10/16/19
1.000 đặc nhiệm Mỹ hối hả rời bỏ các vị trí tại đông bắc Syria, khi lực lượng quân sự nhiều bên nhanh chóng áp sát.
Press TV Photo
Quân đội Mỹ từng mở các sở chỉ huy dă chiến và đài quan sát dọc biên giới Syria – Thổ Nhĩ Kỳ để phối hợp với Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF), với ṇng cốt là dân quân người Kurd, chống lại phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Tuy nhiên, chiến dịch quân sự Mùa xuân Ḥa b́nh do Thổ Nhĩ Kỳ phát động nhằm vào lực lượng người Kurd ở đông bắc Syria đă khiến khu vực này trở nên hỗn loạn.
Chỉ trong ṿng 24 tiếng, lực lượng đặc nhiệm Mỹ đồn trú tại đông bắc Syria chợt nhận ra rằng ḿnh đang bị các đơn vị quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và quân chính phủ Syria được Nga hậu thuẫn áp sát với tốc độ nhanh chóng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ngày 12/10 rằng quân đội Mỹ tại đây sẽ rút đi nhanh nhất có thể, chỉ trừ một căn cứ tại sa mạc sát biên giới Syria – Jordan.
Một ngày sau, các đơn vị đặc nhiệm Mỹ đối mặt với các cuộc pháo kích của Thổ Nhĩ Kỳ rơi xuống gần vị trí của họ. Một số quan chức quân sự Mỹ cáo buộc quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cố t́nh rót pháo để đẩy quân Mỹ lùi xa khỏi chiến tuyến.
Các lệnh rút quân bắt đầu được đưa ra, khi đặc nhiệm Mỹ nhận ra t́nh h́nh chiến trường đang thay đổi rất nhanh. Các đợt tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ cũng như thỏa thuận giữa dân quân người Kurd với quân đội chính phủ Syria khiến lực lượng kiểm soát các thành phố, tuyến cao tốc lớn giúp Mỹ rút quân thay đổi với tốc độ chóng mặt.
Một đơn vị nhỏ của Mỹ, khoảng 50-100 binh sĩ, bị kẹt giữa hai hướng tiến quân của Thổ Nhĩ Kỳ và Syria về Raqqa, Manbij, Kobani, Qamishli và Ayn Issa. “Các đơn vị tại hai trạm quan sát ở Kobani bị đứt liên lạc với dân quân Rojava do Thổ Nhĩ Kỳ tấn công và quân chính phủ tiến vào Manbij”, một quan chức quân đội phương Tây cho biết.
Lực lượng Mỹ phải t́m cách rút lui khi quân đội Syria và Thổ Nhĩ Kỳ cùng hiện diện trong khu vực, quan chức quân đội giấu tên nói. “Hoạt động chống khủng bố quốc tế thành công nhất lịch sử đă kết thúc. Người chiến thắng là Syria và Nga, Mỹ hay Anh giờ không c̣n hy vọng cứu văn chiến dịch chống IS của ḿnh, họ chỉ có thể hy vọng công dân của họ có thể rút về trước khi chịu thương vong”, quan chức này cho biết.
Mệnh lệnh của chỉ huy Mỹ đưa ra với lực lượng ở Syria cũng thay đổi như vậy, tạo ra sự bối rối chưa từng có.
Một quan chức quân đội Mỹ giấu tên bày tỏ sự thất vọng trước các mệnh lệnh mâu thuẫn nhau từ cấp trên. Mệnh lệnh đầu tiên với đặc nhiệm Mỹ ở Syria yêu cầu họ bám trụ căn cứ nhưng không tham gia bất cứ hoạt động tác chiến nào. Chỉ ít lâu sau, họ lại nhận được lệnh rút một phần lực lượng khỏi căn cứ. Cuối cùng, lệnh rút toàn bộ lực lượng một cách chóng vánh được đưa ra, chấm dứt chiến dịch chống IS kéo dài 5 năm trên lănh thổ Syria.
Một quan chức SDF gần thành phố Manbij xác nhận lính Mỹ rút khỏi căn cứ tại đây vội vă đến mức họ buộc phải trao quyền kiểm soát căn cứ cho Wagner Group, một công ty an ninh tư nhân của Nga. “Người Nga đang ở căn cứ của Mỹ tại Manbij, họ đă hộ tống người Mỹ ra khỏi khu vực và tiếp quản nơi này. Tôi nghĩ người Nga sẽ sớm tiếp quản toàn bộ căn cứ Mỹ tại Syria”, quan chức SDF nói.
Lănh đạo Ngũ Giác Đài cho biết nhiệm vụ trọng tâm của Mỹ là rút quân an toàn và đă triển khai lực lượng trên không để yểm trợ cho từng nhóm binh sĩ di chuyển. Theo kế hoạch, 1.0000 đặc nhiệm Mỹ sẽ rời khỏi miền bắc Syria nhanh nhất có thể để tập kết tại một khu vực cách xa nơi giao tranh. Họ sau đó sẽ tới các căn cứ Mỹ tại miền bắc Iraq.
Thời gian Mỹ hoàn tất rút quân hiện chưa rơ, các quan chức nước này cho biết hoạt động có thể diễn ra trong vài ngày cho đến vài tuần. Tuy nhiên, một vụ chạm súng giữa quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và Syria ở Manbij hôm 16/10 báo hiệu lính Mỹ không c̣n nhiều thời gian để lên đường an toàn.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan trong buổi họp báo ngày 15/10 cho biết sẽ không ngừng chiến dịch tấn công người Kurd dù phải đối mặt với lệnh trừng phạt. Erdogan nói việc Syria đưa quân vào Manbiji không quá tiêu cực “bởi đó là lănh thổ của họ”, song Thổ Nhĩ Kỳ muốn dân quân người Kurd phải rút khỏi đó.
Nguyễn Tiến
Tạp Chí Hoa Kỳ