Hà Nội vào hôm qua, 03/10/2019, một lần nữa lại lên tiếng phản đối Bắc Kinh cho tàu mở rộng hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam tại Biển Đông, đồng thời tái khẳng định Băi Tư Chính hoàn toàn thuộc chủ quyền Việt Nam. Điều được giới quan sát chú ư là một lần nữa, Việt Nam đă viện dẫn phán quyết năm 2016 của Ṭa Trọng Tài Thường Trực (La Haye) bác bỏ đường lưỡi ḅ Trung Quốc ở Biển Đông, nhưng không nói thẳng mà chỉ gợi lên gián tiếp.
Trong buổi họp báo thường kỳ tại Hà Nội, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng đă tố cáo việc nhóm tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 (Haiyang Dizhi 8) của Trung Quốc đă trở lại hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, thậm chí c̣n mở rộng phạm vi hoạt động, “vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam, được xác lập phù hợp với các quy định của Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982”.
Ngoài việc yêu cầu Bắc Kinh rút ngay tàu của họ ra khỏi vùng biển Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng c̣n nhắc lại quyết tâm của Việt Nam “kiên quyết bảo vệ chủ quyền và các quyền lợi hợp pháp của Việt Nam tại Biển Đông bằng các biện pháp luật pháp quốc tế cho phép”.
Cũng hôm qua, Việt Nam c̣n bác bỏ lập luận được phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Cảnh Sảng đưa ra hôm 18/09, tố cáo Việt Nam xâm phạm vùng biển Trung Quốc ở Băi Vạn An, tên Bắc Kinh đặt cho băi Tư Chính. Theo bà Lê Thị Thu Hằng: “Khu vực mà Trung Quốc gọi là 'băi Vạn An' thực chất là băi ngầm, là một phần của đáy biển thuộc vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, được xác định phù hợp với Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982".
Đối với phát ngôn viên Việt Nam: “Trung Quốc không có bất kỳ cơ sở pháp lư quốc tế nào” để đưa ra yêu sách đối với khu vực Băi Tư Chính v́ “Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 và thực tiễn xét xử thời gian qua đă khẳng định rơ điều này”.
Nhóm từ “thực tiễn xét xử thời gian qua” chính là để chỉ phán quyết của Ṭa Trọng Tài Thường Trực La Haye năm 2016, bác bỏ giá trị pháp lư của các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên hầu như toàn bộ Biển Đông.
Đây là lần thứ hai mà Việt Nam viện dẫn – dù gián tiếp – phán quyết La Haye về Biển Đông. Hôm 12/09, trong một tuyên bố phản đối hành vi của tàu Trung Quốc tại khu vực Băi Tư Chính, bà Lê Thị Thu Hằng cũng khẳng định Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 là cơ sở pháp lư duy nhất để các quốc gia xác định quyền thuộc các vùng biển của ḿnh và “điều này đă được các quốc gia tuân thủ, thừa nhận bởi các thực tế xét xử, cũng như sự đồng t́nh rộng răi của các luật sư có uy tín quốc tế”.
Tuyên bố hôm qua của phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam, về việc tàu khảo sát Trung Quốc mở rộng hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, đă chính thức xác nhận thông tin lưu hành trên internet từ mấy ngày qua.
Ngay từ hôm 30/09, trong một tin nhắn Twitter, giáo sư Ryan Martinson thuộc trường Hải Chiến Mỹ, người đă theo dơi sát hoạt động của chiếc tàu khảo sát Trung Quốc trong thời gian gần đây, đă công bố một bản đồ có ghi lại tín hiệu nhận dạng tự động của tàu Trung Quốc.
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng trong cuộc họp báo tại Hà Nội, ngày 25/07/2019.
REUTERS/Kham
Tấm bản đồ cho thấy là từ ngày rời Đá Chữ Thập ở Trường Sa hôm 27/09 cho đến ngày 30/09, chiếc tàu khảo sát HD 8 đă đi ngược lên phía bắc để thăm ḍ một khu vực dọc theo bờ biển Việt Nam từ Phan Thiết lên đến gần Quảng Ngăi. Một tin nhắn Twitter từ một tài khoản khác đă ước tính rằng vùng hoạt động của tàu Trung Quốc chỉ cách bờ biển Việt Nam khoảng 250 km.