02/03/20
(Theo Politico) – Thượng nghị sĩ Cộng hoà muốn Tổng thống Donald Trump tránh nhắc đến luận tội trong bài diễn văn Thông điệp Liên bang.
Sen. Kevin Cramer AP Photo
Ông Trump sẽ đọc bài diễn văn thường niên vào thứ Ba ngày 4 tháng 2, một ngày trước khi Thượng viện kết thúc phiên xét xử luận tội Tổng thống kéo dài hơn 2 tuần với cuộc bỏ phiếu tha bổng.
Trong khi Tổng thống gần như hoàn toàn chiến thắng sau cuộc bỏ phiếu kết thúc xét xử luận tội sẽ diễn ra vào thứ Tư, Thượng viện Cộng hoà không muốn Thông điệp Liên bang lại biến thành bài phát biểu vận động tranh cử.
“Lời khuyên của tôi sẽ là ông sẽ bỏ qua chuyện này trong Thông điệp liên bang,” Thượng nghị sĩ Lamar Alexander (Cộng hoà – Tennessee) bày tỏ. “Tổng thống có hồ sơ tốt đối với kinh tế, cắt giảm thuế, và giảm gánh nặng quy định, nâng cao thu nhập, và tôi nghĩ ông sẽ được cố vấn tập trung vào những chủ đề này, để cho tự bản thân luận tội lên tiếng.”
“Vào ngày mai chúng tôi vẫn chưa xong, và tôi nghĩ sẽ không phù hợp nếu ông ấy nhắc đến chuyện này,” Thượng nghị sĩ James Lankford (Cộng hoà – Oklahoma) nói, “rơ ràng ông ấy có thể nhắc đến những điểm mong muốn … nhưng tôi không muốn nghe thêm về luận tội trong bài diễn văn.”
Tổng thống vẫn thường xuyên t́m cách làm suy yếu thủ tục luận tội, thẳng thừng với truyền thông hay trên Twitter. Vào hôm thứ Hai, ông Trump lại lần nữa gọi cuộc điều tra luận tội là “tṛ lường gạt” và đặt câu hỏi “người khiếu nại tố giác đang ở đâu?”
Cựu Tổng thống Bill Clinton cũng đọc bài diễn văn Thông điệp Liên bang trong thời gian bị xét xử luận tội vào năm 1999, và ông đă có hành động nổi tiếng là không đá động ǵ đến phiên toà đang diễn ra. Trong bài diễn văn Thông điệp Liên bang năm 1974, Richard Nixon đă yêu cầu Quốc hội chấm dứt các cuộc điều tra Watergate. “Một năm điều tra Watergate đă đủ quá rồi!” cựu Tổng thống tuyên bố. Vài tháng sau, Nixon từ chức đứng trước t́nh trạng sẽ bị luận tội và truất phế.
Các thượng nghị sĩ Cộng hoà vào hôm thứ Hai kêu gọi ông Trump nên tập trung vào những chủ đề khác, như hạ giá thuốc tây, kinh tế, và ngay cả biến đổi khí hậu, cũng như đưa ra tầm nh́n cho nhiệm kỳ thứ hai.
Chúng ta có nền kinh tế vững mạnh, quân đội được cuối cùng được tái xây dựng lại dưới nội các này,” Lănh đạo Cộng hoà – Thượng nghị sĩ Joni Ernst (Iowa) nói. “Có rất nhiều điều thực sự tốt đẹp mà ông ấy nên nói đến, và tránh nói về những thủ tục tố tụng đang diễn ra. Chúng tôi vẫn chưa bỏ phiếu vào thứ Tư.”
Nhưng giới Thượng nghị sĩ Dân chủ quan ngại Trump sẽ đưa ra thông điệp chia rẽ, và sẽ liên tục nói đến luận tội. “ Tôi chắc chắn ông ta sẽ lôi chuyện này ra,” Thượng nghị sĩ Chris Coons (Dân chủ – Delaware) bày tỏ. “Một trong những lư lẽ của ông ta là không có tội, không giống như Nixon hay Bill Clinton, những người đă chính thức xin lỗi quốc gia và Quốc hội trong bài diễn văn.”
“Dự đoán những ǵ Donald Trump nói sẽ giống như mua vé số vậy,” Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal (Dân chủ – Connecticut) nói, “nhưng tôi nghi ngờ ông ta sẽ toàn nói về luận tội.”
Trong diễn văn Thông điệp Liên bang những năm trước, Trump kêu gọi quốc gia và đảng phái đoàn kết. Nhưng giọng điệu của ông làm Dân chủ tức giận. Ông yêu cầu Dân chủ giúp xây tường biên giới, kêu gọi cấm phá thai lớn, hay giục Hạ viện Dân chủ chấm dứt điều tra đảng phái vô lư.
Theo các viên chức Toà Bạch Ốc, Trump xem bài diễn văn là thông báo chính thức tái tranh cử. Vào tuần trước, họ cho biết không nghĩ Trump sẽ nhắc đến luận tội, thay vào đó sẽ tập trung vào những vấn đề khác như kinh tế hay thoả thuận thương mại với Mexico và Canada.
Cho dù thế nào đi chăng nữa, thậm chí ngày cả những đồng minh mạnh nhất của Trump ở Điện Capitol cũng không thể dự đoán thông điệp của Tổng thống cho đến khi nào diễn văn diễn ra.
Hương Giang (Theo Politico)