Luke Nguyễn là đầu bếp của nước Úc. Anh đă đem niềm đam mê ẩm thực Việt đến với bản đồ ẩm thực thế giới. Là chủ nhà hàng Red Lantern danh tiếng tại Sydney (Úc), Luke Nguyễn c̣n được biết đến qua các chương tŕnh truyền h́nh về ẩm thực ở Anh, Mỹ…và vai tṛ giám khảo MasterChef Việt Nam. Vị đầu bếp người Úc gốc Việt chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư Online – Baodautu.vn về niềm đam mê ẩm thực Việt và khát khao đưa ẩm thực Việt lên bản đồ ẩm thực thế giới.
Sống với đam mê thực sự mới là hạnh phúc

Luke Nguyễn là đầu bếp người Úc gốc Việt
Đa số người Việt hưởng nền giáo dục tiên tiến ở nước ngoài đều mong muốn trở thành luật sư, bác sĩ hoặc doanh nhân… V́ sao anh lại muốn trở thành một đầu bếp?
Tôi ra đời tại một trại tị nạn ở Thái Lan và sau đó theo gia đ́nh chuyển tới Úc. Để kiếm sống, ba mẹ tôi đă mở một quán ăn nhỏ bán đồ Việt ở khu Cabramatta, Sydney với tên gọi “Phở Cây Dù”. Quăng thời gian lớn lên trong ngôi nhà luôn “đỏ lửa” với những tiếng xào nấu ngày đêm đă nuôi dưỡng t́nh yêu ẩm thực trong tôi.
Ngay từ khi 5 tuổi, tôi và các anh chị đă được ba dạy nấu ăn. Đến năm 14 tuổi, tôi muốn mở một nhà hàng của riêng ḿnh và trở thành đầu bếp chuyên nghiệp. Đó là niềm đam mê thực sự chứ không đơn thuần là một công việc để kiếm tiền. Ba mẹ khi đó rất thất vọng v́ họ mong tôi có thể làm được điều ǵ hơn thế. Để thuyết phục hai người, tôi đă dơng dạc khẳng định rằng: Thưa ba mẹ, nấu ăn chính là niềm đam mê của con. Con có thể kiếm hàng triệu đô la hằng năm khi làm nhà băng nhưng con không thấy hạnh phúc. Vậy, điều đó có nghĩa lư ǵ đâu!
Anh từng chia sẻ rằng việc nấu ăn có thể làm thay đổi cuộc đời một con người. Anh hăy giải thích một chút về quan điểm này?
Với tôi, nấu nướng là một quá tŕnh thể hiện sự sáng tạo, khi bạn gửi gắm tất cả tâm tư, cảm xúc và cả nghệ thuật vào trong một món ăn. Thông thường, chúng ta sẽ thể hiện những điều này lên trên một tác phẩm nào đó, chẳng hạn như một bức tranh hay bài hát, nhưng tôi là đầu bếp nên đă chọn món ăn làm công cụ. Tôi gửi gắm t́nh cảm của ḿnh vào trong đó nên bất ḱ món ăn nào cũng đều phản ánh cá tính của tôi. Tôi cảm thấy cuộc sống của ḿnh trở nên vui vẻ và hạnh phúc hơn khi làm công việc này.
Tính đến thời điểm hiện tại, anh đă thực hiện những chương tŕnh ẩm thực nào ở Việt Nam? Anh có dự định ǵ để quảng bá nền ẩm thực Việt Nam nói riêng và h́nh ảnh đất nước, con người Việt Nam nói chung đến bạn bè quốc tế?
Khoảng 10 – 15 năm trước, tôi bắt đầu viết một cuốn sách về ẩm thực đường phố Việt Nam và về tầm ảnh hưởng của người Pháp đối với ẩm thực Việt. Sau đó, tôi có làm chương tŕnh truyền h́nh Luke Nguyễn of Việt Nam để giới thiệu và chia sẻ cho thế giới thấy Việt Nam là một đất nước vô cùng đa dạng từ Bắc vào Nam.
Tôi cũng từng đến lưu vực sông Mekong để t́m hiểu về cuộc sống của người dân nơi đây, đó chính là tiền đề để tôi cho ra đời cuốn sách dạy nấu ăn mang tên Luke Nguyen’s Greater Mekong.
Những chương tŕnh tiếp theo là làm về tất cả các nhà hàng của tôi, tập trung vào chuỗi nhà hàng Việt Red Lantern ở Australia, nhà hàng Việt ở Hong Kong và cả trường dạy nấu ăn ở Tp.HCM.
Với các chương tŕnh đó, tôi luôn cố gắng chứng minh cho truyền thông và cả thế giới thấy ẩm thực Việt tuyệt vời đến nhường nào. Tôi muốn đem ẩm thực Việt lên bản đồ ẩm thực thế giới cũng như chương tŕnh MasterChef để khẳng định rằng, Việt Nam chúng tôi có rất nhiều MasterChef.
Theo anh, điều ǵ là quan trọng nhất khi bắt đầu khởi nghiệp trong lĩnh vực ẩm thực nói chung và nghề đầu bếp nói riêng?
Điều đầu tiên bạn cần xác định chính là hướng đi của ḿnh. Để trở thành đầu bếp có nghĩa là làm kinh doanh, bạn phải chọn xem ḿnh muốn trở thành kiểu đầu bếp như thế nào? Bạn muốn tập trung vào phong cách ẩm thực ǵ, chẳng hạn như ẩm thực Việt, Pháp, Ư, Úc hiện đại hay châu Âu.
Tiếp theo, hăy lựa chọn kiểu nhà hàng bạn muốn học việc trong ít nhất 4 năm. Khoảng thời gian đó, hăy làm việc từ nhà hàng này qua nhà hàng khác, học hỏi kinh nghiệm cũng như kỹ năng của các bếp trưởng giỏi nhất và bạn sẽ trở thành một đầu bếp thực thụ. Đây cũng chính là kinh nghiệm của tôi khi khởi nghiệp ở Australia.
Tóm lại, để trở thành một đầu bếp th́ các bạn cần 4 đến 10 năm làm việc cực kỳ chăm chỉ, học hỏi những kiến thức nấu ăn căn bản cũng như cách nhận biết hương vị. Một đầu bếp sushi không thể phục vụ một bữa sushi cho khách nếu chưa đủ 10 năm kinh nghiệm. Vậy nên, ngoài đam mê và niềm yêu thích nấu ăn th́ cần kiên tŕ học việc từ thực tế, từ các đầu bếp giỏi, đôi khi phải chấp nhận làm việc không công.
Anh có lời khuyên ǵ dành riêng cho các bạn trẻ Việt Nam đang muốn khởi nghiệp trong lĩnh vực ẩm thực để trở thành đầu bếp thành công như anh?
Ngành dịch vụ ăn uống rất phức tạp và nhiều áp lực. Việc nấu cho 6 người trong gia đ́nh so với 600 người trong nhà hàng là hai câu chuyện hoàn toàn khác nhau. Có 4 điều quan trọng tôi muốn nhắn nhủ đến các bạn trẻ đang và sắp theo đuổi “giấc mơ ẩm thực”.
Yếu tố quan trọng nhất là các bạn phải đam mê nấu ăn và có sự hiểu biết nhất định về văn hóa ẩm thực. Hăy khởi động công việc của ḿnh bằng niềm yêu thích, bắt đầu từ những món ăn các bạn muốn làm và đừng quá bận tân đến nhận xét của những người xung quanh.
Thứ hai, như tôi đă chia sẻ ở trên, dành 4 đến10 năm làm việc chăm chỉ ở các nhà hàng để học tập kinh nghiệm từ nhiều đầu bếp khác nhau.
Thứ ba, các bạn nên t́m ṭi và sáng tạo không ngừng khi chế biến món ăn. Bởi công việc của người đầu bếp cũng tương tự như người kể chuyện, bạn vừa phải truyền tải được nội dung, nhưng cũng phải t́m ra cách thể hiện mới mẻ nhằm khiến người nghe thấy thú vị.
Cuối cùng, nên chuẩn bị sẵn tâm lư để đứng làm việc và nếm thử món ăn trong suốt 15h/ngày (cười).
Gửi gắm một câu chuyện trong mỗi món ăn
Là đầu bếp nổi tiếng với các món ăn Việt, anh đánh giá nét độc đáo của ẩm thực Việt Nam là ǵ? Đồ ăn vùng miền nào khiến anh thấy ấn tượng nhất?
Nhiều người thường hỏi tôi ẩm thực Việt Nam như thế nào. Tôi trả lời rằng đồ ăn Việt rất bổ dưỡng, tươi ngon, nhiều đồ cuốn, hương vị nhẹ nhàng, tinh tế, không cay quá hay ngọt quá mà rất dễ ăn. Nó thực sự khác biệt với đồ ăn của người châu Á ở Thái Lan, Lào, Trung Quốc hay Đài Loan…
Rất nhiều món ăn Việt đă nổi tiếng trên toàn thế giới như phở, bánh mỳ, gỏi cuốn… Các nhà hàng của tôi tại Úc và Hong Kong cũng phục vụ nhiều loại đồ ăn mang hương vị đặc trưng của Hà Nội, Hội An, Đà Nẵng. Tuy nhiên, tôi ấn tượng nhất với đồ ăn thường ngày của Hà Nội. Lư do là đồ ăn Hà Nội có hương vị rất nhẹ nhàng, thanh tao, không có quá nhiều thành phần nguyên liệu, trong đó Phở là một ví dụ cụ thể.
Luke Nguyễn (giữa) trong tiệc chiêu đăi mừng Quốc khánh Australia.
Ngoài ẩm thực, anh c̣n có đam mê với công việc nào khác?
Đó chính là du lịch. Tôi từng tự hỏi nếu không đi du lịch th́ cuộc đời ḿnh sẽ ra sao? Những chuyến đi giúp tôi biết thêm nền văn hóa mới, ngôn ngữ mới, những món ăn mới và học hỏi từ các đầu bếp khác. Chẳng hạn khi đến Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, Pháp hay Campuchia, tôi có thể t́m hiểu về nhiều loại nguyên liệu khác nhau. Tôi mong muốn tiếp tục học hỏi về đồ ăn, ẩm thực, lịch sử, văn hóa… nên du lịch là một niềm đam mê rất lớn.
Ai là người có ảnh hưởng nhất đến phong cách nấu nướng của anh?
Ba mẹ là những người có ảnh hưởng lớn nhất đến cách nấu ăn của tôi từ khi c̣n trẻ. Họ dạy tôi những điều căn bản về ẩm thực Việt, từ việc chọn nguyên liệu tươi ngon tới cách nấu các món ăn sao cho hấp dẫn. Bản thân tôi muốn học hỏi nhiều hơn, nên năm nào cũng về Việt Nam và đến một vài địa điểm để trải nghiệm. Càng đi nhiều th́ tôi càng nhận ra ẩm thực đường phố có dấu ấn mạnh mẽ đến phong cách của ḿnh trong suốt thời gian qua. Mỗi lần quay trở về từ đất nước này, tôi lại mang theo một vài ư tưởng mới.
Đồ ăn do mỗi đầu bếp chế biến đều có một “chất” riêng. Nếu được miêu tả ngắn gọn về phong cách ẩm thực của ḿnh, anh sẽ nói điều ǵ?
Phong cách nấu ăn của tôi không có ǵ cầu kỳ, chủ yếu lấy cảm hứng từ đường phố và văn hóa, kết hợp với việc sử dụng những nguyên liệu tuyệt vời nhất. Tôi thích nấu ăn theo hướng thân thiện nhằm giúp người thưởng thức thấy thư giăn cũng như cảm nhận được rơ nhất tính cách người nấu và lịch sử, văn hóa ẩn chứa đằng sau đó. Chính xác hơn, phong cách của tôi là luôn gửi gắm một câu chuyện nào đó trong mỗi món ăn.