Cuộc chiến giữa Tổng thống Donald Trump và thẩm phán chặn sắc lệnh nhập cảnh vẫn chưa có hồi kết. Đây là một cuộc chiến hiếm thấy giữa một tổng thống mới nhậm chức nào lại công khai gây chiến với các ṭa án, Charles Fried, cựu trưởng công tố Mỹ dưới thời Tổng thống Ronald Reagan phát biểu như vậy. Fried c̣n nói: "Hành động đó là không thể định nghĩa được, không hề phù hợp, chưa từng có tiền lệ và không mang tính chất của tổng thống".
Jack Goldsmith, cựu cục trưởng tư vấn pháp lư thuộc Bộ Tư pháp dưới thời Tổng thống George W. Bush, cho rằng những lời công kích của Trump vào quan ṭa và hệ thống tư pháp Mỹ đă đưa nước này vào một "vùng đất mới". "Sự bất cẩn và quyết liệt của sắc lệnh hạn chế nhập cảnh cùng những lời công kích vào các thẩm phán sẽ càng tạo động lực để các quan ṭa ra phán quyết bất lợi cho Trump", Goldsmith nhận định.
Bartholomew J. Dalton, phụ trách Trường đào tạo Luật sư Mỹ, cho rằng những lời lẽ xúc phạm thẩm phán của Trump là không phù hợp. "Thật sai trái khi người đứng đầu nhánh hành pháp lại hạ nhục một thành viên nhánh tư pháp bằng lời lẽ như vậy. Điều đó hủy hoại sự độc lập của hoạt động tư pháp, vốn là xương sống cho nền dân chủ lập hiến của Mỹ", ông nói.
Hậu quả nhăn tiền
John Banzhaf, giáo sư tại Trường Luật Đại học George Washington, cho rằng những tuyên bố của Trump là "hoàn toàn thái quá" và có thể gây thêm nhiều bất lợi nhăn tiền cho Tổng thống trong cuộc chiến pháp lư để bảo vệ sắc lệnh của ḿnh.
Theo Banzhaf, phán quyết của thẩm phán Robart vẫn c̣n thiếu cơ sở pháp lư và hiến pháp ở một số điểm, nhưng ông Trump không có căn cứ nào để gọi Robart là "người được coi là thẩm phán". "Dù ủng hộ quan điểm cuối cùng rằng phán quyết đó là không phù hợp và cần phải bị xóa bỏ, tôi cho rằng lời lẽ của ông Trump là thiếu khôn ngoan, bất công và không có cơ sở đảm bảo".
Muốn khôi phục sắc lệnh hành pháp của ḿnh, ông Trump sẽ phải tiếp tục kháng cáo tại ṭa án khu vực và ṭa tối cao, nơi các thẩm phán đưa ra phán quyết cuối cùng. "Dù các thẩm phán được cho là không thiên vị, họ dẫu sao cũng là con người và sẽ không hài ḷng khi một đồng nghiệp bị công kích như vậy. Trong một cuộc biểu quyết sít sao, điều này có thể tạo ra sự khác biệt", Banzhaf nhận định.
Các chuyên gia pháp lư khác cho rằng ông Trump có thể ngấm đ̣n nhiều hơn từ những lời công kích của ḿnh. "Tôi có thể h́nh dung ra cảnh luật sư của Bộ Tư pháp bị các thẩm phán vặn hỏi 'Ông có cho rằng việc tổng thống công kích một thẩm phán được bổ nhiệm theo Điều III như vậy là phù hợp không?'", Arthur Hellman, giáo sư luật ở Đại học Pittsburgh, nói.
"Với mỗi ḍng tweet của ḿnh, ông Trump đang khiến các luật sư của Bộ Tư pháp gặp khó khăn hơn để giành chiến thắng trước ṭa. Thế nên hăy tiếp tục đi", Matthew Miller, cựu phát ngôn viên Bộ Tư pháp Mỹ, viết trên Twitter.
Một hậu quả lâu dài khác mà có thể ông Trump chưa lường hết được là chặng đường gian nan mà ông sẽ phải trải qua khi đề cử thẩm phán Neil Gorsuch vào Ṭa án Tối cao. Giới phân tích cho rằng những lời lẽ xúc phạm thẩm phán Robart của ông Trump sẽ tiếp thêm "đạn dược" cho các nghị sĩ đảng Dân chủ phản đối đề cử này.
Thượng nghị sĩ Chuck Schumer cảnh báo rằng sau sự cố trên, các thành viên đảng Dân chủ ở Thượng viện sẽ càng nghi ngờ về đề cử của ông Trump khi phê chuẩn việc bổ nhiệm thẩm phán Gorsuch.
"Với mỗi hành động thử thách Hiến pháp, mỗi lời công kích cá nhân nhắm vào thẩm phán, Tổng thống Trump đang dựng lên hàng rào cao hơn cho thẩm phán Gorsuch vào Ṭa án Tối cao. Khả năng kiểm soát độc lập với chính quyền của thẩm phán này sẽ trở thành tâm điểm trong quá tŕnh phê chuẩn ở Thượng viện", Schumer tuyên bố.
VietBF © sưu tập