Ông là Sáu Linh, là thợ cắt tóc đàn ông. Ông uốn tóc đàn bà. Ông cạo mặt phái nam. Ông lấy ráy tai cả nam lẫn nữ, nhưng khách quen lớn tuổi thường gọi ông một cách thân mật là “cha Sáu”, bởi ‘chả’ lấy ráy tai ‘đă’ lắm. Lại thêm ‘bí kíp’ ngoáy ‘lỗ ghèn’ nữa. ‘Độc chiêu’ lắm.”
Khách đă biết Sáu Linh sẽ quay lại Sáu Linh. (H́nh: Đằng-Giao)
Vào nghề từ năm 1977, ông làm đủ thứ. Ngoài cạo mặt và lấy ráy tai, chuyện uốn ép, sấy, gội, nhuộm, cái ǵ ông cũng thạo. Đến Mỹ năm 1990, ông hành nghề cho đến giờ.
“Ai chớ cha Sáu này th́ tui c̣n lạ ǵ. ‘Chả’ tỉa tóc tai trọn bộ cho tui từ hồi 1991. Hồi đó, tui c̣n dẫn thằng Johny con tui mới 5 tuổi, chưa vô tiểu học, tới cho ‘chả’ hớt,” ông Nguyễn Đức Kang, cư dân San Diego, nhớ lại.
Xoay xoay ly cà phê đen đá đă chuyển màu nâu nhạt, ông Kang tiếp: “Thằng Johny bây giờ 33 tuổi rồi, là sĩ quan Thủy Quân Lục Chiến đang đóng ở Tây Đức. C̣n tui, tui 79 tuổi rồi.”
Ông Kang không thường ghé ông Sáu Linh v́ dọn đi xa. “Mấy năm rồi, tui xuống San Diego ở với con gái lớn nên ít ghé cha Sáu tán dóc. ‘Chả’ lấy ráy tai ‘đă’ lắm. Lại thêm ‘bí kíp’ ngoáy ‘lỗ ghèn’ nữa. ‘Độc chiêu’ lắm,” ông cười. “Ngoáy ‘lỗ ghèn’ làm ḿnh ra nước mắt, mắt sáng lắm.”
Hôm nay ông ghé Phước Lộc Thọ v́ cần mua ít đồ.
Từng lông chim ngoáy tai, ông Sáu phải cắt tỉa lại cho khách “phê” hơn. (H́nh: Đằng-Giao/Người Việt)
Với những vị ở tuổi trưởng thành vào thời điểm 1975 như ông Kang, khi sang đây, t́m được một người cắt tóc vừa ư là một điều không dễ. “Bởi vậy hồi đó, ‘ṃ’ được cha Sáu, tui mừng lắm. Chừng hai tuần, hai cha con tui ghé ‘chả’ một lần. Cắt tóc, cạo mặt rồi lấy ráy tai. Thằng Johny bây giờ c̣n nhớ vụ này. Lâu lâu, nó nhắc,” ông Kang chia sẻ. “Bây giờ, có dịp lên Orange County, lần nào tui cũng ghé ‘chả.’”
Cũng là khách quen của ông Sáu Linh, ông Nguyễn Hữu Tâm, ở Cypress, kể: “Hồi trước, tháng nào tui cũng gặp ‘cha Sáu’ để ‘tân trang’ mái tóc một lần. Cắt xong rồi hớt, hớt xong rồi nhuộm, rồi cạo, rồi ‘thông lỗ nhĩ,’ rồi ‘thông lỗ nhăn.’”
Ông than: “Bây giờ có tuổi rồi, đi đâu mà hơn 10 phút là tui làm biếng vô cùng. Mà từ tui lên ‘cha Sáu,’ ít nhất phải từ 23 tới 27 phút nếu không kẹt xe. Bởi vậy…”
Là người cũng mê cổ nhạc như ông Sáu Linh, soạn giả Trần Văn Hương nói: “Mười mấy năm nay, cứ đúng ba tuần là tui ghé gặp Sáu Linh một lần. Nếu ‘chả’ không hớt tóc đàng hoàng th́ tui đâu thèm ghé đều vậy.”
Ông Phan Văn Ngành, ở Santa Ana, cho rằng ông Sáu Linh có bí mật nghề nghiệp ǵ đó. Ông nói: “Tui đi hớt tóc ráy tai nhiều chỗ rồi, nhưng đi đâu rồi tui cũng quay lại Sáu Linh. ‘Chả’ có bí quyết ǵ đó tui không biết, nhưng tui khoái kiểu làm của ‘chả.’”
Về phía ông Sáu Linh, ông cho biết bí mật nghề nghiệp của ông chỉ là yêu nghề và giữ vệ sinh cho mọi người. “Hớt tóc là nghề rất lương thiện ở chỗ, nếu không yêu nghề, người ta biết liền. Nh́n cái đầu xấu hoắc, không giấu ai được. Hay cạo mặt, người ta không thoải mái. Ráy tai, người ta không ‘đă.’”
Ông nhấn mạnh: “Phải yêu nghề th́ công việc mới tốt. C̣n chuyện giữ vệ sinh là lương tâm của ḿnh. Nếu v́ ḿnh mà cả một cộng đồng mắc bệnh truyền nhiễm, liệu ḿnh có chịu nổi không.”
Những cây kéo đă được ông Sáu chỉnh sửa lại. (H́nh: Đằng-Giao/Người Việt)
Từ lâu, ông Sáu Linh vẫn tới nhà chăm sóc khách quen. “Người th́ cần cạo gió, người giác hơi. Cái ǵ tui cũng làm được,” ông nói.
“Khách không tới ḿnh th́ ḿnh tới khách. Họ hoặc v́ bận rộn, hoặc v́ bệnh tật, không tới tui được th́ tui chịu khó lái xe. Tui thích làm khách vui nên cái ǵ ch́u được là tui ch́u liền.”
Mùa Đông, mùa Hè, mùa nào cũng có người gọi ông cạo gió.
Ông cười: “Cũng hên, chưa ai yêu cầu tui hớt tóc tại nhà. V́ theo luật của ‘state board,’ thợ hớt tóc chỉ được hành nghề tại tiệm thôi.”
Khi được hỏi rằng cạo mặt có hợp pháp không, ông Sáu Linh nghiêm mặt nói: “Có chứ! Tôi có bằng ‘barber’ có nghĩa là có quyền cạo mặt đàng hoàng. Hồi đi thi, tui phải cạo mặt cho giám khảo coi th́ mới được cấp bằng ‘barber’ chớ bộ.”
Riêng chuyện lấy ráy tai là một vấn đề rất tế nhị. “Họ (state board) không ra mặt cho phép, nhưng cũng không tuyệt đối cấm. Ḿnh phải hiểu ngầm là cứ cố gắng làm việc cho đàng hoàng, đừng để ai phàn nàn th́ không sao,” ông Sáu Linh nói. “Suốt mấy chục năm nay, chưa ai chê tui bất cứ điều ǵ nên họ (state board) vẫn để yên cho tui.”
Thích làm người khác vui, ông Sáu sẵn sàng chịu thiệt tḥi để mọi người cùng vui. “Mùa trái gió, trở trời, nhiều khách quen bị ‘rêm ḿnh,’ tới tiệm không được. Tui sẵn sàng chạy xe tới nhà cạo gió, giác hơi cho họ khỏe. Làm trọn bộ hết 45 phút. Trả tiền cho tui th́ không nói ǵ. Có người đợi tui làm xong rồi cười trừ. Tui không bao giờ làm khó họ hết. Anh em hết mà, miễn vui là… vui rồi,” ông nhún vai.
Nhưng điều đáng nói là lần sau, những người không trả tiền này gọi ông nữa, ông Sáu vẫn đến nhà họ nữa. “Kệ, họ kẹt tiền mới làm vậy, tui không trách đâu,” ông cười xởi lởi. “Kệ, vui là chính. Nhằm ǵ mấy đồng bạc.”
Ông lặp lại: “Cũng hên, chưa ai yêu cầu tui hớt tóc tại nhà. Hên thiệt. V́ tui ít từ chối khách hàng hoặc bạn bè lắm.”
Ở tiệm hay đến nhà khách, ông Sáu luôn mang theo nụ cười. (H́nh: Đằng-Giao/Người Việt)
Khi hỏi, lấy ráy tai tại nhà khách có dễ không, ông Sáu Linh lắc đầu: “Cái này th́ hơi khó. V́ ở nhà, không có ghế, không có đèn… tay nghề cao là một chuyện… Nhưng c̣n ‘state board’ nữa.”
Vốn rất yêu chuộng văn nghệ nên lâu lâu, vừa làm việc, ông vừa lẩm nhẩm ca nho nhỏ mấy bài tài tử cho đỡ thèm. Thỉnh thoảng, có dịp là ông hăng hái tham gia mấy chương tŕnh đờn ca tài tử ở Little Saigon.
Có lẽ cái máu văn nghệ thấm sâu vào mọi việc ông làm nên cái ǵ, ông Sáu cũng dễ thông cảm. “Tới nhà khách, tui không tính tiền công hay tiền xăng. Coi như đi thăm bạn bè mà,” ông nói.
Vậy th́ cái ǵ làm ông ngại nhất khi đến nhà khách?
Suy nghĩ một lát, ông chần chừ trả lời: “Tui sợ khi một khách quen, quá yếu, ra tiệm không được mà cần hớt tóc gấp, lại yêu cầu tui… Lúc đó tui không biết trả lời sao. Khó ḷng thiệt. V́ có luật lệ đàng hoàng mà. Thôi, cho tui miễn trả lời câu này nha,” ông xua tay vui vẻ nói. “Hồi nào tới giờ chưa có chuyện này xảy ra.”
Khách lớn tuổi của ông ngày thưa dần. Và có bao nhiêu người như chàng trai Johny sẽ quay lại t́m ông? (Đằng-Giao)