Vào ngày 24/2/2022 Putin đă lệnh tổng tấn công Ukraina. Các thành phố lớn như Kiev, Kharkov, Odessa đều bị bắn tên lửa, tên lửa hành tŕnh. Các lực lượng không quân Nga đánh bom, trực thăng bắn các cơ sở pḥng không của Ukraina.
Vào ngày 25/2/2022 quân Nga đă tiến sâu vào Ukraina, chiếm nhà máy điện nguyên tử Chernobyl. Ngoài đó bao vây và pháo kích nhiều phố lớn. Tuy nhiên sau ngày đầu bị sốc, quân Ukraina đă nhanh chóng tỉnh giấc. Nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng, thiết giáp của Nga bị hạ. Quân Nga không thành công chiếm được bất kỳ thành phố chiến lược nào. Đảo Rắn, sân bay Hostomel đều bị quân Ukraina tái chiếm.
Vào ngày 26/2/2022 quân Nga bao vây Kiev nhưng không tiến vào được thành phố v́ pḥng thủ rất chặt. Gián điệp Nga dột nhập Kiev không thành công ám sát tổng thống Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga bị bắt cho thấy độ tuổi c̣n rất trẻ 18-20. Các thành phố khác cũng bị pháo kích. Một toà nhà chung cư tại trung tâm Kiev bị trúng tên lửa. Nga đă bị loại khỏi SWIFT thanh toán quốc tế. Roman Abramovics đă trao Chelsea cho quỹ từ thiện.
Vào ngày 27/2/2022 Quân Nga dường như không thành công tiến thêm bước nào. Ngoại ô Kharkov quân Nga bị phục kích tổn thất rất lớn, một vài nhóm quân lọt vào thành phố, giao tranh rất quyết liệt. Nhiều nơi trên thế giới biểu t́nh chống Nga. Putin cũng nói "bóng gió" về việc sử dụng vũ khí nguyên tử và rằng Mỹ đă từng ném 2 quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản để kết thúc chiến tranh th́ Nga cũng có quyền làm như vậy.
Vào ngày 28/2/2022 các bên Nga và Ukraina có cuộc đàm phán tại biên giới Belarus, tuy nhiên chưa có kết quả. Đồng tiền rúp mất giá 40%, 315 tỷ USD của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng.
Vào ngày 1/3/2022 phát hiện thực phẩm của quân Nga hết hạn tới cả 7 năm. Quảng trường tự do Kharkov và tháp truyền h́nh ở Kiev bị tấn công tên lửa. Thị trường cổ phiếu Nga giảm 80-90% so với lúc trước chiến tranh.
Vào ngày 2/3/2022 Kiev và Kharkov tiếp tục bị bao vây. Putin mệt mỏi, tức giận và tâm lư có vấn đề theo t́nh báo. Phương Tây tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ Ukraina.
Vào ngày 3/3/2022 thiếu tướng Nga tư lệnh Sư đoàn Dù số 7 Andrei Sukhovetsky tử trận. Quân Nga chiếm được Kherson. Các hăng làm ăn lớn Phương Tây đều đồng loạt rút khỏi Nga.
Vào ngày 4/3/2022 có 163 nhà đoạt giải Nobel lên án Nga, các hăng lớn tiếp tục rút khỏi Nga như Microsoft, Ikea... Nga tiiếp tục vây hăm nhiều thành phố Ukraina.
Chợ Barabasova ở thành phố Kharkiv là nơi tập trung nhiều người Việt buôn bán😰
Pháo kích của Nga khiến chợ Barabasova, trung tâm thương mại lớn nhất của Kharkiv, Ukraine, bùng cháy dữ dội hôm 17/3, làm tiêu tan gia sản của nhiều người Việt buôn bán tại đây.
Nhiều người Việt ở Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine, dù đă về lại Việt Nam hay lánh nạn sang nước khác an toàn nhưng vẫn không khỏi xót xa bởi của cải, tài sản nhiều năm tích góp bị thiêu rụi hoàn toàn.
Trước ngày Nga xâm lược Ukraine là thời điểm bà con người Việt nhập hàng nhiều nhất để chuẩn bị vào vụ bán. Hiện tại, hầu hết mọi người đă đi lánh nạn sang nước khác hoặc hồi hương về Việt Nam nhưng không khỏi xót xa, tiếc nuối khi nh́n thấy của cải, hàng hóa bị lửa thiêu rụi.
Tài sản hơn 30 gây dựng giờ mất sạch
Ông Hoàng Tuyển bỏ lại toàn bộ cơ ngơi, tài sản hơn 30 gây dựng ở Kharkiv để di tản qua Ba Lan, sau đó đi chuyến bay hồi hương.
Hiện tại, ông đă về đến quê nhà Thanh Hóa an toàn nhưng nh́n thấy chợ Barabasova cháy rụi, ông tỏ vẻ vô cùng tiếc nuối. Ông có cửa hàng cho thuê và kinh doanh hàng giải khát ở chợ giờ cũng mất sạch khi chợ bùng cháy.
“Toàn bộ dân Kharkiv đều buôn bán ở đó giờ mất hết, tôi cũng sống nhờ chợ. Cũng giống như mọi người, tôi mất hết nhà cửa, xe cộ, tiền đầu tư ngoài chợ, vốn dành cho kinh doanh đều mất.
Trước khi đi di tản, hàng hóa của tôi ở chợ vẫn c̣n, dù không nhiều như người khác nhưng cũng là vốn liếng giờ cháy rụi”, ông Tuyển nói.
Theo GS. Henrik Paulsson (ĐH Quân sự Thụy Điển), các thông tin t́nh báo cho thấy kế hoạch của Putin là chiếm được Kyiv trong ṿng 48 tiếng. Tuy nhiên, sau hơn ba tuần chiến sự, điều này vẫn chưa thành hiện thực.
Chụp lại video: Ukraine: Nữ nhà báo Nga phản đối chiến tranh ngay trên TV
Ngoài rất nhiều lư do mà chúng ta không thể đề cập đến trong phạm vi một bài viết nhỏ, hăy cùng xem xét một giả thuyết thú vị như sau: "Liệu có thể nào kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh của Putin đă bị cản trở, dù chỉ là một phần nhỏ, bởi lỗi của một kẻ có tên là khảo sát"?
NỘI DUNG BÁO CÁO BỊ R̉ RỈ CỦA CƠ QUAN T̀NH BÁO NGA
"Biết địch biết ta trăm trận thắng". Đây là câu trong binh pháp Tôn Tử, nhưng cũng là điều mà các nhà cầm quân từ cổ chí kim, từ đông sang tây đều nằm ḷng. Vây nên khi Putin quyết định tấn công Ukraine, t́nh báo Nga chắc chắn đă cung cấp cho ông nhiều thông số, bao gồm cả kết quả của một cuộc khảo sát. Nội dung mà t́nh báo Nga khảo sát đă bị ṛ rỉ, hé lộ rằng cuộc lấy ư kiến này được thực hiện vào đầu tháng 2, tức là các thông số đă cập nhật hết sức có thể.
Kết quả của báo cáo cho thấy trước cuộc chiến, t́nh h́nh chung tại Ukraine là tâm trạng bi quan, chán nản. Độ tín nhiệm của tổng thống Zelenskiy suy giảm trầm trọng. Tận 67% dân chúng mất ḷng tin ở tổng thống. Tuy quân đội Ukraine có độ tín nhiệm cao (68%), nhưng chỉ một nửa số người được hỏi cho rằng quân lực của đất nước đủ mạnh và có khả năng chống trả ngoại xâm. Độ tín nhiệm khá tệ hại với cảnh sát (28%), quốc hội (11%) và các đảng phái (8%).
Bi quan hơn, khi được hỏi về tinh thần sẵn sàng chiến đấu bảo vệ tổ quốc, th́ có tới 40% người trả lời họ sẽ không bảo vệ Ukraine. Và quan trọng nhất là 90% số người được hỏi cho rằng căng thẳng tuy leo thang nhưng nhất định sẽ không trở thành một cuộc chiến.
DIỄN NGÔN VÀ KẾ HOẠCH CỦA PUTIN TRƯỚC CUỘC TẤN CÔNG
Nhóm nghiên cứu Rusi của Anh đặt ra giả thiết rằng, các báo cáo và khảo sát này đă đóng góp một phần vào mảng dữ liệu giúp ông Putin h́nh thành các lời hiệu triệu, đưa ra các lư do, và nhấn mạnh tính chính đáng của việc can thiệp quân sự.
Ví dụ, ông Putin nhiều lần khẳng định rằng người Ukraine coi Nga là anh em cùng ḍng máu và mong đợi Nga sẽ "giải phóng" Ukraine. Trên các phương tiện thông tin đại chúng, thông điệp chủ đạo là người Ukraine đă chán ghét sự tham nhũng và thối nát của tổng thống Zelenskiy đến tận cổ. Họ bị một chính quyền "theo chủ nghĩa phát xít" "bắt làm con tin", và v́ thế, người Ukraine sẽ đem cờ hoa ra đón chào những đoàn quân đến từ nước Nga.
Tương tự, các báo cáo và thông số của cuộc khảo sát này có thể đă góp phần vào việc Putin vạch ra chiến lược tấn công. Với tâm trạng bi quan, mất ḷng tin và khả năng quân sự kém hơn hẳn, việc Ukraine phải đầu hàng sau một cuộc đánh nhanh thắng nhanh là hoàn toàn có thể. Cách đánh thần tốc "blitzkrieg" mang âm hưởng thế chiến II là sự phối hợp ào ạt cả trên bộ lẫn trên không để thọc sâu, khiến quân địch không kịp trở tay, đem lại chiến thắng nhanh gọn với tối thiểu thương vong và vũ khí cần huy động.
Cộng với rất nhiều thông số có lợi khác như sự phụ thuộc của châu Âu vào các đường ống dẫn dầu từ Nga, việc chắc chắn sẽ chỉ có viện trợ vũ khí chứ NATO sẽ không gửi quân, ông Putin rất có thể đă đặt cược vào một chiến dịch thần tốc khiến không ai kịp phản ứng. Mục tiêu của ông rất có thể là việc thành lập chính quyền mới ở Ukraine trước khi bất kỳ chính sách trừng phạt cấm vận nào của Mỹ và châu Âu kịp có tác dụng.
GÓT CHÂN ASIN CỦA KHẢO SÁT
Trong nghiên cứu khoa học, khảo sát là phương pháp thu thập dữ liệu phổ biến nhất. Trong nhiều lĩnh vực như so sánh văn hóa, nó thậm chí trở thành phương pháp duy nhất nhờ khả năng kiểm soát thông số cao. Tuy nhiên, sự tiện lợi của phương pháp này khiến nhiều nhà khoa học không kết hợp với các phương pháp khác để có cái nh́n toàn cảnh.
Một trong những điểm yếu của thăm ḍ ư kiến là khả năng dễ bị ảnh hưởng của tâm trí con người. Những chi tiết rất nhỏ như yêu cầu khai báo về tôn giáo và nơi sinh có thể khiến bộ năo vô thức đưa ra những nhận định khác nhau. Tương tự, ngôn ngữ của khảo sát, thứ tự các câu hỏi trong bảng khảo sát, thậm chí nơi tổ chức khảo sát, mùi hương hay cách sắp đặt trong căn pḥng lấy khảo sát… cũng có thể làm suy nghĩ và hành vi bị ảnh hưởng.
Ví dụ, yêu cầu khai giới tính (nam nữ) hay dân tộc (Á / Âu) có thể khiến người được khảo sát vô thức chịu ảnh hưởng của khuôn mẫu/định kiến gắn liền với các danh tính này. Khi được bảng khảo sát "nhắc nhở" về gốc Á, phụ nữ làm bài kiểm tra toán tốt hơn v́ người Á được cho là giỏi toán. Tuy nhiên, khi được bảng khảo sát "nhắc nhở" về giới tính, phụ nữ làm bài kém hơn v́ nữ giới thường bị cho là không giỏi khoa học tự nhiên bằng nam giới. Trong một nghiên cứu khác, chỉ cần "vô t́nh" lướt qua một biểu tượng văn hóa như Vạn Lư Trường Thành của Trung Quốc sẽ khiến người được khảo sát suy nghĩ theo kiểu Trung Quốc. Tương tự, việc bắt gặp h́nh ảnh tượng Nữ Thần Tự Do của Mỹ sẽ khiến suy nghĩ cũng bị "Mỹ hóa". Điều này chứng tỏ cả những giá trị ăn sâu vào tiềm thức như văn hóa và thói quen cũng có thể tạm thời bị biến động trong thời điểm khảo sát.
Phương pháp priming trong pḥng thí nghiệm như vậy thực ra đang diễn ra, "tẩy năo" chúng ta 24/7, hàng ngày hàng giờ mà ta có thể không hề hay biết. Bộ năo có tính dẻo thần kỳ, biến mỗi cá nhân thành một tổ hợp kết quả của chính môi trường xă hội xung quanh. Nhà tâm lư học nổi tiếng Carl Jung từng nói: "Nếu bạn không biến những điều vô thức quanh ḿnh thành những ǵ bạn chủ-động-ư-thức-rằng-nó-đang-diễn-ra, cuộc sống của bạn sẽ bị chính sự vô thức đó đó điều khiển và bạn gọi đó là số phận".
Đó chính là lư do cuộc sống của ta chịu tác động vô thức từ những bộ phim, bản nhạc, cuốn sách, bạn bè, tin tức mạng xă hội, quang cảnh làng xóm khối phố và nền văn hóa nơi ta sinh sống… Đó là lư do cổ nhân nói ta chính là trung b́nh cộng của 5 người bạn thân. Đó là lư do mẹ Mạnh Tử 3 lần chuyển nhà từ băi tha ma, đến khu mua bán và cuối cùng là gần trường học để giúp con khôn lớn thành người.
CƠN SANG CHẤN CHIẾN TRANH
Môi trường ngoại vi không những có thể tạm thời thao túng những giá trị nền tảng, ăn sâu bén rễ, mà c̣n có thể thực sự thay đổi chúng về mặt bản chất. Khi được khảo sát, ta thường đưa ra nhận định dựa trên hoàn cảnh hiện tại chứ không thể bao quát được cả quá khứ và tương lai. Với mỗi biến cố sự kiện của cuộc sống, thái độ của ta cũng thay đổi.
Trong trường hợp Ukraine, các yếu tố ngoại vi khiến thái độ của họ thay đổi không chỉ là những sự kiện xảy ra với cường độ lên xuống và tần số dàn trải như cuộc sống mỗi ngày. Cuộc đổ bộ của Nga là một cơn sốc đột ngột, có sức tàn phá mănh liệt, đánh vào cảm tính và trái tim, làm chấn động mọi giác quan của một người b́nh thường.
Máu đổ và mất mát của chiến tranh khiến những kẻ từng trung lập buộc phải chọn phe. Đó có thể là thiểu số những người gốc Nga nay đă cảm nhận được sự kiên quyết của Putin và ngả hẳn về phía ông. Đó cũng là những người từng có thái độ thân thiện với Nga nay chứng kiến sự khủng khiếp của chiến tranh mà chuyển sang coi Putin là kẻ thù.
Cơn sang chấn chiến tranh đương nhiên c̣n biến những suy nghĩ cảm nhận từng được coi là quan trọng trước đây trở thành thứ yếu và ngược lại. Cảm nghĩ khi được lấy ư kiến trong thời b́nh khác vô cùng với cảm nghĩ khi xung quanh là khói bom và bàn tay đang đặt trên c̣ súng.
Một người Ukraine trước đây có thể căm ghét tổng thống Zelensky, nhưng trước thực tế chiến tranh, người đó có thể tạm thời gạt bỏ sự căm ghét đó qua một bên và hết ḷng ủng hộ tổng thống. Tương tự, một thiểu số ly khai gốc Nga ở miền Đông có thể đă cho rằng họ chỉ muốn phản đối chính quyền Zelensky bằng phương pháp bất bạo lực, nhưng trước thực tế chiến tranh, người đó có thể cho rằng bạo lực là điều cần thiết.
Cuối cùng, khảo sát có thể đo được một lát cắt tạm thời của "t́nh cảm với Zelensky", nhưng không đo được "t́nh yêu với Ukraine". Đối mặt với chiến tranh, "t́nh yêu với Ukraine" chứ không phải "thái độ với Zelensky" mới trở thành động lực để người dân cầm súng. Như vậy, khảo sát có thể thu thập thông tin, nhưng không chắc đă là thông tin có vai tṛ quan trọng nhất.
Chụp lại h́nh ảnh: Tổng thống Zelensky thăm quân đội Ukraine đang chiến đấu với lực lượng Nga
NGHĨ MỘT ĐẰNG LÀM MỘT NẺO
Điểm yếu thứ ba của phương pháp khảo sát là những chỉ số tạm thời của "thái độ" thực ra không mấy tin cậy để dự đoán "hành động" của con người.
"Động lực" là nguồn năng lực thôi thúc chúng ta làm bất kỳ điều ǵ trong cuộc đời, từ những việc thường ngày như ăn uống đến những việc lớn như bảo vệ tổ quốc. Nếu động lực là cỗ máy th́ "cảm xúc" là năng lượng, là xăng dầu để chạy cỗ máy ấy. Cả động lực (motivation) và cảm xúc (emotion) đều có cùng gốc latin là "movere" hay "emovere", có nghĩa là một sức mạnh có khả năng chuyển hóa, thôi thúc con người hành động.
Sự nghi ngờ tính thực tế của khảo sát đến từ chính một guru của ngành quảng cáo tên là David Ogilvy. Ông có câu nói nổi tiếng như sau: "Điểm yếu của khảo sát thị trường là khách hàng cảm nhận một đằng nhưng suy nghĩ một nẻo, suy nghĩ một đằng nhưng phát biểu một nẻo, và phát biểu một đằng nhưng lại làm một nẻo".
CẢM XÚC LÀ VŨ KHÍ
V́ cảm xúc mới chính là nguồn cơn và động lực để con người thực sự hành động, những cuộc khảo sát đă thất bại trong việc lồng bối cảnh cảm xúc vào những tờ phiếu trưng cầu ư kiến. Tệ hơn, trường phái triết học kinh tế hiện nay coi con người như những thực thể suy nghĩ logic (homo economicus) khiến phương pháp khảo sát trở thành thước đo của khả năng lư tính, coi khả năng lư tính là nguyên lư của hành động. Trong thực tế, con người là tổng ḥa của lư tính và cảm tính. Và ở thời điểm hành động, nhất là đối với những kẻ trung dung, cảm tính mới là cú hích lật bàn cân quyết định.
Trong cuộc chiến ta đang chứng kiến, cảm xúc của tinh thần dân tộc và ḷng yêu nước là nguồn tài nguyên mănh liệt cho những người Ukraine chống lại Nga. Bất kể bạn ở phe nào, thật khó có thể ngăn được cảm xúc khi nh́n thấy những phụ nữ cầm súng, những em bé chế bom xăng, những người đàn ông cúi xuống hôn bụng bầu của vợ trước khi lên đường. Thật khó có thể vô cảm khi xem video một cụ già mắng lính Nga: "Cậu đến đây làm ǵ? Cậu hăy nhét những hạt hướng dương này vào túi đi, để quốc hoa [của Ukraine] sẽ mọc lên nơi cậu ngă xuống".
Thứ tài nguyên cảm xúc ấy trở nên mạnh mẽ khi có một "kẻ thù chung" bỗng nhiên lộ rơ mặt mũi. Nó khiến những người trước kia không cùng hội cùng thuyền nay bỗng dưng nắm tay trở thành một khối kết đoàn vững mạnh.
Với những người Ukraine tin rằng Putin xâm phạm quyền tự quyết dân tộc của ḿnh, "kẻ thù chung" ấy là Nga. Với những người Nga tin rằng đất nước họ đang bị phương Tây bắt nạt, "kẻ thù chung đó là NATO". Với chính NATO – một tổ chức có phần bối rối về mặt danh tính khi khối cộng sản đă sụp đổ, nhưng v́ cuộc chiến này của Nga mà có thể lại có thêm lư do để "kẻ thù chung" có tên là "độc tài, toàn trị" kết nối các thành viên và tiếp tục lớn mạnh.
Chụp lại h́nh ảnh: Thủ đô Hà Nội của Việt Nam vẫn có tượng đài Lênin ở Công viên Lênin, quận Ba Đ́nh
Thậm chí, cảm xúc "kẻ thù chung" đó cũng đúng với những người Việt mang trong ḿnh t́nh cảm không ǵ có thể lay chuyển với Nga hoặc Ukraine, v́ thế mà mang mối thâm thù sâu sắc với Mỹ hoặc Putin. Sự rủa sả cay độc ném vào cả Mỹ và Putin có lẽ không đâu nặng nề như từ những người Việt, như di chứng của một giai đoạn lịch sử chưa bao giờ thực sự sang trang.
Đáng lưu ư là cũng có một số ít người không đánh đồng Liên Xô với Nga, không biến t́nh yêu với Liên Xô thành t́nh yêu với Nga. Họ hiểu rằng thực phẩm và tiền trợ giúp từ Liên Xô trong quá khứ cũng đến từ chính Ukraine - một vựa lúa giàu có và một trung tâm kinh tế hàng đầu của Liên Xô cũ. Với những cá nhân này, t́nh cảm của họ trước cuộc chiến ít có yếu tố chọn phe mà thường chỉ có sự đau khổ khi nh́n hai kẻ họ từng yêu thương biến thành kẻ thù.
Như vậy, liệu kết quả khảo sát có góp phần khiến cuộc chiến Ukraine không diễn ra nhanh gọn như kế hoạch không? Chúng ta đương nhiên chưa có câu trả lời, bởi tất cả những ǵ ta biết chỉ là thông tin t́nh báo và phỏng đoán. Tuy nhiên, nó giúp ta có một giả thuyết sinh động về gót chân Asin của phương pháp nghiên cứu và phân tích thị trường phổ biến nhất hiện nay.
Ví dụ có tính giả thuyết ấy giúp ta hiểu rằng, khảo sát dù chi tiết đến đâu cũng chỉ là một bức ảnh nhất thời, trong khi thực tế lại là một bộ phim sống động. Lư tính dù có quyền uy đến đâu cũng chỉ là kẻ trị v́, trong khi cảm tính lại có sức mạnh kinh thiên động địa của một cuộc cách mạng từ chính những người nô lệ luôn khao khát tự do (Bangambiki Habyarimana).
N.P.M
(*) PGS.TS Nguyễn Phương Mai làm việc tại ĐH Khoa học Ứng dụng Amsterdam, Hà Lan, với chuyên môn quản trị đa văn hoá kết hợp cùng kiến thức thần kinh năo bộ (neuroscience). Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
Nhà khoa học chính trị người Bulgaria Ivan Krastev hôm 17/3 trả lời báo Đức Der Spiegel.
"Sự đạo đức giả của phương Tây đă trở thành nỗi ám ảnh của Putin, và nó được phản ánh trong tất cả những ǵ chính phủ Nga làm. Bạn có biết rằng trong các phần của tuyên bố về việc sáp nhập Crimea, ông ta đă lấy những đoạn gần như nguyên văn từ tuyên bố độc lập của Kosovo, vốn được phương Tây ủng hộ? Hay cuộc tấn công vào Kyiv bắt đầu bằng việc phá hủy tháp truyền h́nh giống như NATO tấn công tháp truyền h́nh ở Belgrade năm 1999?"
Tờ báo Đức hỏi v́ sao Putin làm vậy, và Ivan Krastev nói:
"Bởi v́ ông ấy muốn dạy cho chúng ta một bài học. Bởi v́ muốn nói với chúng ta rằng: Tôi đă học được từ quư vị. Ngay cả khi điều đó có nghĩa là làm chính xác điều mà ông ta ghét."
Ivan Krastev cho rằng ông Putin rất nhấn mạnh vào 'sự phản bội'.
"Cũng cần phải nhắc lại rằng, các phương tiện truyền thông phương Tây đă góp phần tạo ra h́nh ảnh sai lệch về Putin. Đầu tiên, họ nói rằng Putin tham nhũng. Điều đó đúng. Nhưng nó có giải thích được chính trị của ông ta không? Putin đă là nhà lănh đạo của cường quốc hạt nhân trong 20 năm. Ông ta nghĩ về mặt lịch sử, phản bội và ác ư. Đối với một người như vậy, tham nhũng chỉ đơn thuần là một công cụ quyền lực. Tiền có thể quan trọng đối với Putin khi ông c̣n trẻ, nhưng giờ không c̣n nữa."
"Thứ hai, họ nói rằng Putin là một con bạc xảo quyệt, một kẻ thủ đoạn. Năm 2011, Putin nói rằng các cuộc biểu t́nh chống lại ông đă được tổ chức bởi Đại sứ quán Mỹ. Các nhà phân tích phương Tây cho rằng đó là lời tuyên truyền, bởi v́ ông biết điều đó không đúng."
Nhưng Putin thực sự tin vào điều đó, theo Ivan Krastev.
"Theo sự hiểu biết của Putin về lịch sử, mọi thứ không bao giờ xảy ra một cách tự phát. Nếu mọi người biểu t́nh, Putn sẽ không hỏi: Tại sao họ lại ra đường? Ông ta hỏi: Ai đă gửi chúng?"
Ivan Krastev cho rằng những cách hiểu "sai lầm" của Putin về thế giới khiến ông ta trở nên giận dữ.
"Sự hiểu lầm này về cách thức vận hành của thế giới tạo ra sự bất hạnh cho Putin. Ông ta thực sự tin rằng đó không phải là một cuộc chiến, mà là một cuộc hành quân đặc biệt, bởi v́ không thể có chiến tranh giữa một dân tộc."
Ivan Krastev dự đoán cuộc chiến ở Ukraine hiện nay sẽ chỉ chấm dứt khi các bên kiệt sức.
"Cuối cùng, cả hai bên đều kiệt sức. Thật không may, không bên nào hiện có lợi v́ một giải pháp nào. Nếu Putin nhượng bộ, mọi chuyện sẽ kết thúc đối với ông ta. V́ vậy, ông ta phải leo thang để buộc người Ukraine phải đầu hàng. Đối với người Ukraine, trung lập và từ bỏ tư cách thành viên Nato là một khả năng. Nhưng vấn đề là, người duy nhất có khả năng kư một thỏa thuận như vậy là Zelensky, bởi v́ ông là nhà lănh đạo hợp pháp duy nhất của Ukraine, người duy nhất đă chiến đấu chống lại Putin. Nhưng Zelensky sẽ không bao giờ kư một thỏa thuận như vậy. Và ngay cả khi người Ukraine chấp nhận các điều kiện của Moscow, các lệnh trừng phạt của phương Tây cũng sẽ phải được dỡ bỏ, và điều đó có thể sẽ khó khăn."
Xung đột trong ĐCSTQ về chính sách thân Nga của ông Tập Cận B́nh?
Thứ bảy, 19/03/2022
Có nguồn tin cho rằng trong cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine, việc lănh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận B́nh ủng hộ Nga đă gây ra phản ứng mạnh trong nội bộ. Điều này liệu có liên quan những tiếng nói “quay xe” của Trung Quốc gần đây chuyển sang thân thiện Ukraine?
Hai lănh đạo cao nhất của ĐCSTQ: Tập Cận B́nh và Lư Khắc Cường tại cuộc họp của Đại hội Đại biểu Nhân dân Trung Quốc vào ngày 8/3/2022 (Nguồn: Andrea Verdelli / Getty).
Châu Âu và Mỹ trừng phạt Nga đă ảnh hưởng đến nội bộ ĐCSTQ?
Tờ WSJ (Wall Street Journal) ngày 16/3 đưa tin, trong việc duy tŕ quan hệ với Nga, lănh đạo ĐCSTQ Tập Cận B́nh không chỉ chịu áp lực từ phương Tây mà nền kinh tế Trung Quốc cũng đang bị ảnh hưởng thiệt hại nặng. Những nan đề mới này dường như đang làm lung lay vị thế “hạt nhân” của ông Tập.
Thông tin cho biết, thực trạng suy thoái của nền kinh tế Trung Quốc nhanh hơn dự kiến của giới lănh đạo nước này. Trong nội bộ ĐCSTQ có những bất đồng về các chính sách điều hành nền kinh tế, Zero-COVID, và lập trường thân Nga của những người đứng đầu. Các quan chức hiện đang thảo luận về cái gọi là “điều chỉnh phương hướng” để giảm bớt tác động từ chính sách của ông Tập.
Ví dụ, nguồn tin nội bộ của ĐCSTQ nói rằng ông Lư Khắc Cường đă bị ông Tập Cận B́nh tẩy chay trong một thời gian dài, có thể nhân cơ hội này để ông Lư bố trí thêm “thân tín” vào một số vị trí chủ chốt. Mặc dù nhiệm kỳ thủ tướng của ông ấy sắp kết thúc nhưng vẫn có thể ở lại trong ban lănh đạo cao nhất và đảm nhận các vị trí khác.
Nguồn tin cũng cho biết, không nghi ngờ ǵ về việc ông Tập Cận B́nh sẽ tái nhiệm tại Đại hội 20 năm nay, một phần là do không có người kế nhiệm tiềm năng. Nhưng gần đây, một số nguyên lăo của ĐCSTQ đă bày tỏ phản đối việc Tập Cận B́nh phá bỏ nguyên tắc người kế vị lănh đạo đă được thiết lập và cũng như nhiều vấn đề quản trị khác được thực hiện lâu nay. Ví dụ, cựu Thủ tướng Trung Quốc Chu Dung Cơ từng chất vấn về chính sách lấy doanh nghiệp nhà nước làm trung tâm của ông Tập.
Về vấn đề này, nhà b́nh luận thời sự Lư Lâm Nhất (Li Linyi) có phân tích rằng đi cùng thời điểm Đại hội 20 ĐCSTQ ngày càng đến gần, là tiếng nói của cuộc đấu đá nội bộ đang dần xuất hiện, cho thấy chia rẽ và đấu tranh trong nội bộ ĐCSTQ đang lên cao hơn. Ông cũng cho biết khuynh hướng hữu nghị với Nga và chống Mỹ của ĐCSTQ đều do bản chất xưa nay. Nói cách khác, những điều này đương nhiên được thừa nhận trong ĐCSTQ. Và bởi v́ ông Tập đă quay sang cánh tả với tốc độ nhanh chóng, do xu thế không ưa Nga của cộng đồng quốc tế quá nhiều đă dẫn đến sự mất cân bằng trong mối quan hệ ba bên giữa Mỹ, Trung Quốc và Nga, làm cho ĐCSTQ hiện đang trong t́nh thế tiến thoái lưỡng nan. Nguồn tin chỉ ra rằng do thực trạng đó, các phe phái trong ĐCSTQ đă không bỏ lỡ cơ hội tổng tấn công vào đường lối chính trị và kinh tế mà ông Tập đang thực thi.
Nhưng ông Lư Lâm Nhất cho rằng ông Tập hiện nắm quyền lực quân sự và quyền lực cảnh sát, phe đối lập không đủ sức đe dọa đến vị trí của ông, vấn đề này chẳng qua chỉ là xu thế đấu đá trước mỗi kỳ Đại hội của ĐCSTQ.
Vào trước ngày khai mạc Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh, ông Tập Cận B́nh và ông Putin đă đạt được thỏa thuận “hợp tác không hạn chế” và kư một đơn hàng lớn trị giá 500 tỷ USD. Chính phủ ĐCSTQ đă đồng ư nhập khẩu khoảng 117,5 tỷ USD dầu và khí đốt từ Nga. Ngày 24/2, ông Putin phát động chiến tranh xâm lược, bị phương Tây nhất trí phản đối và trừng phạt nghiêm khắc, Mỹ và Liên minh châu Âu hy vọng ông Tập sẽ làm trung gian cho cuộc chiến giữa Nga và Ukraine. Tuy nhiên, vào ngày 25/2, khi ông Putin và ông Tập Cận B́nh nói chuyện qua điện thoại, ông Tập nói rằng “hiểu và ủng hộ quyết định của ông Putin”.
Một thông tin khác của WSJ cho biết nội bộ ĐCSTQ cũng có xu thế nghi ngờ và thậm chí lo sợ về cái giá phải trả quá lớn khi liên minh với Nga. Đặc biệt là có nên kư kết những hợp đồng như vậy trong bối cảnh giá năng lượng tăng cao. Ngoài ra, giới doanh nhân Trung Quốc hiện đang đẩy mạnh đánh giá nguy cơ thiệt hại do liên quan các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga.
Truyền thông ĐCSTQ bất ngờ tỏ ra ủng hộ quân đội Ukraine
Trước đó, Ban Tuyên giáo Trung ương của ĐCSTQ đă yêu cầu cấm đưa tin bất lợi cho Nga. Nhưng gần đây, cộng đồng quốc tế bất ngờ khi CCTV đột ngột ngừng đóng vai tṛ là loa phóng thanh cho quân đội Nga, thay vào đó là quảng bá cho quân đội Ukraine, điều này đă làm giới dư luận viên ĐCSTQ hoang mang. Một số cư dân mạng đặt câu hỏi “CCTV đă quay xe?” Cũng có quan điểm chỉ ra rằng “không thể giấu được”.
Ngày 16/3, kênh truyền h́nh CCTV của ĐCSTQ liên tục phát tuyên bố do quân đội Ukraine đưa ra ngày 15/3 trên các bản tin vào buổi sáng và buổi chiều. Tuyên bố cho biết, kể từ khi bắt đầu cuộc chiến, quân đội Nga đă bị phá hủy 404 xe tăng, 1729 xe bọc thép, 150 hệ thống pháo, 64 bệ phóng tên lửa, 36 hệ thống pḥng không, 81 máy bay cánh cố định, 95 trực thăng, 640 ô tô, 3 tàu, 60 xe chở nhiên liệu, 9 máy bay không người lái chiến thuật.
Ngoài ra theo thông tin, vào ngày 15/3, Đại sứ Trung Quốc tại Ukraine là Phạm Tiên Vinh (Fan Xianrong) đă nói với các quan chức Ukraine rằng Trung Quốc và Ukraine là đối tác chiến lược, Trung Quốc sẽ không bao giờ tấn công Ukraine và sẵn sàng cung cấp hỗ trợ kinh tế. Ông cũng ca ngợi, “Chúng tôi đă thấy sức mạnh đoàn kết của người dân Ukraine như thế nào”.
Đây là tuyên bố chính thức thân thiện nhất của ĐCSTQ đối với Ukraine kể từ khi Nga xâm lược Ukraine. Về vấn đề này, trong một cuộc họp báo thường kỳ vào chiều ngày 17/3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao ĐCSTQ Triệu Lập Kiên cũng cho biết rằng “Tất nhiên Trung Quốc ủng hộ những nhận xét của Đại sứ Trung Quốc”.
Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine thông báo rằng một chỉ huy cấp cao của Nga, Trung tướng Andrei Mordvichev, đă thiệt mạng.
Theo Sky News, nếu thông tin trên là sự thật th́ Mordovich là vị tướng thứ 5 của Nga chết trong cuộc chiến, vị tướng này là tư lệnh của tập đoàn quân số 8 đóng ở quân khu phía nam của quân Nga và đă chết gần Kherson.
Một cố vấn của Tổng thống Ukraine đă báo cáo hôm thứ Sáu rằng một đài chỉ huy tại sân bay Chernobayevka đă bị phá hủy và một chỉ huy thiệt mạng. Vào thời điểm đó, người này vẫn chưa được nêu tên, nhưng theo họ, Mordvichev có thể là nạn nhân của hành động đó.
Trước đó một ngày, vào thứ Năm, quân đội Ukraine cũng báo cáo rằng chỉ huy của một trong các sư đoàn Nga đă thiệt mạng trong cuộc giao tranh ở miền đông Ukraine.
According to preliminary information, Lieutenant General Andrei Mordvichev, commander of the 8th Combined Arms Army of the Southern Military District of the Russian Armed Forces, was slain in #Chernobayevka, The Insider reports. pic.twitter.com/dhcDNMrw5q
Cựu thủ tướng Anh David Cameron đang đích thân lái chiếc xe tải để chuyển hàng viện trợ tới Ba Lan cho Hội Chữ thập đỏ.
Cựu chính trị gia sẽ được "tháp tùng" trong cuộc hành tŕnh của ông bởi hai nhân viên từ The Chippy Larder.
I'm currently driving to Poland with two Chippy Larder colleagues to make our delivery to the Red Cross. It’s going to be a long drive, but I’ll keep you updated along the way. #StandWithUkraine️pic.twitter.com/T0ORCT4Eek
Ngoại trưởng Anh: Các cuộc đàm phán ḥa b́nh cho người Nga thời gian để bày binh bố trí lại quân đội.
Ngoại trưởng Anh Liz Truss cho biết Nga đang sử dụng các cuộc đàm phán ḥa b́nh với Ukraine để có thời gian triển khai lại quân đội của ḿnh, Sky News viết.
Liz Truss gọi cuộc đàm phán là "hoả mù" và nói rằng bà hoài nghi về các mục tiêu của Điện Kremlin.
Nếu một quốc gia nghiêm túc với các cuộc đàm phán ḥa b́nh, nó sẽ không ném bom dân thường một cách bừa băi
Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton và George W. Bush đă đến thăm một nhà thờ Ukraine ở Chicago để bày tỏ sự ủng hộ đối với người dân Ukraine.
Hai bó hoa hướng dương quấn ruy băng màu vàng xanh được đặt trong Nhà thờ Công giáo St. Volodymir và Olha.
Trong một bài đăng, cựu Tổng thống Bill Clinton viết, "Mỹ đang thể hiện t́nh đoàn kết với người dân Ukraine khi họ đấu tranh cho tự do và tương lai của họ".
America stands united with the people of Ukraine in their fight for freedom and against oppression. pic.twitter.com/O7INc9S1tq
Một công ty đồ chơi nhỏ ở ngoại ô Chicago đă quyên góp được hơn 145.000 USD cho Ukraine bằng cách bán các mô h́nh người nhựa kiểu Lego mô phỏng Tổng thống Volodymyr Zelenskiy.
A small suburban Chicago toy company has raised more than $145,000 for Ukraine by selling figurines of President Volodymyr Zelenskiy pic.twitter.com/gnX8OKejPP
Bộ trưởng Quốc pḥng Anh cho biết Anh sẽ triển khai hệ thống tên lửa Sky Sabre ở Ba Lan trong chuyến thăm tới Warsaw, khi NATO tăng cường an ninh cho sườn phía đông.
Một đoàn xe gồm 22 xe cứu hỏa đă khởi hành từ Vương quốc Anh đến Ukraine ngày hôm nay.
Họ đang mang 5.000 thiết bị cứu hỏa và cứu hộ, từ mũ bảo hiểm đến thiết bị thở, để hỗ trợ lực lượng cứu hỏa ở Ukraine.
A convoy of 22 firetrucks set off from the U.K. for Ukraine today.
They are bringing 5,000 items of fire and rescue kit and equipment, from helmets to breathing apparatus, to support firefighters in Ukraine.
Cảnh quay hôm nay từ Piatykhatky, Kharkiv. Đây là cơ sở nguồn neutron của Viện Vật lư và Công nghệ, đă bị hư hại vào ngày 6 tháng 3 v́ vụ ném bom của Nga. Để biện minh cho những lời nói dối của ḿnh về việc Ukraine đang chế tạo "bom hạt nhân bẩn", Nga một lần nữa ném bom vào khu vực này.
Today’s footage from Piatykhatky, Kharkiv. Here the Institute of Physics and Technology neutron source facility is located, which was damaged on March 6 because of the RU bombing. To justify its lies about Ukraine making "dirty nuclear bomb", Russia again shells the area. pic.twitter.com/aLmHDEaOfg
Russians are in a panic. They failed to seize Ukraine. They understand that Putin made them complicit in an international crime. And they’re afraid. The video shows Russians fighting for sugar. Because now there’s a deficit in Russia. It serves them right! pic.twitter.com/W8t7gk5SQm
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
