Chính quyền Tổng thống Trump trục xuất nhiều di dân gốc Việt về Việt nam. Bất chấp thoả thuận Việt- Mỹ có trước đó. Vậy những người gốc Việt này đang phải sống như thế nào ở Việt nam?
Những người Việt đến Hoa Kỳ trước năm 1995 bị chính phủ Trump trục xuất đang sống trong cảnh bơ vơ không nơi nương tựa, không tiền, không việc làm ở Việt Nam.
Hăng tin Reuters hôm Thứ Sáu 20/04 thuật lại t́nh cảnh của vài người trong một nhóm khoảng 30 người bị trục xuất về Việt Nam trên một chuyến bay vào cuối năm 2017. Họ bị trục xuất bất kể một thỏa thuận Việt-Mỹ bảo vệ những người đến Hoa Kỳ trước năm 1995.
Ông Phạm Chí Cường, một người con lai, nói rằng ông bị đưa về Cam Ranh chỉ v́ đây là nơi ông ra đi. Năm 1990 ông được đi Mỹ theo diện con lai (chương tŕnh dành cho những người có mẹ Việt và cha là lính Mỹ). Ông chưa bao giờ nghĩ ḿnh cần phải xin vào quốc tịch Mỹ. Vào năm 2000, ông bị kết án về tội tấn công và đánh đập, và bị tuyên 18 tháng tù. Kể từ đó, ông phải thường xuyên gặp nhân viên di trú ICE để báo cáo.
Năm 2008, khi thỏa thuận song phương chống trục xuất được kư kết, ông rất an tâm là ḿnh sẽ không thể bị trục xuất về Việt Nam. Ông t́m được việc làm ổn định và cho con trai học qua 3 năm đại học. Nhưng vào tháng 10 năm 2017, ông bị ICE bắt giữ, rồi chỉ 2 tháng sau thấy ḿnh ngồi trên chuyến bay về Việt Nam.
Một người bị trục xuất khác là ông Bùi Thanh Hùng, cũng là con lai có mẹ Việt và cha là binh sĩ Hoa Kỳ. Ông can tội bạo lực trong gia đ́nh năm 2010 khi bắt quả tang vợ ḿnh đang ngoại t́nh cùng người đàn ông khác. Ông ngồi tù 6 năm và đến năm ngoái th́ bị giao cho ICE trục xuất vào tháng 12. Từ Sài G̣n, ông Hùng nói với Reuters rằng, tại Việt Nam ông không có việc làm, không có người hỗ trợ, không có nhà để ở. Hiện nay ông ở nhờ nhà những người mới quen.
Nhiều luật sư di trú tỏ ra ngạc nhiên khi chính phủ Hoa Kỳ trục xuất những người con lai. Luật sư Tín Nguyễn thuộc tổ chức bất vụ lợi Southeast Asian Coalition nói rằng, chính phủ Hoa Kỳ hành xử như đă quên đi chiến tranh Việt Nam.