Việt Nam vừa qua đă kết án công dân Mỹ Michael Phương Minh Nguyễn 12 năm tù về tội “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” để “xóa bỏ vai tṛ lănh đạo của Đảng Cộng sản” và sẽ trục xuất ông sau khi măn hạn tù, với 3 người khác cáo buộc tội như trên đă kết thúc.
Ông Michael Phương Minh Nguyễn ngày ra ṭa. (H́nh: báo PLO.)
Ngay sau phiên ṭa, Nhật Báo Người Việt liên lạc với Luật sư Nguyễn Văn Miếng, người bào chữa cho bị cáo Huỳnh Đức Thanh B́nh và được ông cho biết về diễn biến phiên ṭa.
“Phiên ṭa dự kiến hai ngày nhưng thẩm phán, chủ tọa phiên ṭa họ có cách điều khiển khéo léo cho nên đă kết thúc trong 1 buổi sáng. Tuy nhiên các luật sư và bị cáo đă được tŕnh bày hết ư kiến của ḿnh.”
Ṭa Án thành phố Sài G̣n, đưa các bản án tổng cộng 30 năm tù và tuyên cho 3 nhà hoạt động.
Công dân Mỹ gốc Việt Michael Phương Minh Nguyễn bị tuyên 12 năm tù giam, 2 thanh niên khác là Huỳnh Đức Thanh B́nh và Trần Long Phi bị tuyên lần lượt 10 năm tù và 8 năm tù giam.
Ngoài ra, công dân Mỹ Michael Phương Minh Nguyễn sẽ bị trục xuất sau khi thi hành xong bản án, 2 người c̣n lại sẽ bị quản chế thêm 3 năm sau án tù và bị tước các quyền công dân.
Một người khác là ông Huỳnh Đức Thịnh bị tuyên 1 năm tù giam với cáo buộc “Không tố giác tội phạm”.
Một người nữa là Ông Lê Quốc Phong đang bị truy nă.
Bên trong pḥng xử án ông Michael Phương Minh Nguyễn cùng 3 người khác. (H́nh: Getty Images)
Những bản án này, theo Luật Sư Nguyễn Văn Miếng là không bất ngờ với t́nh h́nh hiện tại.
Ông nói: “Ở trong tất cả vụ án h́nh sự mang tính an ninh chính trị th́ dường như nó có một khung h́nh phạt đối với cả các vụ án tương tự như nhau. Riêng với vụ án của ông Michael Phương Minh th́ họ cũng ghép vào khung mà họ đă xử cho các tổ chức vi phạm an ninh quốc gia.
Riêng nội hàm của vụ án này th́ tôi thấy là họ quy chụp cho anh Michael Phương Minh cũng như các cá nhân khác tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân th́ nó mang tính hơi khiên cưỡng. Nhóm này chưa hẳn là nhóm, họ chỉ tập hợp lại với nhau.”
Theo Luật Sư Nguyễn Văn Miếng, duy nhất bị can Huỳnh Đức Thịnh, người bị án một năm tù giam v́ tội “không tố giác tội phạm” cho biết sẽ kháng cáo v́ án của ông là quá cao. C̣n ba người c̣n lại chưa có quyết định.
Trên trang cá nhân của ḿnh, Luật sư Nguyễn Văn Miếng gọi phiên ṭa này là một bản cáo trạng lạ. “Ṭa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đă sử dụng bản cáo trạng không đúng quy định.”
“Bản cáo trạng dài 14 trang mà kiểm sát viên dùng để công bố tại phiên ṭa và tất cả các bản cáo trạng “gốc” đă gửi cho Ṭa, luật sư và các bị cáo đều KHÔNG ĐÓNG DẤU GIÁP LAI.”
Bốn người bị xét xử hôm Thứ Hai 24 Tháng Sáu đă bị công an bắt giữ vào ngày 14 Tháng Bảy, 2018 khi ông Michael Phương Minh Nguyễn đang có chuyến thăm gia đ́nh ở Việt Nam.
Không khác với các phiên ṭa mang tính chất “an ninh quốc gia” khác, người nhà của ông Huỳnh Đức Thanh B́nh, Trần Long Phi được ṭa cho vào nhưng không được vào pḥng xử án. Họ phải ngồi ở sảnh phía ngoài, theo dơi phiên ṭa qua màn h́nh.
Phái đoàn của Ṭa đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam hôm Thứ Hai được tham dự phiên ṭa tuy nhiên phải ngồi ở một pḥng riêng để nghe xét xử.
Hồi tháng 10 năm 2018, 21 dân biểu Hoa Kỳ đă gửi thư đến Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo yêu cầu gây áp lực phía Việt Nam nhằm trả tự do cho ông Michael Phương Minh Nguyễn.
Trong diễn biến mới nhất, chiều ngày Thứ Hai, 24 Tháng Sáu, 2019, giờ California, văn pḥng Dân Biểu Hoa Kỳ Alan Lowenthal gửi ra thông cáo báo chí kêu gọi lập tức trả tự do cho công dân Hoa Kỳ bị chính quyền Việt Nam tuyên án 12 năm tù.
Bản thông cáo ghi rơ: “Tôi kêu gọi chính quyền Việt Nam hăy rút lại phán quyết tṛ hề này và lập tức trả tự do vô điều kiện cho Michael Phương Minh Nguyễn để ông ta có thể quay về với gia đ́nh tại Hoa Kỳ. Việc ông tiếp tục bị giam cầm sẽ làm suy giảm quan hệ Mỹ-Việt và khiến cho Việt Nam bị xa cách với cộng đồng quốc tế.” (C.Lynh)