Tin nhà văn Kim Dung tức Louis Cha qua đời ở Hong Kong, thọ 94 tuổi, đang làm sống dậy nhiều cảm xúc trong giới bạn đọc người Việt. Trong các tác phẩm của ông toát lên những nét độc đáo của những nhân vật phản diện. Bởi v́ tính cách hoặc vơ công hay thậm chí cả một câu truyện, sự kiện liên quan xung quanh nhân vật đó rất thú vị.
Hệ thống các nhân vật phản diện phong phú và hay không kém các nhân vật chính diện. Điều đó kết cấu trong các tác phẩm của Kim Dung trở nên cân bằng, mạch truyện cuốn hút hấp dẫn thêm. Một số nhân vật đă trở thành biểu tượng gắn bó với đời sống thực.
Nhà văn Kim Dung.
Đầu tiên là Vi Tiểu Bảo. Nhân vật này nếu nói là "phản diện" th́ cũng không phải, nhưng chính diện, vơ công siêu quần hay tính cách tốt đẹp như những nhân vật chính trong các tác phẩm khác của Kim Dung th́ chắc chắn không rồi.
Vi Tiểu Bảo là một tay ma lanh đệ nhất. Lớn lên trong kỹ viện, được nuôi dạy trong môi trường ma cô đĩ điếm, lớn lên trong hoàng cung, là một nơi trá ngụy nhất đời, Vi Tiểu Bảo càng trở nên ma lanh, lọc lơi không ai bằng. Hắn vô cùng ham sống sợ chết. Bản lĩnh cầm tay của y là...bỏ chạy, cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Thấy có chuyện ǵ khó khăn, đáng nguy là y sẵn sàng “bôi dầu dưới chân” bỏ trốn.
Vơ công duy nhất y thành thục là “thần hành bách biến”, nghĩa là môn khinh công dùng để...bỏ chạy. Cả đời y chẳng biết đến t́nh yêu là ǵ mà chỉ có...t́nh dục. Thấy gái đẹp là xáp vào quyết tán tỉnh cho bằng được (cũng đúng thôi, gă lớn lên trong kỹ viện mà). Tán tỉnh không được th́ dở tṛ đê hèn, để chiếm đoạt t́nh cảm cho bằng được.
Nói chung, người gă đầy những tật xấu nhưng gă vẫn là nhân vật chính và được nhiều người, thậm chí là đông đảo nhất yêu thích v́ gă là nhân vật “chân thật” nhất trong cách nhân vật. Chân thật với chính bản năng của ḿnh. Qua gă, người đọc thấy được những tật xấu của ḿnh mà chúng ta hàng ngày cố gắng che dấu được. C̣n với Vi Tiểu Bảo, gă phơi bày rành rành ra, và dùng nó để đối phó với những kẻ xấu khác.
Không ít lần, bằng “tính cách đen tối” đó, gă thoát hiểm một cách ngoạn mục và nhiều người trong chúng ta, chẳng phải là có lúc có những mong ước thầm kín như vậy đó sao?
Ở Vi Tiêu Bảo, gă đại diện cho tất cả chúng ta những ham muốn, những đặc tính “đen tối” và qua đó dùng nó để “đấu” lại những thế lực mạnh hơn, hung tàn hơn. Chính v́ vậy, Vi Tiểu Bảo tuy không là nhân vật chính diện rực rực rỡ rỡ, nhưng lại trở nên nhân vật hấp dẫn nhất.
Một nhân vật phản diện nổi tiếng khác là Âu Dương Phong. Nếu trong Ngũ Bá, Vương Trùng Dương th́ thoát tục, xa vời. Nam Đế th́ đạo mạo, hơi nhạt. Bắc Cái độc đáo nhưng hiếm gặp. Đông Tà thú vị nhưng cao siêu quá th́ Tây Độc chính là nhân vật "người" nhất.
Hắn quả thật chính là nhân vật phản diện điển h́nh: Hung ác, vơ công hiểm độc và khiến người ta ṭ ṃ nhất. Gă có thể điều khiển tất cả loài độc vật như rắn rít, ḅ cạp. Vũ khí của hắn cũng lạ đời nữa: Một cây trượng với con rắng ḅ xung quanh ở đầu trượng. Ngay cả vơ công cũng độc đáo lạ lùng: Hàm Mô Công - Vơ công của con cóc. Không mạnh mẽ oai hùng như Giáng Long Thập Bát Chưởng của Hồng Thất Công. Không hoa mỹ đẹp mắt như Lạc Anh Chưởng của Hoàng Dược Sư, Hàm Mô Công thể hiện rất rơ ràng con người của Âu Dương Phong: Ngồi xuống theo tư thế con cóc rồi đột ngột phóng ra như vũ băo, vừa xấu xí mà lại thực tế.
Vừa nhanh gọn mà lại mạnh mẽ hiểm độc. Nhưng Âu Dương Phong không chỉ là độc ác. Hổ dữ không ăn thịt con. Kim Dung đă rất tài t́nh khi xây dựng phần thiện bên trong Âu Dương Phong. Đó là hắn yêu thương Âu Dương Khắc.
Âu Dương Khắc gọi hắn là chú nhưng thật ra là con ruột của hắn tư thông với chị dâu. V́ Âu Dương Khắc, một con người xưng hùng cả một phương tây nhiều lần phải hạ ḿnh trước một “con oắt” Hoàng Dung. Đến phần "Thần điêu hiệp lữ", khi mà hắn đă phát điên, lúc này con người thiện của hắn hoàn toàn bộ lộ. Hắn yêu thương Dương Quá như con ruột của ḿnh, hắn sống hồn nhiên như cây cỏ, đi t́m Dương Quá khắp nơi.
Âu Dương Phong là nhân vật phản diện nhưng lại mang trong ḿnh những mặt đối lập độc đáo nhất, chính v́ vậy hắn là nhân vật phản diện nổi bật bật nhất.
Và c̣n những nhân vật phản diện khác mà trở thành h́nh mẫu tiêu biểu ghi dấu trong ḷng độc giả. Mỗi người nhiều khi chỉ một chấm phá nho nhỏ nhưng trở thành nét tiêu biểu mà không lẫn qua người khác được như: Doăn Chí B́nh, Điền Bá Quang, Nhạc Bất Quần, Đông Phương Bất Bại, Tuyệt diệt sư thái...