính ngoại", và luôn thường trực quan niệm: Cái ǵ ở nước ngoài cũng tốt hơn xứ ta…
- Người Việt sính ngoại là có. C̣n cái ǵ ở nước ngoài cũng tốt hơn nước ta th́ không hẳn. Nhưng đa phần là hơn. Đặc biệt là thực phẩm sạch. Thế nên, trẻ em nước ngoài, đặc biệt là các nước châu Âu, phát triển b́nh thường, khoẻ mạnh.
Gia đ́nh tôi hầu như hạn chế sử dụng thực phẩm trong nước, kể cả các nước lân cận mà nhất là Trung Quốc. Ở Đức, ăn ǵ cũng không phải lo. Uống nước từ ṿi nước công cộng cũng không phải lo.
Chồng tôi vài tháng lại qua Đức, mỗi lần đi, anh mang từ Đức về; trái cây, cá, đồ dùng, mỹ phẩm. Đức là đất nước mà vệ sinh an toàn thực phẩm cũng như sản phẩm tiêu dùng đứng hàng đầu thế giới, không cần nghi ngờ.
Một số thứ chúng tôi dùng đồ Việt Nam như thịt, rau và gia vị.
Hải sản, trước đây khi chưa xảy ra sự kiện Formosa đầu độc biển miền Trung, tháng nào bà ngoại và mấy d́ cũng gửi một thùng cá, mực sạch từ biển Quảng B́nh.
Tôi ít ăn đồ hải sản ở Sài G̣n v́ tôi sợ khi chúng về đến Sài G̣n thường phải "ăn" phân đạm để giữ tươi lâu, nhất là mực.
C̣n những thứ nuôi được th́ nỗi sợ dùng thuốc tăng trưởng. Một con heo ngày xưa nuôi 1 năm mới xuất chuồng, giờ chỉ mấy tháng. Các loại cá tôm cũng thế, thu hoạch nhanh chắc chắn sẽ dùng thuốc…
Thế nên, ăn ǵ bây giờ là cả một vấn đề. Và để đ̣i hỏi sự an toàn tuyệt đối sẽ không bao giờ có nhưng ḿnh có thể hạn chế được những thứ mà ḿnh biết chắc sẽ gây nguy hại bằng kinh nghiệm của bản thân.
Nhà chị từng trải qua những "bài học đau đớn" với thực phẩm bẩn chưa?
- Chưa. V́ trong gia đ́nh chúng tôi đều cẩn thận trong ăn uống, ít để cái miệng hại cái thân. Nhưng những thông tin trên báo, những câu chuyện thương tâm từ các bệnh viện cũng đă chứng minh tất cả.
Tôi là người rất đa nghi. Và cái ǵ tôi đă nghi ngờ là tôi ít khi dùng đến. Ví dụ vào một tiệm phở nổi tiếng ở Sài G̣n, tôi ít khi dùng tương đỏ và tương đen, mà chỉ ăn ớt tươi và chanh.
Trong ư thức của tôi không phải đến giờ mới đọc các bài báo tương được làm bẩn như thế nào, tôi cũng có thể biết được ḿnh phải cẩn thận v́ hồi nhỏ, trong gia đ́nh mẹ tôi làm ngành dược, đă dạy các con cần ăn ǵ và nên tránh những thứ ǵ.
Nhưng chứng kiến thực phẩm bẩn th́ nhiều. Tôi thực sự thấy sợ. Ở Huế, có những ḷ bún làm cạnh chuồng heo. Rau để tươi lâu th́ chất bừa trong nhà vệ sinh… Người ta làm mọi cách để có thể sinh lời mà không cần biết đồng loại sẽ ăn phải những thứ ǵ.
Những người bán họ cũng không nghĩ họ đang làm bẩn, mà họ nghĩ rằng những điều đó là b́nh thường, điều đó rất tai hại. Tức là, họ xem thường sức khoẻ của người dùng, họ xem việc rau phải tươi, heo phải bán được nhanh là mục đích mà không cần biết ai bệnh ai chết.
Cái ác nó ngấm dần trong hành động thành ư thức khó đổi.
Vậy chị t́m nguồn thực phẩm sạch ở đâu, cho gia đ́nh ở Việt Nam?
- Người ta nói, không biết có những ǵ đang ŕnh rập chúng ta trong đám rau thịt ngoài chợ. Điều đó không phải không có lư.
Tôi thường chọn các chợ lớn, có nhiều thực phẩm ngon. Từ ngày có vụ Formosa, cá Quảng B́nh tôi không thể ăn, nên phải đặt cá Nha Trang hoặc Côn Đảo.
Với các thức ăn như thịt th́ dù sao, tôi cũng đặt chút niềm tin vào các siêu thị. Một chút thôi v́ vừa rồi báo chí cũng phanh phui một số siêu thị có thực phẩm bẩn.
Rau sạch là cả một vấn đề nan giải, nhất là khi nhà tôi ăn rau nhiều. Dù có mối quen, lấy rau sạch nhưng cũng phập phù lắm.
Hồi bé nhà tôi trồng rau sạch, đầy sâu hoặc rau già. Giờ nh́n đâu cũng thấy rau non, đẹp, tươi mượt. Chẳng ai biết được sau cái sự non đẹp đấy là ǵ. Thế nên tôi vẫn chọn một phương án là tự trồng ở nhà một số rau sạch nhất định.
Nói chung, tôi chủ động trong việc t́m nguồn thức ăn sạch. Và từ sự nan giải trong t́m kiếm nguồn thức ăn sạch, tôi thấy thương vô cùng sự vô tư của những bà nội trợ, ra chợ cười tươi và mua thực phẩm về, nhiều khi biết bẩn nhưng không c̣n lựa chọn khác.
Ḿnh cũng qua hơn nửa đời người rồi, thế nào cũng được nhưng con cái c̣n nhỏ, phải nghĩ đến tương lai của chúng. Thế nên, nghĩ đến chuyện thực phẩm, rồi môi trường như thế, vợ chồng tôi cố gắng làm lụng để cho con được sống ở môi trường khác tốt và an toàn hơn ở những phương diện này.
Chúng ta đang sống trong một xă hội mất căn bản
Là một người đă đi nhiều nơi, đến nhiều vùng quê, nhất là những lần đi khảo sát với chồng, một người làm trong ngành dược, chị có nhận xét ǵ không về việc ăn uống của đồng bào ta?
- Ngay cả bản thân tôi có một chút điều kiện mà c̣n thấy khó khăn trong vấn đề t́m nguồn thức ăn sạch, th́ bạn cứ hỏi những người dân nghèo, nhất là những người nghèo ở thành thị, họ đang chịu đựng những ǵ?
Ở nông thôn th́ đỡ hơn v́ dẫu sao nhiều nhà cũng tự trồng được rau, nuôi được gà, được cá để ăn. Tuy nhiên, rất nhiều hộ nông dân trồng rau bán, cái ngạc nhiên là họ biết loại nào độc loại nào không, cái độc th́ đem đi bán cho đồng loại.
Chung quy lại, đồng bào ăn phải thức ăn bẩn cũng là do những người đồng bào gần gũi mang lại. Ḷng tham đă tạo ra cái ác, và huỷ hoại rất nhiều thứ của con người.
Nói th́ hơi tiêu cực, nhưng giờ đúng là khó mà đ̣i hỏi đạo đức ở đất nước ḿnh được. Ngắn gọn nhất: Giá trị về đạo đức và ḷng tự trọng đă bị đánh mất rất nhiều. Không quan tâm đến sức khoẻ và tính mạng của người khác là kết quả lớn nhất của việc đánh mất đạo đức.
Câu chuyện đạo đức, h́nh như dài và hơi nhiều. Và "biết rồi khổ lắm"!
- Nói ra mà đau. Những giá trị đạo đức tốt đẹp không phải là hao hụt mà là đang bay vụt. Những người có trách nhiệm với sinh mệnh, sức khoẻ của đồng bào, có được bao nhiêu người suy nghĩ về vấn đề này?
Nếu họ suy nghĩ và hành động, th́ thị trường thực phẩm không bị nhiễu loạn và nhuốm bẩn đến như thế.
Những người dân bé nhỏ, những người thiếu học, không đủ nhận thức, th́ làm sao đ̣i hỏi họ phải có trách nhiệm với người khác khi mà những tấm gương cho họ soi th́ lại là những kẻ tham lam?
Dĩ nhiên ḿnh không thể đánh đồng được hết nhưng đa phần hiện nay, người Việt chỉ nghĩ đến cái lợi của bản thân ḿnh mà không nghĩ cho người khác; chỉ nghĩ đến cái trước mắt mà không biết con cháu ḿnh sẽ phải gánh chịu những hậu quả ǵ do chính bản thân cha anh chúng gây ra.
Giờ đi trách nông dân v́ sao ác độc với đồng loại, tôi cũng nói thẳng, những cái ác độc đó cũng chưa nhằm nḥ ǵ với những cái ác độc khác.
Cái nghèo có đáng để đổ tội không, khi mà tham lam cũng là cách thoát nghèo nhanh nhất?
- Không. Mấy ông quan chức th́ đâu có nghèo nhưng vẫn có một số người tham lam. Ḷng tham là vô đáy. Nhất là ḷng tham của những người được sinh ra và mưu lợi từ một xă hội đang có dấu hiệu mất căn bản.
Khi ḷng tham là mục đích và sự hănh tiến là động cơ, th́ cái ác đă được cài đặt sẵn trong hành tŕnh. Khái niệm "ăn học để thành người" hôm nay không c̣n nguyên ư nghĩa, thay vào đó là "ăn học để làm ông này bà nọ".
Ông này bà nọ để mà "một người làm quan cả họ được hưởng". Thực tế cũng chứng minh điều đó, và khá nhiều họ "được hưởng". Sợ nhất là xảy ra hiện tượng "Mạnh ai nấy đục mạnh ai nấy khoét", và không nghĩ đến chuyện bảo vệ quyền lợi cho người khác.
Xă hội nào cũng vậy, khi mà người quản lư chỉ để nhận nhiều mà không nghĩ cách làm sao để cho mai sau và v́ mai sau, th́ những người dân độc ác với đồng loại cũng là điều dễ hiểu.
Ai cũng nói thế. Nhưng "cái căn bản" nên được hiểu là ǵ, để giờ ta ngồi đây và nhận xét là nó đă mất?
- Những ǵ cha ông để lại đă bị người đời sau làm cho méo mó lệch lạc. Cách đối xử với thiên nhiên, với con người ở ta không c̣n quy chuẩn, mạnh ai nấy sống, mạnh ai nấy đạp.
Ở châu Âu, giá trị con người được đề cao. Họ tự tôn, tự trọng, biết nghĩ cho người khác, chấp hành pháp luật nghiêm minh.
Giờ ở ta, mở báo ra là cứ thấy người này khoe xe, người kia khoe của. Rồi lấy xe, lấy của đi lừa người khác như cái lũ bán hàng đa cấp.
Giới showbiz nổi nhất của việc khoe giàu khoe sang, khoe cặp được ông này, cướp chồng bà nọ để có tiền sống xa hoa. Có thấy mấy ai nói về lao động vất vả vinh quang, kiếm tiền trên mồ hôi nước mắt đâu?
Con trai th́ đi tập gym để body cho đẹp, lượn lờ trong các pḥng gym kiếm đại gia. Con gái th́ phải đẹp để kiếm tiền, không đẹp tự nhiên được cũng phải sửa cho thật đẹp, đi thi hoa hậu, dấn thân vào showbiz, để cặp được với kẻ lắm tiền nhiều của.
Họ đâu nghĩ đến chuyện học hành để làm một việc ǵ có giá trị? Giờ nhiều cô bé nghĩ đến việc không cần học hành ǵ, cứ đẹp là sẽ giàu, sẽ đổi đời.
Xă hội vốn đă mất mát căn bản, nay thêm những kẻ như thế, nó thành lệch lạc, quái dị.
Xă hội nào cũng có những người thế mà. Từng đi nhiều nước và sống ở nước ngoài, chị lư giải rơ hơn chút nữa, cái "căn bản" theo trải nghiệm của chị?
- Tôi qua Đức 2 tháng ở với con, bạn biết tôi cực nhất là việc ǵ không? Đó chính là đi đổ rác. Rác phải phân ra các thùng khác nhau theo từng loại, phải để vào túi giấy, không được để vào túi nilon, cho vào thùng rác.
Người dân phải phân biệt rác sẵn ở các thùng. Chỉ cần sai một phát là bị phạt ngay. Rác của ḿnh thôi nhưng khi chia cũng phải tự làm để người gom rác đưa vào đúng nơi xử lư rác.
Họ chia ngày ra, ngày nào đến lấy rác thức ăn, ngày nào đến lấy rác nhựa, ngày nào đến lấy rác là lá cây, cỏ trong vườn… Người dân tự nguyện đưa rác ra đúng ngày, đúng giờ.
Ḿnh th́ sao? Mạnh ai nấy xả, túi nilon, kim tiêm, bao cao su đă dùng…tất cả gom hết vào. Nhà máy xử lư rác cũng chưa có, rồi cất giấu chôn vùi đâu đó.
Hoặc mạnh ai nấy nhét xuống cống. Ai lănh? Chính chúng ta và hậu quả để lại trên đầu con cháu chúng ta.
Một xă hội ngăn nắp, tôn ti trật tự từ cái cọng rác th́ hỏi sao mà con người ở đó không phát triển một cách lành mạnh?
Ở xă hội mà chai nước ngọt uống xong, bạn cho vào máy đổi lấy mấy cent tiền chai, trong khi ở ḿnh, mạnh ai th́ vứt toẹt ra đường, nhét xuống cống. Có thùng rác đấy, cũng chẳng thèm vứt vào.
Chúng ta hay so sánh Việt Nam với các nước tiên tiến mà không hiểu sao họ lại sạch hơn ta, họ lại văn minh hơn ta, đấy, là từ những cái căn bản của họ ở những điều nhỏ nhất. Con người đă sống có ư thức như thế, th́ tương lai hay hiện tại đều theo một nếp.
Làm ơn nghĩ đến con cháu
* Đồng ư là từ cọng rác, ở ta, mạnh ai nấy vứt, mạnh ai nấy đổ. Chẳng có ǵ để bắt để phạt được sự "hăm hại" môi trường và sự ngược đăi các công tŕnh công cộng. Và cũng chưa có ǵ để cấm người ta đầu độc đồng bào v́ thực phẩm bẩn!
- Th́ bởi thế, sống hôm nay, không cần biết ngày mai là ǵ. Không biết con cháu ḿnh sẽ sống thế nào ngoài việc nghĩ sao có nhiều tiền để lại cho chúng. Sức khoẻ, môi trường, không phải cứ có tiền là mua được đâu.
Các nước văn minh người ta giáo dục cho công dân mỗi người phải ư thức với môi trường. Bên này tôi trả tiền nước thải lớn hơn tiền nước sinh hoạt. V́ nước thải họ phải xử lư nên phải trả phí cao hơn nước sinh hoạt.
Ở bên này, chim có làm tổ trong nhà anh cũng không được sờ đến. Khi đi câu cá, gặp con cá nhỏ phải trả về cho thiên nhiên để chúng lớn và sinh sản. Chim muông hoang dă bơi lội đầy không ai được đụng đến.
Cây trong vườn nhà ḿnh, muốn đốn một cành cũng phải xin phép, phải làm đơn. Bạn có thể thấy những cánh rừng mênh mông của họ, từ nơi này đến nơi khác nhưng bạn cứ thử đụng vào một cành cây, bạn có thể phải ngồi tù.
Ở ta th́ sao? To nhỏ ăn tất. Lấy của thiên nhiên không trừ một thứ ǵ. Chặt, phá, săn, bắt, cái ǵ cũng có thể đưa lên bàn nhậu.
* Một xă hội không có căn bản th́ con người ta trở nên nhỏ bé và tội nghiệp!
- Con người hiện nay có xu hướng đánh mất căn bản, mất giá trị cốt lơi từ những việc tưởng như rất nhỏ, rất đơn giản. Nhỏ như cọng rác, đơn giản như mua mớ rau ngoài chợ.
Giờ này nhiều người c̣n hăo huyền không nhận ra những giá trị thật. Mất từ người lớn đến trẻ em, từ thầy đến tṛ, từ bác sĩ đến bệnh nhân.
Cá nhân tôi cũng mất. Chúng tôi đâu được dạy về những cách hành xử với môi trường, với con người một cách văn minh từ nhỏ?
Những đứa trẻ được mẹ chở đi học, con uống xong chai nước mẹ quăng thẳng ra đường th́ làm sao vun cho con giá trị? Mẹ bán rau bẩn cho người ta c̣n ḿnh ăn rau sạch, con nh́n thấy điều đó hỏi sao chúng công bằng với nhân loại?
Cái giá phải trả cho điều đó họ không nhận thấy, cũng chẳng cần chờ đến quả báo đâu, trả ngay tại chỗ, và trả với thế hệ kế cận.
Ông bảo vệ một xưởng may cạnh nhà tôi, mỗi sáng ông quét tất cả rác, trong đó có túi ni lông ra miệng cống và dùng cán chổi luồn túi nilon xuống miệng cống.
Nh́n ông tôi nói luôn: Ngay nhà chú mà chú làm thế, chú làm thế chú hại nhà chú chú hại luôn nhà tôi.Chú hốt đi một cái vào bỏ vào bịch cho người ta lấy chứ sao chú lại làm thế. Rồi ông thôi.
Giờ đi ra đường nh́n các miệng cống, chi chít túi nilon. Con cháu ḿnh sẽ lănh hết. Trồng rau phun thuốc xuống đất, chẳng cần đến đời sau đâu, uống nước đó vào th́ ung thư cũng từ đó mà ra.
* Là công dân "mất căn bản", đi ra nước ngoài chị thấy người ta nh́n nhận ḿnh như thế nào?
- Tôi từng đi Nhật, Thái và nhiều nước. Nhật, Thái, tôi từng nh́n thấy những bảng tiếng Việt như: "Không được ăn cắp", "Không được lấy quá nhiều buffet, lấy nhiều phải ăn hết"…, nh́n thấy cảnh đó cũng nhục lắm.
Nhưng làm người Việt đi ra nước ngoài, lơ ngơ cái là mất tiền thôi. Thử ném cái chai xuống đường hay ném cọng rác xuống đường đi? Thử nhảy vào bẻ hoa xem nào?
Trẻ con nước người ta biết đi là biết học ư thức. Người nhà ḿnh tận khi trưởng thành ra nước ngoài để trả phí cho bài học ư thức, cứ nghĩ nước người ta không có cảnh sát đứng ngoài đường th́ muốn làm ǵ cũng được. Đau hơn là lạc loài trong một xă hội tiến bộ.
Có lẽ một xă hội thế nào th́ hăy nên nh́n nếp sống chốn công cộng, nhất là ngoài đường và ngoài chợ. Đường nhà ḿnh đang như thế nào, người ta đi lại thế nào và chợ của ḿnh ra sao, người ta bán ǵ ở đó cho đồng loại, mọi người tự hiểu.
* Một ngày nào đó khi con chị lớn, chị sẽ nói cho con lư do mà chị cho con xa mẹ sớm như thế chứ?
- Phải nói, để con có ư thức hơn trong việc đấu tranh bảo vệ đồng loại.
Các con ra nước ngoài học, ở cái giai đoạn tuổi đời đẹp nhất, nhận thức bắt đầu phát triển, th́ nó sẽ lănh hội được những điều văn minh từ những nước văn minh.
Giờ ḿnh ngồi kêu ca cũng chẳng giải quyết được ǵ cả. Hăy bắt đầu từ những đứa trẻ và có trách nhiệm với chúng để có một thế hệ mới tốt đẹp.
Sưu tầm
Ác tâm có thể sinh ra từ những điều vô cùng nhỏ nhặt.
"Ḷng tham, tâm đố kỵ, ngạo mạn, ngu si, hẹp ḥi, đều là những ác tâm. Bởi v́ nội tâm của con chứa đựng những ác tâm ấy, nên những thống khổ mới tồn tại trong con. Nếu con có thể loại trừ những ác tâm đó, những thống khổ kia sẽ tan thành mây khói.”
"V́ sao người lương thiện cả đời gặp nỗi buồn và trắc trở?
Tôi đă t́m một người thầy thông thái và đạo hạnh xin chỉ bảo:
V́ sao những người lương thiện như con lại thường xuyên cảm thấy khổ, mà những người ác lại vẫn sống tốt như vậy.
Thầy hiền ḥa nh́n tôi trả lời:
Nếu một người trong ḷng cảm thấy khổ, điều đó nói lên rằng trong tâm người này có tồn tại một điều ác tương ứng. Nếu một người trong nội tâm không có điều ác nào, như vậy, người này sẽ không có cảm giác thống khổ. V́ thế, căn cứ theo đạo lư này, con thường cảm thấy khổ, nghĩa là nội tâm của con có tồn tại điều ác, con không phải là một người lương thiện thật sự. Mà những người con cho rằng là người ác, lại chưa hẳn là người thật sự ác.
Một người có thể vui vẻ mà sống, ít nhất nói rơ người này không phải là người ác thật sự.
Có cảm giác như bị xúc phạm, tôi không phục, liền nói:
Con sao có thể là người ác được? Gần đây, tâm con rất lương thiện mà!
Thầy trả lời:
Nội tâm không ác th́ không cảm thấy khổ, con đă cảm thấy khổ, nghĩa là trong tâm con đang tồn tại điều ác. Con hăy nói về nỗi khổ của con, ta sẽ nói cho con biết, điều ác nào đang tồn tại trong con.
Tôi nói:
Nỗi khổ của con th́ rất nhiều! Có khi cảm thấy tiền lương thu nhập rất thấp, nhà ở cũng không đủ rộng, thường xuyên có “cảm giác thua thiệt” bởi vậy trong tâm con thường cảm thấy không thoải mái, cũng hy vọng mau chóng có thể cải biến t́nh trạng này; trong xă hội, không ít người căn bản không có văn hóa ǵ, lại có thể lưng quấn bạc triệu, con không phục; một trí thức văn hóa như con, mỗi tháng lại chỉ có một chút thu nhập, thật sự là không công bằng; người thân nhiều lúc không nghe lời khuyên của con, con cảm thấy không thoải mái.
Cứ như vậy, lần lượt tôi kể hết với thầy những nỗi thống khổ của ḿnh.
Thầy gật đầu, mỉm cười, một nụ cười rất nhân từ đôn hậu, người từ tốn nói với tôi:
Thu nhập hiện tại của con đă đủ nuôi sống chính con và gia đ́nh. Con c̣n có cả pḥng ốc để ở, căn bản là đă không phải lưu lạc nơi đầu đường xó chợ, chỉ là diện tích hơi nhỏ một chút, con hoàn toàn có thể không phải chịu những khổ tâm ấy.
Nhưng, bởi v́ nội tâm con có ḷng tham đối với tiền tài và của cải, cho nên mới cảm thấy khổ. Loại ḷng tham này là ác tâm, nếu con có thể vứt bỏ ác tâm ấy, con sẽ không v́ những điều đó mà cảm thấy khổ nữa.
Trong xă hội có nhiều người thiếu văn hóa nhưng lại phát tài, rồi con lại cảm thấy không phục, đây chính là tâm đố kị. Tâm đố kị cũng là một loại ác tâm. Con tự cho ḿnh là có văn hóa, nên cần phải có thu nhập cao, đây chính là tâm ngạo mạn. Tâm ngạo mạn cũng là ác tâm. Cho rằng có văn hóa th́ phải có thu nhập cao, đây chính là tâm ngu si; bởi v́ văn hóa không phải là căn nguyên của sự giàu có, kiếp trước làm việc thiện mới là nguyên nhân cho sự giàu có của kiếp này. Tâm ngu si cũng là ác tâm!
Người thân không nghe lời khuyên của con, con cảm thấy không thoải mái, đây là không rộng lượng. Dẫu là người thân của con, nhưng họ vẫn có tư tưởng và quan điểm của riêng ḿnh, tại sao lại cưỡng cầu tư tưởng và quan điểm của họ bắt phải giống như con? Không rộng lượng sẽ dẫn đến hẹp ḥi. Tâm hẹp ḥi cũng là ác tâm.
Sư phụ tiếp tục mỉm cười:
Ḷng tham, tâm đố kỵ, ngạo mạn, ngu si, hẹp ḥi, đều là những ác tâm. Bởi v́ nội tâm của con chứa đựng những ác tâm ấy, nên những thống khổ mới tồn tại trong con. Nếu con có thể loại trừ những ác tâm đó, những thống khổ kia sẽ tan thành mây khói.”
Con đem niềm vui và thỏa măn của ḿnh đặt lên tiền thu nhập và của cải, con hăy nghĩ lại xem, căn bản con sẽ không chết đói và chết cóng; những người giàu có kia, thật ra cũng chỉ là không chết đói và chết cóng. Con đă nhận ra chưa, con có hạnh phúc hay không, không dựa trên sự giàu có bên ngoài, mà dựa trên thái độ sống của con mới là quyết định. Nắm chắc từng giây phút của cuộc đời, sống với thái độ lạc quan, ḥa ái, cần cù để thay thế ḷng tham, tính đố kỵ và ích kỷ; nội tâm của con sẽ dần chuyển hóa, dần thay đổi để thanh thản và b́nh an hơn.
Trong xă hội, nhiều người không có văn hóa nhưng lại giàu có, con hăy nên v́ họ mà vui vẻ, nên cầu chúc họ càng giàu có hơn, càng có nhiều niềm vui hơn mới đúng. Người khác đạt được, phải vui như người đó chính là con; người khác mất đi, đừng cười trên nỗi đau của họ. Người như vậy mới được coi là người lương thiện! C̣n con, giờ thấy người khác giàu con lại thiếu vui, đây chính là tâm đố kị. Tâm đố kị chính là một loại tâm rất không tốt, phải kiên quyết tiêu trừ!”
Con cho rằng, con có chỗ hơn người, tự cho là giỏi. Đây chính là tâm ngạo mạn. Có câu nói rằng: “Ngạo mạn cao sơn, bất sinh đức thủy” (nghĩa là: ngọn núi cao mà ngạo mạn, sẽ không tạo nên loại nước tốt) người khi đă sinh ḷng ngạo mạn, th́ đối với thiếu sót của bản thân sẽ như có mắt mà không tṛng, v́ vậy, không thể nh́n thấy bản thân có bao nhiêu ác tâm, sao có thể thay đổi để tốt hơn. Cho nên, người ngạo mạn sẽ tự ḿnh đóng cửa chặn đứng sự tiến bộ của ḿnh. Ngoài ra, người ngạo mạn sẽ thường cảm thấy mất mát, dần dần sẽ chuyển thành tự ti. Một người chỉ có thể nuôi dưỡng ḷng khiêm tốn, luôn bảo tŕ tâm thái ḥa ái từ bi, nội tâm mới có thể cảm thấy tṛn đầy và an vui.
Kiếp trước làm việc thiện mới chính là nguyên nhân cho sự giàu có ở kiếp này, (trồng dưa được dưa, trồng đậu được đậu). Mà người thường không hiểu được nhân quả, trồng dưa lại muốn được đậu, trồng đậu lại muốn được dưa, đây là thể hiện của sự ngu muội. Chỉ có người chăm học Phật Pháp, mới có được trí huệ chân chính, mới thật sự hiểu được nhân quả, quy luật tuần hoàn của vạn vật trong vũ trụ, nội tâm mới có thể minh tỏ thấu triệt. Để từ đó, biết làm thế nào lựa chọn tư tưởng, hành vi và lời nói của ḿnh cho phù hợp. Người như vậy, mới có thể theo ánh sáng hướng đến ánh sáng, từ yên vui hướng đến yên vui.”
Bầu trời có thể bao dung hết thảy, nên rộng lớn vô biên, ung dung tự tại; mặt đất có thể chịu đựng hết thảy, nên tràn đầy sự sống, vạn vật đâm chồi! Một người sống trong thế giới này, không nên tùy tiện xem thường hành vi và lời nói của người khác. Dẫu là người thân, cũng không nên mang tâm cưỡng cầu, cần phải tùy duyên tự tại! Vĩnh viễn dùng tâm lương thiện giúp đỡ người khác, nhưng không nên cưỡng cầu điều ǵ.
Nếu tâm một người có thể rộng lớn như bầu trời mà bao dung vạn vật, người đó sao có thể khổ đây?
Vị thầy khả kính nói xong những điều này, tiếp tục nh́n tôi với ánh mắt đầy nhân từ và bao dung độ lượng.
Ngồi im lặng hồi lâu…xưa nay tôi vẫn cho ḿnh là một người rất lương thiện, măi đến lúc này, phải! chỉ đến lúc này, tôi mới biết được trong tôi c̣n có một con người rất xấu xa, rất độc ác! Bởi v́ nội tâm của tôi chứa những điều ác, nên tôi mới cảm thấy nhiều đau khổ đến thế. Nếu nội tâm của tôi không ác, sao tôi có thể khổ chứ ?
Xin cảm tạ thầy, nếu không được người khai thị dạy bảo, con vĩnh viễn sẽ không biết có một người xấu xa như vậy đang tồn tại trong con!
Chúng ta thường không nhận ra được “Cái Tôi cao” ở bản thân ḿnh. Bởi chúng ta chỉ công nhận, lắng nghe, thấy vui khi được người khác nói về những cái tốt, thế mạnh của ḿnh.
Nhưng chúng ta lơ là, không suy nghĩ, thậm chí đôi khi là khó chịu khi nghe thấy những điểm yếu, khuyết điểm của ḿnh. - Chúng ta chỉ nh́n thấy những cái ḿnh có mà không biết đến những ǵ ḿnh c̣n khiếm khuyết.
Nói cách khác là tự thỏa măn với chính ḿnh
- Chúng ta luôn nh́n thấy kết quả mọi thứ ḿnh làm tốt hơn người khác, không ai bằng ḿnh.
- Chúng ta luôn nh́n thấy mọi thứ của ḿnh là tốt nhất, và không ai có những thứ ấy tốt hơn ḿnh.
- Chúng ta không thể lắng nghe được những điều người khác nói và suy ngẫm về nó.
- Chúng ta không sẵn sàng chấp nhận (đón nhận) sự thay đổi, ngay cả khi biết nó đúng.
- Chúng ta không sẵn sàng nghiên cứu, học hỏi. Sự học hỏi ở đây, không chỉ là học hỏi kiến thức có liên quan đến công việc chuyên môn, mà là nh́n và học hỏi ở những người xung quanh, với những điều bản thân ḿnh chưa có, không có.
- Một người leo lên nấc thang danh vọng, địa vị càng cao, th́ cái tôi mà họ vác trên vai dường như càng nặng. Con người mưu cầu danh vọng, địa vị, t́nh yêu.. v́ nghĩ những điều này mang lại cho họ hạnh phúc, nhưng cái tôi đă khiến họ trở nên cô đơn, trống vắng, mặc dù sở hữu được trong tay những điều trên.
'' Tôi là ai mà cười khi dấu lệ. Tôi là ai mà c̣n trần gian thế! '' TCS
Nguồn: gdptthegioi.org (gia đ́nh phật tử thế giới)
Hiện nay, bệnh thoái hóa khớp xuất hiện ở cả đàn ông lẫn phụ nữ, người già và thậm chí là trẻ em. Nhận biết sớm những dấu hiệu của thoái hóa khớp có thể pḥng tránh tổn thương, biến dạng khớp và nguy cơ tàn phế.
Dấu hiệu nhận biết thoái hóa khớp
1. Khớp kêu lạo xạo, lục cục mỗi khi co duỗi.
Đây là biểu hiện hay gặp của t́nh trạng thoái hóa khớp, đi kèm với cơn đau.
2. Cứng khớp vào buổi sáng.
Dấu hiệu này thường xuất hiện nhất khi mới ngủ dậy, kéo dài khoảng 10 - 30 phút.
3. Khó vận động các khớp.
Đi lại khập khiễng do đau khớp háng; khó cử động cổ, đau mỏi vùng sau gáy, lan đến cánh tay; tay không cầm nắm được... Bên cạnh đó, khớp c̣n bị đau khi vận động nhiều và giảm dần khi nghỉ ngơi.
4. Đau khi ngồi xổm.
Khi đứng dậy cũng rất khó khăn, nhiều trường hợp phải có chỗ tựa mới đứng dậy được. Nghiên cứu mới đây cho thấy, những người đau mỗi lần ngồi xổm có nguy cơ thoái hóa khớp gối tăng đến 41%.
5. Đau khi leo cầu thang.
Đây là dấu hiệu nhận biết sớm của chứng thoái hóa khớp gối. Nếu để đến lúc lên xuống cầu thang phải nhích từng bước v́ quá đau, t́nh trạng thoái hóa đă trở nặng.
6. Khớp đau nhiều khi tăng cân.
Đau đặc biệt là khớp gối, khớp háng, khớp gót chân - những khớp gánh trọng lượng cơ thể nhiều nhất. Các chuyên gia y tế cảnh báo, tăng cân quá mức làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gấp 7 lần so với thông thường.
7. Khớp tê, sưng, biến dạng, teo ổ khớp.
Đây là những dấu hiệu chứng tỏ sụn khớp bị tổn thương nghiêm trọng, điển h́nh như: đầu gối lệch trục, ngón tay trở nên gồ ghề và cong, ngón chân cứng và cong vẹo.
Thoái hóa khớp, v́ sao?
Theo các chuyên gia, nguyên nhân sâu xa gây nên t́nh trạng thoái hóa khớp chính là sự hư hại sụn khớp. Bên cạnh yếu tố tuổi tác, những thói quen xấu trong sinh hoạt tạo áp lực lên các khớp xương ngày càng nhiều, khiến các cấu trúc sợi collagen trong sụn dễ bị tổn thương.
Lúc này, hệ miễn dịch với chức năng bảo vệ cơ thể lập tức dọn dẹp những phần hư hỏng này. Tuy nhiên, lỗi nhận diện của hệ miễn dịch khiến các tế bào chức năng không chỉ dọn dẹp những sợi collagen tổn thương mà c̣n hủy hoại luôn cả những sợi collagen c̣n lành lặn. Đây là nguyên nhân chủ yếu gây nên những cơn đau nhức, vận động khó khăn và thúc đẩy quá tŕnh viêm, dẫn đến t́nh trạng thoái hóa khớp.
Làm ǵ khi có dấu hiệu thoái hóa khớp
Không ít người phải đối mặt với nguy cơ tàn phế v́ xem nhẹ những dấu hiệu đau nhức, giới hạn vận động ban đầu của khớp. Một số người lại tự điều trị bệnh theo những cách thức truyền tai cũng khiến t́nh trạng thoái hóa khớp ngày càng nặng nề hơn. V́ thế, ngay khi nhận thấy những dấu hiệu bất thường về khớp, cần đi khám để được chẩn đoán và điều trị cụ thể.
Đồng thời, mỗi người có thể thực hiện các biện pháp chăm sóc sụn khớp từ sớm bằng một lối sống khoa học, luyện tập thể dục đều đặn, tránh thừa cân - béo ph́, tránh các thói quen gây hại cho sụn khớp như tư thế không phù hợp, thực hiện các động tác đột ngột, làm việc quá sức... Các chuyên gia y tế c̣n đưa ra lời khuyên, nên bổ sung những chế phẩm có tác dụng pḥng ngừa thoái hóa khớp, giúp chăm sóc và bảo vệ sụn khớp an toàn.
Dựa trên những khám phá mới của ngành miễn dịch học phân tử, Viện Nghiên cứu InterHealth (Mỹ) đă phát minh ra UC-II, một dưỡng chất sinh học thế hệ mới vừa giúp cơ thể sửa lỗi của hệ thống miễn dịch, vừa cung cấp nguồn nguyên liệu quư tái tạo sụn khớp... Từ đó, UC-II giúp giảm đau, gia tăng khả năng vận động, pḥng ngừa và làm chậm quá tŕnh thoái hóa khớp một cách hiệu quả.
Thần Phật đến thế gian là để độ con người về thiên quốc của Ngài, tuyệt không phải v́ để tạo ra tiền tài, danh vọng, sức khỏe hay nhân duyên trao đổi với con người. Phúc chỉ dành cho những ai thành tâm tôn kính, một ḷng hướng thiện.
Vào thời vua Đường Trung Tông (khoảng năm 705-707), tại khu vực Hồ Bắc, Tương Dương (Trung Quốc) người ta chuẩn bị đúc một pho tượng Phật lớn. Có rất nhiều người giàu có và tín ngưỡng Thần Phật đều tới dâng hiến tiền bạc cho việc ấy. Những người tổ chức đối với những người ủng hộ tiền của đều có ghi chép sổ sách đàng hoàng, để sau này sẽ khắc tên ghi công vào bia đá.
Có một bà cụ vô cùng nghèo khổ nhưng nóng ḷng muốn được hiến tặng. Bà chỉ có một đồng tiền mà mẹ đẻ tặng cho bà thời con gái. Bà đă nâng niu giữ ǵn đồng tiền ấy không nỡ dùng, cất kỹ suốt 60 năm trời. Ấy là tài sản duy nhất mà bà có.
Nghe tin người ta quyên tiền đúc tượng Phật, bà cụ cung kính mang đồng tiền ấy vượt qua một quăng đường xa xôi để đến dâng tặng. Nhưng người phụ trách việc đăng kư tên tuổi nói với bà:“Tôi chẳng thể đăng kư cho 1 đồng của bà được”. Bà cụ không biết làm sao, đành nhân lúc người khác không để ư lặng lẽ đến gần ḷ đúc tượng và tung đồng tiền vào trong đó. Bà thành kính chắp tay cầu nguyện rồi trở về nhà.
Vài ngày sau người ta dỡ ḷ lấy tượng ra. Một viên quan bỗng nhiên nh́n thấy một đồng tiền đính vào chính giữa ngực của pho tượng Phật. Có một đại phú ông trông thấy như thế trong ḷng rất khó chịu bèn yêu cầu giũa bay đồng tiền kia đi. Thế là người ta gọi thợ thủ công đến để gọt giũa đồng tiền ấy.
Nhưng gắng sức gọt giũa suốt một đêm, đến sáng hôm sau nh́n lại th́ đồng tiền vẫn c̣n y nguyên như cũ, vẫn đính chặt vào giữa ngực bức tượng Phật.
Mấy nhà sư thấy thế nói:“Chuyện này thật là kỳ diệu. Thần Phật nhận xét con người ta th́ chỉ xem trọng tấm ḷng thôi. Bà cụ ấy hết ḷng thành kính cho nên mới thành ra như thế”. Từ đó về sau không ai c̣n dám động đến đồng tiền ấy nữa.
Đồng tiền ấy măi măi nằm trên ngực bức tượng Phật.
Đồng tiền của bà cụ là một câu chuyện một bà cụ nghèo dâng cúng một đồng tiền để đúc tượng Phật, trong khi những người giàu có th́ bỏ rất nhiều tiền.
Có lắm người giàu bỏ thật nhiều tiền. Nhưng bà cụ nghèo này đă bỏ vào nhiều hơn ai hết. Quả vậy, mọi người đều rút từ tiền dư bạc thừa của họ mà đem bỏ vào đó.
C̣n bà cụ, th́ rút từ cái túng thiếu của ḿnh mà bỏ vào đó tất cả tài sản, tất cả những ǵ bà có để nuôi sống ḿnh – Một đồng tiền mà mẹ đẻ tặng cho bà thời con gái. Bà đă nâng niu giữ ǵn đồng tiền ấy không nỡ dùng, cất kỹ suốt 60 năm trời. Ấy là tài sản duy nhất mà bà có, số tiền này tuy nhỏ nhất nhưng là tất cả những ǵ bà có, trong khi những người khác chỉ cho một phần rất nhỏ trong số tài sản của riêng ḿnh.
Do đó, với cách nh́n của Thần Phật th́ bà cụ là người dâng cúng nhiều hơn cả. Thần Phật chỉ nh́n không phải qua số lượng tiền mà là tính cách toàn thể của những ǵ được dâng và tương quan của những ǵ được dâng đối với người dâng cúng. Thần Phật đối với con người th́ chỉ xem trọng tấm ḷng của con người mà thôi.
A young man wished to marry the farmer's beautiful daughter. He went to the farmer to ask his permission. The farmer looked him over and said,
"Son, go stand out in that field. I'm going to release three bulls, one at a time. If you can catch the tail of any one of the three bulls, you can marry my daughter."
The young man stood in the pasture awaiting the first bull.
The barn door opened and out ran the biggest, meanest-looking bull he had ever seen. He decided that one of the next bulls had to be a better choice than this one, so he ran over to the side and let the bull pass through the pasture out the back gate.
The barn door opened again. Unbelievable. He had never seen anything so big and fierce in his life. It stood pawing the ground, grunting, slinging slobber as it eyed him. Whatever the next bull was like, it had to be a better choice than this one. He ran to the fence and let the bull pass through the pasture, out the back gate.
The door opened a third time. A smile came across his face. This was the weakest, scrawniest little bull he had ever seen. This one was his bull. As the bull came running by, he positioned himself just right and jumped at just the exact moment. He grabbed... But the bull had no tail!
Life is full of opportunities. Some will be easy to take advantage of, some will be difficult. But once we let them pass (often in hopes of something better), those opportunities may never again be available.
Đừng Đợi Đến Lúc Bạn Già Rồi, Mới Biết Được Điều Ǵ Là Hạnh Phúc
Hạnh phúc là ǵ? Đến nơi đâu mới t́m được hạnh phúc? Con người vẫn luôn mong muốn t́m đến được bến bờ hạnh phúc, nhưng lại không hiểu một điều quan trọng…
Bạn nghèo khó, nhưng có người nguyện đi cùng bạn chính là hạnh phúc.
Bạn đau ốm, có người tận t́nh chăm sóc cho bạn chính là hạnh phúc.
Khi bạn lạnh, có người ôm bạn chính là hạnh phúc.
Khi bạn khóc, có người an ủi bạn, là hạnh phúc.
Khi bạn già, có người bầu bạn cùng, cũng là hạnh phúc.
Bạn sai, có người bao dung, tha thứ cho bạn, cái này là hạnh phúc.
Bạn vất vả, có người thương xót, đây cũng chính là hạnh phúc.
Hạnh phúc không phải là quanh bạn có bao nhiêu người, mà là có bao nhiêu người bên cạnh bạn.
Hạnh phúc không phải là bạn lái những chiếc xe sang trọng, mà là bạn lái xe về đến nhà b́nh an.
Hạnh phúc không phải là bạn tích trữ được bao nhiêu tiền, mà là mỗi ngày thể xác và tâm hồn được tự do, được làm những việc ḿnh yêu thích.
Hạnh phúc không phải là vợ của bạn xinh đẹp ra sao, mà là vợ của bạn luôn có thể nở nụ cười rạng rỡ.
Hạnh phúc không phải được ăn ngon mặc đẹp, mà là không có bệnh, không có tai ương.
Hạnh phúc không phải lúc bạn thành công được tung hô nhiệt liệt, mà là lúc bạn sa cơ vẫn có người nói: “Bạn tôi à! Cố lên!”
Hạnh phúc không phải là bạn nghe qua bao nhiêu lời ngon ngọt, mà là khi bạn bi thương rơi lệ, vẫn có người nói với bạn: “Không sao đâu mà, có tôi ở đây…”
Lúc Về Già, Ḿnh Sẽ... Không Làm Những Điều Này...
Lúc về già ḿnh sẽ không bao giờ đến cơ quan cũ nếu như chưa nhận được một lời mời trân trọng, vào những dịp đặc biệt...
Nếu đến ḿnh cũng chỉ cúi đầu lễ phép chào lớp trẻ rồi chuyện phiếm với đồng niên, đồng nghiệp. Ḿnh phải tự dặn ḿnh rằng có nói ǵ chúng cũng chẳng nghe, v́ mọi điều ḿnh nói đă lỗi thời, cho dù bên dưới chúng chăm chú nh́n, đầu gật gật, rồi vỗ tay rất dài. Và dĩ nhiên chúng nó có báo cáo báo c̣ ḿnh cũng chẳng nên quan tâm, ṭ ṃ t́m hiểu, v́ đă lâu ḿnh không cập nhật hay update, đâu c̣n hiểu được thời thế.
Lúc về già ḿnh sẽ tuyệt đối không được chủ quan nghĩ rằng c̣n khỏe, c̣n sung sức để nghĩ và làm những việc như hồi thanh niên.
Lúc về già ḿnh sẽ không tham gia hội đoàn hay bất cứ công việc ǵ liên quan đến chính quyền. Không phải ḿnh thiếu trách nhiệm, chỉ đơn giản v́ nhà nước cho nghỉ là đă nghiên cứu kỹ rồi, thời điểm đó sức khỏe, trí tuệ xuống dốc rồi, làm làm ǵ, để tụi trẻ nó làm giỏi hơn. Đầu hai thứ tóc đi tranh việc với một đứa nó làm tốt hơn ḿnh là sao?
Lúc về già ḿnh sẽ không sống chung với bất cứ đứa nào, chỉ sống với…vợ. Nếu cứ thương con cái, sống với chúng nó thể nào cũng đến lúc ḿnh ở trọ trong chính ngôi nhà của ḿnh. Con không có tiền mua nhà th́ thuê, không đủ tiền thuê ḿnh hỗ trợ, quyết không ở chung, trai gái dâu rể ǵ cũng vậy hết, một tuần đến thăm nhau 1 lần vào ngày cuối tuần là đủ.
Lúc về già… rất già, ḿnh sẽ phải đặt chỗ ở một trung tâm dưỡng lăo nào đó. Tiền ít ở chỗ xoàng, tiền nhiều ở chỗ tươm. Chọn trung tâm có chăm sóc y tế tốt để không bắt con cháu phục dịch lúc yếu đau. Chúng nó c̣n phải đi làm. Lúc đi về phía bên kia mặt trời cũng tại trung tâm luôn. Con cháu chỉ cần đến nhà tang lễ làm thủ tục theo nghi thức, không khóc cũng không sao, vui càng tốt. Chẳng có lư do ǵ để khóc. Đó là quy luật của tạo hóa. Bất cứ cái ǵ tồn tại nguyên vẹn lâu quá chỉ tổ làm cho xă hội tŕ trệ. Những việc tiếp theo sau đó chúng nó sẽ làm ǵ ḿnh không biết v́ nghẻo rồi c̣n đâu, nhưng sẽ rất đơn giản, chẳng cầu kỳ, sống c̣n chẳng ăn ai nữa là…
Lúc về già ḿnh sẽ chỉ nói hai chữ “ngày xưa” (đúng hơn là những câu chuyện hoài niệm) với bạn đồng niên, tuyệt đối không nói với lũ trẻ, v́ chúng sẽ cho ḿnh bị dở hơi. Với tụi trẻ chỉ nói “ngày mai” và chỉ trả lời khi chúng hỏi. Kinh nghiệm và vốn sống (mà nhiều người cho là báu vật) đối với ḿnh khi đó chỉ để chiêm nghiệm. Cùng lắm là biến nó thành những câu chuyện trào phúng để tự cười cợt ḿnh, đứa nào hiểu th́ hiểu, không hiểu th́ cũng chẳng làm ai bực ḿnh
Lúc về già, ḿnh sẽ tránh tiếp xúc với truyền thông v́ ḿnh biết giá trị của ḿnh ở mức nào, nhất là vào thời điểm ấy. Nếu v́ một lư do nào đó mà được phỏng vấn, ḿnh sẽ cố tránh lên lớp, rồi lớn tiếng khẳng định lớp già sẽ làm cái này làm cái nọ, sẽ có ích cho nơi này nơi kia. Khi răng rụng đủ hai hàm mà có tay phóng viên nào vui miệng hỏi ông mong muốn ǵ th́ ḿnh sẽ bảo, tớ muốn chết, chết trong sự vui vẻ và nhẹ nhơm của tất cả (và chỉ vào nó nói), của cả cậu và cả tớ, rồi cười to sảng khoái.
Lúc về già, ḿnh sẽ cố không nghĩ khác những điều ḿnh đă nghĩ như ở trên. Chẳng biết có được không?./.
Ác tâm có thể sinh ra từ những điều vô cùng nhỏ nhặt.
"Ḷng tham, tâm đố kỵ, ngạo mạn, ngu si, hẹp ḥi, đều là những ác tâm. Bởi v́ nội tâm của con chứa đựng những ác tâm ấy, nên những thống khổ mới tồn tại trong con. Nếu con có thể loại trừ những ác tâm đó, những thống khổ kia sẽ tan thành mây khói.”
"V́ sao người lương thiện cả đời gặp nỗi buồn và trắc trở?
Tôi đă t́m một người thầy thông thái và đạo hạnh xin chỉ bảo:
V́ sao những người lương thiện như con lại thường xuyên cảm thấy khổ, mà những người ác lại vẫn sống tốt như vậy.
Thầy hiền ḥa nh́n tôi trả lời:
Nếu một người trong ḷng cảm thấy khổ, điều đó nói lên rằng trong tâm người này có tồn tại một điều ác tương ứng. Nếu một người trong nội tâm không có điều ác nào, như vậy, người này sẽ không có cảm giác thống khổ. V́ thế, căn cứ theo đạo lư này, con thường cảm thấy khổ, nghĩa là nội tâm của con có tồn tại điều ác, con không phải là một người lương thiện thật sự. Mà những người con cho rằng là người ác, lại chưa hẳn là người thật sự ác.
Một người có thể vui vẻ mà sống, ít nhất nói rơ người này không phải là người ác thật sự.
Có cảm giác như bị xúc phạm, tôi không phục, liền nói:
Con sao có thể là người ác được? Gần đây, tâm con rất lương thiện mà!
Thầy trả lời:
Nội tâm không ác th́ không cảm thấy khổ, con đă cảm thấy khổ, nghĩa là trong tâm con đang tồn tại điều ác. Con hăy nói về nỗi khổ của con, ta sẽ nói cho con biết, điều ác nào đang tồn tại trong con.
Tôi nói:
Nỗi khổ của con th́ rất nhiều! Có khi cảm thấy tiền lương thu nhập rất thấp, nhà ở cũng không đủ rộng, thường xuyên có “cảm giác thua thiệt” bởi vậy trong tâm con thường cảm thấy không thoải mái, cũng hy vọng mau chóng có thể cải biến t́nh trạng này; trong xă hội, không ít người căn bản không có văn hóa ǵ, lại có thể lưng quấn bạc triệu, con không phục; một trí thức văn hóa như con, mỗi tháng lại chỉ có một chút thu nhập, thật sự là không công bằng; người thân nhiều lúc không nghe lời khuyên của con, con cảm thấy không thoải mái.
Cứ như vậy, lần lượt tôi kể hết với thầy những nỗi thống khổ của ḿnh.
Thầy gật đầu, mỉm cười, một nụ cười rất nhân từ đôn hậu, người từ tốn nói với tôi:
Thu nhập hiện tại của con đă đủ nuôi sống chính con và gia đ́nh. Con c̣n có cả pḥng ốc để ở, căn bản là đă không phải lưu lạc nơi đầu đường xó chợ, chỉ là diện tích hơi nhỏ một chút, con hoàn toàn có thể không phải chịu những khổ tâm ấy.
Nhưng, bởi v́ nội tâm con có ḷng tham đối với tiền tài và của cải, cho nên mới cảm thấy khổ. Loại ḷng tham này là ác tâm, nếu con có thể vứt bỏ ác tâm ấy, con sẽ không v́ những điều đó mà cảm thấy khổ nữa.
Trong xă hội có nhiều người thiếu văn hóa nhưng lại phát tài, rồi con lại cảm thấy không phục, đây chính là tâm đố kị. Tâm đố kị cũng là một loại ác tâm. Con tự cho ḿnh là có văn hóa, nên cần phải có thu nhập cao, đây chính là tâm ngạo mạn. Tâm ngạo mạn cũng là ác tâm. Cho rằng có văn hóa th́ phải có thu nhập cao, đây chính là tâm ngu si; bởi v́ văn hóa không phải là căn nguyên của sự giàu có, kiếp trước làm việc thiện mới là nguyên nhân cho sự giàu có của kiếp này. Tâm ngu si cũng là ác tâm!
Người thân không nghe lời khuyên của con, con cảm thấy không thoải mái, đây là không rộng lượng. Dẫu là người thân của con, nhưng họ vẫn có tư tưởng và quan điểm của riêng ḿnh, tại sao lại cưỡng cầu tư tưởng và quan điểm của họ bắt phải giống như con? Không rộng lượng sẽ dẫn đến hẹp ḥi. Tâm hẹp ḥi cũng là ác tâm.
Sư phụ tiếp tục mỉm cười:
Ḷng tham, tâm đố kỵ, ngạo mạn, ngu si, hẹp ḥi, đều là những ác tâm. Bởi v́ nội tâm của con chứa đựng những ác tâm ấy, nên những thống khổ mới tồn tại trong con. Nếu con có thể loại trừ những ác tâm đó, những thống khổ kia sẽ tan thành mây khói.”
Con đem niềm vui và thỏa măn của ḿnh đặt lên tiền thu nhập và của cải, con hăy nghĩ lại xem, căn bản con sẽ không chết đói và chết cóng; những người giàu có kia, thật ra cũng chỉ là không chết đói và chết cóng. Con đă nhận ra chưa, con có hạnh phúc hay không, không dựa trên sự giàu có bên ngoài, mà dựa trên thái độ sống của con mới là quyết định. Nắm chắc từng giây phút của cuộc đời, sống với thái độ lạc quan, ḥa ái, cần cù để thay thế ḷng tham, tính đố kỵ và ích kỷ; nội tâm của con sẽ dần chuyển hóa, dần thay đổi để thanh thản và b́nh an hơn.
Trong xă hội, nhiều người không có văn hóa nhưng lại giàu có, con hăy nên v́ họ mà vui vẻ, nên cầu chúc họ càng giàu có hơn, càng có nhiều niềm vui hơn mới đúng. Người khác đạt được, phải vui như người đó chính là con; người khác mất đi, đừng cười trên nỗi đau của họ. Người như vậy mới được coi là người lương thiện! C̣n con, giờ thấy người khác giàu con lại thiếu vui, đây chính là tâm đố kị. Tâm đố kị chính là một loại tâm rất không tốt, phải kiên quyết tiêu trừ!”
Con cho rằng, con có chỗ hơn người, tự cho là giỏi. Đây chính là tâm ngạo mạn. Có câu nói rằng: “Ngạo mạn cao sơn, bất sinh đức thủy” (nghĩa là: ngọn núi cao mà ngạo mạn, sẽ không tạo nên loại nước tốt) người khi đă sinh ḷng ngạo mạn, th́ đối với thiếu sót của bản thân sẽ như có mắt mà không tṛng, v́ vậy, không thể nh́n thấy bản thân có bao nhiêu ác tâm, sao có thể thay đổi để tốt hơn. Cho nên, người ngạo mạn sẽ tự ḿnh đóng cửa chặn đứng sự tiến bộ của ḿnh. Ngoài ra, người ngạo mạn sẽ thường cảm thấy mất mát, dần dần sẽ chuyển thành tự ti. Một người chỉ có thể nuôi dưỡng ḷng khiêm tốn, luôn bảo tŕ tâm thái ḥa ái từ bi, nội tâm mới có thể cảm thấy tṛn đầy và an vui.
Kiếp trước làm việc thiện mới chính là nguyên nhân cho sự giàu có ở kiếp này, (trồng dưa được dưa, trồng đậu được đậu). Mà người thường không hiểu được nhân quả, trồng dưa lại muốn được đậu, trồng đậu lại muốn được dưa, đây là thể hiện của sự ngu muội. Chỉ có người chăm học Phật Pháp, mới có được trí huệ chân chính, mới thật sự hiểu được nhân quả, quy luật tuần hoàn của vạn vật trong vũ trụ, nội tâm mới có thể minh tỏ thấu triệt. Để từ đó, biết làm thế nào lựa chọn tư tưởng, hành vi và lời nói của ḿnh cho phù hợp. Người như vậy, mới có thể theo ánh sáng hướng đến ánh sáng, từ yên vui hướng đến yên vui.”
Bầu trời có thể bao dung hết thảy, nên rộng lớn vô biên, ung dung tự tại; mặt đất có thể chịu đựng hết thảy, nên tràn đầy sự sống, vạn vật đâm chồi! Một người sống trong thế giới này, không nên tùy tiện xem thường hành vi và lời nói của người khác. Dẫu là người thân, cũng không nên mang tâm cưỡng cầu, cần phải tùy duyên tự tại! Vĩnh viễn dùng tâm lương thiện giúp đỡ người khác, nhưng không nên cưỡng cầu điều ǵ.
Nếu tâm một người có thể rộng lớn như bầu trời mà bao dung vạn vật, người đó sao có thể khổ đây?
Vị thầy khả kính nói xong những điều này, tiếp tục nh́n tôi với ánh mắt đầy nhân từ và bao dung độ lượng.
Ngồi im lặng hồi lâu…xưa nay tôi vẫn cho ḿnh là một người rất lương thiện, măi đến lúc này, phải! chỉ đến lúc này, tôi mới biết được trong tôi c̣n có một con người rất xấu xa, rất độc ác! Bởi v́ nội tâm của tôi chứa những điều ác, nên tôi mới cảm thấy nhiều đau khổ đến thế. Nếu nội tâm của tôi không ác, sao tôi có thể khổ chứ ?
Xin cảm tạ thầy, nếu không được người khai thị dạy bảo, con vĩnh viễn sẽ không biết có một người xấu xa như vậy đang tồn tại trong con!
Chức Sắc, Bổng Lộc Trong Đời Người Là Do Trời Định Hay Tranh Đấu Mà Được?
Nhiều người cả một đời nhọc tâm tranh đấu ngược xuôi để mong giành lấy chút danh lợi cho ḿnh. Nhưng rốt cuộc tất cả những chức sắc, bổng lộc trong đời là do trời định hay do tranh giành mà có được đây? Câu chuyện xưa này sẽ phần nào giúp bạn thấu tỏ.
Người xưa coi trọng việc con người sống phải “bằng ḷng với số mệnh, vui với số mệnh trời ban”. Người tu luyện lại coi trọng “tuỳ kỳ tự nhiên”, “thuận theo tự nhiên”. Họ tin rằng, cả đời của một người là đă được định trước rồi.
Trong cuốn “Triều Dă Thiêm Tải” có ghi chép lại một câu chuyện nói rơ rằng, đời người là đă có sự an bài. Chúng ta hăy cùng đọc lại để hiểu hơn về điều này.
Vào thời triều đại nhà Đường, Nguỵ Trưng là một nhà chính trị và sử học, khi c̣n chưa trở thành tể tướng, ông từng đảm nhận chức Phó xạ. Khi ấy, có hai người làm việc dưới quyền của ông.
Một lần, Nguỵ Trưng thấy hai người này đang đứng ở dưới cửa sổ và nói chuyện với nhau.
Một người trong họ nói rằng: “Chức sắc của chúng ta đều là do ông già ấy (ư chỉ Nguỵ Trưng) quyết định cả đấy!”
Người kia lại nói rằng: “Là do ông trời quyết định”.
Thế là, ngay ngày hôm sau, Nguỵ Trưng viết một phong thư rồi sai người mà tin rằng mệnh của ḿnh là do ‘ông già ấy’ quyết định đưa đến phủ Thị Lang.
Nội dung trong lá thư này là: “Ban tặng cho người mang lá thư này một chức quan tốt trong triều đ́nh”.
Người này không biết trong lá thư ấy viết những ǵ. Ngay sau khi ông ta bước ra khỏi cửa th́ cảm thấy bị đau ngực, v́ vậy ông bèn t́m người kia, người mà tin rằng “mệnh do trời quyết định”, và nhờ ông này mang lá thư đi hộ.
Ngày hôm sau, người mà tin vào số trời định đă được ban cho một chức quan tốt và lập tức được giữ lại đảm nhận chức vị.
Khi Nguỵ Trưng biết về sự việc này, ông không khỏi cảm thán mà thốt lên rằng: “Chức sắc, bổng lộc của một người quả thực là do trời định, thật không sai chút nào!”.
(Câu chuyện trích từ cuốn “Triều Dă Thiêm Tải”)
Qua câu chuyện này có thể thấy rằng, số mệnh của một người, trong đó bao gồm chức sắc, bổng lộc mà một người được nhận trong đời cũng là đă được định sẵn từ trước.
Vậy mà, nhiều người vẫn vô minh không tỏ, suốt một đời tranh tranh đấu đấu, thậm chí không từ một thủ đoạn nào; nhọc tâm, tổn sức, ăn không ngon ngủ không yên, một chút thanh thản b́nh yên cũng không có. Cả đời tranh đấu ngược xuôi, cuối cùng cũng chỉ để hiểu rằng, danh lợi chỉ là phù du hư ảo.
Người giác ngộ biết mệnh số do Trời nên chỉ chuyên tâm sống sao cho đúng Đạo, th́ cái ǵ của ḿnh sẽ là của ḿnh, cái ǵ không phải của ḿnh th́ có muốn cũng chẳng được. Sống ḥa hợp với Thiên lư chẳng phải là lựa chọn của bậc trí giả, của người giác ngộ thấu hiểu lẽ đời hay sao?
Bài dự thi viết về nước Mỹ gửi từ Sài G̣n bằng email, được đăng nguyên văn, không thêm bớt! Bài viết ngắn, tác giả 30 tuổi, cho biết: đây là những câu hỏi mong được các chú bác anh em ở Mỹ trả lời!!!
*
Tôi muốn được đặt chân tới Mỹ!
Đó là điều mơ ước cháy bỏng của tôi từ khi biết nhận thức sau khi rời Trung Học để bước vào đời! V́ sao ư? Để tôi t́m hiểu về nền văn hóa, chính trị, giáo dục, kinh tế của nước này. Để tôi tự trả lời cho nhiều câu hỏi cứ thôi thúc trong đầu ḿnh bao nhiêu năm qua, từ khi tôi biết nhận thức về đời sống!
Tôi muốn đến Mỹ, để tôi hỏi v́ sao đồng bào tôi có mặt ở đây! Và sự ra đi này kéo dài hơn một thế hệ rồi, mà đến bây giờ hang ngày đi ngang Ṭa Đại Sứ Mỹ ở Sài G̣n vẫn c̣n lũ lượt người chờ đợi một tấm vé đặt chân vào Mỹ! Dù đất nước Việt tôi im tiếng súng đă lâu! Từ khi tôi chưa chào đời!!!
Tôi muốn đến Mỹ xem coi có phải đó là Thiên Đường không? Mà đồng bào tôi, bạn bè tôi sau khi định cư vài năm có trở về thăm quê, họ như một con người khác! Lịch sự, nhă nhặn! Có kiến thức giỏi giang hơn rất nhiều!!! Tôi tự hỏi điều ǵ đă làm nên đôi hia bảy dăm đó?
Tôi muốn đi để hỏi các cô gái lấy chồng “Việt Kiều Mỹ” niềm vui rạng ngời hơn các cô gái phải bán thân đi Đài Loan, Hàn Quốc, Campuchia?
Tôi muốn đi để thấy, để biết Tổng Thống Mỹ có phải ông Trời không? Mà sao cả thế giới phải nghe ngóng, chờ đợi mỗi mùa bầu cử Tổng Thống Mỹ?
Và tôi muốn đi để hỏi các Chú Bác những chiến hữu của Ba tôi ngày xưa, được ch́a khóa HO để đến thiên đường nước Mỹ! Có c̣n nhớ đến bạn bè chiến hữu, quê hương hay không? Mà sao ai cũng chen chân bỏ lại “chùm khế ngọt!” mà hân hoan làm kẻ lưu vong???
Tôi muốn gặp những người cùng lứa tuổi tôi là Người Mỹ Gốc Việt để thử xem cách xa hai nửa bán cầu, tuổi trẻ có ǵ giống và khác nhau?
Cuối cùng, tôi muốn đi để xem v́ sao, hấp lực ǵ mà hàng triệu người miền Nam đổ xô ra biển không định hướng những năm sau 1975 đến những năm 1990 và tiếp tục đến bây giờ bằng nhiều cách?
Nhưng đường đến nước Mỹ với ḿnh chắc xa diệu vợi! Thôi th́ các Chú, Bác anh em đồng bào ở Mỹ có ai c̣n tâm t́nh với những người bên này vui ḷng trả lời dùm tôi, một thanh niên 30 tuổi những câu hỏi vừa nêu, để tôi khỏi khắc khoải về một nước Mỹ vô cùng lạ lẫm, và thần kỳ! Nếu vậy, th́ âu cũng là một niềm vui lớn rồi! Chứ chưa dám nghĩ ngày nào đó ḿnh đạt chân đến Mỹ quốc!!!
Đạo đức có thể bù đắp cho sự thiếu hụt về trí tuệ, nhưng trí tuệ măi măi không thể bù đắp cho sự thiếu hụt về đạo đức.
Một cô gái sau khi tốt nghiệp liền sang Pháp, bắt đầu một cuộc sống vừa đi học vừa đi làm. Dần dần, cô phát hiện hệ thống thu vé các phương tiện công cộng ở đây hoàn toàn theo tính tự giác, có nghĩa là bạn muốn đi đến nơi nào, có thể mua vé theo lịch tŕnh đă định, các bến xe theo phương thức mở cửa, không có cửa soát vé, cũng không có nhân viên soát vé, đến khả năng kiểm tra vé đột xuất cũng rất thấp.
Cô đă phát hiện được lỗ hổng quản lư này, hoặc giả chính suy nghĩ của cô có lỗ hổng. Dựa vào trí thông minh của ḿnh, cô ước tính tỉ lệ để bị bắt trốn vé chỉ khoảng ba phần trăm.
Cô vô cùng tự măn với phát hiện này của bản thân, từ đó cô thường xuyên trốn vé. Cô c̣n tự t́m một lí do để bản thân thấy nhẹ nhơm: ḿnh là sinh viên nghèo mà, giảm được chút nào hay chút nấy.
Sau bốn năm, cô đạt được tấm bằng tốt nghiệp loại giỏi của một trường danh giá, cô tràn đầy tự tin đến những công ty lớn xin việc.
Nhưng những công ty này không hiểu v́ lí do ǵ, lúc đầu c̣n rất nhiệt t́nh nhưng về sau đều từ chối cô. Thất bại liên tiếp khiến cô tức tối. Cô nghĩ nhất định những công ty này phân biệt chủng tộc, không nhận người nước ngoài.
Cuối cùng có một lần, cô trực tiếp đến bộ phận nhân lực của một công ty, yêu cầu giám đốc đưa ra một lư do v́ sao từ chối cô. Kết cục họ đưa ra một lí do khiến cô không ngờ.
“Thưa cô, chúng tôi không hề phân biệt chủng tộc, ngược lại chúng tôi rất coi trọng cô. Lúc cô đến phỏng vấn, chúng tôi đều rất hài ḷng với môi trường giáo dục và tŕnh độ học vấn của cô, thực ra nếu xét trên phương diện năng lực, cô chính là người mà chúng tôi t́m kiếm.”
“Vậy tại sao công ty ngài lại không tuyển dụng tôi?”
“Bởi chúng tôi kiểm tra lịch sử tín dụng của cô và phát hiện ra cô đă từng ba lần bị phạt tiền v́ tội trốn vé”
“Tôi không phủ nhận điều này, nhưng chỉ v́ chuyện nhỏ này, mà các anh sẵn sàng bỏ qua một nhân tài đă nhiều lần được đăng luận văn trên báo như tôi sao?”
“Chuyện nhỏ? Chúng tôi lại không cho rằng đây là chuyện nhỏ. Chúng tôi phát hiện, lần đầu tiên cô trốn vé là khi mới đến đất nước chúng tôi được một tuần, nhân viên kiểm tra đă tin rằng do cô mới đến và vẫn chưa hiểu rơ việc thu vé tự giác, cho phép cô được mua lại vé. Nhưng sau đó cô vẫn trốn vé thêm 2 lần nữa.”
“Khi đó trong túi tôi không có tiền lẻ.”
“Không, không thưa cô. Tôi không thể chấp nhận lư do này của cô, cô đang đánh giá thấp IQ của tôi ư. Tôi tin chắc trước khi bị bắt trốn vé, cô đă trốn được cả trăm lần rồi.”
“Đó cũng chẳng phải tội chết, anh sao phải cứng nhắc như vậy? Tôi sửa là được mà.”
“Không không, thưa cô. Chuyện này chứng tỏ hai điều: Một là cô không coi trọng quy tắc. Cô lợi dụng những lỗ hổng trong quy tắc và sử dụng nó. Hai, cô không xứng đáng được tin tưởng. Mà rất nhiều công việc trong công ty chúng tôi cần phải dựa vào sự tin tưởng để vận hành, nếu cô phụ trách mở một khu chợ ở một nơi nào đó, công ty sẽ cho cô toàn quyền lực phụ trách. Để tiết kiệm chi phí, chúng tôi sẽ không lắp đặt các thiết bị giám sát, cũng như các hệ thống xe công cộng mà cô đă thấy đó. V́ vậy chúng tôi không thể tuyển dụng cô, tôi có thể chắc chắn rằng, tại đất nước chúng tôi, thậm chí cả châu Âu này cô sẽ không thể xin vào được nổi một công ty nào đâu.”
Đến lúc này cô mới tỉnh ngộ và cảm thấy hối hận vô cùng. Sau đó, điều khiến cô ghi nhớ nhất là câu nói cuối cùng của vị giám đốc này: Đạo đức có thể bù đắp cho sự thiếu hụt về trí tuệ, nhưng trí tuệ măi măi không thể bù đắp cho sự thiếu hụt về đạo đức.
Đạo đức là phẩm chất cơ bản nhất của con người, cũng là nhân cách của một người. Một người dù ưu tú đến đâu nhưng nhân cách có vấn đề, cũng sẽ mất đi niềm tin và sự ủng hộ của người khác. Trên phương diện việc làm, những hành vi mất nhân cách thế này càng đáng sợ hơn, v́ cái lợi nhỏ trước mắt mà phá bỏ nguyên tắc, điều này chắc chắn sẽ hủy hoại tiền đồ của bạn. Tôi cho các bạn lời khuyên chân thành, trong sự nghiệp cần phải dựa vào năng lực và chân thành của bản thân, mất thứ ǵ cũng không bằng mất nhân phẩm.
Có phải trong mọi nơi, mọi hoàn cảnh, lời dạy sau đây của Chúa:“Khi anh được mời đi ăn cưới, th́ đừng ngồi vào cỗ nhất, kẻo lỡ có nhân vật nào quan trọng hơn anh cũng được mời, và rồi người đă mời cả anh lẫn nhân vật kia phải đến nói với anh rằng: Xin ông nhường chỗ cho vị này. Bấy giờ anh sẽ phải xấu hổ mà xuống ngồi chỗ cuối. Trái lại, khi anh được mời, th́ hăy vào ngồi chỗ cuối, để cho người đă mời anh phải đến nói: Xin mời ông bạn lên trên cho. Thế là anh sẽ được vinh dự trước mặt mọi người đồng bàn”, luôn luôn không gây khó khăn?
Mọi người nghĩ ǵ khi vị nguyên thủ, cứ vào tiệc, lại t́m chỗ không hề xứng tầm địa vị mà ngồi? Trăm lần như một, ông đợi người ta mời. Sau đó, mọi người lại phải đợi lănh đạo của ḿnh từ chỗ cuối hết, bước lên. Tự dưng ông trở thành điểm chú ư không đúng lúc, không đúng cách... Chắc chắn, không bao giờ có ai chấp nhận cung cách lănh đạo như thế…
Vậy bạn và tôi phải hiểu thế nào về lời dạy của Chúa? Điểm chính yếu: Chúa muốn nhắn gởi thông điệp ǵ?
Hăy nhớ, ngay đầu bài Tin Mừng, thánh Luca cho biết: “Đức Giêsu đến nhà một ông thủ lănh nhóm Pharisêu để dùng bữa”.
Pharisêu là những kẻ hách dịch, kiêu ngạo. Họ vốn luôn tự đắc ḿnh đạo đức, ḿnh công chính hơn người. Họ cho rằng chỉ có họ nắm giữ lề luật, nắm giữ Kinh Thánh, và luôn chăm chỉ cầu nguyện, luôn tế tự nghiêm túc. Họ nghĩ, chắc chắn họ sẽ vào Nước Trời. Chỉ có họ là thuộc về Thiên Chúa, được Thiên Chúa yêu thương.
Rơ ràng, theo mạch văn của Tin Mừng, đối tượng Chúa nhắm đến là các Pharisêu. Và nếu lời Chúa được công bố trong thời nay, th́ chắc chắn lời ấy nhắm đến những kẻ đang nhen nhúm trong ḷng dạ ḿnh “men Pharisêu” (Mc 8, 15a).
Do đó, Chúa muốn dạy họ và dạy chúng ta bài học của sự khiêm tốn, bài học về một tâm hồn ảnh hưởng “men thánh thiện”. Đó là luôn biết nh́n nhận thực chất con người của ḿnh, đừng ảo tưởng, đừng khoe khoang sự “thánh thiện”, trong khi chẳng có chút thánh thiện.
Cuộc đời khoác lên chúng ta nhiều “thứ áo”, nhiều “màu áo”: nhan sắc, tiền bạc, tài năng, địa vị xă hội… Người ta thường đánh giá nhau dựa vào dáng vẻ bên ngoài. Nếu cứ sống trong những “chiếc áo” ấy, sẽ dễ h́nh thành trong ta ảo tưởng, kiêu ngạo, khoác lác, khoe khoang, tự măn…
Thiên Chúa th́ khác. Người nh́n thấu, nh́n toàn diện con người ta. Người nhận thấy ta tận chiều sâu tâm hồn. Bởi chỉ có bên trong nội tâm, chỉ có sự sâu thẳm của tâm hồn mới là giá trị thật của mỗi một người.
Vậy cho nên, qua dụ ngôn bữa tiệc trong nhà Pharisêu, một lần nữa, Chúa đ̣i bạn và tôi phải quay nh́n vào ḷng ḿnh, quay nh́n vào chiều sâu nội tâm của bản thân, để khám phá lại chính ḿnh, khám phá sự thật của tâm hồn ḿnh.
Tôi sẽ luôn tự nhủ: Cuộc đời có thể khoác cho tôi nhiều vị trí khác nhau, họ chỉ nh́n thấy dáng vẻ bên ngoài. Nếu tôi chỉ dựa vào những đánh giá của người đời, tôi sẽ rơi vào nguy cơ xa cách tinh thần đạo đức. Tôi cần sống đúng sự thật của ḿnh trước mặt Chúa. V́ thế, tôi khiêm tốn chính là tôi phải tự biết ḿnh.
Thật ra, quay về với sự thật của ḷng ḿnh không dễ chút nào. Nó là cả một công tŕnh của sự nỗ lực và phấn đấu từng giây phút, suốt đời ta.
Bởi ai cũng thích lời khen hơn tiếng chê, thích được nịnh, được ca tụng hơn bị phê b́nh. Đối diện với lời ca tụng, có thể ta tỏ ra khiêm tốn, miệng nói mấy lời chối từ, nhưng trong ḷng th́ lại thấy như… muốn người ta khen hơn nữa.
Ngược lại, biết bao nhiêu lần, ta coi là bị xúc phạm, khi ai đó “cả gan” phê b́nh, chỉ trích ta. Có người bực tức, khó chịu, cắt đứt mọi quan hệ với kẻ dám phê b́nh ḿnh. Thậm chí, trong cuộc đời này, đă xảy ra biết bao nhiêu sự trả thù, thủ tiêu những kẻ dám nói sự thật về lỗi lầm của một ai đó. Người ta có thể coi người phê b́nh là đối thủ, là kẻ thù phải tận diệt…
Hăy đón nhận ánh sáng lời Chúa để khám phá lại giá trị thật mà ta đang có, đang chi phối mọi tư tưởng, hành động, lời nói, mọi tương quan… của ḿnh.
Hăy đón nhận ánh sáng lời Chúa để tập tành và làm cho h́nh thành dần sự khiêm tốn, nếu chưa được như mong muốn, th́ cũng phải ở mức tối thiểu.
Hăy đón nhận ánh sáng lời Chúa để ta luôn luôn đón nhận những ư kiến của anh chị em, dù đó là sự thật khó nghe.
Hăy đón nhận ánh sáng lời Chúa để sẵn sàng chỉnh đốn khi dược ai đó cho biết, hay khi khám phá ra bóng tối trong ḷng dạ ḿnh.
Hăy tự xô đổ mọi bức tường của ảo tưởng, của kiêu ngạo, của tự măn…, điều mà nếu không khám phái lại tâm hồn trong ánh sáng của lời Chúa, sẽ khó có thể làm nổi.
Hăy nhận ra ḿnh. Chân nhận bản thân là cách khiêm tốn nhất để chiếm lĩnh t́nh yêu của Chúa và sở hữu t́nh thương của nhiều anh chị em dành cho ḿnh.
Hăy quyết tâm: Từ nay tôi sẽ sống khiêm tốn. Đó là tôi sống đúng sự thật con người của tôi trước mặt Chúa, trước mặt anh chị em.
Chỉ khi nào ḷng ta biết đón nhận ánh sáng lời Chúa để dối diện với chính ḿnh, khám phá lại bản thân, ta mới thực là người có đức khiêm tốn hoàn hảo.
Hăy nhớ: cùng với lời dạy hăy sống khiêm tốn, chính Chúa Giêsu đă đi bước trước, đă làm gương trước cho chúng ta về sự khiêm tốn. Thánh Phaolô, trong thư gởi tín hữu Philipphê đă nói về sự khiêm tốn của Chúa Giêsu:
“Đức Giêsu Kitô vốn dĩ là Thiên Chúa mà không nghĩ phải nhất quyết duy tŕ địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đă hoàn toàn trút bỏ vinh quang, mặc lấy thân nô lệ trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế. Người lại c̣n hạ ḿnh, vâng lời cho đến nỗi bằng ḷng chịu chết, chết trên cây thập giá. Chính v́ thế, Thiên Chúa đă siêu tôn Người, và tặng ban danh hiệu trổi vượt trên muôn ngàn danh hiệu” (Pl 2, 6- 9).
Tất cả chúng ta hăy trở về với ḷng ḿnh, đặt ḿnh đối diện trước sự thánh thiện của Thiên Chúa, để khiêm tốn thật sự. Nhờ khiêm tốn, ta sẽ dễ sám hối.
Chỉ khi trở về đối diện với Thiên Chúa, trong tư thế trần trụi, hèn hạ, nghèo khó, đầy những tội lỗi, mà không ai biết, chỉ có Chúa và bản thân biết, ta mới thật sự có cơ hội vươn lên sự thánh thiện, có cơ hội hăm dẹp bớt cái tôi cồng kềnh. Nhờ đó, tâm hồn khiêm tốn mới có thể ùa về trong ta.
Hăy loại trừ “men Phari sêu”. Hăy tập nh́n vào ḷng ḿnh. Hăy nhận ra sự thật của ḷng ḿnh. Hăy khiêm tốn như Chúa. Hăy khiêm tốn theo lời Chúa dạy.
Tôi biết khi ra chợ, nh́n những cô gái chưng diện hơi khác một chút, xài hơi khác một chút, th́ có người nghĩ thầm, đôi khi buột miệng "Con nhỏ đó làm móng".
Mấy năm trước khi kinh tế c̣n thịnh vượng, các bà các cô làm móng họ đi xe đẹp lắm, v́ vừa có lương, vừa có típ, check th́ gửi nhà băng, tiền Tip th́ xài thoải mái vô tiệm ăn th́ bao bà con anh em thả cửa, chồng con muốn ăn ǵ th́ ăn, đừng nh́n giá tiền, có Ông chồng c̣n chọc yêu vợ (làm Nail) : Em ơi món nầy tới 12 đồng 99 lận em ơi . Bà vợ liếc mắt sắc như dao, nguưt yêu .....hổng trả lời .
Ở những tiệm đắt khách, tiền Tip nhiều, cuối tuần đi chợ, đi ăn nhà hàng, chỉ tiền tip thôi cũng dư cho 2 vợ chồng và 2 con, chưa kể mua sắm quần áo, giày dép cho chồng con cũng bằng tiền tip .
Người Việt ḿnh đa số sang Mỹ lớp trước, lớp sau, tuần tự, v́ muốn t́m tự do. Đúng là trời thương cho người Việt ḿnh quá khốn khổ khi ở trong nước, nên xui khiến thế nào mà ngành Nail phát triển mạnh ở Mỹ và vài nước khác trên thế giới như Anh, Ư, Đức, Pháp... Đây là một nghề mà chỉ cần khéo tay, cầm tay khách, không cần dùng sức mạnh, vừa dũa, vừa tán dóc, vừa có lương, vừa được típ, lễ tết có quà khách biếu, hiện vật, hiện kim, bảo sao không xài đôi khi hơi khác người.
Có Bà là Aid Nurse, làm ở Viện Dưỡng lăo, tối ngày phải đỡ đần, thay tă cho các bà già Mỹ cân từ 200 đến 300 pound, nặng nề quá, bà ta mới đi học Nail để đổi nghề nhẹ nhàng hơn.
Các bạn thử nghĩ với sức vóc nhỏ con của người Việt, nếu làm lao động chân tay th́ làm sao mà làm lại người Spanish , có ngành nào mà học 2,3 trăm giờ, tức là chỉ cần bỏ ra 1 tháng siêng năng học Fulltime, thi lấy bằng là kiếm chỗ đi làm liền, một vài năm luyện khéo tay, vừa lương vừa Tip nếu ở tiệm đông khách, với tay nghề cứng ,"đánh" được đủ thứ kiểu, th́ sau khi ăn chia với chủ xong có thể lấy về bộn tiền không" Đấy là thời kinh tế thịnh vượng, bây giờ th́ giảm rồi, nhưng vẫn c̣n sống được.
Tôi để ư thấy những người làm Nail giỏi thuờng là những người nhanh nhẹn, chứ chậm chạp mà lù đù cũng khó mà giỏi tay nghề, v́ muốn làm nhanh phải biết cách sắp xếp, bước nào trước, bước nào sau, nhanh nhẹn, miệng nói tay làm mới lấy tiền nhanh được, chứ chậm chap mà lại không hoạt bát, th́ lấy tiền khách cũng hơi lâu, nhất là ăn chia th́ cầm chắc là thua mọi người.
Tôi vào ngành Nail v́ không có sự lựa chọn nào khác, tuổi vào Nail cũng khá muộn màng , 48 tuổi, tŕnh độ tiếng Anh chỉ hết bậc High School ở Việt Nam, sang Mỹ con th́ c̣n nhỏ, Ông Xă làm Hăng có đầy đủ Benifit. Ông đi làm sáng sớm, về nhà 4 giờ chiều, 2 con đi học về là Bố chăm lo tắm rửa, chở đi chơi Soccer, Tennis, đi họp hành ở Trường. Bố vừa làm Cha, làm Mẹ, tôi chỉ việc đi làm ngoài kiếm tiền, nếu tôi lại chui vào Hăng, chả có tŕnh độ ǵ th́ lúc ấy đời sống rất là eo hẹp, con càng lớn, xài càng nhiều, chịu đời sao thấu.
Hơn nữa, Tôi cần một "job ngồi" v́ sắp già đến nơi rồi, không thể nào làm job đứng nổi nữa, và tướng tá cũng nhỏ con, không thể bưng bê vác nặng th́ c̣n nghề nào khác hơn là nghề Nail. Thế là dịp may tới ... Tôi đi học Nail để lấy bằng, khi lấy bằng được rồi là chuẩn bị tinh thần để bắt đầu cuộc đời "làm móng ".
Ngẫm nghĩ ra, hành tŕnh làm móng không êm ả như giấc mộng b́nh thường, nhất là trong ngành Nail và lớn tuổi như tôi, nó "ba ch́m bẩy nổi chín cái lênh đênh", thành phần Nail là "Tứ phương bá đạo " (tạm dịch là ai đánh kiểu nào th́ đánh miễn tốt, chắc, vừa được ḷng khách th́ thôi, sách dạy điều căn bản, người làm giỏi cứ phăng ra mà đánh).và trong ngành Nail, người đàng hoàng không thiếu, mà kẻ "ba lăng nhăng" th́ cũng không ít.
Sau khi cầm mảnh bằng vào tŕnh chủ tiệm, Cô ấy lấy cái khung bỏ cái bằng vào và trân trọng treo lên vách , bao con mắt của thợ đổ dồn về tôi... h́h́ nh́n một "lăo bà" đeo kiếng lăo, gần đất xa trời rồi mới bước vào ngành Nail. Tôi nhủ thầm: "đừng xem thường lăo, ngựa chạy đường xa, chưa biết ai sẽ ăn ai". Cô chủ cho tôi nh́n cách làm của người thợ thứ nhất -- Làm Pedicure, rồi nh́n thêm người thợ nữa, tôi lấy giấy viết ghi nhanh từng bước, và ráng bỏ vào bộ óc già (trên con đường lăo hoá) của tôi, tiệm nầy làm tay chân nước nhiều quá, khách phải ngồi đợi 15, 20 phút mới tới ḿnh. Năm ấy là vào năm 1999, tiệm chưa mở nhiều, nên muốn làm nail, khách phải đợi.
Bỗng cô chủ bảo "Chị Kim, tới phiên chị rồi đó", nếu có ai nh́n mặt tôi lúc ấy trông rất là b́nh thuờng, nhưng ngực tôi đánh lô tô, tôi cho khách lên ngồi ghế trên và tôi ngồi ghế dưới, làm từng step đă học và thực tập ở Trường, kết hợp với phương pháp ở đây, tôi b́nh tỉnh đến độ có đứa thợ đang làm kế bên muốn nhắc tôi mà cũng không có ǵ sơ hỡ để nhắc, nhưng step cuối cùng là sơn th́ c̣n chậm tay, đến lúc nầy đứa thợ ngồi kế bên bắt đầu khai pháo " Cô sơn lẹ lên, sơn chậm quá tụi nó đuổi cô xuống à". H́..hi ok, để đó 0-1. Nghĩ vậy, tôi b́nh tĩnh trả lời "Từ từ đă nào, chậm th́ có chết thằng tây nào đâu!".
Trong tiệm nầy cô chủ không để Tivi, v́ nghe nói tụi thợ nam hay cá độ Football , mỗi lần có trận đấu là một mắt làm móng, một mắt xem football, nên làm cho khách không đẹp, vừa đánh, vừa muốn đuổi khách đi, có đứa thua cháy túi không c̣n tiền mua cọ, dù cây cọ ṃn lẳng , cọ mà hết lông măng th́ đắp không c̣n " lă lướt " nữa.
Có hôm cậu thợ chính lại chỗ tôi ngồi kiếm chuyện làm quen, hỏi mượn cọ, tôi nói :
- "Cô có một cây hè! để cô tập chứ!".
Cậu ấy trả lời :
- "Cô già rồi ai cho cô đắp bột mà tập ".
Nghe Cậu ta nói thế, tôi cảm thấy nản quá trời đi, chừng tuổi nầy mà ṃ mẫm làm chân tay nước, biết bao giờ mới được chủ cho đấp bột.
Tiệm nầy thợ đông nên nhiều thành phần, nhiều tŕnh độ khác nhau.
Ngày qua ngày cứ thế, lương trả th́ công nhận là cao hơn tiệm ăn Tàu, nhưng nghề ḿnh không cao được, v́ tiệm nầy phần đông khách làm chân tay nước (tức Manicure và Pedicure), làm bột th́ đă có thợ làm bột, hồi đó chưa có nhiều thợ giỏi làm bột, nên vài thợ nam làm bột giỏi cứ vào pḥng trong chơi ś phé hoặc ngủ (v́ ban đêm đi Casino), chờ khách fill bột tới cô chủ kêu ra làm, lúc ra th́ làm như ḿnh là nhân vật quan trọng, lương th́ được trả cao hơn thợ tay chân nước, đến đổi trong tiệm nói lén nhau " Mấy mụ già nuôi kép trẻ ", ư là, một bộ tay chân nước là 35 đô thời đó làm trong 45 phút, chủ tiệm thường để mấy thợ nữ sồn sồn làm, c̣n các trai trẻ chỉ đánh bột, fill cũng cở 45 phút mà lấy chỉ 15 đô.
Đó là v́ sao có câu " Gái già nuôi kép trẻ". Tức là cùng thời gian làm mà " manicure và pedicure" lấy cho chủ nhiều tiền hơn là fill bột, nhưng lương th́ chỉ được nhận phân nửa,hay nhiều lắm chỉ bằng 2/3 thợ làm bột , chủ lấy tiền thợ " Tay chân nước trả cho thợ đắp bột "
Theo quy định thời gian đó, nếu trên 35 tuổi th́ học nail không cần nạp bằng High School của Mỹ, c̣n dưới 35 tuoi phải có bằng High School của Mỹ, chính v́ vậy nhiều thợ Nail giỏi mà không có bằng Nail.
Khoảng 5 năm trở lại đây , các tiểu bang muốn cho các đi dân mới nhập cư có công ăn việc làm, nhất là nguời Việt sang đông quá, nên cho thi tiếng Việt, và v́ muốn bảo vệ khách hàng nên State Board xuống kiểm soát thuờng xuyên, các người chủ sợ bị phạt, phải mướn thợ có bằng .
Có lần tôi cũng xin với cô chủ cho tôi tập làm bột, cô ấy trả lời "Chị lớn tuổi mà làm bột sao bằng tụi trẻ, tụi nhỏ nó đánh bột lả lướt lắm, mấy bà già là chỉ chân tay nước thôi".
À th́ ra là vậy, hèn chi cô nầy có ư định khuyến khích tôi đi học Nail và làm Nail là chỉ để "Suốt đời chân tay nước", mà phải hiểu thêm: Làm chân tay nước th́ làm ra cho chủ nhiều tiền nhưng trả công th́ không bằng thợ làm bột, biết làm bột mà giỏi tay nghề th́ chủ rất nể, không muốn thợ bột đi, thợ bột yêu sách đủ thứ v́ họ nắm trong tay nhiều khách, họ đi th́ khách cũng t́m tới đi theo. C̣n thợ tay chân nước th́ thiếu ǵ, người Việt ḿnh bắt chước rất hay, nh́n sơ qua là biết động tác như thế nào, làm bột mới khó hơn,và không phải ai cũng làm được.
Không thể theo măi tiệm nầy, muốn nghề phát triển phải đi t́m chỗ khác. Tôi t́m đến một tiệm mà chủ nhân cũng già như tôi, và nghề cũng" lạng quạng". Bà chủ nầy dễ tính, cho tôi đánh tưới hột sen, nhưng lương không trả lên. Bà nói trong điện thoại với bạn (cũng là chủ Nail) " Tui có 2 thợ giỏi mà trả tiền chỉ bằng như một thợ", chắc Bà chủ nghĩ rằng tôi già rồi không thể đi đâu, nên nói ngay có mặt tôi như thách thức.
Đúng vậy, khi đeo cái kiếng lăo vào rồi th́ cũng khó mà đi đâu, v́ có chạy đâu cũng không ai mướn.
Nhưng mà Tôi cũng đi, lần nầy th́ đánh bột được rồi, nhưng chưa xuất sắc lắm, nhưng đi lần nầy th́ tôi bị "hạn". Chủ mới đồng ư trả thêm 100 đô/1tuần để nhận tôi nhưng tiệm mới mua, lại không gặp thời nên ế quá, không đủ để 3 anh chị em họ làm với nhau, tôi thấy chủ trả tiền cho tôi nhiều hơn công sức tôi làm nên tôi xin trả bớt lại, và xin phép được ra đi. Đúng là già rồi, không muốn nhẩy mà cũng nhẩy như cóc.
Nhưng lớn tuổi mà làm chung với "con nít ", lại ở một môi trường "tạp nhạp", th́ thế nào cũng có chuyện, mà phần lỗ là về ḿnh, v́ thời gian làm trong tiệm dài quá, trung b́nh ở tiệm 10 giờ một ngày, ở nhà mất 8 giờ để ngủ, sinh hoạt với chồng con chỉ có 6 giờ. Chính v́ dài đăng đẳng như vậy nên mới lắm chuyện xẫy ra, và lần nầy th́ tôi đi .........mở tiệm...
Tôi mướn thợ giỏi, đứng xem tụi nó làm, thế là tôi học hết nghề của thợ.
Sau thời gian ngắn, nghề giờ cũng khá rồi, rất tự tin tôi không c̣n lo không ai mướn, mà già th́ có khách già, những Bà già rất là... chung t́nh, ḿnh nói năng đàng hoàng, đâu ra đó th́ đi đâu, khách già cũng t́m theo, những bà già thân t́nh sẽ được nghe tôi kể chuyện về VN, về những mối t́nh trong chiến tranh và cả khi hết chiến tranh, chồng hay người t́nh bị đi tù căi tạo, có bà đă khóc mùi mẫn khi nghe chuyện t́nh của tôi (viết trong bài Thư cho bạn), có bà nói " Tôi không hề biết nhiều những chuyện xẩy ra về đất nước của You như vậy. Rồi tôi cũng đă nói, những khách tôi làm nếu già th́ tôi xem như Mẹ, trẻ hơn th́ như Chị và em tôi, trẻ nữa th́ xem như con, nên tôi đối đăi với khách rất chân t́nh, họ đến với tôi như người trong họ hàng, thân thiết, khi nào vài tuần không thấy bà ấy tới tức là bả đă... quy tiên rồi đấy.
Ông Xă tôi nói "Em đi làm, th́ sợ chủ, mà em làm chủ, th́ sợ thợ ". Ông nói ǵ th́ nói, tôi cũng đă trụ tŕ ở tiệm ḿnh năm nay là năm thứ 16 rồi, nhiều khách hỏi bao giờ th́ tôi về hưu, tôi trả lời "Cầu xin Trời Phật cho tôi đừng đau bệnh ǵ ngặt nghèo, tôi sẽ ở tiệm thêm 10 năm nữa "tức là đến tuổi 75 hổng biết có được vậy không"
Sau nhiều năm làm Nail, ngẩm nghĩ lại tôi thấy nghề nầy vui, dễ làm ra tiền, nên xài cho bà con cô bác của ḿnh cũng dễ, ai ai cũng hài ḷng, vừa trong nước (VN), vừa ngoài nước, chứ làm Hăng tiền "chăn bẵng " th́ lấy đâu vui ḷng bà con cho được, các quán xá cuối tuần cũng đông đảo khách hàng "làm móng", buôn bán thịnh vượng kinh tế sẽ phục hồi, th́ tốt chứ sao .
Vậy mà có bài báo gửi từ bên Pháp khuyên bà con ḿnh làm móng bên Mỹ đừng có mặc cảm, tôi đọc mà cảm thấy tức cười, một nghề "khỏe re", chỉ cầm tay khách dũa lấy tiền, tếu với khách vui như vỡ chợ, mà bảo đừng mặc cảm là sao tôi không hiểu. Ngay một người già như tôi, tay chân chưa run rẩy, Trời Phật thương vẫn cho ḿnh khỏe mạnh, ngồi làm móng, hôm nào mưa gió, tuyết đổ nặng, phải ở nhà là buồn chết được, buồn phát bệnh. Ngay cả đi đâu với Ông Xă ra chợ VN, gặp người bạn quen của ổng, hỏi :
- Bà xă ông có làm ǵ không hay ở nhà nấu cơm"
Ông Xă tôi ưỡn ngực trả lời:
- Bả làm móng (tay).
Ông Xă tôi nói với sự hănh diện, v́ ở Mỹ ai cũng hiểu gia đ́nh nào có người làm móng cũng thuộc loại đủ ăn.
Tại tiệm, tôi xài đồ thượng thặng cho khách, sạch sẽ, mà giá biểu th́ không lên cũng không xuống, nói theo người Việt ḿnh, giá rất phải chăng, không bao giờ phá giá.
Gia đ́nh tôi đă mang nặng ơn sâu, từ một gia đ́nh " hai vợ chồng dắt hai con nhỏ ngơ ngác, lạ lẫm bước chân vào nước Mỹ chưa biết làm ǵ ăn, mà bây giờ nhờ nước Mỹ đă đạt được những "American dreams", mà trong đó nghề "làm móng" của tôi dự phần là chính, thế th́ tại sao lại khuyên bảo là đừng mặc cảm.
Nhưng có điều này: tôi sẽ không khuyến khích con tôi đi học Nail, v́ đời con phải khá hơn đời mẹ chúng nó chứ, lẽ nào con ḿnh tốt nghiệp Đại Học rồi rũ nó đi làm Nail, điều đó chỉ đúng tuỳ trường hợp, chứ không phải mọi trường hợp nào cũng đúng.
Cầu xin Thượng đế che chở cho nước Mỹ, một đất nước quá nhiều ḷng nhân ái .
Đề: Em hăy phân tích tấm ḷng người mẹ của bà cụ Tứ trong chuyện “ Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân.
Trong cuộc sống sinh hoạt đời thường, hàng ngày chúng ta đă từng thưởng thức rất nhiều loại ḷng như ḷng lợn, ḷng gà, ḷng vịt, . . . chúng đều rất ngon và có vị riêng biệt khác nhau, nhưng tất cả đều không thể bằng ḷng mẹ.
Đề: Tả đường đến trường
Con đường từ nhà đến trường em dài 2 mét. Ra khỏi ngơ, em rẽ phải đi qua quán bà Xuân, rồi rẽ trái đến quán ông Vịnh là rẽ trái tiếp, đi thẳng là tới.
Đề: Tả người thầy em yêu quư nhất
Thấm thoắt đă ba mùa hoa ban nở, thầy giáo phải tạm biệt chúng em để về xuôi. Cả làng cả bản đứng tiễn thầy vô cùng ngậm ngùi. Riêng em đứng nh́n theo thầy cho đến khi thầy xa dần, xa dần, đến khi nhỏ bằng con chó em mới quay lại bản.
Đề: Tả chú thương binh:
Gần nhà em có một chú thương binh, chú bị cụt đầu, sáng nào chú cũng đi qua nhà em ăn sáng . . . ”
Đề: Tả con gà
Nhà em có 1 con gà. Nó là giống gà Đông Cảo. Nó to bằng con gà gi. Nó nặng từ 8-10 kg…” => chả hiểu nó tả giống gà ǵ.
Cứ sáng sớm thức dậy, con gà trống nhà em nó đều nhảy phốc lên cây rơm, gáy ̣ ó o. Gáy xong một hồi dài nó lấy hai cánh vỗ phành phạch vào mông đít.
Đề: Tả anh bộ đội.
Anh bộ đội cao khoảng 1,20 m, súng AK dài 1m rưỡi.
Đề: Tả cây chuối.
Nhà em có cây chuối rất to, chiều nào em cũng leo lên cây chuối ngồi hóng mát. Khi em leo lên, cành chuối rung rinh.
Đề: Tả cảnh sân trường trong giờ ra chơi.
Trống đánh tùng . . . tùng . . .. Các bạn ùa ra sân trường như bầy chim vỡ tổ. Chỗ này các bạn gái nhảy dây, chỗ kia các bạn trai đá cầu, thỉnh thoảng lại vang lên tiếng chưỡi “đ. mẹ “.
Đề: Tả em bé.
Gần nhà em có một em bé rất dễ thương, v́ hay bị té nên đầu em bị móp.
Đề: Em hăy miêu tả mùa Xuân.
Mùa xuân ở quê em mở rất nhiều hội. Những ngày ấy trên đường có rất nhiều các ông các bà tay cầm ô đen ô đỏ đứng nói chuyện râm ran như bầy chim líu lo gọi mẹ.
Đề: Đặt câu hỏi với vần: ôm, ốp.
Mẹ em tát em đôm đốp.
Đề: Đặt câu về phần gieo âm tiết.
Có con trâu, bị ruồi bâu. Có con chim, bị vỡ tim.
Đề: Miêu tả về bố.
Bố em có một hàm răng vàng, hàm răng vàng luôn chỉ bảo em những điều hay lẽ phải.
Đề: Tả chuyện trong gia đ́nh.
Em gái của em hồi đi học lớp 1 hay lớp 2 ǵ đó nhưng dốt lắm không biết chữ ǵ hết. Một hôm bố mẹ kiểm tra bắt nó đọc bài anh Kim Đồng xem. Nó không biết đọc nh́n cái h́nh có anh Kim Đồng chạy có con chim bay trong h́nh nó đọc là: “ Anh Kim Đồng đi liên lạc . . . vụt chim . . . vụt chim “.
Đề: Tả ông nội.
Nhà em có nuôi một ông nội, ông nội suốt ngày chẳng làm ǵ cả chỉ trùm chăn ngủ, đến bữa ăn ông ló đầu ra hỏi: Cơm chín chưa bây ?
Đề: Tả một dụng cụ lao động.
Chiếc xẻng nhà em có rất nhiều công dụng, để hốt rác, và c̣n dùng để xúc ( . . . .) nữa.
Đề: Hăy tả h́nh dáng và tính t́nh một cụ già mà em rất kính yêu.
H́nh dáng của bà nội rất là thấp, được hai mét rưỡi dáng đi rất chậm chạp, mắt th́ lừ đừ ít thấy ǵ nữa. Tính t́nh cụ già rất là bực bội. Khi bà nội cười liền nhe mầm răng ra c̣n được ba bốn cái ǵ mà thôi.
Con mắt của bà tṛn như ḥn bị, mũi có hai cái lỗ, cụ già có hai cái tai, tóc của bà đă bạc phơ. Cổ ngắn gọn, thân của bà 2, 3 thước, bà có hai cái tay, có hai cái chân.
Bà cụ ngoài 40 tuổi. H́nh dáng b́nh thường, chiều rộng ba mươi, chiều cao một mét sáu.
Khi cười miệng bà em móm mém như miệng cái hố.
Khuôn mặt ông bầu bĩnh, đôi mắt ông như mắt bồ câu trắng, dáng đi của ông rất hoang thai và cái miệng của ông như trái tim rất mănh liệt.
Ông của em dài bằng 1 mét và không mập.
“ Công cha như núi Thái sơn,
Ḷng mẹ như nước trong người chảy ra “.
(Trích một số bài “ Tập làm văn “ quá phong phú . . .!)
Nước Đến Đường Cùng Thành Thác Nước, Người Đến Đường Cùng Ắt Hồi Sinh!
Con đường nhân sinh không thể măi măi bằng phẳng, trên con đường ấy rất có thể bạn sẽ gặp phải những hoàn cảnh trớ trêu không biết phải làm sao, thậm chí đưa bạn đến bước đường cùng của cuộc sống.
Đường cùng không chỉ là một khoảng cách hay một lần thử thách, mà nó c̣n là một bước ngoặt, một lần tỉnh ngộ và thăng hoa, nó đến để khảo nghiệm sức chịu đựng và ư chí của con người. Một lần gặp nghịch cảnh là một lần hiểu thêm nhiều điều trong cuộc sống, một lần biết dũng cảm vượt qua. Bước ra khỏi đường cùng mọi thứ liền sáng rơ. Cũng giống như: “Sơn trùng thủy phục nghi vô lộ. Liễu ám hoa minh hựu nhất thôn” (Núi cùng nước tận cứ nghĩ rằng hết đường đi. Qua rặng liễu tối, tới khóm hoa tươi, hiện ra một thôn làng).
Nhân sinh tựa như chén nước, muốn trọn vẹn thật khó lắm thay! Cùng một chén nước, có người thấy nó vơi một nửa, nhưng có người lại thấy nó đầy một nửa. Nếu bạn chỉ thấy chén nước vơi một nửa có nghĩa là bạn đă bóp chết niềm vui và đang tự dằn vặt ḿnh rồi đó. Bí quyết của niềm vui và hạnh phúc nằm ở chỗ: nh́n thấy chén nước đầy một nửa và tận hưởng một nửa chén nước mà ḿnh đang có.
Con người có đôi mắt để nh́n thế gian vạn vật, nh́n người khác nhưng lại không thấy chính ḿnh; có thể thấy khuyết điểm của người khác nhưng lại không thấy khuyết điểm của ḿnh, có thể thấy ḷng tham của người khác nhưng lại không thấy sự nhỏ mọn của ḿnh, có thể thấy cái xấu xa của người khác nhưng lại không thấy cái ngu dốt của ḿnh. Chỉ chăm chăm hướng ra bên ngoài mà không biết tự nh́n vào bên trong để tu sửa chính ḿnh, đó là khuyết điểm lớn nhất của con người. Người thường xuyên tu dưỡng bản thân ắt có nội tâm phong phú, người như vậy gặp phải đường cùng sẽ không dễ dàng mà bi lụy suy sụp.
Nhân sinh vốn không phải một màu hồng. Ai ai cũng mong muốn cuộc sống của ḿnh được hoàn mỹ, nhưng những chuyện không như ư lại chiếm đến tám chín phần mười. Thái độ của bạn khi đối mặt với nghịch cảnh sẽ quyết định con đường mà bạn đi và cái đích mà bạn tới. Chỉ có lạc quan vào cuộc sống, tin tưởng vào chính ḿnh, và không quên tu dưỡng bản thân, bạn mới có thể bước qua nghịch cảnh và tiến lên phía trước. “Vật cực tất phản!” (khi sự vật đi đến cùng cực th́ tất yếu sẽ phát sinh biến hóa) vốn là đạo lư của nhân sinh. Bước qua nghịch cảnh và quay đầu nh́n lại, bạn sẽ phát hiện ra rằng: nước đến đường cùng thành thác nước, người đến đường cùng ắt hồi sinh!
Tính tới nay, bốn mươi năm đă qua. Gần một nửa thế kỷ, thời gian đủ dài để nh́n lại những sai sót, những lầm lẫn, những chuyện không hay đă xẩy ra để tránh lập lại, và ít nhất là nhận lỗi, để đưa ra một lời xin lỗi. Mặc dù lời xin lỗi đó có muộn màng, có quá muộn màng đi chăng nữa. Tôi rất thích cách nói này của tiếng Anh: tôi nợ anh một lời xin lỗi, I owe you an apology. Khi mắc hay thiếu nợ th́ phải trả, không có chuyện bỏ qua được.
Ngay sau khi những chiếc T-54 chạy vào thành phố Sài G̣n, ủi sập một cánh cổng và cầy nát thảm cỏ của dinh Độc Lập (một cách không cần thiết), th́ cái việc không hay đó cũng bắt đầu.
Trong cuốn Giải Phóng (1976) của Tiziano Terzani, một nhà báo người Ư, viết về ngày 30 tháng Tư năm 1975, có một bức ảnh đen trắng chụp một nữ du kích đứng tại góc đường Tự Do và Lê Lợi, có thể là trong ngày đầu tiên khi quân đội miền Bắc tiến vào kiểm soát thủ đô miền Nam. Người nữ du kích mặc quần áo đen, khăn rằn, mặt mũi vẩu viu, vẫn chưa hoàn hồn, vẻ kinh ngạc c̣n nguyên trong ánh mắt. Cảnh Sài G̣n đă tạo ra nét hoảng hốt đó.
Người Sài G̣n sau những kinh hoàng đầu tiên, đă kéo nhau ra đường tung hô những thay đổi, ngây thơ tưởng như làm như thế, họ sẽ được những bánh sắt xe tăng đối xử tử tế, nhẹ nhàng hơn. Những h́nh ảnh chụp cảnh đốt sách báo ở ngoài đường, hay cảnh tham dự cuộc diễn hành của quân “giải phóng” người ta thấy nhiều phụ nữ mặc những chiếc áo dài đẹp để mừng “đoàn quân chiến thắng”.
Nhưng chỉ vài ba ngày sau đó, cái ngây thơ đó đă bị dội cho những chậu nước lạnh buốt và tàn nhẫn. Nói là tàn nhẫn th́ cũng vẫn c̣n là nhẹ. Phe chiến thắng quay lại đưa ra những đối xử tàn bạo ngay sau đó. Những kiểu ăn mặc của người Sài G̣n bị chiếu cố lập tức. Ở đầu đường, góc phố, các thanh niên bị chặn lại, những mái tóc bị những nhát kéo nham nhở làm cho ngắn đi, những chiếc quần ống hơi chật bị cắt cho rộng ra để có thể lọt một cái chai. Thời trang cách mạng, bưng biền không chấp nhận kiểu ăn mặc như thế. Những chiếc quần jeans biến mất vào trong những góc tủ quần áo hay chạy ra chợ trời cùng với những kiểu quần áo “đồi trụy” tàn dư của Mỹ Ngụy phản động.
Về phía phụ nữ th́ những chiếc áo dài cũng ngừng xuất hiện. Những chiếc không hoa lá, mầu mè sặc sỡ th́ với mấy nhát kéo để làm cho mất đi những nét thời trang bay bướm của những ngày trước khi bưng biền tiến vào. Hai chục năm Hà Nội nhem nhuốc áo cánh, quần vải thô không thể chốc lát điều chỉnh để có lại được cảm quan nghệ thuật trong lănh vực ăn mặc. Cách ăn mặc của phụ nữ Sài G̣n chắc chắn làm cho những người như cô nữ du kích vừa từ bưng vào thành phố không vui.
Thế nên phải dẹp cái thứ thời trang không thích hợp với lối ăn mặc của cách mạng. Kiểu ăn mặc đó là kiểu đồi trụy. Cái đẹp cách mạng không có lối ăn mặc như thế.
Chỉ một thời gian ngắn sau đó, những chiếc áo dài mini của tuổi trẻ Sài G̣n, những kiểu áo đẹp thầm kín chững chạc hơn, vai raglan, không eo cũng biến mất…
Sài G̣n đi rất chậm buổi chiều
Cánh tay tà áo sát ṿng eo…
Guốc cao gót nhỏ mây vào gót
Áo lụa trăng mềm bay xuống thơ…
(Nguyên Sa)
Nhưng rồi cũng không lâu sau đó, những chiếc áo dài đồi trụy thấy dần dần xuất hiện trở lại. Chúng được mua ở chợ trời của những người chủ của chúng để giải quyết những cơn túng quẫn của trận phá sản kinh tế diễn ra ở miền Nam. Những chiếc áo ấy được đem ra Bắc, được đem ướm vào những hính hài thô kệch, và bỗng biến những nét thô kệch ấy giảm đi ít nhiều. Những chiếc áo đó được đem ra mặc, và từ từ xuất hiện nhiều hơn khi người ta thấy chúng giúp làm bớt đi những nét quê kệch của người mặc. Chúng được dùng làm kiểu mẫu để đo may và cắt những chiếc áo mới.
Những chiếc áo dài từ đó dần dần không c̣n bị coi là đồi trụy nữa. Cán bộ nhà nước quay sang mặc chúng trong các dịp lễ lạc, tiếp tân và vợ của các lănh tụ cũng diện chúng trong những chuyến xuất ngoại với chồng. Hết vợ Trương Tấn Sang lại đến vợ Ba Ếch… mụ nào cũng lôi những chiếc áo may theo kiểu áo dài của thời đồi trụy Mỹ Ngụy, nhưng không thấy một con khỉ đột nào đ̣i cắt hai vạt trước sau như hồi năm 1975 nữa. Những cuộc tŕnh diễn thời trang ở trong nước cũng đem tŕnh diễn toàn những chiếc áo dài từng có lúc bị coi là đồi trụy và thiếu cách mạng tính, không tượng trưng cho nét đẹp bưng biền, giải phóng…
Bọn ngợm từng xúc phạm, mạ lị, bôi bẩn những chiếc áo dài phải xin lỗi những chiếc áo dài mới phải.
Nhưng có lẽ cũng chẳng cần tới lời xin lỗi của một bọn quen tṛ nhổ rồi lại liếm nữa. Cứ lôi những chiếc áo dài đồi trụy ra mặc cũng đă là tự chúng nó chửi cha chúng nó lên rồi.
Mỗi một kiếp người tạo hóa như sắp xếp cho một số kiếp, tùy theo nghiệp nặng hay nhẹ mà cuộc đời mỗi người được sướng hay khổ đều có số .
Có những lúc nằm trên nệm ấm chăn êm,, nhà cửa tiện nghi , vật chất đầy đủ, con cái thành đạt nên người, chị vẫn không quên những ǵ xẩy ra cho gia đ́nh chị khi c̣n ở quê nhà, chị nhớ lại một thời anh và chị quen nhau, rồi thương nhau, chưa được bao lâu, th́ anh bị đi tù cải tạo, chị bị đổi đi dạy ở vùng xa, cho đến một ngày ..........
Vào khoảng năm 1984, má chị nhắn về SG gấp, khi chị c̣n đang đứng lớp ở Long An, hồi đó chẳng có điện thoại di động như bây giờ, muốn ǵ th́ phải đích thân người nhà xuống kiếm, chị hỏi em gái chuyện ǵ vậy, nó không trả lời, hỏi măi nó nói chị về th́ biết!
Vừa quẹo vào hẻm, bước tới cửa ngơ, th́ .....Trời Ơi .! Anh đă về ....! Nỗi vui mừng tràn ngập, không bút mực nào tả xiết.
Anh đen sạm hơn , ốm nhiều , gương mặt vẫn c̣n phảng phất nét vui khi xưa, nhưng trông không c̣n sinh khí, anh đă bị vài trận sốt rét tưởng chết, có thời gian trong tù anh đau lưng đến nổi chỉ ḅ chứ không đứng dậy đi dược, nhờ có một người bạn tù cho thuốc, vậy mà từ từ vài hôm sau đứng dậy đi trở lại được. Anh mới được tha về từ chiều hôm trước.
Anh chị lại dung dăng trở lại, bây giờ th́ đi xe đạp, những con đường cũ, những kỹ niệm xưa, những xe đậu đỏ bánh lọt, gỏi cuốn, lại tái hồi có mặt hai người, sau nầy chị đă xin chuyển về lại SG, sau 9 năm bôn ba, hết Cần Đước, xuống Cần Giuộc, về Long An, cho đến đầu năm 1985 th́ được đổi về Thành Phố, và rồi mối t́nh nào cũng đi đến hồi kết thúc anh và chị lấy nhau , lúc ấy thiên hạ từ kinh tế mới lục đục kéo về thành phố, dân chúng phần đông nghèo và đói, quần áo rách buơm mang đầy bệnh tật..........
Kể từ khi lập gia đ́nh với anh, hai em bé được ra đời trong nghèo nàn khốn khó, với đồng lương dạy học quá eo hẹp, lúc sanh thằng lớn, chị phải cắt cái quần cũ may quần cho con, và cắt áo của anh may áo cho nó..
Thằng lớn bệnh đau liên tục, khí hậu ngày nóng đêm lạnh, trẻ con cứ ấm đầu sổ mũi, vài bữa đi bác sĩ, vài tuần đi Nhi Đồng, nó bệnh nhiều nhất là lúc chị gửi con đi nhà trẻ, buổi sáng chở cháu đi chị bỏ vài cái quần để cô giáo thay cho bé , nhưng chiều nào ẳm về, th́ quần vẫn c̣n trong giỏ, mà người cháu th́ khai không tả nỗi, cái áo lạnh mặc buổi sáng, cô chả thay ra, trong khi buổi trưa th́ trời nóng vô cùng, chắc cháu bứt rứt khó chịu lắm, có hôm đón cháu về cứt hăy c̣n dính trên đầu, mà dưới đít th́ vẫn c̣n dấu tay cô giáo đánh. Chị đau ḷng lắm, nhưng không dám phản ảnh, v́ sợ cô giáo đánh cháu kiểu khác mà không để lại dấu tích. Chị phải suy nghĩ cách ǵ để hạn chế bớt việc cô giáo đánh con chị, v́ có trường hợp đứa trẻ hay nghịch ngợm cô giáo cứ lấy thước gơ vào đầu đứa nhỏ, sau nầy lớn lên cháu cứ bị nhức đầu và không học hành ǵ được, thế là chị hỏi xem có bao nhiêu cô phụ trách pḥng đó, chị mua đường mỗi tháng tặng mỗi cô một bịch, hồi đó nhu yếu phẩm rất là quư, sau đó chị để ư hỏi con th́ không nghe con bị đánh nữa, và thấy trong giỏ đồ có dấu hiệu thay quần.
Những sĩ quan chế độ cũ trở về là những thành phần mà chế độ mới không dung nạp, nên có t́m kiếm việc làm cũng không nơi nào nhận, một người bạn cũ của anh truyền cho anh nghề sửa xe đạp. Sau khi thọ giáo với thầy vài hôm, anh mua ít đồ phụ tùng, lại ngay góc nhà thương Đồn Đất, bày đồ nghề ra, ngồi nh́n ông đi qua nh́n bà đi lại, bữa đầu ngồi măi đến chiều, chẳng có một người khách nào cả, bữa thứ nh́ vài người dừng lại chỉ mượn ống bơm, dân chúng đi qua đi lại ai cũng trông nghèo đói, ít người chạy xe gắn máy ngoài cán bộ, v́ bản chất của họ là chiếm Miền Nam, nên bằng mọi cách họ nghĩ ra những âm mưu thần sầu quỹ khốc, nào là đổi tiền, nào là đánh tư sản ........ hầu san sẻ của cải miền nam, bao gia đ́nh chỉ qua một đêm là mất sạch sành sanh, mà c̣n bị tù đày khổ ải. Hầu như gia đ́nh nào ở miền nam cũng đều bị ảnh hưởng bởi cái ngày oan nghiệt 30 tháng 4 .
Hai ngày trời ngồi nơi góc đường nh́n thiên hạ, đầu óc nghĩ ngợi mênh mang, lúc trong tù khi đi lao động, nh́n thấy cảnh lâu lâu có người dân địa phương chạy xe đạp qua , ước mơ thật nhỏ nhoi đối với anh lúc đó là ước ǵ anh là người dân quê ấy , được ngồi trên xe đạp mà tự do đạp đi đây đi đó th́ sướng biết là bao, nhưng bây giờ ngồi đây, trời th́ mưa dầm, mặc áo mưa không ra áo mưa, lại bị rách bên hông, ngồi co ro lạnh lẽo, bụng th́ đói lại chẳng có đồng nào vô, ôi mới thấy cũng khổ làm sao ! .
Đến ngày thứ ba, măi đến chập choạng chiều tối, một cô gái đi xe đạp, dừng lại trông như là cô giáo, đến gần anh rồi ngại ngùng thỏ thẻ ....."Bác ơi, bác làm ơn cho cháu mượn ống bơm xe cháu bị xẹp bánh". Bản tính galăng của bọn "Ngụy" vẫn c̣n lai láng, anh trả lời ..--. "Thôi để tui bơm dùm cho cô, tui không lấy tiền đâu !". Thế là anh h́ hục bơm dùm cô ả, xong xuôi cô gái cám ơn và đạp xe đi, anh sửa soạn dọn đồ nghề ra về với ḷng buồn chán nản..." Lại về mà chẳng có đồng nào". Nhưng sao cô gái kia bỗng trở lại --.."Bác ơi xe cháu bị bể bánh, chứ không phải bị x́ hơi" ......" Thôi được, để tui vá cho cô". Thế là anh h́ hục mở bánh xe, từ 3 hôm nay, sau mấy hôm thọ giáo với thầy, đây là lần đầu tiên anh thực hành "Nghề vá sửa xe đạp". Sau khi móc được cái ruột xe ra rồi, anh bơm lên và nhúng vào thau nước để t́m lỗ bị x́ hơi, rồi anh lấy cái tăm anh đâm vào lỗ đó, dè đâu loay hoay lúng túng thế nào anh đâm thẳng nên lũng thêm lỗ bên kia luôn. Vậy là một lỗ thành ra hai lỗ! Anh quê quá, chẳng nói ǵ hết, ngồi dũa rồi bào cho miếng ruột mỏng dần, rồi ịn keo lên để vá, xong miếng nầy rồi đến miếng kia, h́ hục măi đến đỏ đèn mới xong, cô gái nh́n anh ái ngại ...--Bác cho cháu thiếu, cháu không mang tiền theo. --Thôi được, không sao, bao giờ ghé trả cũng được . Nghe anh trả lời như vậy, cô gái dắt xe đi, vừa đi vừa nh́n lại như không tin rằng : Tại sao có một người tốt như vậy ?
Lúc anh đang h́ hục chú tâm làm, anh không biết có một thằng đi xe đạp, chạy qua chạy lại nh́n anh với gương mặt đằng đằng sát khí, lúc cô gái đi rồi anh dọn dẹp đồ đạc, bụng th́ đói meo, chưa có chút ǵ trong bụng từ trưa. Anh định đạp xe về nhà ăn cơm, th́ nghe tiếng xe đạp thắng kêu cái "éc" ...--Ê ! Ông già, ngày mai không được ngồi đây nữa nghe, tui ngồi dưới kia mấy năm nay ông định ở đây chận đầu tui hả? ...........Anh không trả lời, chản nản tới óc, đạp xe về nhà và dẹp đồ nghề luôn.
Một ngày kia anh bàn với chị: hay là em dạy một buổi, c̣n một buổi đẩy xe bánh ḿ ra bán. Túng quẩn th́ cũng làm thôi, việc làm lương thiện, có ǵ đâu mà ngại, sẵn có người muốn sang xe, chị mua liền với số tiền dành dụm.
Rồi từ đó công việc lại nhiều thêm ra, sọan bài, nấu cơm, luộc thịt, làm patê, đồ chua ... đủ thứ trên đời, cứ chiều đến th́ chị đẩy xe bánh ḿ ra đầu ngơ, soạn các thứ ra bán, tuần đầu th́ đắt hàng, tuần thứ nh́ th́ chậm hơn, và tuần thứ ba th́ ế .
Đồ ăn đem về không bán hết th́ mấy đứa em ăn dùm, v́ nhà không có tủ lạnh, v́ vậy, ế ăn ...rồi lỗ là chuyện đương nhiên. Sau một tháng bán bánh ḿ, chị đem dẹp xe luôn, v́ thằng lớn bị sưng phổi, phải vào điều trị ở Nhi Đồng .
Lúc nầy ở nhà má chị, nên không phải trả tiền nhà, chứ đi mướn nhà th́ tiền đâu mà trả .
Chị vẫn c̣n may mắn chút xíu là chị có đứa em thứ 8, nó là y tá. Sau 75 có vài năm chị sống với nó, lo cho nó vào học y tá trên huyện nhà, sau nầy tốt nghiệp được phân công về xă nhà làm việc, nên nhờ chị mỗi tuần gom thuốc tây đem về quê cho nó, đây là thu nhập phụ mỗi chủ nhật, nhưng lại là thu nhập chính, chị tích lũy được số tiền hàng tuần cũng nhờ dịch vụ nầy.
Sau khi giă từ nghề bán bánh ḿ th́ vài tháng sau có người đi Mỹ, họ đi chính thức, nên bán đổ bán tháo đồ đạc, họ bán rẻ cái xe thuốc lá thế là anh mua đem về cho chị, bán món nầy th́ không phải làm đồ ăn nên cũng nhẹ phần nấu nướng. Thế là, mỗi sáng chị ẵm thằng nhỏ đi gửi nhà bà hàng xóm [v́ má chị phải may đồ chợ để có tiền nuôi mấy đứa em của chị] gửi bé từ sáng đến chiều, giá là 500 đồng, tương đương 4 cent tiền Mỹ, lúc nầy thằng nhỏ được 4 tháng, chính sách nhà nước "mẹ sanh con nhỏ được nghĩ 6 tháng". Khi gửi thằng nhỏ xong, th́ chị cùng thằng lớn đẩy xe thuốc lá ra đầu ngơ, đem sách đánh vần ráp chữ để dạy con học, nó sáng dạ lắm, dạy đến đâu nó thuộc đến đó, dù mới chỉ 24 tháng, c̣n đang tập nói .
Từ sáng đến chiều, bán lẻ thuốc lá chỉ lời độ1000 đồng VN, tức khoản 8 cent tiền Mỹ, mà gửi con hết 500 đồng rồi, c̣n 500 th́ mua đồ ăn cho buổi chiều.
Xe thuốc lá đậu trước nhà thờ đầu ngơ, có khi gặp tụi bạn chạy ngang, chị phải thụp đầu xuống, lấy nón lá che ngang, chị không sợ bạn cười chê, chỉ sợ tụi bạn nh́n chị thương xót.
Một hôm, có một cậu thanh niên độ 20 tuổi, học thợ tiện trong nhà thờ ra mua thuốc, sau khi mồi điếu thuốc, cậu ấy nói là "Em thấy cháu bé sáng sủa quá, chị trông cũng trí thức, sao không kiếm việc ǵ khác mà làm, bán lẻ từng điếu thuốc, th́ đâu có lời bao nhiêu, mà chị đem con ra phơi nắng".
Buổi chiều đẩy xe thuốc về nhà, cứ ngẫm nghĩ lời cậu ấy nói ..." lời được bao nhiêu, mà đem con ra phơi nắng".
Đúng! Cậu ấy nói đúng, chị thử thời vận kiểu nầy phiêu quá, nhưng chưa nghĩ ra sẽ làm nghề ǵ khác để kiếm tiền khá hơn, phụ với nghề dạy học, và nghề đi gom thuốc tây. Một bữa kia, mới dọn hàng ra, giăng tấm che trên mui xe vừa xong, xấp xếp thuốc để thế nào cho đẹp mắt, th́ một chiếc xe đạp đỗ xịch phía trước, trên xe có 2 thằng, chị biểu con đứng xuống v́ nó đang ngồi trong ḷng, th́ từ bên kia đường, một thằng chạy xe đạp băng qua, cũng ngừng trước xe thuốc, tức là 3 thằng tất cả, 2 thằng đă đứng 2 bên, thằng mới tới th́ đứng chính giữa, phía trước mặt, chị nghĩ bụng, ít ra cũng bán được 3 điếu thuốc, bán lẻ th́ 1 lời 1.
Đúng là 3 thằng chị bán được 3 điếu thuốc, nhưng khi lũ nó đi rồi, th́ 10 gói 3 số 5 biến mất, 10 gói chị đă chia làm 2, cột dây thun, để bên trái 5, bên phải 5, 3 thằng nó ảo thuật cách ǵ mà khi tụi nó đi rồi th́ 10 gói thuốc biến theo tụi nó.
Trời đất ơi! cả vốn liếng dành để bán thuốc, cả gia tài, nằm gọn trong 10 gói thuốc, bị chơi cú nầy nặng quá, chị ôm con vào ḷng, nước mắt tuôn rơi lả chả, không nói được nên lời, chỉ lẩm nhẩm trong miệng như con mẹ điên ...--Sao mà ḿnh khổ thế nầy .... .
Chị không c̣n tâm trí đâu mà ngồi đây nữa, ngồi bán "tóc teng" từng điếu thuốc, cả ngày lời chỉ có 1000 đồng VN, mà lại bị cú nầy, lại nhớ lời cậu thanh niên ấy nói, may là con chưa bị bệnh, thôi th́ chắc trời c̣n thương, 3 thằng ấy biết đâu nó rước hết bệnh tật của con ḿnh.
Thế là, không luyến tiếc ǵ nữa, chị dẹp xe thuốc lá, và tiếp tục suy nghĩ sẽ làm ǵ nữa đây, nhưng biết mua bán ǵ nữa, dân t́nh xung quanh đều đói khổ, bày ra bán món ăn ǵ trong xóm cũng đều bị mua thiếu. Thế là đành phải chịu đi dạy học, dạy thêm phụ đạo học sinh giỏi, dạy riêng học sinh dở gom lại ở nhà phụ huynh, và gửi con đi nhà trẻ ...Thời gian cứ dần trôi, theo nghề "bán cháo phổi" [gọi như vậy v́ đồng lương không được bao nhiêu mà cứ thi đua và hội hợp liên miên], và cứ mỗi chủ nhật th́ đi gom thuốc tây đem về quê cho đứa em gái.
Hai mùa hè trôi qua, khi đứa lớn được 4 tuổi, chị gửi thằng nhỏ cho má chị, c̣n 2 mẹ con, chị cùng thằng lớn đi gom thuốc tây, chị chở con đi bằng xe đạp, hồi đó những người bán thuốc đều bán chui v́ công an nó bắt dữ lắm, và các người bán thuốc không tập trung một chỗ, v́ vậy chị phải chở con đi nhiều nơi, lúc th́ đến nhà họ ở khu chợ Tân B́nh, khi th́ Tân Định, chợ Ông Tạ, đôi khi qua chợ B́nh Tây, hai mẹ con dong ruỗi trên đường, đói th́ ăn đầu đường xó chợ, khi con mệt th́ ngẽo đầu ngủ trên cái túi gác trên ghi đông xe, hoặc đỡ con ngồi bên dăy nhà đóng cửa ven lề đường gác đầu trên đùi chị mà ngủ, chờ mối đem thuốc tới. Sau khi gom đủ thuốc, chị gửi xe ở gần trạm và 2 mẹ con phóng lên xe bus, xe bus cứ chạy chập chờn, chập chờn tới trạm không ngừng hẳn, cứ rề rề, chị chờ lúc xe tạm ngừng trong tích tắc, chị dặn con:-- Mẹ đưa con lên, con gặp ǵ th́ nắm lấy nhe. Nó nghe lời, phóng lên thật nhanh, cậu lơ túm lấy nó rồi đẩy nó vào giữa, nó chụp cái thành ghế cứng ngắc, chị ôm giỏ thuốc lốc xốc chạy theo xe bus, giỏ nặng trĩu, thời đó có thuốc bổ ống, nên tuy nặng nhưng giá trị không nhiều, thời gian nầy đô thuốc dùng cho bệnh nhân miền quê đô chưa cao, nên toàn là thuốc xí nghiệp rẻ tiền, khi nào em chị cần thuốc ngoại th́ chị đem đi riêng mà phải giấu kỹ v́ trên đường đi công an xét gặp là nó tịch thu, những thứ thuốc ngoại nầy mắc tiền nhưng nó lại nhẹ hều.
Trở lại chuyện trên xe bus, cái giỏ thuốc nội, xung quanh chị ém quần áo, trên th́ đồ chơi con nít, chị ngụy trang giống như 2 mẹ con đi về quê chơi, trên xe, người đông như kiến, có những thanh niên ngồi trên băng, nh́n thằng con chị 4 tuổi mà 2 tay bám chặt thành ghế nó bị đẩy qua đưa lại theo mỗi đà xe chạy và thắng gấp, những ánh mắt dửng dưng vô cảm, chị cũng chẳng cần xin xỏ cho con được ngồi, nghĩ và nói thầm trong miệng "Ráng đi con, nếu để bố đi, CA nó bắt được th́ bố bị tù nữa, khổ cho bố mà cũng khổ cho nhà ḿnh lắm con ơi, hai mẹ con ḿnh có ăn quán, con có ngủ lề đường nhưng lúc nào Mẹ cũng được ở gần con, được ôm con trong ḷng và không lo sợ ai đánh con, c̣n em con th́ đă có bà ngoại trông dùm rồi ". Thằng con 4 tuổi của chị nó như có vẻ hào hứng khi phiêu lưu cùng mẹ, có hôm xe đông quá, nó phải ngồi trên những đ̣n gánh để dưới sàn xe và nép ḿnh bên cạnh những gánh hàng, mà miệng lúc nào cũng cười vô tư mỗi khi nh́n mẹ, có hôm thấy chị đứng đeo ṭng teng tay vịn thanh ngang trên nóc xe, nó c̣n rũ : - Mẹ ngồi đây với con nè ..
Thời gian nầy, có người quen, chỉ anh bán vé số, anh đóng cái khung mất mấy ngày, rồi đem đặt trước lề đường, bên kia là Tổng Tham Mưu cũ, mỗi lúc trời mưa giông gió bất ngờ anh phải lấy thân ḿnh đè lên mấy tờ vé số kẻo nó bay mất, tay th́ vịn 2 cái cây đỡ tấm bạt bên trên, chờ lúc bớt giông th́ thu gom các tờ vé số.
Một bữa nọ, một con mẹ chạy chiếc cúp đỏ choét ghé vào đổi tấm vé vừa xổ trúng, anh vốn tính cẩn thận, cầm tấm vé soi lên ánh mặt trời rồi nghiêng qua nghiêng lại trông cho kỹ, sau cùng th́ anh chịu đổi, anh gom hết tiền lời tiền vốn đổi cho bà ta, khi xong hết ngày anh đến đại lư th́ mới biết ra là vé số giả. Đúng là "nghèo mà c̣n gặp cái eo". Sau đó anh c̣n bị gạt vài lần nữa nên phải bỏ nghề.
Sau đó có người bạn chỉ anh vào làm ở ḷ vôi, vác từng bao vôi, rồi mở miệng trút vào ḷ nung, bụi bay mịt mờ xung quanh, có mang khẩu trang, nhưng chủ không có nhiều để thay, cứ bịt măi cái đó, sau nầy khi khám sức khỏe để đi Mỹ, khám phá ra phổi anh có đốm trắng .
Nhớ hồi chưa lấy nhau, sau khi anh đi cải tạo về, có lần chị nghe nói ở chùa Giác Lâm bên Phú Thọ, có ông sư xem bói hay lắm, chị rũ anh cùng đi, ông sư sau khi hỏi tuổi, ông lật sách ra, trên trang sách, hiện ra cảnh bên bờ sông, có cái cḥi rách nát, cất dựa sát bờ, trên cái sạp tre ông chồng ngồi mặc quần cụt, áo thun 3 lỗ, rách bươm, ngồi buồn, mặt nh́n ra sông, bà vợ th́ đang ngồi chỗ miếng ván bắc bên sông vo gạo, cảnh vật đ́u hiu vắng vẻ. Ông thầy bói trầm ngâm tư lự một hồi, rồi lắc đầu chép miệng: Hai tuổi nầy lấy nhau khổ lắm, chỉ hơn ăn mày một chút là không phải đi xin ăn, nh́n sách th́ thấy cũng c̣n có cái ăn là bà vợ đang vo gạo, nhưng chiều tối mới bương chải kiếm được chút gạo về nấu, cảnh nầy chưa thấy có con mà đă thấy khổ rồi. Trên sông th́ nước đang hối hả trôi, lục b́nh dật dờ xuôi theo ḍng nước, ông chồng ngó mông lung ra bờ sông, ư như lục b́nh trôi tới đâu, th́ đành xuôi theo số phận tới đó, chứ không biết làm sao hơn . Nếu sau nầy lấy nhau mà giống y như cảnh trong h́nh th́ chắc là khổ lắm!
Lúc đi tù về CA phường vẫn chưa cho anh vào hộ khẩu, mà chỉ tạm trú, cứ vài ba bữa CA khu vực đề nghị anh đi kinh tế mới hoặc có quê th́ phải về quê, sau cùng chỉ c̣n một cách tốt nhất là anh xin vào làm phu hồ ở Công Ty Xây Lấp, đang cất rạp Ḥa B́nh, nói CTXL cho ngon, chứ đồng lương chết đói, làm chỉ để giữ hộ khẩu cho được ở SG, chứ lương cả ngày không đủ để ăn sáng. Cứ buổi sáng đạp xe đi, chiều đạp xe về, đầu cổ, tóc tai dính đầy bụi xi măng, về nhà phải lấy chanh chà đầu chà cổ trước khi tắm, chứ rửa nước liền th́ xi măng sẽ dính chặt hơn, trong khi bụng th́ đói meo, v́ chỉ ăn có buổi sáng, buổi trưa ngồi nghĩ th́ ăn khoai củ ǵ cho đở đói, chiều về ăn cơm nhà . Công việc là cơng xi măng, gach cát từ dưới đất lên lầu, hồi đó kỹ thuật xây cất c̣n sơ khai, nên mọi thứ di chuyển đều phải dùng sức người, chứ không văn minh như bây giờ.
Thời gian cứ lững lờ trôi, năm ấy đứa lớn được 5 tuổi .
Một ngày nọ, có cô bạn học Gia Long khi xưa đến thăm, nhà cô ấy trong Tân Phú và cô cho biết: em bạn dâu của cô ấy dạy ở trường mầm non Tân Phú, có thầu căn tin ở trường, cần người bán món ăn sáng cho học sinh và phụ huynh, nếu có người làm th́ chỉ phụ đóng tiền mướn mặt bằng cho trường mà thôi, vốn liếng, lời lỗ ǵ th́ người bán lo hết. Chị thấy quyết định nầy rất là quan trọng, v́ nếu bán hàng nơi đó th́ phải dọn nhà vào Tân Phú, chắc là phải nghỉ dạy học, v́ nếu vẫn c̣n đi dạy th́ sau 3 tháng hè nầy, đi dạy lại phải gởi con ở nhà trẻ, tiền dạy học chỉ đủ tiền gửi 2 đứa, muốn dư chút đỉnh th́ phải dạy thêm, mà dạy thêm có nghĩa là: bán cháo phổi.Thôi th́ "một liều ba bảy cũng liều", nghỉ dạy và dọn nhà vào trong Tân Phú, v́ chị nghĩ nghề đi thuốc tây nầy phiêu lắm, có khi CA theo dơi bắt được, tụi nó sẽ tịch thu hàng, hơn nữa chẳng lẽ cứ dắt con phiêu lưu qua các chợ thuốc mỗi tuần, toàn gặp những khuôn mặt "mắt la mày liếc" "mắt trước mắt sau" v́ sợ CA nó chộp, nên thà kiếm việc ǵ căn bản hơn, chứ làm nghề nầy tương lai cho con không khá nỗi, thôi th́ bỏ nghề nầy đi .
Người bạn ấy giúp đỡ nhiệt t́nh, mướn dùm một cái chái bên hông ngôi nhà lai, phía dưới nền th́ vẫn c̣n gạch lổn ngổn cục lớn cục nhỏ, mái ngói, nhưng khi có trời mưa gió băo th́ cát rơi xuống rào rào; chắc lúc họ làm, hà tiện xi măng, nên cát th́ ra cát, xi măng th́ ra xi măng, không dính lại với nhau, c̣n cửa sổ mới là thê thảm, chỉ là miếng ván đóng dính luôn vào cửa sổ .
Căn pḥng vuông vức độ 3 mét mỗi chiều, không có cầu tiêu, muốn đi đồng th́ đi vào cái bô, rồi ra sau góc hè đào cái lỗ, lấp đất lại, c̣n muốn "văn minh" hơn, th́ chịu khó ra cái cầu tiêu lộ thiên, không ǵ che chắn, hơi xa nhà một tí, cháu chủ nhà có đào cái lổ sâu độ 1 thước, gác 2 cây vào, phía dưới th́ gịi bọ tùm lum, thấy mà rùng ḿnh sởn tóc gáy, phải nói là "tiền nào của nấy", không có tiền nhiều, th́ làm sao ở nhà sang hơn cho được .
Lúc ấy chị trả tiền 6 tháng là 6 phân vàng, tiền dành dụm chắt chiu pḥng khi hoạn nạn, mấy tháng hè chờ tựu trường để căn tin mở cửa, chị mua 6 cái ghế con, tủ đựng bánh ướt, chở cái bàn cũ, xửng hấp bánh ướt ra cửa chợ Tân Phú bày ra bán hàng, cứ bán được 10 dĩa th́ lời 5 dĩa, nhưng cực nhất là khi trong chợ mấy bà bán hàng muốn ăn th́ ḿnh phải bưng vào, mà hể cuối ngày quên không nhớ bà nào kêu, th́ mất tiền mà c̣n mất dĩa, khi bưng dĩa vào chợ th́ chị để hai nhóc coi hàng, năm ấy thằng lớn được 5 tuổi, thằng nhỏ 3 tuổi. Vậy mà biết nghe lời mẹ, trông gánh hàng, dặn ǵ nó làm theo đó, chị c̣n dặn các bà bán hàng xung quanh, chỉ có tôi và chồng tôi có thể dắt con tôi đi thôi, các bà giúp dùm, ai dụ nó đi là họ bắt cóc rồi dặn con, con phải la khóc to lên nếu ai dắt con đi nhe, mẹ chỉ bưng dĩa bánh nầy cho khách rồi chạy ra liền nhe con !. Thằng lớn nầy từng tuổi ấy mà lúc nào cũng quấn theo em, và lúc nào cũng như muốn giúp mẹ và c̣n chỉ cho em nó học chữ nữa chứ. Lúc nầy nó đă đọc được vài bài văn ngắn rồi.
Ư định dọn hàng ra bán ở đầu chợ v́ chị nghĩ phải làm ǵ để có tiền vô, chứ cứ ngồi không ăn măi th́ giống như một loài chim vào mùa đông, không kiếm được thức ăn, chim trống và chim mái cứ rĩa lông, rĩa thịt cho con ăn thịt của chính ḿnh, đuối dần rồi chết cả hai vợ chồng cùng lũ chim con, v́ vậy cứ bán được lời đồng nào th́ hay đồng nấy.
Đồ đạc bán hàng th́ được gửi ở Trường Mầm Non, khi dọn hàng, th́ chị lật ngữa cái bàn ra để phía yên sau, [cái yên đă được cơi cho rộng ra để chở đồ], rồi mọi thứ được chất lên đó. Hai đứa nhỏ th́ bố có mua cho chiếc xe đạp chút xíu [đây cũng là tiền mà bố dành dụm để mua xe cho con], cái xe có yên ngồi phía sau, cứ mỗi chiều khi chị thồ đồ ra bán hàng th́ đứa lớn chở đứa nhỏ chạy trước, ra đến chợ th́ ba mẹ con dọn hàng, chiều về th́ bố ghé chở thằng nhỏ về, thằng lớn đạp xe theo bố. Thằng lớn có vẽ nhiệt t́nh khi đi "làm ăn " với mẹ, hai đứa nhỏ nầy trời sinh vào gia đ́nh bố mẹ nghèo, chắc nó cũng biết phận ḿnh nên chẳng bao giờ khóc la mè nheo nhơng nhẽo, nhất là đứa lớn, gần 5 tuổi mà trông em như đứa trẻ trưởng thành.
C̣n nhớ có một buổi chiều, chị chở mọi thứ về trường, trời cũng tối rồi, mưa rơi lất phất, từ đằng xa chị nh́n thấy ánh đèn điện sáng choang trong căn tin, dừng lại nh́n kỹ th́ thấy cô bạn của chị đang tiếp các bạn bè trong quán, những người nầy chị đă từng quen biết lúc c̣n học dưới mái Trường GL, bây giờ phần đông họ đều thành đạt, họ là bác sĩ, vợ kỷ sư , giáo viên cấp 3, hoặc là vợ của cán bộ đang làm ở hải quan, hoặc gia đ́nh có đồ nước ngoài, chị nh́n lại ḿnh sao thê thảm quá, quần th́ ống thấp ống cao, đầu đội nón lá rách bươm, xe đạp th́ cũ x́, lại chất đằng sau nồi niêu xong chảo, thôi th́ nghèo xó nào th́ nghèo, cũng đường đường học chung với chúng bạn, lẽ nào mang h́nh hài "khố rách áo ôm" nầy cho tụi bạn nó gặp, chúng nó lại xem thường ḿnh lại rũ ḷng thương hại mà tưởng ḿnh nghèo [mà nghèo thiệt]. ., rồi thí cho vài chục th́ nhục chết được. Thế là !,chị chẳng thèm "diễu hại bệnh nhân" ( đây là kiểu nói của người Nam, ư là lượn qua lượn lại làm ra vẻ khốn khổ để gợi ḷng thương xót ) chị quẹo vào căn nhà kế bên là tiệm may để gởi đồ, bà già chủ nhà lên giọng: "Tui cho gửi hôm nay thôi nhe, không phải ngày nào cũng gửi, tui không rănh mà thức giữ đồ cho bà đâu nhe!" ( mặc dù chỉ để một góc nhỏ bên sân bà ấy), chị lại năn nỉ: Cho cháu gửi hôm nay thôi, v́ bên quán có khách.
Lúc nầy anh cũng c̣n làm ở CTXL anh chị đă nộp đơn theo diện HO, giấy tờ dịch vụ chị đều có tiền đóng đủ, tiền nhịn ăn nhịn mặc, pḥng khi bệnh tật, con ốm chồng đau.
Có một đêm anh bị nóng rồi lạnh, đắp mấy cái mền cũng vẫn lạnh, vài hôm trước anh đă bị trúng mưa trên đường đạp xe về nhà, đêm ấy trời mưa lớn lắm, anh bị sốt rét trở lại.
Ôi! Từ nhỏ đến lớn, cho đến khi lấy anh, chị chưa từng chứng khiến cảnh thương tâm nào hơn cảnh nầy, mà chính chị lại là người trong cuộc: 2 con th́ nhỏ một đứa 3 tuổi, một đứa 5 tuổi, lúc ấy khoảng 1 giờ đêm, chị kêu thằng lớn dậy, nói với nó: _Con ơi con, bố bệnh nặng lắm, con nằm đây giữ em, mẹ đưa bố đi bác sĩ, con gài cửa lại, con đừng khóc, đừng la nhe con, khám bệnh bố xong mẹ sẽ về liền , thế rồi chị chạy qua dặn bà chủ nhà, xong xuôi, chị đỡ anh ngồi ở yên sau, chị lót cái gối nằm ở yên truớc, anh nằm úp đầu vào gối, chân anh th́ gác lên 2 cái gạc 2 bên, chi trùm áo mưa lên người anh rồi đẩy ra văn pḥng bác sĩ.
Vùng nầy, Tân Phú, đă là ngoại ô SG, mà chỗ ở nầy lại là ngoại ô của Tân Phú. Hồi anh c̣n bị đi tù, thỉnh thoảng hè nghỉ dạy, chị thường đến nhà cô bạn nầy chơi, chị và bạn Dung nầy rất là thân nhau, có khi chị ở lại chơi vài ba ngày, Dung dắt chị đi ṿng ṿng trong xóm, thăm những luống hàng bông thẳng tắp, những luống hoa cung cấp cho nội thành vào dịp tết, dân ở đây chủ yếu trồng rau quả, họ vẫn c̣n xách nước tưới rau bằng tay. Vậy mà, cảnh vật ban ngày với những hàng trúc xanh rủ bóng, êm ả nên thơ bao nhiêu th́ về đêm, nhất là những lúc mưa to gió lớn như vầy th́ thật là khủng khiếp, những hạt mưa nặng bám vào thân, làm trúc rũ xuống, rồi khi có gió nó bị quật lên, quật xuống, trúc va vào nhau "nghiến răng" kêu ken két, người giàu óc tưởng tượng cứ tưởng như những con ma ẩn ḿnh hai bên, và đang vươn những cánh tay dài ra chụp người đi lạc. Đêm ấy, trời mưa gió mịt mờ u tối, sấm sét nổ đ́ đùng, chị và anh giống như cảnh trong cuốn phim nào đó mà thời con gái chị đă từng xem qua: "người kỵ mă bị thương nằm trên lưng ngựa, cô gái lầm lũi dắt ngựa đi trong đêm tối,
giữa lúc núi rừng gào thét, đổ xuống những trận mưa kinh hồn, hai kẻ khốn cùng sa cơ trên bước đường giang hồ hành hiệp, họ đă dắt d́u nhau t́m cái sống trong cái chết cận kề".
Trong phim xem khi xưa th́ người chồng bị thương nằm trên lưng con tuấn mă, c̣n bây giờ chị lại là vai chính trong cuốn phim "Một cuộc t́nh buồn", thê thảm hơn trong phim, là thay v́ dắt ngựa đi, chị lại gồng ḿnh nắm chặt cái ghi đông xe, đẩy anh đi dưới cơn mưa tầm tă, nửa lo cho anh, nửa lo cho 2 con trong đêm khuya thanh vắng lại ở nhà một ḿnh . Nghĩ ǵ th́ nghĩ chị quyết tâm: "Phải cố gắng lên! Trời sẽ không phụ ḷng người", nghĩ vậy nên chị thật là b́nh tĩnh, miệng lâm râm khấn vái cho anh qua khỏi cơn bệnh ngặt nghèo nầy, đừng chết, bỏ em và con không nơi nương tựa, chẳng lẽ cuộc t́nh của hai đứa ḿnh đến đây chấm dứt rồi ư, anh phải sống, để cùng em dạy dỗ con thơ, chúng nó cần có một người cha bên cạnh, đừng sớm vội ra đi như thế .......
Đẩy độ gần 1 tiếng đồng hồ th́ ra đến đầu chợ Tân Phú, rồi phải ṿng qua một hẻm kế nữa, chị không hiểu sức đâu sao mà chị khỏe thế, đường th́ trơn trợt, chị kềm chặt cái ghi đông, anh th́ không nhúc nhích cục cựa ǵ, ra tới nhà bác sĩ, kêu cửa, khóc lóc van xin" bác sĩ cứu dùm chồng tôi, tôi biết là khuya rồi, 2 con c̣n nhỏ ở nhà một ḿnh, tôi không thể đem chồng tôi vào nhà thương được, xin bác sĩ độ lượng nhân từ làm phước, nếu chồng tôi chết th́ khổ hai con tôi lắm Bác sĩ ơi!" vừa kêu cửa vừa vái Phật Bà nhân từ cứu giúp cho chồng, miệng th́ khẩn cầu BS, tay th́ sờ trán anh, khi nóng khi lạnh, anh rên hừ hừ ....chắc không cảnh nào khổ hơn cảnh nầy.
Thế rồi cửa cũng mở, và bác sĩ xem mạch bán thuốc sốt rét đem về nhà uống, rồi giữa trời mưa gió, sấm sét chớp lạch liên hồi, chị đẩy anh về, đường đi trơn trợt, đôi lần suưt ngă, nhưng chị vẫn ráng gh́ chặt cái ghi đông xe, chị bất kể mưa tạt gió giông, người như tê cứng, không c̣n cảm giác, miệng th́ vẫn không ngừng khấn vái Phật Bà cứu độ ..( sau nầy nghĩ lại, chắc Phật Bà đă đáp ứng lời cầu nguyện chân thành của chị, nên đă ban cho chị một sức mạnh phi thường như vậy ).
Về nhà th́ thấy 2 con ôm nhau ngủ. chị hâm lại nồi cháo và giúp anh ăn từng muổng, rồi uống thuốc.
Ôi, c̣n đâu .......người lính chiến ... giày bốt đờ sô với 2 bông mai vàng đính trên ve áo, những năm tháng tù đày trong các trại tập trung đă lấy đi biết bao nhiêu sinh mạng của các thanh niên đầy nhiệt huyết, yêu quê hương, yêu tổ quốc, khi được thả ra từ nhà tù nhỏ sang nhà tù lớn, th́ anh chỉ c̣n lại tấm thân tàn với căn bệnh quái ác nầy đây . Khi anh trở về, lấy nhau, một thực tế quá phũ phàng là chạy gạo, lo ăn từng bữa, nhưng vẫn hạnh phúc với hai trẻ được sinh ra thật thông minh đĩnh ngộ. Bây giờ anh nằm đây, trong cái chái nhà nhỏ tơi tả nầy, và chị đang hồi hộp trông từng hơi thở của anh
Lúc anh mới đi tù về vẫn c̣n vài cô độc thân có ư đợi anh về , sống trong chế độ mới mà vài cô vẫn " ăn nên làm ra " , có nhà có cửa sẵn sàng, sao anh vẫn đi t́m chị làm chi, để rồi phải chịu cảnh khổ như vầy, lương cô giáo không được bao nhiêu, mà bây giờ cũng bỏ dạy rồi, thời gian nầy đang chờ đợi Căn tin mở cửa, nhưng đâu chắc ǵ mà làm ăn được, anh th́ ngay thẳng, không mánh mung chụp giựt, làm công việc ǵ th́ chỉ bỏ ra bằng sức lao động của ḿnh, mà những năm tù đày khổ ải, sức khỏe có c̣n lại bao nhiêu . Càng nghĩ chị càng thương anh nhiều hơn "chị cầu xin Phật Bà ban phép mầu nhiệm cho anh qua khỏi cơn bệnh nầy, hai con của chúng con c̣n nhỏ lắm, làm sao mà một ḿnh vừa lo sinh kế, vừa dạy con trong cái xă hội hỗn mang nầy được". Nằm bên anh chị khấn và niệm Phật măi cho đến lúc mệt quá th́ ngủ quên lúc nào không biết .
Sáng hôm sau ngủ dậy anh ăn cháo, uống sữa, anh tỉnh táo lại dần, rồi hỏi là: - Cháo nấu hồi nào mà nhừ vậy. ( Chị không trả lời, nghĩ thoáng qua hơi thầm trách anh là anh chẳng để ư ǵ đến chị cả , v́ từ lâu rồi chị đă ăn cháo thường xuyên, v́ muốn nhường cơm cho 3 cha con ăn cho no, phần cơm thừa c̣n lại th́ chị ăn, nếu không c̣n thừa th́ chị đă có sẵn nồi cháo đây rồi ). Anh c̣n bảo tối hôm qua anh không biết ǵ hết, lại c̣n diễu là tối qua mà đi luôn chắc em không có tiền mua ḥm ( chị vẫn không trả lời nhưng nghĩ là : không phải vậy đâu, chị vẫn c̣n ít vàng để dành khi đi thuốc cho Mai, nhưng chắc chắn là không phải để mua ḥm cho anh , v́ anh không thể chết tức tưởi như vậy được !
Sau đó anh được vào hộ khẩu, và bỏ làm ở CTXL. trường học khai giảng, căn tin mở cửa, chị bày ra bán bún riêu, bánh ướt , anh ở nhà phụ chị bán hàng .
Thời đó, khoảng năm 1991, đất nước vừa mở cửa, cán bộ bắt đầu giàu, nên cũng theo đà tiến bộ, sắm xe gắn máy, tấp nập chở con đến trường, gánh hàng của chị từ 5 kư bánh ướt, 5 kư bún riêu, cứ từ từ tăng dần lên. Chị bán đắt hàng đến độ là mỗi tối khi chủ ḷ chở bánh ướt tới nhà, chị phải ngồi gỡ ra trước, để sáng hôm sau chỉ việc cắt và bỏ vào xửng hấp, vừa hấp vừa bán liền tay, đến nổi móng tay của chị không kịp ra, v́ cứ bị bào ṃn lúc bốc bánh trong xững, các bà cho vay bạc góp cứ lượn qua lượn lại để nhữ cho chị mượn tiền, nhưng chị đă quá rành mánh của các bà nầy quá rồi , chẳng bao giờ chị nghĩ là sẽ nhờ vă đến các bà nầy .
Mỗi ngày, sau khi chợ búa mua bán xong chị đều dư ra một số tiền lớn, chị cột thun lại bỏ trong cái tủ đựng đồ ăn, v́ chị nghĩ nhà trống trước trống sau, nếu ăn trộm vào nhà, nó hay lục tủ chứ đời nào nó lục trong cái chạn đựng đồ ăn, chồng con chị lúc nầy ăn uống thoải mái. Cuối tuần chị đếm lại tiền rồi ra tiệm vàng đầu chợ mua cái khâu vàng y, 3 hoặc 5 phân, chị cứ tích lũy lên dần. Chị nhớ vàng thời đó khỏang 4 trăm ngàn một chỉ ( 1991 ) vậy mà hàng ngày chị có thể lời 5 hay 70 ngàn sau khi trừ tất cả các chi phí. Đúng là "Hết cơn bĩ cực đến hồi thái lai".
Chị cám ơn Trời Phật, cám ơn bố mẹ chồng, cám ơn các người anh em bên chồng, đă cho chị một người chồng thật là tư cách, đạo đức, có những lúc gia đ́nh chị nghèo tận bùn đen nhưng lúc nào anh cũng căn dặn chị là "giấy rách phải giữ lấy lề".
Buôn bán phát đạt, cộng với số vàng bên chồng cho th́ chỉ một năm sau anh chị mua được nhà, gần mặt đường, gần trường học mầm non Tân Phú nên dọn hàng cũng đở vất vả, hồi đó nhà c̣n rẻ lắm, chỉ 2 cây là mua được căn nhà rộng răi, ngày dọn ra nhà mới, lối xóm xung quanh kéo lại xem, họ là những người chân lấm tay bùn, da đen thui v́ dầm mưa dăi nắng tưới rau, họ x́ xầm "Hai ông bà nầy giỏi quá, mướn nhà có hơn một năm mà mua được nhà". Chị nhớ lại ngày dọn đồ đạc vào ở nhà mướn, chỉ có cái tủ đứng to, gỗ ǵ mà đen mun bên chồng cho, cái giường mẹ chị cho lúc ra riêng, 2 chiếc xe đạp cũ, với mớ nồi niêu xong chảo linh tinh, lúc ấy hàng xóm cũng đă kéo lại xem, chị cũng đă nghe tiếng xầm x́". Đám nầy đỡ hơn đám trước", sau nầy hỏi lại " đám trước" là làm sao! th́ biết là " Hai vợ chồng với đứa con c̣n bé đến thuê nhà trước kia, có ông chồng đạp xích lô, bà vợ ở nhà chỉ trông con nên nghèo quá, nửa đêm âm thầm trốn đi v́ không có tiền để trả mấy tháng tiền nhà ".
Thôi đă đến lúc giă từ cái xóm ngoại ô của Tân Phú.
Giă từ cái giếng nước ở giữa các luống rau, hàng ngày anh đă đến đó để gánh nước về nhà xài, đến nỗi các bà xách nước tưới rau hỏi anh là:- Sao ông cưng vợ ông quá vậy, sao không để bả gánh. Anh đă trả lời là:- Cô ấy làm ǵ cũng được chỉ không gánh nỗi đôi nước. Và các bà đă có vẻ ganh tức với chị, v́ từ khi gia đ́nh anh chị dọn tới đây, xóm nầy như có một luồng gió mới thổi vào, các bà đă có sự so sánh giữa anh với các ông chồng, v́ anh săn sóc 2 con kỷ quá , ngoài giờ đi làm th́ tha con về ( lúc chị c̣n ngồi bán ở trước cửa chợ), anh tắm rửa kỳ cọ cho con từ lóng tay, lóng chân , dạy con học, rồi c̣n mua cả cái máy tính nhỏ xíu để con làm quen với các kỷ thuật văn minh hiện đại, anh chẳng cờ bạc rượu chè, từ việc lớn đến việc nhỏ, dạy con thật xuất sắc, trong khi cái xóm nầy các bà hay bị chồng đánh, mỗi sáng ngủ dậy, không bà nầy u đầu th́ bà kia cũng bị bầm mặt, ngày nào mà không có bà nào bị thương tích ǵ th́ là chuyện lạ! Có bà c̣n nói thẳng với chị : -- Sao bà có phước quá vậy ? Hà hà , chị cười trả lời : -- Phần ai nấy hưởng bà ơi !
Giă từ bà Tám chủ nhà tốt bụng, hôm anh bệnh 1 giờ khuya kêu cửa cho bà biết, bà đă thỉnh thoảng đội áo mưa chạy qua nh́n vào khe cửa, để yên tâm là thấy 2 đứa nhỏ đang ngủ.
Giă từ "thằng Cụi" (cháu nội của bà Tám), đêm đó nó say mèm, đang nằm hát nghêu ngao bên cḥi nhà nó, vậy mà nó c̣n nói "Để 2 đứa nhỏ tui ḍm cho đừng lo, đẩy ông đi bác sĩ đi".
Giă từ vợ chồng "Con Tư Hiền hàng bông",[cháu nội bà Tám] ở lại mạnh giỏi, tụi tui chỉ dọn ra gần trường thôi hà, có đồ hàng bông thỉnh thoảng ghé bán cho tui nhe!
Thôi giă từ hết thẩy bà con cô bác, có đi chợ nhớ ghé hàng tui ăn bánh ướt nhe, tui bán rẻ cho bà con ăn.
Nói xong chị quay đi chỗ khác, v́ chị không cầm được nước mắt, chị khóc, chị thấy ḿnh vẫn c̣n may mắn hơn mọi người, c̣n thấy tương lai phía trước hơn những người kia, cả đời họ bán lưng cho đất, bán mặt cho trời, và chẳng có một chút tương lai nào hết ngoài gánh hàng bông.
Vài tháng sau khi dọn nhà, th́ anh mua được chiếc Cup, anh lấy lại phong độ, chở vợ con đi tới đi lui. Chị lúc nào cũng chỉ ở trong hậu trường lo 4 cái bao tử không để bị đói, không để lầm than khốn khổ như hồi mới lấy nhau. Anh như tàng cây che bóng mát, vợ con dựa vào, chị khỏi phải lo đối ngoại ǵ hết.
Thế rồi việc ǵ đến phải đến, đầu năm 1994 anh chị và hai con lên máy bay đi Mỹ, mỗi lần nghĩ đến những ngày khốn khổ chị thấy như ḿnh trải qua một giấc mơ khủng khiếp.
Chị phải cám ơn bạn Dung, đă đem đến tin vui cho chị, để chị mạnh dạn mà làm một cuộc đổi đời, có lẽ, Phật Bà Quan Âm đă xui khiến cho Dung thăm chị, v́ kể từ khi chị lập gia đ́nh, rồi có con, rồi bương chải kiếm sống, 5 năm trôi qua đă lâu không gặp lại nhau. Lúc ấy hằng đêm, trong những ngày tận cùng của khổ đau và tuyệt vọng, chị đă tha thiết khấn cầu Phật Bà và có lẽ Bà đă thị hiện qua Dung, đến thăm chị bất ngờ và cho chị "một con đường để thoát khỏi cảnh bế tắc". Dung đă đi Mỹ trước chị, và từ đấy đến nay không có cơ hội nào mà liên lạc với nhau.
Và phải kể đến đứa em gái của chị là vào năm 78 khi chị được đổi về quê nhà, chị đă phụ má chị mà nuôi 4 đứa em, chị thầu căn tin ở trường chị dạy, và các em đă thay nhau trực căn tin để có tiền mà nuôi nấng nhau, và Mai (là em thứ 8) sau nầy làm y tá ở xă nhà, đă giúp chị bằng cách nhờ chị gom thuốc tây đem về để bán cho dân chúng trong xă. Tiền dành dụm, lo cho con bệnh, lo đủ thứ trong nhà là nhờ dịch vụ nầy đây. Đúng là kinh Phật dạy người về thuyết nhân quả, gieo nhân nào th́ hưởng quả nấy, xưa chị giúp nó th́ nay nó giúp lại chị .
Và phải trân trọng mà dành một chỗ trong trái tim của mỗi thành viên trong mỗi gia đ́nh HO là niềm biết ơn sâu sắc đến Bà Khúc Minh Thơ và các Cựu Sĩ quan QLVNCH , đă đến gặp Tổng Thống Regan vào thời gian ấy, bà đă không nén được xúc động mà khóc ṛng trước mặt vị Tổng Thống để tŕnh bày hoàn cảnh , tù tội, bị đày ải của các sỉ quan chế độ cũ. Bà đă đem hết nhiệt tâm tranh đấu cho các gia đ́nh sỉ quan sang Mỹ . Chị xin thay mặt gia đ́nh chị nói riêng và các gia đ́nh HO khác xin gửi đến Bà lời tri ân chân thành nhất.
Những ǵ xẩy ra trong cuộc đời của chị, làm chị ngộ ra một điều là cứ làm ăn chăm chỉ, cần kiệm, ăn hiền, ở lành, tử tế, ngay thẳng, giúp người, th́ Trời Phật sẽ cho ḿnh tất cả.
Bây giờ th́ quá nhiều việc phải làm , để thực hiện những ước mơ mà bao tháng năm anh chị hằng mong mơi nơi xứ sở có quá nhiều cơ hội.
Cầu xin mọi việc đều trôi chảy, ơn trên che chở cho gia đ́nh anh chị.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
